Του Αλέξανδρου Πραντούνα
Μετά από 20 ασταθείς μήνες η κυβέρνηση Πρόντι κατέρρευσε πριν μερικές βδομάδες. Αφορμή η απόσυρση της εμπιστοσύνης προς την κυβέρνησης από το κεντροδεξιό κόμμα Udeur. Το Udeur δεν έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης στον Πρόντι γιατί άφησε ακάλυπτο τον αρχηγό του κόμματος και υπουργό Δικαιοσύνης Κλεμέντε Μαστέλλα. Ο Μαστέλλα κατηγορείται για εκβιασμούς και διαφθορά, ενώ η γυναίκα του και άλλα 22 μέλη του κόμματος βρίσκονται σε κατ’ οίκον περιορισμό για τους ίδιους λόγους.
Ύστερα από αυτή την εξέλιξη ο πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέθεσε στον γερουσιαστή Φράνκο Μαρίνι να σχηματίσει μια κυβέρνηση τεχνοκρατών με σκοπό να δημιουργήσει έναν νέο εκλογικό νόμο ώστε στις επόμενες εκλογές να προκύψει μια πιο σταθερή κυβέρνηση. Τελικά κηρύχτηκαν πρόωρες εκλογές τον Απρίλη, ενώ μέχρι στιγμής η δεξιά συμμαχία υπό τον Σίλβιο Μπερλουσκόνι, προηγείται με μεγάλη διαφορά στις δημοσκοπήσεις.
Από την άνοδο της Ένωσης (κεντροαριστερή συμμαχία υπό τον Πρόντι) στην εξουσία, το πραγματικό ερώτημα ήταν «πότε» και όχι «αν» θα πέσει. Η πλειοψηφία που διέθετε ήταν ελάχιστη και την ίδια ώρα είχε ταυτόχρονες πιέσεις τόσο από τους εργαζόμενους που προσέβλεπαν σε μια πιο φιλολαϊκή πολιτική όσο και από τους βιομηχάνους που απαιτούσαν συνέχιση των «μεταρρυθμίσεων» που ξεκίνησε ο Μπερλουσκόνι. Η ελάχιστη πλειοψηφία που διέθετε βέβαια είχε να κάνει με το ότι δεν μπόρεσε να παρουσιάσει μια πραγματικά εναλλακτική πρόταση που να αγκαλιαστεί πλατιά από τα λαϊκά στρώματα.
Τελικά ο Πρόντι άφησε τους πάντες δυσαρεστημένους. Σε δυο συνεχόμενους προϋπολογισμούς η εργατική τάξη είδε την κυβέρνηση Πρόντι να χαρίζει δισεκατομμύρια ευρώ σε φορολογικές περικοπές στους μεγαλοεπιχειρηματίες την ίδια ώρα που το βιοτικό της επίπεδο δεν είχε καμία ουσιαστική βελτίωση. Ενδεικτικά, 2 στις 3 ιταλικές οικογένειες δυσκολεύονται να «βγάλουν» το μήνα ενώ το 77% των ιταλών μεταξύ 20 και 30 ετών εξακολουθούν να μένουν με τους γονείς λόγω των χαμηλών μισθών και της εργασιακής ανασφάλειας.
Από την άλλη, ο σύνδεσμος των βιομηχάνων που είχε στηρίξει τον Πρόντι ενάντια στον Μπερλουσκόνι, μετά από κάθε αντεργατική επίθεση ζητούσε ακόμα περισσότερες «μεταρρυθμίσεις». Παρ’ όλη την δυσαρέσκεια που τους προκάλεσε η διστακτικότητα του Πρόντι, οι βιομήχανοι δεν ήθελαν πρόωρες εκλογές. Δεν εμπιστεύονται καθόλου τον Μπερλουσκόνι, που βασικά ενδιαφέρεται περισσότερο για τις δικές του επιχειρήσεις παρά για την αστική τάξη σαν σύνολο, ενώ φοβούνται ότι πιθανή επανεκλογή του θα προκαλέσει μεγάλους εργατικούς αγώνες. Για αυτό επιθυμούν να αλλάξει ο εκλογικός νόμος ώστε να φτιαχτούν δυο ισχυρά αστικά μπλοκ (κεντροδεξιό και κεντροαριστερό) που να εναλλάσσονται ή να μοιράζονται την εξουσία, αντί των αδύναμων πολυκομματικών κυβερνήσεων που σχηματίζονται με τον τωρινό εκλογικό νόμο. Το μόνο σίγουρο είναι πως οποιαδήποτε κυβέρνηση προκύψει θα έχει την διαρκή πίεση των βιομηχάνων για περαιτέρω επιθέσεις στους εργαζόμενους. Με την ιταλική οικονομία να μην είναι σε καλή κατάσταση και με τριγμούς στην αμερικάνικη και την διεθνή αγορά που θα την επηρεάσουν ακόμη περισσότερο, όλες οι ενώσεις των εργοδοτών έχουν υπογράψει ένα μανιφέστο που ζητά από την επόμενη κυβέρνηση μειώσεις φόρων για τις επιχειρήσεις, περικοπές στις δημόσιες δαπάνες και αύξηση της παραγωγικότητας από τους εργαζόμενους.
