Tου Δημήτρη Πανταζόπουλου
Αφορμή για το άρθρο που ακολουθεί, για τους ταξικούς αγώνες στην Ιταλία και την κατάσταση της αριστεράς στη γειτονική χώρα, στάθηκε η ομιλία του συντρόφου Μάρκο Βερουτζιο στις ανοιχτές εκδηλώσεις που διοργάνωσε το Ξ τον Οκτώβρη με τίτλο «κρίση, αγώνες και αριστερά σε Ελλάδα και Ευρώπη»
Η Ιταλία, μια χώρα με πλούσιες ταξικές παραδόσεις βιώνει σήμερα μία αντιφατική κατάσταση. Όπως σε πολλές χώρες της Ευρώπης οι εργαζόμενοι, ντόπιοι και μετανάστες, η νεολαία, ο απλός κόσμος, βρίσκονται κάτω από μια αβάσταχτη επίθεση, είναι πάρα πολύ οργισμένοι γι’ αυτή την επίθεση αλλά δεν βλέπουν ποια είναι η εναλλακτική.
Η επίθεση Μπερλουσκόνι και αφεντικών
Η κυβέρνηση Μπερλουσκόνι παρά τα εσωτερικά της προβλήματα συνεχίζει την πολιτική λιτότητας απέναντι στους Ιταλούς εργαζόμενους. Οι εργοδότες όμως και οι οργανώσεις τους δεν αρκούνται σε αυτό. Ζητούν συνεχώς επιπλέον μέτρα με το πρόσχημα της οικονομικής κρίσης.
Η μάχη στη FIAT
Η πιο χαρακτηριστική μάχη εργαζομένων – εργοδοσίας είναι η μάχη της ΦΙΑΤ. Από την μια την προηγούμενη χρονιά η Fiat ανακοίνωσε το κλείσιμο ενός εργοστασίου της στη Σικελία, και την κατάργηση 3000 θέσεων εργασίας. Από την άλλη τον Ιούλη η διοίκηση της ΦΙΑΤ ανακοίνωσε ότι θα επενδύσουν 700.000 € στο εργοστάσιο της Fiat στο Pomigliano φέρνοντας πίσω την κατασκευή του Fiat Panda από την Πολωνία στην Ιταλία.
Αλλά για να γίνει αυτό και για να υπάρξουν νέες θέσεις εργασίας έβαλαν ώς προυπόθεση την αλλαγή του «κανονισμού εργασίας» ώστε να καταργηθεί το δικαίωμα στην απεργία και να υπάρξει και μείωση του κατώτατου μισθού. Η διοίκηση μάλιστα της ΦΙΑΤ απέκλεισε κάθε διαπραγμάτευση με τα συνδικάτα, λέγοντας ότι αυτά πρέπει απλά να συμφωνήσουν αποδεχόμενα τους όρους.
Όλα τα συνδικάτα (4 διαφορετικές ομοσπονδίες καλύπτουν τους εργαζόμενους στη ΦΙΑΤ) συμφώνησαν, εκτός απ’ το FIOM που είναι η ομοσπονδία των μεταλλεργατών που συμμετέχει στη CGIL (σημ: Γενική Συνομοσπονδία Ιταλών Εργατών, που ελέγχεται από την αριστερά) και αριθμεί περίπου 360.000 μέλη.
Και γι αυτό το λόγο το ΦΙΟΜ δέχτηκε επίθεση ακόμα και από την ηγεσία της CGIL!
Από τη στιγμή αυτή το ΦΙΟΜ έχει γίνει το παράδειγμα μαχητικότητας για όλη την ιταλική εργατική τάξη.
H αριστερά σε κρίση διάλυσης
Η ηγεσία της αριστεράς δεν είναι σε θέση να κατανοήσει την κατάσταση. Την ίδια στιγμή που δίνονται σημαντικοί αγώνες το μόνο πράγμα που την ενδιαφέρει είναι να ξαναμπεί στη Βουλή. Παρά το γεγονός ότι η Κομμουνιστική Επανίδρυση έχει χάσει τη δύναμή της στο κοινοβούλιο, το ευρωκοινοβούλιο και τα δημοτικά συμβούλια, με κύρια αιτία τη συμμετοχή της στην κυβέρνηση του Πρόντι και τη συμμαχία της με τις δυνάμεις της κεντροαριστεράς, η ηγεσία της ιταλικής αριστεράς συνεχίζει να προσανατολίζεται στη συμμετοχή της σε κεντροαριστερές κυβερνήσεις.
Μάλιστα η ηγεσία της Επανίδρυσης προτείνει την συγχώνευση της Κομμουνιστικής Επανίδρυσης με μια μικρή οργάνωση που λέγεται «Ιταλοί Κομμουνιστές». Αυτό που δεν υπολογίζει η ηγεσία της Επανίδρυσης όμως είναι ότι τα δύο κόμματα έχουν εντελώς διαφορετικές θέσεις για όλα τα θέματα.
Για να γίνει το συνέδριο της συγχώνευσης η ηγεσία αποφάσισε ότι θα υπάρχει μόνο ένα κείμενο το οποίο δεν μπορεί να τροποποιηθεί! Δεν επιτρέπεται καμία συζήτηση στις οργανώσεις βάσης της Κ. Επανίδρυσης και οι αντιπρόσωποι για το συνέδριο -που θα αποφασίσει αυτή τη συγχώνευση- δεν εκλέγονται από τις οργανώσεις βάσης αλλά διορίζονται από την ηγεσία του κόμματος!
