Το χτεσινό δημοψήφισμα της 25ης Μάη ήταν μια μεγάλη νίκη για το γυναικείο κίνημα στην Ιρλανδία, αλλά και σε όλο τον κόσμο. Η υπερψήφιση της κατάργησης του άρθρου 8 του Συντάγματος, που απαγορεύει τις αμβλώσεις, από το ένα μεγάλο ποσοστό της ιρλανδικής κοινωνίας, αποτελεί μια τεράστια ανακούφιση για τις νέες γυναίκες της χώρας. Γυναίκες που μέχρι σήμερα ήταν υποχρεωμένες να ταξιδέψουν στο εξωτερικό για να τερματίσουν μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ή να καταφεύγουν σε επικίνδυνες για τη ζωή και την υγεία τους μεθόδους άμβλωσης.
Σύμφωνα με όλα τα exit poll το 68% του κόσμο ψήφισε υπές της κατάργησης του άρθρου 8, και το 32% κατά. Στην ψηφοφορία συμμετείχε ο μεγαλύτερος αριθμός ψηφοφόρων στην ιστορία της Ιρλανδίας, περίπου 3,3εκ άτομα! Και όλα αυτά κόντρα σε μεγάλα κόμματα του κατεστημένου, την πολύ ισχυρή καθολική εκκλησία, την ακροδεξιά και την πλειοψηφία των ΜΜΕ!
Η εκστρατεία
Η καμπάνια υπέρ του «Ναι» ήταν μακρόχρονη, εντατική και μαχητική. Από μαζικές διαδηλώσεις, μοιράσματα χιλιάδων ενημερωτικών φυλλαδίων, ακτιβιστικές δράσεις, η εκστρατεία έπαιξε τεράστιο ρόλο στην εξασφάλιση του αποτελέσματος. Δεν είχε «πλάτες» από μεγάλα οικονομικά συμφέροντα, ήταν μια εκστρατεία που κινητοποίησε τους απλούς ανθρώπους στη βάση της κοινωνίας.
Πρόκειται για μια διαδικασία η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και αρκετά χρόνια, αναδεικνύοντας μια σειρά από καταστάσεις: Την υποκρισία της καθολικής εκκλησίας, που παλεύει για «τη ζωή του αγέννητου παιδιού», την ίδια ώρα που απαξιώνει τη ζωή αμέτρητων γυναικών. Την υποκρισία του κράτους που αρνείται να σπάσει τους δεσμούς του μαζί της, όπως και με τα πιο συντηρητικά και οπισθοδρομικά στοιχεία της ιρλανδικής κοινωνίας. Την ατελείωτη οδύσσεια χιλιάδων γυναικών, που αναγκάζονται να γίνουν μητέρες χωρίς τη θέλησή τους, να ταξιδέψουν στο εξωτερικό προκειμένου να τερματίσουν μια εγκυμοσύνη, να βάλουν σε κίνδυνο τη ζωή και την υγεία τους, ακόμη και να πεθάνουν, όπως συνέβη στην περίπτωση της Savita Halappanavar, μετανάστριας από την Ινδία, η οποία πέθανε από επιπλοκές μιας εγκυμοσύνης που δεν της επέτρεψαν να τερματίσει.
Ταξίδεψαν από όλο τον κόσμο
Τεράστια ήταν και η ανταπόκριση στην εκστρατεία από τους Ιρλανδούς και τις Ιρλανδές που ζουν εκτός χώρας. Χιλιάδες γυναίκες και άντρες ταξίδεψαν για να συμμετάσχουν στο δημοψήφισμα. Ταξίδεψαν τεράστιες αποστάσεις, ακόμη και από χώρες όπως η Κόστα Ρίκα, η Αυστραλία, η Ιαπωνία, η Ταϊλάνδη, κ.α. Κάποια από τα σχόλια τους στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι τόσο συγκινητικά, όσο και ενδεικτικά του κλίματος που επικράτησε.
«Ο υπέροχος γιος μου έρχεται πίσω στην Ιρλανδία για να ψηφίσει. Ένας φτωχός φοιτητής που κράτησε τα λεφτά των γενεθλίων του για να βγάλει αεροπορικά εισιτήρια… θα ψηφίσει «Ναι» μαζί με τον πατέρα του. Για την αδερφή του, για τη μητέρα του, για τις γυναίκες της Ιρλανδίας».
Κολέτ Κέλεχερ
«Όταν απελπίζομαι με την κατάσταση του κόσμου, σκέφτομαι την πύλη αφίξεων στο αεροδρόμιο του Δουβλίνου».
Νικ Μάρει
«Αποφάσισα αργά να επιστρέψω για να ψηφίσω για την κατάργηση του άρθρου 8 και δε βρήκα αεροπορικά εισιτήρια από Λονδίνο. Επομένως, τέσσερις ώρες με το τρένο, τέσσερις ώρες αναμονής και άλλες τρεις ώρες στο καράβι προκειμένου να επιστρέψω. Μοιάζει με παιχνιδάκι σε σύγκριση με το ταξίδι που κάνουν καθημερινά Ιρλανδές προς τη Βρετανία» (για να κάνουν έκτρωση).
