Του Αντώνη Δημάκη
Στις ΗΠΑ, τα καρτέλ των μεγάλων εταιρειών που ελέγχουν τη διάθεση τροφής έχουν φτάσει στο σημείο να απορρίπτουν σχεδόν τη μισή παραγωγή φρέσκων τροφίμων. Επικαλούνται τη λογική του εμφανισιακά «τέλειου τροφίμου» που διαφημίζεται και πουλιέται ως τέτοιο, το οποίο στην αντίθετη περίπτωση ισχυρίζονται ότι δε θα πουληθεί. Στην πραγματικότητα όμως εκείνο που τους ενδιαφέρει είναι η διατήρηση του ποσοστού κέρδους τους από τα τρόφιμα αυτά, με συνέπεια να επιλέγουν την καταστροφή τους, αντί για τη διάθεση τους στην αγορά, κάτι που αυτόματα θα έριχνε και τις τιμές.
Είναι πολλά τα λεφτά
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή.
Τα φρέσκα τρόφιμα αποτελούν για τις μεγάλες αλυσίδες στις ΗΠΑ το 15% των πωλήσεων σε τρόφιμα συνολικά και αποδίδουν κέρδη που φτάνουν ή και ξεπερνούν ετησίως τα 500 δισ. δολάρια.
Αν οι μεγάλες αλυσίδες τροφίμων αναγκάζονταν να διαθέσουν στην αγορά το σύνολο της παραγωγής των ΗΠΑ σε φρέσκα τρόφιμα, τότε οι τιμές τους θα έπεφταν κατακόρυφα. Αυτή η μείωση θα οδηγούσε τους ιδιοκτήτες τους σε, απώλειες πολλών δισ. δολάρια, κάτι που δεν είναι διατεθειμένοι να επιτρέψουν και για το λόγο αυτό πετάνε τη μισή παραγωγή τροφίμων στα σκουπίδια!
Οικονομικός και περιβαλλοντικός όλεθρος
Με βάση τα επίσημα στοιχεία, περίπου το ένα τρίτο του συνόλου των τροφίμων που παράγονται σε παγκόσμιο επίπεδο πετιέται.
Τα τρόφιμα που απορρίπτονται λόγω της κουλτούρας του «τέλειου αγγουριού» και της «ολοστρόγγυλης τομάτας», είτε καταλήγουν μαζικά σε χωματερές, είτε σε κλιβάνους αποτέφρωσης.
Όλη η εργασία και οι πρώτες ύλες που απαιτούνται για την παραγωγή της τροφής που καταλήγει στον κάλαθο των αχρήστων, πετιέται μαζί της!
Την ίδια στιγμή, ακόμα και στις ΗΠΑ η φτώχεια και η ανέχεια θερίζουν ως συνέπεια της οικονομικής κρίσης, αλλά και ενός διαχρονικά εντελώς άναρχου σχεδιασμού στην παραγωγική διαδικασία, που στερεί από εκατομμύρια ανθρώπους την πρόσβαση σε είδη πρώτης ανάγκης, όπως είναι τα φρέσκα τρόφιμα. Είναι χαρακτηριστικό, ότι την ώρα που συμβαίνουν όλα αυτά, περίπου το 15% των Αμερικανών ζει σε συνθήκες υποσιτισμού!
Eκβιασμός
Τα καρτέλ των πολυεθνικών εταιρειών και των αλυσίδων τροφίμων στις ΗΠΑ κρατάνε στο χέρι τους παραγωγούς ιδιαίτερα μεσαίους και μικρούς, που βλέπουν τους κόπους τους να πετιούνται στα σκουπίδια, αφού όποιος επιχειρήσει να «αντισταθεί» δεν θα μπορεί να πουλήσει την παραγωγή του.
Όλοι φοβούνται ότι αν αντιταχθούν σε αυτό τον παραλογισμό θα καταλήξουν άνεργοι και οικονομικά κατεστραμμένοι αφού κανείς από τους μεγάλους παίκτες δεν θα αγοράζει από αυτούς.
Τα αρπακτικά της αγοράς τροφίμων
Πίσω από την εμμονή στο εμφανισιακά «τέλειο» τρόφιμο κρύβεται στην πραγματικότητα η απληστία των αφεντικών των αλυσίδων τροφίμων για όλο και μεγαλύτερο πλουτισμό. Αδιαφορούν πλήρως για τις συνέπειες που έχει αυτή η στάση για την υπόλοιπη κοινωνία και ιδιαίτερα για τους πιο φτωχούς και περιθωριοποιημένους.
Από τη μία λοιπόν, έχουμε την τεράστια κατασπατάληση πόρων και αγαθών που απλά παράγονται για να πεταχτούν στα σκουπίδια και από την άλλη μια σπείρα που κερδοσκοπεί σε βάρος ολόκληρης της κοινωνίας, ενώ υποτίθεται ότι η δουλειά της είναι να της παρέχει τροφή.
Τελικά είναι τόσο απαραίτητοι αυτοί οι τύποι; Δεν μπορούν οι αγορές τροφίμων να λειτουργήσουν με βάση τις πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν; Δεν μπορεί η κοινωνία να πάρει στα χέρια της τον έλεγχο της παραγωγής και της διανομής της τροφής και να τη σχεδιάσει με βάση τη διατροφική επάρκεια και ασφάλεια και την προστασία του περιβάλλοντος; Φυσικά και μπορεί να το κάνει και μάλιστα πολύ καλύτερα από τα αρπακτικά της αγοράς τροφίμων! Αυτό όμως προϋποθέτει την πλήρη σύγκρουση με το σύστημα του παραλογισμού στο οποίο ζούμε!
Έτσι, η μάχη ώστε κάθε νοικοκυριό να μπορεί να αγοράσει τα τρόφιμα που χρειάζεται σε προσιτές τιμές, η μάχη για την προστασία του περιβάλλοντος και της ποιότητας ζωής, συμβαδίζει απόλυτα με τη μάχη για τον έλεγχο της παραγωγής, η οποία ξεκινά από τη γη και τον αγρότη και καταλήγει στην πόλη, στο τραπέζι του εργαζόμενου, του άνεργου, του φτωχού.
Αυτό φυσικά δεν ισχύει μόνο στις ΗΠΑ, αλλά σε ολόκληρο τον πλανήτη. Ο πλήρης παραλογισμός όπου τα αφεντικά προτιμούν να καταστρέψουν την παραγωγή αντί να τη διαθέσουν φθηνότερα δείχνει μια ακόμη πλευρά του πόσο καταστροφικός αποδεικνύεται ο καπιταλισμός και πόσο επιτακτική είναι η ανάγκη της ανατροπής του.
Αυτό το παρανοϊκό σύστημα μας παίρνει το φαΐ από το τραπέζι προκειμένου να αυξηθούν τα κέρδη μιας ισχνής μειοψηφίας. Και θα συνεχίσει να το κάνει, όσο το επιτρέπουμε.