O Τζεφ Μπέζος, ο πλουσιότερος άνθρωπος στον πλανήτη και ιδιοκτήτης της Amazon, ακόμα και στην εποχή της κρίσης του κορονοϊού μας υπενθυμίζει τους βασικούς κανόνες της άρχουσας τάξης των καπιταλιστών που ο ίδιος εκπροσωπεί: από τη μια δεν αφήνει κανένα περιθώριο εργατικών διεκδικήσεων και από την άλλη τα κέρδη του ιεραρχούνται πιο ψηλά από την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων.
Χάρτης καταγραφής (heat map) συνδικαλιστικής δράσης
Η διοίκηση της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Whole Foods που ανήκει στην Amazon, δείχνει το σκληρό της πρόσωπο απέναντι στην οργανωμένη συνδικαλιστική δράση.
Η εταιρεία δημιούργησε έναν «χάρτη κινδύνου» για να παρακολουθεί τα καταστήματά της που βρίσκονται κάτω από τον «κίνδυνο» του συνδικαλισμού, προκειμένου να επεμβαίνει έγκαιρα για να αποφευχθούν τα «χειρότερα». Ο χάρτης στηρίζεται σ’ ένα σύστημα βαθμολόγησης των καταστημάτων, στο οποίο καταγράφονται οι πιθανότητες που υπάρχουν για να αναπτυχθεί συνδικαλιστική δράση μέσα σ’ αυτά.
Σύμφωνα με άρθρο του Business Insider, το οποίο στηρίζεται σε εσωτερικά έγγραφα της εταιρείας, οι πιθανότητες αυτές σχετίζονται με μια σειρά από «επικίνδυνες» παραμέτρους που μπορούν να παίξουν καταλυτικό ρόλο ώστε οι εργαζόμενοι να «κυλήσουν» στον συνδικαλισμό.
Οι «κίνδυνοι» αυτοί είναι χωρισμένοι σε τρεις βασικούς άξονες: α) οι εξωτερικοί κίνδυνοι β) οι κίνδυνοι που προέρχονται από το εσωτερικό του καταστήματος και γ) η διάθεση των εργαζομένων.
Σύμφωνα με τα έγγραφα, λοιπόν, οι παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξη του συνδικαλισμού είναι η χιλιομετρική απόσταση που υπάρχει ανάμεσα σ’ ένα κατάστημα και τα γραφεία των πλησιέστερων συνδικάτων, καθώς και οι παραβιάσεις εργατικού δικαίου που καταγράφονται από την υπηρεσία Επαγγελματικής Ασφάλειας και Υγείας. Η καταγωγή του προσωπικού, καθώς και η «αφοσίωση» των εργαζομένων αποτελούν πρόσθετα στοιχεία «βαθμολόγησης» των καταστημάτων. Επίσης καταγράφονται τα ποσοστά ανεργίας στην περιοχή του κάθε καταστήματος όπως και το ποσοστό των οικογενειών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Με άλλα λόγια η διοίκηση της Whole Foods καταγράφει λεπτομερώς όλους αυτούς τους παράγοντες που μπορούν να δημιουργήσουν ένα αίσθημα αδικίας και αγανάκτησης και να οδηγήσουν τους εργαζόμενους σε διεκδικήσεις μέσα από την οργανωμένη δράση.
Αντισυνδικαλιστικό μίσος
Η Amazon έχει σταθεί απέναντι σε κάθε προσπάθεια δημιουργίας συνδικάτου στα καταστήματα της Whole Foods. Χαρακτηριστικό είναι το «εκπαιδευτικό» βίντεο που στάλθηκε το 2018 στους διευθυντές των καταστημάτων στο οποίο αναλύεται ο τρόπος εντοπισμού συνδικαλιστικής δραστηριότητας, αναφέροντας συγκεκριμένα:
«Δεν είμαστε ενάντια στον συνδικαλισμό, αλλά ούτε και εμείς είμαστε ουδέτεροι. Δεν πιστεύουμε ότι τα συνδικάτα είναι προς το συμφέρον των πελατών ή των μετόχων μας ή το πιο σημαντικό, των συνεργατών μας».
Άλλωστε, η μάχη κατά της συνδικαλιστικής δράσης είναι ένα γενικό φαινόμενο στις ΗΠΑ. Σύμφωνα με στοιχεία του Ινστιτούτου Οικονομικής Πολιτικής που βασίζονται σε έγγραφα που έχουν κατατεθεί στο Υπουργείο Εργασίας των ΗΠΑ, οι αμερικάνικες εταιρείες μεταξύ του 2014 και του 2017 έχουν ξοδέψει τουλάχιστον 100 εκατομμύρια δολάρια σε συμβουλευτικές υπηρεσίες προκειμένου να αναπτύξουν εκστρατείες ενάντια στον συνδικαλισμό.
