Μάρκο Βερούτζιο
Στα τέλη του Σεπτέμβρη οι Ιταλοί εργαζόμενοι προχώρησαν σε απεργιακές κινητοποιήσεις με βασικό αίτημα την κατάπαυση του πυρός στη Γάζα, αλλά και σε υποστήριξη του ανθρωπιστικού στόλου «Global Sumud Flotilla». Δυστυχώς, ο ανταγωνισμός μεταξύ των συνδικαλιστικών γραφειοκρατιών της μεγαλύτερης συνδικαλιστικής ομοσπονδίας, της CGIL, και των συνδικάτων της βάσης, δεν επέτρεψε στους εργαζόμενους να πορευθούν μαζί. Η USB (Unione Sindacale di Base / Ένωση Συνδικάτων Βάσης) είχε καλέσει σε γενική απεργία για τη Δευτέρα 22 Σεπτεμβρίου εβδομάδες πριν, και δεν έκανε τίποτα για να πείσει την CGIL να συμμετάσχει. Από την άλλη πλευρά, η CGIL αποφάσισε να καλέσει σε στάση εργασίας τρεις ημέρες νωρίτερα, την Παρασκευή 19 Σεπτεμβρίου, αλλά λόγω των ιταλικών κανόνων για τις εργασιακές κινητοποιήσεις σε βασικές υπηρεσίες, ορισμένα από τα μέλη της σε κάποιους κεντρικούς τομείς (μεταφορές, τράπεζες, συλλογή απορριμμάτων, υπηρεσίες υγείας) δεν είχαν το δικαίωμα να συμμετάσχουν.
Παρ’ όλα αυτά, η ιταλική εργατική τάξη έδειξε ότι είναι πιο μπροστά από τις ηγεσίες της. Την Παρασκευή 19/9, δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενοι διαδήλωσαν στους δρόμους των μεγάλων πόλεων της Ιταλίας, με ρεκόρ συμμετοχής στη Φλωρεντία (20.000), στο Λιβόρνο (10.000) και στη Γένοβα (5.000), όπου η ηγεσία της CGIL αποφάσισε να παρατείνει τη στάση εργασίας από 4 σε 8 ώρες. Η Γένοβα είναι ένα από τα κέντρα υποστήριξης του στόλου Sumud. Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Music for Peace» ξεκίνησε μια προσπάθεια συλλογής ειδών πρώτης ανάγκης για τη Γάζα με στόχο να συγκεντρωθούν 40 τόνοι προμηθειών για να φορτωθούν σε πλοία, και μόλις μέσα σε λίγες ημέρες η συλλογή σταμάτησε, αφού είχαν ήδη συγκεντρωθεί 200 τόνοι.
Τα τελευταία χρόνια, οι λιμενεργάτες της USB και της Filt CGIL, σε κοινές δράσεις με τους Γάλλους συναδέλφους τους της συνδικαλιστικής οργάνωσης CGT, μπλόκαραν αρκετές αποστολές όπλων με προορισμό τη Μέση Ανατολή. Η τελευταία, στις 7 Αυγούστου, αφορούσε το σαουδαραβικό πλοίο Bahri Yanbu, το οποίο είχε αγκυροβολήσει στη Γένοβα για να φορτώσει δύο ναυτικά πυροβόλα όπλα κατασκευασμένα από την Oto Melara (θυγατρική του Ομίλου Leonardo, του ιταλικού κρατικού κατασκευαστή όπλων και ενός από τους παγκόσμιους κολοσσούς στον τομέα της αεροδιαστημικής, της άμυνας και της ασφάλειας).
Ένα πανό της FIOM CGIL με το σύνθημα «Ενάντια στη βαρβαρότητα του ιμπεριαλισμού, ενότητα μεταξύ των εργαζομένων του Ισραήλ και της Παλαιστίνης» προκάλεσε τόσο επαίνους όσο και αντιπαραθέσεις, και έδωσε σε εμάς στο ControCorrente/PuntoCritico την ευκαιρία να παρέμβουμε στα μέσα ενημέρωσης και να εξηγήσουμε γιατί υποστηρίζουμε μια διεθνιστική προσέγγιση στα ζητήματα της Μέσης Ανατολής. Ανάμεσα σε άλλα είχαμε μια δημόσια αντιπαράθεση με τη Francesca Albanese, ειδική εισηγήτρια του ΟΗΕ για τα Κατεχόμενα Εδάφη, στην οποία πρόσφατα επιβλήθηκαν κυρώσεις από την κυβέρνηση των ΗΠΑ και είναι πλέον μια από τις ηγετικές φυσιογνωμίες του κινήματος αλληλεγγύης προς την Παλαιστίνη (η Albanese επέκρινε το πανό της FIOM σε μια ανάρτηση στο Facebook, στην οποία απάντησε η PuntoCritico σε αυτό το άρθρο με τίτλο «Γιατί συμφωνώ με το πανό της FIOM»). Πριν από μερικούς μήνες, μετά την έναρξη της εκστρατείας Rearm Europe (μιας προσπάθειας των ευρωπαϊκών χωρών να ντύσουν ιδεολογικά την αύξηση των δαπανών τους σε εξοπλισμούς προωθώντας σενάρια πολέμου και καταστροφής) εκπρόσωποι του συνδικάτου FIOM από τη Leonardo, έναν από τους δύο μεγαλύτερους ομίλους οπλικών συστημάτων της Ιταλίας, εξέδωσαν μια δήλωση στην οποία ανέφεραν ότι «θα απαντάμε πάντα στον θόρυβο των κανονιών με διεθνισμό. Και το λέμε αυτό και στο συνδικάτο μας, την CGIL».
