Σαν σήμερα, στις 12 Απρίλη του 1927 πραγματοποιήθηκε η σφαγή της Σαγκάης. Με αυτή την αφορμή αναδημοσιεύουμε παλιότερο άρθρο του Βίνσεντ Κόλο, από το www.chinaworker.info, το σάιτ των αδερφών οργανώσεων του «Ξ» σε Κίνα/ Χονγκ Κονγκ/ Ταϊβάν
Πριν από 90 χρόνια, η κινέζικη εργατική τάξη και το νεαρό τότε Κομμουνιστικό Κόμμα Κίνας (ΚΚΚ) υπέστησαν μια τραγική ήττα στη Σαγκάη, προπύργιο της κινέζικης επανάστασης του 1925-7, μια σφαγή που αποτέλεσε αποφασιστική καμπή στη κινέζικη επανάσταση.
Αυτή η σημαντική επέτειος θα περάσει απαρατήρητη στη Κίνα. Το μαοϊκό/σταλινικό ΚΚΚ που ήρθε στην εξουσία το 1949, βασισμένο (σε αντίθεση με την ρωσική επανάσταση του 1917) όχι στην οργανωμένη δύναμη της εργατικής τάξης των πόλεων αλλά σε ένα αγροτικό στρατό, δεν ήταν ποτέ σε θέση να εξηγήσει τι ακριβώς συνέβη το 1927 και γιατί. Ακόμη λιγότερο είναι σε θέση να το εξηγήσουν οι σημερινοί «κομμουνιστές» ηγέτες.
Η επανάσταση του 25 – 27
Στα μέσα της δεκαετίας του ’20 η Κίνα, που βρισκόταν κάτω από τον αποικιοκρατικό ζυγό των αποικιοκρατών της Ευρώπης, της Ιαπωνίας και των ΗΠΑ, βρέθηκε στη δίνη μια επαναστατικής έκρηξης που συνδύαζε εθνικοαπελευθερωτικά με κοινωνικά χαρακτηριστικά.
Στιγμιότυπο από τις εργατικές κινητοποιήσεις της περιόδου
Η επαναστατική άνοδος είχε σαν αποτέλεσμα την εκρηκτική ανάπτυξη του ΚΚΚ, που εκείνη την εποχή ήταν στη συντριπτική του πλειοψηφία κόμμα της εργατικής τάξης. Αν υπήρχε ένα σωστό πρόγραμμα και μια σωστή επαναστατική ηγεσία, η κινέζικη εργατική τάξη θα μπορούσε να είχε πάρει την εξουσία πάνω στις ίδιες γραμμές με την εργατική-σοσιαλιστική επανάσταση του 1917 στη Ρωσία.
Στις μεγάλες πόλεις της Σαγκάης και της Καντόνας οι εργάτες είχαν πάρει στα χέρια τους την εξουσία χτίζοντας τοπικά Σοβιέτ. Όμως τελικά βρέθηκαν αντιμέτωποι με μια συντριπτική ήττα, λόγω των καταστροφικών πολιτικών που τους επιβλήθηκαν από τη νέα γραφειοκρατική ελίτ που εδραίωνε την εξουσία της στη Σοβιετική Ένωση κάτω από τον Στάλιν.
Προκειμένου να παραμείνει στην εξουσία η σταλινική γραφειοκρατία στη Ρωσία χρησιμοποίησε το τεράστιο κύρος της Ρώσικης Επανάστασης για να προπαγανδίσει πολιτικές και μεθόδους ξένες προς αυτή την επανάσταση.
Αν η κινέζικη επανάσταση του 25 – 27 είχε θριαμβεύσει θα είχε αλλάξει τον κόσμο. Θα αναζωογονούσε τη διεθνή εργατική τάξη μετά από μια περίοδο ηττών και θα έδινε νέα ζωή στη δεκαετή Ρώσικη Επανάσταση, δίνοντας στους εργαζόμενους την αυτοπεποίθηση να αντισταθούν στη σταλινική αντεπανάσταση.
Οι κομμουνιστές κυνηγιούνται
Η αιματηρή καταστολή στη Σαγκάη ξεκίνησε πριν από την ανατολή του ηλίου στις 12 Απριλίου.