«Για μια αριστερά σαν την ΦΙΟΜ»
Με αυτά τα δεδομένα είναι σήμερα τεράστιο το κενό στην αριστερά στην Ιταλία και έτσι ο ρόλος που παίζει το μαχητικό συνδικάτο της ΦΙΟΜ γίνεται κάθε μέρα και πιο σημαντικός. Οι εργαζόμενοι, τα κοινωνικά κινήματα ακόμα και κομμάτια της μεσαίας τάξης κοιτάνε προς τη ΦΙΟΜ γιατί τη θεωρούν τη μόνη αριστερή μαχητική δύναμη που αντιστέκεται στα σχέδια της κυβέρνησης και της αστικής τάξης. Ο λόγος γι’ αυτό είναι πολύ απλός. Η ΦΙΟΜ κάνει αυτό που τα αριστερά κόμματα δεν τολμούν να κάνουν. Λέει όχι στον Μπερλουσκόνι, με τον ίδιο τρόπο που πριν από τρία χρόνια είχε διοργανώσει μεγάλες κινητοποιήσεις ενάντια και στην κυβέρνηση της κεντροαριστεράς.
Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι ενώ όλες οι δημοσκοπήσεις δίνουν στην Επανίδρυση 1-2%, σε όλη την Ιταλία χτίζονται επιτροπές αλληλεγγύης στη μάχη που δίνει η ΦΙΟΜ ενάντια στη διοίκηση της ΦΙΑΤ. Στις 16 Οκτώβρη μάλιστα καλέστηκε από τη ΦΙΟΜ και τις επιτροπές αυτές εθνική διαδήλωση στη Ρώμη, τόσο ενάντια στη διοίκηση της ΦΙΑΤ όσο κι απέναντι στις πολιτικές της κυβέρνησης, στην οποία συμμετείχαν πάνω από 500.000 εργαζόμενοι από όλη τη χώρα.
Υπάρχει ένας μεγάλος αριθμός εργαζομένων, αγωνιστών της αριστεράς στην Ιταλία που λόγω της απογοήτευσης από τα λάθη και τη διάλυση της Επανίδρυσης κοιτούν προς τη ΦΙΟΜ και επιθυμούν να πάρει αυτή την πρωτοβουλία να ξεκινήσει τη δημιουργία ενός νέου πολιτικού φορέα στην Ιταλία που να μπορεί να εκπροσωπεί τα συμφέροντα των εργαζομένων. Προφανώς αυτό δεν είναι απλό, ειδικά σε μια χώρα όπως η Ιταλία όπου υπάρχει σαφής διαχωρισμός της δράσης των συνδικάτων και της δράσης των πολιτικών κομμάτων. Όμως είναι χαρακτηριστικά τα λόγια του Τζιάνι Ριναλντίνι (πρώην γραμματέας του ΦΙΟΜ και ηγέτης της αριστερής αντιπολίτευσης στην CGIL) σε εκδήλωση που διοργάνωσε η αριστερή αντιπολίτευση στην Κομμουνιστική Επανίδρυση, Controcorrente (Ενάντια στο Ρεύμα) στη Γένοβα τον Οκτώβρη: «εμείς δεν μπορούμε να παίξουμε το ρόλο της πολιτικής εκπροσώπησης αλλά μπορούμε να προετοιμάσουμε το έδαφος για την ανάπτυξη τέτοιων πρωτοβουλιών».
Είναι εμφανές ότι σε εποχές σαν τη σημερινή που οι εργαζόμενοι έρχονται από τη μια αντιμέτωποι με τις σκληρές πολιτικές κυβέρνησης και εργοδοσίας και από την άλλη η αριστερά αδυνατεί να δώσει προοπτική ο ρόλος οργανωμένων δυνάμεων στο συνδικαλιστικό επίπεδο όπως η ΦΙΟΜ ξεπερνά τα στενά συνδικαλιστικά όρια. Στη διαδήλωση της 16ης Οκτώβρη ήταν φανερό ότι οι Ιταλοί εργαζόμενοι έχουν όλη τη διάθεση να δώσουν με όρεξη τη μάχη απέναντι στην εργοδοσία και την κυβέρνηση. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι όταν ο ηγέτης της CGIL ανέβηκε στο βήμα της συγκέντρωσης οι συγκεντρωμένοι δεν τον άφησαν να μιλήσει και τα συνθήματα που ζητούσαν το κάλεσμα Γενικής Απεργίας κάλυπταν τα λόγια του. Χρειάστηκε να ανέβει στο βήμα η ηγεσία του ΦΙΟΜ για να σταματήσουν οι αποδοκιμασίες απέναντι στη συνδικαλιστική γραφειοκρατία.
Σήμερα στην Ιταλία όπως και σε πολλές άλλες χώρες η απουσία πολιτικής εκπροσώπησης της εργατικής τάξης κάνει τους οργισμένους εργαζόμενους και τη νεολαία να στρέφουν το βλέμα αλλού. Η ύπαρξη μαχητικών ασυμβίβαστων συνδικάτων σαν το ΦΙΟΜ που συγκρούονται με τις επιλογές του κεφαλαίου και των κυβερνήσεων του μπορούν να αποτελέσουν τη βάση για την αναγέννηση της Αριστεράς.
