Εύα Δημοκωστούλα
Η Βενεζουέλα για ακόμη μια φορά βρίσκεται σε κατάσταση βαθιάς κρίσης καθώς έχει ξεσπάσει νέο κύμα διαμαρτυριών υποκινούμενο από την δεξιά αντιπολίτευση. Βίαιες συγκρούσεις, αποκλεισμοί περιοχών, πλιάτσικο, βανδαλισμοί κτιρίων, έχουν αφήσει πίσω τους 22 νεκρούς τη στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο.
Αφορμή αποτέλεσε η απόφαση του Ανώτατου Δικαστήριου στις 29/3 να αναλάβει τις εξουσίες του Κοινοβουλίου, όπου την πλειοψηφία των εδρών κατέχει ο δεξιός συνασπισμός της αντιπολίτευσης από τις τελευταίες εκλογές.
Η απόφαση αφορά θέμα εξαγοράς ψήφων τριών βουλευτών της αντιπολίτευσης και ενός της κυβέρνησης στο κρατίδιο του Αμαζονίου, καθώς και τη συνεχή άρνηση της Βουλής να διεξάγει επαναληπτική εκλογική διαδικασία.
Σε αυτό ήρθε να προστεθεί και η απαγόρευση στον βασικό ηγέτη της αντιπολίτευσης Ενρίκε Καπρίλες να καταλάβει δημόσια αξιώματα για 15 χρόνια. Παρά την απόσυρση της απόφασης 48 ώρες μετά, η αντιπολίτευση συνέχισε στον ίδιο τόνο καλώντας σε αντικυβερνητικές κινητοποιήσεις και κατηγορώντας την κυβέρνηση για προσπάθεια πραξικοπήματος.
Η δεξιά αντιπολίτευση και ο ρόλος των ΜΜΕ
Η δεξιά αντιπολίτευση κατεβάζει τον κόσμο στον δρόμο, προσπαθώντας να δείξει την «ευαισθησία» της για τις δημοκρατικές διαδικασίες της χώρας, όμως στην πραγματικότητα πρόκειται για ένα παιχνίδι εντυπώσεων με μόνο στόχο την παραίτηση του προέδρου Νικολάς Μαδούρο και την δική της επικράτηση.
Και είναι γεγονός πως μόνο ευαίσθητοι δεν είναι σε θέματα δημοκρατίας, καθώς όλοι οι ηγετικοί της είχαν εμπλοκή στο πραξικόπημα του 2002 κατά του Ούγκο Τσάβες.
Έχοντας με το μέρος της την άρχουσα τάξη και τα ΜΜΕ, εγχώρια και διεθνή, η Δεξιά εμφανίζει μια στρεβλωμένη εικόνα των γεγονότων. Παρουσιάζει έναν μαζικό ξεσηκωμό της κοινωνίας ενάντια στην κυβέρνηση και τον πρόεδρο Μαδούρο και τους νεκρούς ως θύματα αστυνομικής βίας, αποκρύπτοντας τη δράση φασιστικών ομάδων μέσα στις διαδηλώσεις.
Στην πραγματικότητα (παρόλο που οι πληροφορίες είναι συγκεχυμένες) η αστυνομία φαίνεται να ευθύνεται για έναν νεκρό ενώ τα περισσότερα θύματα είναι είτε φιλοκυβερνητικοί, είτε άτομα που περνούσαν απλώς από το μέρος της διαδήλωσης (οι αντικυβερνητικοί αποκλείουν περιοχές κι επιτίθενται σε όποιον περάσει απ’ αυτές, ακόμη κι αν είναι απλά περαστικός). Επίσης 9 διαδηλωτές της αντιπολίτευσης σκοτώθηκαν από ηλεκτροπληξία στην προσπάθειά τους να παραβιάσουν κατάστημα με ηλεκτροφόρο σύρμα στην είσοδο.
Γιατί όμως έχουν υποστήριξη;
Η αντιπολίτευση όμως πατάει πάνω σε μια πραγματικότητα. Στην αγανάκτηση του κόσμου λόγω της πολύ άσχημης οικονομικής κατάστασης της χώρας.