Το έναυσμα το έδωσε μια σάλπιγγα από το στρατιωτικό αρχηγείο του Τσιάνγκ Κάι-σεκ, του ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος των Κινέζων καπιταλιστών, Κουομιντάνγκ, που επεδίωκε την απελευθέρωση της Κίνας από τις αποικιοκρατικές δυνάμεις (Βρετανούς, Γάλλους, Ιάπωνες κ.α.) και το χτίσιμο μιας καπιταλιστικής Κίνας κάτω από τη δική τους εξουσία.
Οπλισμένες συμμορίες σε τριάδες, φορώντας εργατικές φόρμες με λευκά περιβραχιόνια που φέραν το ιδεόγραμμα κουνγκ («εργαζόμενος») ξεχύθηκαν στις γειτονιές της Σαγκάης και άρχισαν να κυνηγούν συνδικαλιστές και κομμουνιστές.
Στρατιώτες του Κουομιτάγκ στη συνέχεια κινήθηκαν να αφοπλίσουν τις εργατικές πολιτοφυλακές των Ερυθρών Φρουρών της πόλης, μιας δύναμης που ξεπερνούσε τους 5.000 πολιτοφύλακες.
Οι εργάτες πυροβολούνταν και αποκεφαλίζονταν στους δρόμους, σε τέτοια κλίμακα που το περιοδικό Time έδωσε σε έναν από τους στρατηγούς του Τσιάνγκ το παρατσούκλι «ο Πελεκητής κομμουνιστικών κεφαλών». Υπήρξαν αναφορές για συλληφθέντες κομμουνιστές που ρίχνονταν ζωντανοί στα καμίνια των μηχανών του τρένου.
Ο Τσιάνγκ Κάι-σεκ
Μαζική σύγχυση και αποπροσανατολισμός επικρατούσε μεταξύ των εργαζομένων και ειδικά των Κομμουνιστών, των οποίων η ηγεσία τους διαβεβαίωνε όλο το προηγούμενο διάστημα για την άθραυστη συμμαχία με τους στρατιώτες του Κουόμιντανγκ – οι οποίοι ήταν εκπαιδευμένοι και εξοπλισμένοι από τη Σοβιετική Ένωση του Στάλιν!
Μετά το πραξικόπημα του Τσιάνγκ Κάι-σεκ, οι συλλήψεις και οι εκτελέσεις μελών και συμπαθούντων του ΚΚΚ εξαπλώθηκαν σε όλες τις περιοχές που βρίσκονταν υπό τον έλεγχο του, με περίπου 300.000 ανθρώπους να δολοφονούνται κατά τη διάρκεια της επόμενης χρονιάς. Τα συνδικάτα είχαν τεθεί εκτός νόμου και οι απεργίες απαγορεύτηκαν.
Ο Τσιάνγκ εγκαθίδρυσε μια μονοκομματική δικτατορία στα πλαίσια του κινέζικου καπιταλισμού, εξαρτημένη σε πολύ μεγάλο βαθμό από τις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις – κατ’ αρχήν τη Γερμανία και στη συνέχεια την Αμερική.
Το καθεστώς του ήταν βάναυσο εναντίον της Αριστεράς – και αυτό συνεχίστηκε μέχρι την ήττα των δυνάμεών του από τον κόκκινο στρατό του Μάο Τσε Τουνγκ τη δεκαετία του ’40, οπότε και υποχώρησε στην Ταϊβάν όπου και εγκαταστάθηκε.
Ο αποδεκατισμός του ΚΚΚ μετά την ήττα του 1927 (ο αριθμός των μελών του έπεσε από τις 58.000 στις 10.000) οδήγησε τους περισσότερους από τους επιζώντες ηγέτες του μακριά από τις πόλεις και στον «προσανατολισμό προς τους αγρότες» κάτι που αργότερα μετέτρεψε σε σημαία του ο Μάο Τσε-τουνγκ. Σύμφωνα με αυτή τη θεωρία η πολυπληθέστερη τάξη της Κίνας, η αγροτιά, ήταν το επίκεντρο του επαναστατικού αγώνα και όχι η εργατική τάξη – η τελευταία υποβιβάστηκε σε έναν δευτερεύοντα παθητικό ρόλο υποστήριξης του αγώνα των αγροτών.