Τα ανεπαρκή μέτρα προστασίας της Whole Foods…
Ο Μπέζος και η Amazon, ειδικά αυτή την περίοδο της κρίσης του κορονοϊού έχουν ένα λόγο παραπάνω να ανησυχούν για την ανάπτυξη συνδικαλιστικής δράσης στα καταστήματά τους.
Την ώρα που οι ΗΠΑ βρίσκονται στο επίκεντρο τους κορονοϊού, οι εργαζόμενοι της αλυσίδας σούπερ μάρκετ Whole Foods καταγγέλλουν την έλλειψη επαρκών μέτρων ατομικής προστασίας (μάσκες κλπ), καθώς αυξάνονται τα επιβεβαιωμένα κρούσματα ανάμεσα στους εργαζόμενους.
Μάλιστα, οι εργαζόμενοι αναγκάζονται να δουλεύουν ακόμα και άρρωστοι επειδή η εργοδοσία αρνείται να πληρώσει την αναρρωτική άδεια, με αποτέλεσμα να θέτουν σε κίνδυνο τόσο τους συναδέλφους τους όσο και τους καταναλωτές.
…οδηγούν σε κινητοποιήσεις
Αυτά τα ανεπαρκή μέτρα προστασίας είχαν σαν αποτέλεσμα να οδηγήσουν τους εργαζόμενους της Whole Foods να προχωρήσουν σε απεργία, που πραγματοποιήθηκε στις 31 Μάρτη.
Οι εργαζόμενοι δεν διαμαρτύρονται μόνο για τις εγκληματικές ελλείψεις μέτρων προστασίας, αλλά και για την έλλειψη κάλυψης ιατρικής περίθαλψης για τους ημιαπασχολούμενους και τους εποχιακούς εργαζομένους, καθώς επίσης και για το γεγονός ότι τα καταστήματα παραμένουν ανοιχτά ακόμη και σε περιπτώσεις που εργαζόμενοι έχουν προσβληθεί από τον κορονοϊό.
Ασφαλώς δεν περιμέναμε κάτι διαφορετικό από τον Τζεφ Μπέζος που έχει συμβάλει καθοριστικά στην έννοια του σύγχρονου εργασιακού κάτεργου. Εργαζόμενοι που κατουράνε σε μπουκάλια για να μην χάσουνε χρόνο από την εργασία, φοράνε ηλεκτρονικό βραχιολάκι που τους υποδεικνύει τις λάθος κινήσεις τους, φεύγουν από τον εργασιακό τους χώρο με ασθενοφόρα εξαντλημένοι από τις σκληρές συνθήκες δουλειάς – είναι μερικά μόνο από τα περιστατικά που συμβαίνουν στις επιχειρήσεις του Μπέζος. Ωστόσο είναι ενδεικτικά για τις συνθήκες κάτω από τις οποίες καλούνται να εργαστούν οι εργαζόμενοί του και από την άλλη αποκαλύπτουν το αδίστακτο πρόσωπο του πλουσιότερου ανθρώπου στον κόσμο, που δεν λογαριάζει τίποτα μπροστά στην αύξηση των κερδών του.
Ο μόνος δρόμος είναι η οργάνωση των εργαζομένων
Ασφαλώς δεν είναι μόνο ο Μπέζος που κάνει τα πάντα για να αυξήσει τα κέρδη του. Είναι ολόκληρο το καπιταλιστικό σύστημα, το οποίο εκπροσωπεί ο Μπέζος, που θέλει τους εργαζόμενους χωρίς δικαιώματα, χωρίς ασφάλιση και χωρίς επαρκή μέτρα προστασίας απέναντι στον κορονοϊό. Είναι το σύστημα που δεν θέλει τους εργαζόμενους να είναι οργανωμένοι στα συνδικάτα, καθώς γνωρίζει ότι αυτό εγκυμονεί αγώνες που θα επιφέρουν ζημιές στα κέρδη του.
Με ορατό τον κίνδυνο να πληρώσουν οι εργαζόμενοι γι’ άλλη μια φορά τα «σπασμένα» των ζημιών που θα προκληθούν στην οικονομία, λόγω της πανδημίας του κορονοϊού, η ανάγκη για την οργάνωση των εργαζομένων και το χτίσιμο μαχητικών συνδικάτων για τα καθημερινά προβλήματα αλλά και ενάντια στο σύστημα, είναι μονόδρομος.