Τη Δευτέρα 22/9, η γενική απεργία της USB σημείωσε απροσδόκητη επιτυχία τόσο από άποψη αριθμών, όσο και από άποψη κοινωνικής σύνθεσης. Μέλη των συνδικάτων της βάσης, αλλά και των μεγαλύτερων συνδικάτων, συμπεριλαμβανομένης της CGIL, γέμισαν τις πλατείες σε αριθμούς σημαντικά υψηλότερους από αυτούς της Παρασκευής 19/9 (είναι χαρακτηριστικό ότι ο αστυνομικός διευθυντής της Ρώμης χαρακτήρισε την πορεία στην πρωτεύουσα «τεράστια»!). Επιπλέον, εκτός από τους εργαζόμενους και τους φοιτητές, υπήρχαν ακτιβιστές από διαφορετικά κοινωνικά στρώματα, ανένταχτοι, μέλη εθελοντικών και καθολικών οργανώσεων, ακόμη και μερικοί από τους πιο γνωστούς ηθοποιούς του ιταλικού κινηματογράφου, οι οποίοι είχαν ήδη κινητοποιηθεί στο πρόσφατο Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Βενετίας. Όταν ορισμένοι διαδηλωτές κατέλαβαν τον ανατολικό περιφερειακό δρόμο της Ρώμης, οι εγκλωβισμένοι αυτοκινητιστές αντέδρασαν κορνάροντας, χειροκροτώντας και φωνάζοντας «Λευτεριά στην Παλαιστίνη». Λίγες ώρες αργότερα, εκατό ιερείς διαδήλωσαν «ενάντια στη γενοκτονία», έναν όρο που ο νέος Πάπας Λέων XIV και η Καθολική Εκκλησία δεν έχουν υιοθετήσει επίσημα. Την επόμενη μέρα, κατά τη διάρκεια μιας συγκέντρωσης ενάντια στη σφαγή στη Γάζα και το σχέδιο επανεξοπλισμού της ΕΕ, ακόμη και ο βραβευμένος με Νόμπελ φυσικός Τζιόρτζιο Παρίσι μίλησε από το βήμα.
Η συμμετοχή στην απεργία ήταν επίσης μεγάλη. Πέρα από τα επίσημα στοιχεία, τα οποία στην Ιταλία δεν είναι πάντα αξιόπιστα, αξίζει να σημειώσουμε ότι ο κεντρικός σιδηροδρομικός σταθμός της Ρώμης παρέμεινε κλειστός, όπως και η σιδηροδρομική γραμμή Ρώμη-Βιτέρμπο, ενώ πολύ λίγα λεωφορεία λειτουργούσαν. Σε ορισμένα σχολεία της επαρχίας της Ρώμης, σημειώθηκαν ασυνήθιστα ψηλά ποσοστά συμμετοχής των εκπαιδευτικών, ως και 80%, παρόλο που πρόκειται για έναν κλάδο στον οποίο τα συνδικάτα βάσης δεν έχουν σημαντικές δυνάμεις. Στη Γένοβα, όπου σύμφωνα με τον Τύπο 20.000 άνθρωποι βγήκαν στους δρόμους, το 50% των οδηγών λεωφορείων συμμετείχε στην απεργία.
Στις 24/9, μετά τη διάδοση της είδησης για την επίθεση στον στόλο Sumud, πραγματοποιήθηκαν νέες κινητοποιήσεις, με την CGIL να εκδίδει ανακοίνωση η οποία ανέφερε: «Η CGIL αντιτίθεται σε όλους τους πολέμους, επιδιώκει να σταματήσει τη συνεχιζόμενη γενοκτονία που διαπράττει η κυβέρνηση Νετανιάχου και υποστηρίζει την ανθρωπιστική αποστολή του Παγκόσμιου Στόλου Sumud. Σε περίπτωση περαιτέρω επιθέσεων, αποκλεισμών ή κατασχέσεων πλοίων ή υλικών, η CGIL είναι έτοιμη να κηρύξει επειγόντως γενική απεργία». Το να καλεστεί στην Ιταλία γενική απεργία άμεσα, είναι κάτι που παραβιάζει τους ισχύοντες νόμους που ορίζουν τον τρόπο κήρυξης απεργιών (προβλέπουν την ύπαρξη ενός χρονικού διαστήματος ανάμεσα στην εξαγγελία της απεργίας και την πραγματοποίησή της). Θα δούμε αν, τουλάχιστον αυτή τη φορά, οι συνδικαλιστικές ηγεσίες θα καταφέρουν να κρατήσουν κοινή στάση.
Έχοντας ως δεδομένα αυτά τα εντυπωσιακά αποτελέσματα, το ζήτημα είναι πώς μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε. Η διάθεση του κόσμου, της νεολαίας και της εργατικής τάξης, κατά κανόνα αλλάζει υπό την πίεση ενός πολέμου. Κατά κάποιον τρόπο, η κατάσταση θυμίζει τις διαμαρτυρίες κατά του πολέμου του Βιετνάμ — με τις προφανείς διαφορές, φυσικά. Σήμερα δεν έχουμε κάποιο πολιτικό σημείο αναφοράς (ακόμη και στον ίδιο τον στόλο υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις για το πώς να απαντήσει στις επιθέσεις). Ωστόσο οι εργαζόμενοι και η νεολαία έχουν αποφασίσει σωστά να αξιοποιήσουν τις ευκαιρίες που προσφέρει η οργανωμένη δράση, όπως είδαμε να συμβαίνει στις τελευταίες απεργίες, για να εκφράσουν την αγανάκτησή τους για τα όσα συμβαίνουν στον κόσμο. Όσοι πιστεύουμε ότι ο διεθνισμός είναι το καλύτερο όπλο ενάντια στον πόλεμο, έχει έρθει η ώρα να το φωνάξουμε δυνατά.