Αυτή η μονόπλευρη και εντελώς λανθασμένη προσέγγιση συνδέθηκε με τον εκφυλισμό του κόμματος σε ένα σταλινικό «κομμουνιστικό» κόμμα, με μια γραφειοκρατική ηγεσία και μια όλο και πιο εθνικιστική κατεύθυνση.
Διαρκής Επανάσταση
Η Κίνα είχε αναδυθεί από την επανάσταση της το 1911 σαν ένα «αποτυχημένο κράτος».
Το παλιό σύστημα της δυναστείας είχε καταρρεύσει, αλλά τα επόμενα χρόνια έδειξαν την ανικανότητα της άρχουσας, καπιταλιστικής τάξης να τεθεί επικεφαλής ενός επαναστατικού αγώνα ενάντια στη φεουδαρχία, τους τοπικούς πολέμαρχους και τη ξένη κυριαρχία.
Όπως και οι Ρώσοι καπιταλιστές έτσι και οι Κινέζοι είχαν εμφανιστεί αργά στο ιστορικό προσκήνιο και κατά συνέπεια εξαρτιόνταν σε πολύ μεγάλο βαθμό τόσο από ξένα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα όσο και από τους Κινέζους γαιοκτήμονες.
Κάτω από την ηγεσία των Μπολσεβίκων και ιδιαίτερα των δύο σημαντικότερων φυσιογνωμιών τους, του Λένιν και του Τρότσκι, η Ρώσικη Επανάσταση είχε θριαμβεύσει σαν μια εργατική επανάσταση η οποία κέρδισε την υποστήριξη της μεγάλης μάζας της αγροτιάς και έτσι κατάφερε να ανατρέψει τον καπιταλισμό και τη φεουδαρχία. Ο Λένιν και ο Τρότσκι είχαν κατανοήσει ότι οι Ρώσοι καπιταλιστές ήταν απόλυτα συνδεδεμένοι με τα ιμπεριαλιστικά συμφέροντα, κι επομένως αδύνατο να καθοδηγήσουν μια εθνική αστική επανάσταση ενάντια στο κυρίαρχο ημιφεουδαρχικό σύστημα (όπως είχε ήδη συμβεί σε άλλες χώρες όπως τη Βρετανία, τη Γαλλία κλπ). Ως εκ τούτου αυτή η επανάσταση έπρεπε να καθοδηγηθεί από την εργατική τάξη ενάντια στους καπιταλιστές.
Αυτή η διαδικασία εξηγήθηκε πιο καθαρά από τον Τρότσκι στο λαμπρό του έργο για τη Θεωρία της Διαρκούς Επανάστασης. Εξήγησε ότι οι εργαζόμενοι, μετά την επανάστασή τους και την ανάληψη της εξουσίας, δεν θα σταματήσουν στα καθαρά καπιταλιστικά καθήκοντα της επανάστασης (την αναδιανομή της γης και τη σύσταση κοινοβουλευτικής «δημοκρατίας» υπό την εξουσία των καπιταλιστών) αλλά θα προχωρήσουν μπροστά, στην εφαρμογή σοσιαλιστικών μέτρων εργατικής ιδιοκτησίας, εργατικού ελέγχου και διαχείρισης, την ίδια στιγμή που θα αγωνίζονταν για τη διάδοση της επανάστασης και εκτός της ρωσικής επικράτειας, διεθνώς.
Ήταν οι Μενσεβίκοι (δεξιοί Σοσιαλδημοκράτες της εποχής – ρεφορμιστές) στη Ρωσία οι οποίοι, σε σφοδρή αντίθεση με τους Μπολσεβίκους, επέμεναν ότι η επανάσταση έπρεπε να βαδίσει πίσω από μια καπιταλιστική ηγεσία, με τα εργατικά κόμματα να περιορίζουν το εαυτό τους σε ένα υποστηρικτικό ρόλο μέχρι να εμπεδωθεί ο καπιταλισμός – μια διαδικασία που προβλέπανε πως θα απαιτούσε πολλές δεκαετίες. Το θέμα της εργατικής εξουσίας θα πρόκυπτε, κατ’ αυτούς, σε μελλοντικό χρόνο, αφού πρώτα «ωρίμαζε» ο ρωσικός καπιταλισμός.