Η Βενεζουέλα είναι μια χώρα που η οικονομίας της στηρίζεται σχεδόν αποκλειστικά στο εμπόριο πετρελαίου. Η κατακόρυφη πτώση των τιμών του πετρελαίου έχει ρίξει την χώρα σε οικονομική κρίση, με τον πληθωρισμό να καλπάζει και την ύφεση να βαθαίνει. Ο λαός της Βενεζουέλας βλέπει να χάνονται οι κατακτήσεις χρόνων με τις τιμές να αυξάνονται και την αγοραστική τους δύναμη να μειώνεται.
Ο Τσάβεζ αρχικά και αργότερα ο Μαδούρο λειτούργησαν με την αυταπάτη ότι μπορούν να εφαρμόσουν σοσιαλιστικά μέτρα έχοντας ειρήνη με τους καπιταλιστές της χώρας. Ξανά και ξανά, παρά τις προσπάθειες για πραξικοπήματα, για σαμποτάζ, για υπόσκαψη των θετικών μέτρων που έπαιρνε η κυβέρνηση, οι ηγέτες της Βενεζουέλας καλούσαν σε “διάλογο” την αστική τάξη, και προσπαθούσαν να «τα βρουν» μαζί της. Αντί να προχωρήσουν με αποφασιστικό τρόπο στην εθνικοποίηση των βασικών τομέων της οικονομίας, κάτω από εργατικό και κοινωνικό έλεγχο, έκαναν διαρκώς υποχωρήσεις.
Παρά την εικόνα που υπάρχει στην Ελλάδα λόγω της προπαγάνδας των ΜΜΕ, το μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας της Βενεζουέλας βρίσκεται σε ιδιωτικά χέρια. Έτσι, για κάθε καλό μέτρο που έπαιρνε η κυβέρνηση (και πήρε αρκετά τέτοια) οι καπιταλιστές λειτουργούσαν με τρόπο που ο κόσμος πάλι το πλήρωνε ακριβά (για περισσότερα σχετικά με τον τρόπο που λειτουργούσε η «Βολιβαριανή Δημοκρατία» δες στην έκδοση του «Ξ», Τσάβεζ και Βενεζουέλα: εμπειρίες από μια κυβέρνηση της Αριστεράς).
Έτσι φτάσαμε στο οικονομικό και πολιτικό αδιέξοδο της κυβέρνησης της Βενεζουέλας, που έδωσε χώρο στη δεξιά αντιπολίτευση να κερδίσει την υποστήριξη ενός μέρους του πληθυσμού. Και επιπλέον, αντί η κυβέρνηση να οργανώσει τον λαό σε Συμβούλια, με αποφασιστικές αρμοδιότητες, που θα μπορούσαν να αποτελέσουν πυρήνες πραγματικής εργατικής-λαϊκής δημοκρατίας, η απάντηση του Μαδούρο ήταν αφ’ ενός καταστολή, αφ’ ετέρου να βασιστεί στο στρώμα της νέας γραφειοκρατίας που δημιουργήθηκε – και που φυσικά είναι και αυτή διεφθαρμένη. Έτσι όμως ρίχνει νερό στο μύλο της Δεξιάς.
Κρίσιμο σημείο
Η κατάσταση στη χώρα είναι πολύ κρίσιμη και είναι πολύ πιθανό να υπάρξουν αρνητικές εξελίξεις, με την επιστροφή ενός καθεστώτος σκληρού καπιταλισμού, πράγμα που θα επηρεάσει όχι μόνο τη χώρα αλλά και ευρύτερα τον κόσμο, μια και το «πείραμα» της Βενεζουέλας το παρακολουθούν εκατομμύρια εργαζόμενοι διεθνώς.
Ο μόνος τρόπος για να βγει η χώρα από το αδιέξοδο και να τελειώσει μια για πάντα με την απειλή της επιστροφής μιας σκληρής Δεξιάς είναι να προχωρήσει αποφασιστικά στην κατεύθυνση των σοσιαλιστικών πολιτικών, όπως αναφέρονται πιο πάνω. Αυτός ο δρόμος φυσικά δεν είναι εύκολος, και θα αντιμετωπίσει τη λυσσαλέα αντίσταση της άρχουσας τάξης και της δεξιάς αντιπολίτευσης, είναι όμως ο μόνος που μπορεί να δώσει προοπτική. Σε μια τέτοια περίπτωση, ο λαός της Βενεζουέλας θα βρει συμμάχους στα κινήματα παγκόσμια και ειδικά στη Λατινική Αμερική και θα μπορέσει να ανοίξει νέους δρόμους για το διεθνές εργατικό κίνημα.
Σχετικά άρθρα