Μισέλ ΜακΧαφ
Πολλοί και πολλές από όσους δεν κατάφεραν να επιστρέψουν, προσφέρθηκαν να πληρώσουν τα εισιτήρια για ανθρώπους που είχαν το χρονικό περιθώριο να κάνουν το ταξίδι, αλλά δυσκολεύονταν οικονομικά:
«Είμαι Ιρλανδή και δουλεύω στη Βρετανία. Αν υπάρχει κάποιος/α που μπορεί να ταξιδέψει αλλά δεν έχει χρήματα, ας επικοινωνήσει μαζί μου. Θα πληρώσω για τα εισιτήρια, αφού εγώ δεν μπορώ να ταξιδέψω. Καταργήστε το άρθρο 8!».
Άλις Μέρφι
Η πλευρά του «Όχι»
Οι υποστηρικτές του «Όχι» ήταν στην πλειοψηφία τους άντρες μεγαλύτερης ηλικίας, αλλά το ακόμη πιο ενδιαφέρον, είναι ότι επέλεξαν να απευθυνθούν κατά κύριο λόγο σε άντρες ψηφοφόρους, όπως δείχνει χαρακτηριστικά η παρακάτω εικόνα του φυλλαδίου, που καλεί τους άντρες να… «φερθούν σαν άντρες και να προστατέψουν ανυπεράσπιστα μωρά» ψηφίζοντας «Όχι»! Για τις γυναίκες βέβαια ούτε λόγος, αφού για τους υποστηρικτές του «Όχι», δεν αντιμετωπίστηκαν σαν άνθρωποι με δικαιώματα, αλλά σαν «δολοφόνοι μωρών».
Παράλληλα, δε δίστασαν να επιτεθούν σε τραπεζάκια με ενημερωτικό υλικό υπέρ του «Ναι», ακόμη και να κάψουν αφίσες με το πρόσωπο της Savita, που καλούσαν τον κόσμο να ψηφίσει με κριτήριο το δικαίωμα των γυναικών να αποφασίζουν οι ίδιες για το σώμα και τη ζωή τους. Το παράδειγμα μιας γυναίκας που πέθανε εξαιτίας της άρνησης του κράτους να της επιτρέψει να τερματίσει μια επικίνδυνη εγκυμοσύνη, ενόχλησε υπερβολικά τους υποστηρικτές της «χριστιανικής αγάπης».
Βήμα μπροστά!
Τόσο το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος για την άμβλωση, όπως και το δημοψήφισμα για το δικαίωμα των ομόφυλων ζευγαριών στο γάμο λίγα χρόνια πριν, είναι ενδεικτικά του κλίματος που επικρατεί στην ιρλανδική κοινωνία. Εξίσου ενδεικτική της διάθεσης για αντίσταση ήταν η τεράστια μάχη για την υπεράσπιση του νερού ως δημόσιο αγαθό, παρά την επίθεση λάσπης, τις δίκες και την τρομοκρατία που εξαπέλυσε το κατεστημένο ενάντια στους αγωνιστές του Τζόμπσταουν και όλους όσους αντιστάθηκαν στο φόρο στο νερό.
Αυτοί που έδωσαν τις παραπάνω μάχες, ήταν οι φτωχοί, οι καταπιεσμένοι, οι γυναίκες, η ΛΟΑΤ κοινότητα, η νεολαία και η εργατική τάξη μιας χώρας, που κάθε μέρα που περνά, δείχνει όλο και πιο αποφασισμένη να σπάσει με ένα οπισθοδρομικό, υποκριτικό πολιτικό κατεστημένο. Να διεκδικήσει τα δικαιώματα και τις ελευθερίες που της στερούν, να βάλει φρένο στην ανισότητα και τη φτώχεια, να χτίσει ένα διαφορετικό μέλλον για τη νεολαία και τις επόμενες γενιές.
Στην αιχμή του δόρατος της καμπάνιας για το «Ναι» στο δημοψήφισμα βρέθηκε φεμινιστική σοσιαλιστική ομάδα ROSA, αλλά και οι συντρόφισσες και σύντροφοι του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ιρλανδίας (αδερφή οργάνωση του «Ξ»), που σήκωσαν το βάρος της δημόσιας συζήτησης για το ζήτημα (όπως αναγκάστηκε να παραδεχτεί ακόμα και ο πρωθυπουργός Varadkar στη Βουλή), αλλά και της εκστρατείας στους δρόμους.
Η νίκη αυτή του φεμινιστικού κινήματος έχει διεθνείς διαστάσεις, και μας δίνει κουράγιο να παλέψουμε ακόμα πιο μαχητικά για τα γυναικεία δικαιώματα σε όλες τις χώρες!