Κάτω από το καθεστώς του Σταλινισμού αυτή η Μενσεβίκικη «θεωρία των σταδίων» έγινε το σήμα κατατεθέν των επίσημων Κομμουνιστικών Κομμάτων με καταστροφικά αποτελέσματα στην Ισπανία (τη δεκαετία του ’30) το Βιετνάμ, την Ινδονησία, τη Χιλή και πολλές άλλες χώρες (μετά τον β’ παγκόσμιο πόλεμο).
Η Κινέζικη επανάσταση ήταν η πρώτη στην οποία αυτές οι καταστροφικές ιδέες έγιναν επίσημη πολιτική του Κομμουνιστικού Κόμματος, βάζοντας φρένο στον αγώνα της εργατικής τάξης προς την εξουσία και το σοσιαλισμό, στο όνομα μιας «συμμαχίας» με το καπιταλιστικό Κουόμιντανγκ.
Αδυναμία του κινέζικου καπιταλισμού
Ο Σουν Γιατ-σεν, «πατέρας της σύγχρονης Κίνας» και ηγέτης του Κουόμιντανγκ μέχρι το θάνατο του το 1925, προσωποποίησε την πολιτική αδυναμία της κινέζικης αστικής τάξης. Ο Σουν είχε μια υπερβολική πίστη στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις και στους ελιγμούς πίσω από τα παρασκήνια. Ήταν εχθρικός προς τον ταξικό αγώνα που τον έβλεπε ως «διχαστικό». Οι απόψεις του Σουν ήταν παρόμοιες με αυτές των αστών μεταρρυθμιστών και «δημοκρατών» στη Κίνα, το Χονγκ Κονγκ και τη Ταϊβάν σήμερα.
Η Ρώσικη Επανάσταση του 1917 έφερε τον μαρξισμό στη Κίνα. Πριν από αυτό, πολλοί διανοούμενοι είχαν αποδώσει την οικονομική καθυστέρηση της Κίνας στην έλλειψη μιας «ισχυρής κυβέρνησης» παρά σαν ένα προϊόν του καπιταλισμού και του ιμπεριαλισμού. Οι Κινέζοι διανοούμενοι άρχιζαν τώρα να στρέφονται προς τις ιδέες του Λένιν, του Τρότσκι και της πρώτης εργατικής κυβέρνησης στον κόσμο, των Μπολσεβίκων. Αυτοί οι διανοούμενοι έπαιξαν τον ρόλο της επαναστατικής «μαγιάς» βοηθώντας την ανάπτυξη των μαρξιστικών ιδεών μέσα στη νεαρή εργατική τάξη. Το ΚΚΚ, που ιδρύθηκε το 1921, μεγάλωσε μέσα σε λίγα χρόνια και έγινε μια μαζική δύναμη.
Η μαχητική ικανότητα της κινέζικης εργατικής τάξης άρχισε να φαίνεται σε διάφορους σημαντικούς αγώνες στις αρχές της δεκαετίας του ’20, συμπεριλαμβανομένης της επικής απεργίας των ναυτικών του Χονγκ Κονγκ το 1922, που συγκλόνισε ολόκληρη τη Κίνα.
Η ηγεσία του Κουομιτάνγκ παρακολουθούσε με ανησυχία την εξέλιξη αυτών των κινημάτων.
Ο Σουν Γιάτ-σεν, του οποίου οι προσπάθειες να φλερτάρει με τον ιμπεριαλισμό δεν είχαν οδηγήσει πουθενά, τώρα στράφηκε στη Σοβιετική Ένωση για στρατιωτική βοήθεια, αλλά και σαν ένα μοχλό για να ελέγξει τις εξελίξεις στο εργατικό κίνημα. Αυτό οδήγησε σε μια συμφωνία βάσει της οποίας το Κουόμιντανγκ έλαβε σημαντικό στρατιωτικό εξοπλισμό και εκπαίδευση και αναγνωρίστηκε, από τη κυβέρνηση του Στάλιν, σαν «η ηγέτιδα δύναμη» στη κινέζικη επανάσταση.