Η αριστερά
Σε αυτό το σκηνικό κρίσης και κοινωνικής δυσαρέσκειας η αριστερά όχι μόνο αδυνατεί να δώσει διέξοδο, αλλά βρίσκεται ίσως σε μεγαλύτερη σύγχυση από όλους. Το βασικό κόμμα της αριστεράς, η Κομμουνιστική Επανίδρυση, υποστηρίζει και αυτή την πρόταση των βιομηχάνων για μια κυβέρνηση τεχνοκρατών, αντί για πρόωρες εκλογές. Αυτό είναι το αναπόφευκτο αποτέλεσμα της απόφασης της να συμμετάσχει στην κυβέρνηση Πρόντι και να ψηφίσει υπέρ όλων των αντεργατικών και φιλο-ιμπεριαλιστικών μέτρων του Πρόντι – με την δικαιολογία πως αν δεν το κάνει, θα ανέβει στην εξουσία ο Μπερλουσκόνι του οποίου οι πολιτικές είναι χειρότερες!
Αυτή την στιγμή η Επανίδρυση έχει διαρρήξει όλους τους δεσμούς που είχε με τα πιο ριζοσπαστικά κομμάτια της κοινωνίας. Ο αριθμός των μελών της μειώνεται διαρκώς, ενώ οι δημοσκοπήσεις της δίνουν περίπου 3%, όταν το υψηλότερο ποσοστό που είχε πιάσει ήταν 8%. Η θέση της για μη διεξαγωγή πρόωρων εκλογών έχει να κάνει με το φόβο πιθανής κατάρρευσης στα ποσοστά.
Στα τέλη του περασμένου χρόνου η Επανίδρυση μαζί με τους Ιταλούς Κομμουνιστές, τους Πράσινους και τους Αριστερούς Δημοκράτες προχώρησε στην δημιουργία του Αριστερού Ουράνιου Τόξου (ΑΟΤ), ενός σχηματισμού με εξαιρετικά θολό πρόγραμμα που βασικά φτιάχτηκε για εκλογικούς λόγους. Πιθανή απόφαση του Δημοκρατικού Κόμματος του Βελτρόνι (συγχώνευση των Δημοκρατών της Αριστεράς και του κόμματος Μαργαρίτα) να κατέλθει μόνο του στις εκλογές χωρίς την συνεργασία του ΑΟΤ μπορεί να σπρώξει την Επανίδρυση να αυτοδιαλυθεί μέσα στο ΑΟΤ. Παρ’ όλο που το ΑΟΤ στα λόγια μιλάει σχετικά αριστερά, το πιθανότερο είναι να συνεχίσει την δεξιά του πορεία για να μπορέσει να είναι αξιόπιστος σύμμαχος του Βελτρόνι σε ενδεχόμενη νέα κυβερνητική συνεργασία.
Η κρίση στο εσωτερικό της Επανίδρυσης μεγαλώνει διαρκώς. Το συνέδριο που θα λάβαινε χώρα το Μάρτιο αναβλήθηκε για το τέλος του χρόνου. Η αριστερή αντιπολίτευση μέσα στο κόμμα σωστά συνεχίζει να δίνει την μάχη ενάντια στην αυτοδιάλυση μέσα στο ΑΟΤ και την συμμετοχή σε καπιταλιστικές κυβερνήσεις. Την ίδια στιγμή πρέπει να γίνει κατανοητό πως η Επανίδρυση σαν σύνολο δεν μπορεί να ξαναστραφεί αποφασιστικά στα αριστερά. Είναι καθήκον των μαρξιστών, μέσα και έξω από την Επανίδρυση, να θέσουν τις βάσεις για την δημιουργία νέου κόμματος, πραγματικά στην υπηρεσία των εργαζομένων και της νεολαίας.
______________