Ο Στάλιν είδε τη συμμαχία με το Κουόμιντανγκ ως κεντρικό στοιχείο της πολιτικής του για τη Κίνα – για ένα φιλικό καθεστώς που θα πρόσφερε ασφαλή ανατολικά σύνορα. Η σταλινική αντεπανάσταση στη Σοβιετική Ένωση, μέσω της οποίας η εργατική δημοκρατία, ο έλεγχος της εργατικής τάξης στη κυβέρνηση και την οικονομία καταργήθηκε, σήμαινε ότι ο προλεταριακός διεθνισμός του 1917 έδωσε τη θέση του στις πολιτικές που εξυπηρετούσαν τα εθνικά προνόμια της γραφειοκρατικής προνομιούχας ελίτ.
Στο ΚΚΚ δόθηκε η κατεύθυνση να διαλύσει τις δυνάμεις του μέσα στο Κουόμιντανγκ (να αυτοκαταργηθεί δηλαδή σαν ξεχωριστή οργάνωση) κάτι που περιγράφηκε από την ηγεσία της Κομμουνιστικής Διεθνούς σαν μια… «συμμαχία από τα μέσα».
Ο Σουν Γιάτ-σεν δεν συμφωνούσε να μπει το ΚΚΚ σαν κόμμα στο Κουόμιντανγκ, παρά μόνο τα μέλη του σαν άτομα – κάτι με το οποίο η Κομμουνιστική Διεθνής και ο Στάλιν συμφώνησαν. Κατά συνέπεια, το ΚΚΚ υποτασσόταν πολιτικά στο πρόγραμμα του Κουόμιντανγκ και στην στρατιωτική του ηγεσία. Υπήρχαν ανησυχίες γι’ αυτή την πολιτική μεταξύ πολλών Κινέζων κομμουνιστών όμως το κύρος της Κομμουνιστικής Διεθνούς, λόγω της ρωσικής επανάστασης, ήταν τόσο μεγάλο που αυτή η πολιτική έγινε αποδεκτή από το κινέζικο κόμμα παρότι με δισταγμούς από πολλά στελέχη.
Ο Τρότσκι αντιτέθηκε στην πολιτική της εισόδου στο Κουόμιντανγκ, προειδοποιώντας ότι θα στερούσε στους κομμουνιστές την πολιτική τους ανεξαρτησία. Δεν ήταν αντίθετος σε ένα πιο περιορισμένο μπλοκ/συμμαχία γύρω από συγκεκριμένες δράσεις, για παράδειγμα ενάντια στους ιμπεριαλιστές οι οποίοι είχαν καταλάβει βασικές κινέζικες πόλεις – αλλά η γραμμή του Στάλιν ισοδυναμούσε με το χτίσιμο ενός κοινού κόμματος με τους πολιτικούς εκπροσώπους των καπιταλιστών μέσα στο οποίο η ιδιαίτερη φωνή των κομμουνιστών θα χανόταν.
Όπως προειδοποίησε ο Τρότσκι, αυτή η πολιτική οδήγησε στην καταστροφή, αφού σήμαινε τον πλήρη αποπροσανατολισμό του ΚΚΚ στα ζητήματα των προοπτικών, του προγράμματος και των απαραίτητων τακτικών ελιγμών για την εξελισσόμενη επανάσταση.
Επαναστατική έξαρση
Όταν τα βρετανικά στρατεύματα πυροβόλησαν και σκότωσαν 11 εργαζόμενους σε μια διαδήλωση στη Σαγκάη το Μάη του 1925, αυτό προκάλεσε μια γενική απεργία και ένα επαναστατικό κύμα σε όλες τις μεγάλες πόλεις της Κίνας. Επίσης, εκατομμύρια αγρότες πλημμύρισαν τις ενώσεις αγροτών οι οποίες σε πολλά χωριά άρχισαν να λειτουργούν σαν εμβρυακά σοβιέτ συμπληρωμένα με οπλισμένες πολιτοφυλακές.
Ο αριθμός των μελών του ΚΚΚ εκτοξεύτηκε από τα 1.000 στα 20.000 μέλη μέσα στο 1925 και μετά υπερδιπλασιάστηκε τον επόμενο χρόνο. Νέες συνδικαλιστικές οργανώσεις προσέλκυσαν εκατομμύρια μέλη.
Η αστική τάξη και οι γαιοκτήμονες, των οποίων οι γιοί εκπροσωπούνταν στο σώμα των αξιωματικών του στρατού του Κουόμιντανγκ φοβήθηκαν τα όλο και πιο ριζοσπαστικά αιτήματα της εργατικής τάξης (για λιγότερες ώρες δουλειάς και ενάντια στο καθεστώς τρόμου σε πολλά εργοστάσια) και της αγροτιάς (για αγροτική μεταρρύθμιση και ενάντια στους συντριπτικούς φόρους που τους επέβαλλαν οι γαιοκτήμονες).
Αυτές οι αντιθέσεις οδήγησαν στη πρώτη έντονη σύγκρουση μεταξύ των ηγετών του Κουόμιντανγκ και των κομμουνιστών στη Καντόνα, όπου το Κουόμιντανγκ δημιούργησε μια «εθνική κυβέρνηση» τον Ιούλιο του 1925. Πριν από αυτό, η εργατική τάξη της Καντόνας είχε εγκαθιδρύσει ένα ντε φάκτο σοβιέτ (εκλεγμένο επαναστατικό εργατικό συμβούλιο) που έγινε γνωστό σαν η «δεύτερη κυβέρνηση» της πόλης.
Τον Μάρτη του 1926, ο Τσιάνγκ οργάνωσε ένα πραξικόπημα στην Καντόνα, ισχυριζόμενος ότι είχε ξεσκεπάσει μια κομμουνιστική συνομωσία για την απαγωγή του.
Το σχέδιο του πέτυχε μόνο λόγω της σύγχυσης στην ηγεσία του ΚΚΚ που ήρθε σαν αποτέλεσμα των λαθεμένων προοπτικών και προσανατολισμού. Οι «Κόκκινοι Φρουροί» (σημ: δεν πρέπει να συγχέονται με τους Ερυθροφρουρούς που αποτελούνταν από μαθητές και σπουδαστές κατά τη διάρκεια της λεγόμενης «Πολιτιστικής Επανάστασης» του Μάο) αφοπλίστηκαν και ηγετικοί κομμουνιστές συνελήφθησαν, συμπεριλαμβανομένων των Ρώσων συμβούλων του Κουόμιντανγκ! Αυτό συνέβη παρά την παρουσία χιλιάδων στρατιωτών που ήταν πιστοί στο ΚΚΚ, για να μην αναφέρουμε τους εκατοντάδες χιλιάδες οργανωμένους εργάτες, πολλοί από τους οποίους ήταν επίσης οπλισμένοι.
Ο Τσιάνγκ εγκαθίδρυσε μια στρατιωτική δικτατορία στη Καντόνα, διατάζοντας τη διάλυση των εργατικών οργανώσεων.
Από τη βίαιη καταστολή των κομμουνιστών
Ακούγεται απίστευτο, αλλά η Κομμουνιστική Διεθνής δεν κούνησε το δαχτυλάκι της όχι για να εμποδίσει αλλά ούτε καν για να διαμαρτυρηθεί! Ο Στάλιν επανέλαβε τη θέση του ότι η συμμαχία με το Κουόμιντανγκ πρέπει να διατηρηθεί πάση θυσία!
Αντί να οργανώσουν τους εργαζόμενους για να αντισταθούν στο πραξικόπημα, η σταλινική ηγεσία της «κομμουνιστικής» διεθνούς καθοδήγησε το ΚΚΚ να κάνει νέες παραχωρήσεις στην ηγεσία του Κουομιτάνγκ, όπως για παράδειγμα να απαγορεύσει στα μέλη του να κατέχουν επιτελικές θέσεις στο Κουόμιντανγκ και στο στρατό του καθώς την διεκπεραίωση όλων των επικοινωνιών μεταξύ του ΚΚΚ και της Μόσχας μέσα από την έδρα του Κουόμιντανγκ!
Όλα τα νέα για το πραξικόπημα στη Καντόνα αποσιωπήθηκαν εγκληματικά μέσα στις γραμμές του κομμουνιστικού κινήματος διεθνώς, λόγω του εξευτελισμού που αυτό θα προκαλούσε στη σταλινική ηγεσία. Οι αναφορές του δυτικού τύπου στο πραξικόπημα και στις εξελίξεις απορρίφθηκαν το σταλινικό κέντρο ως ιμπεριαλιστικές κατασκευές σχεδιασμένες να σπείρουν τη διχόνοια μεταξύ του ΚΚΚ και του Κουόμιντανγκ.
Προειδοποίηση από τη Καντόνα
Μόλις μερικές μέρες μετά το πραξικόπημα στη Καντόνα, η Εκτελεστική Επιτροπή της σταλινικής «Κομμουνιστικής» Διεθνούς ψήφισε απόφαση με βάση την οποία αποδεχόταν το Κουόμιντανγκ σαν συμπαθών τμήμα της Διεθνούς, με μόνο μια ψήφο κατά – αυτή του Τρότσκι.
«Προετοιμαζόμενος για το ρόλο του δήμιου» είπε ο Τρότσκι, αναφερόμενος στον Τσιάνγκ Και-σεκ «ήθελε να έχει τη κάλυψη του παγκόσμιου κομμουνισμού – και την πήρε».
Η ανάλυση του Τρότσκι και ο αγώνας του ενάντια στη καταστροφική πολιτική του Στάλιν για τη Κίνα ήταν άγνωστα στη χώρα και το ευρύτερο κομμουνιστικό κίνημα λόγω της λογοκρισίας που επέβαλλε ο σταλινικός μηχανισμός στο όνομα της «κομματικής πειθαρχίας».
Παρόλα αυτά, η αντίθεση στη γραμμή του Στάλιν άρχισε τώρα να αποκρυσταλλώνεται εντός του ΚΚΚ.
Τον Ιούνη του 1926, ο ιδρυτής και γενικός γραμματέας του κόμματος, Τσεν Ντουξιού, κέρδισε τη πλειοψηφία εντός της ηγεσίας για τη πρόταση του να αντικατασταθεί η φυλάκιση του κόμματος μέσα στο Κουόμινγτανγκ με μια συνεργασία δυο κομμάτων. Αυτό διαβιβάστηκε στη Μόσχα, όπου όμως απορρίφθηκε.
Η επανάσταση και η αντεπανάσταση δεν είναι δυο ανεξάρτητα γεγονότα σε ανεξάρτητους χρόνους – είναι οι αντίθετες πλευρές μιας ενιαίας διαδικασίας που βρίσκεται σε εξέλιξη. Αυτός είναι ο λόγος που η εργατική τάξη χρειάζεται ένα κόμμα με ένα ξεκάθαρο πρόγραμμα και ηγεσία για να πετύχει την επίτευξη της εργατικής εξουσίας και του σοσιαλισμού.
Η τραγωδία της κινέζικης επανάστασης ήταν ότι οι εργαζόμενοι στερήθηκαν αυτής της ηγεσίας. Το νεαρό Κομμουνιστικό Κόμμα ήταν μια ηρωική δύναμη, αλλά δεν ήταν ακόμη ένα Μπολσεβίκικο Κόμμα και η δυνατότητα του να αναπτυχθεί σε τέτοιο σαμποταρίστηκε από τις πολιτικές που του επιβλήθηκαν από το καθεστώς του Στάλιν.
Τα γεγονότα στη Καντόνα ήταν μια πρόβα τζενεράλε για την πολύ πιο αιματηρή αναμέτρηση στη Σαγκάη ένα χρόνο μετά.
Δυστυχώς, μόνο η μια πλευρά ήταν προετοιμασμένη για αυτό: η καπιταλιστική αντεπανάσταση. Για τη μεγάλη μάζα των εργαζομένων και των αγροτών και ακόμη και για τα πιο προχωρημένα τμήματα τους τα πιο σημαντικά μαθήματα της Καντόνας –ο κίνδυνος της αντεπανάστασης και το πρόγραμμα και οι μέθοδοι που χρειάζονται για να την παλέψεις– δεν είχαν αφομοιωθεί. Μέχρι τη στιγμή που έδωσε το δολοφονικό του χτύπημα, ο Τσιανκ Κάι-σεκ παρουσιαζόταν ακόμη στην επίσημη «κομμουνιστική» προπαγάνδα σαν ένας σύμμαχος και «ηγέτης της επανάστασης».
