Δημοσιεύουμε συνέντευξη εργαζομένου στην Εθνική Ασφαλιστική, σχετικά με την κατάσταση της εταιρίας και τους αγώνες που έγιναν ενάντια στην ιδιωτικοποίηση της. Την συνέντευξη πήρε ο Γ. Κασαμπαλάκος
- Γιατί πωλείται η Εθνική Ασφαλιστική; Έχει ολοκληρωθεί το ξεπούλημα της;
Η επίσημη δικαιολογία για την πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής είναι πως αποτελεί δέσμευση της Εθνικής Τράπεζας ως αντάλλαγμα για την ενίσχυση ρευστότητας που έλαβε από το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας. Το σκεπτικό βασίζεται στους όρους ίσου ανταγωνισμού. Δηλαδή, όποια τράπεζα έλαβε δάνειο για να καλύψει τις ανάγκες ρευστότητας που προέκυψαν λόγω της οικονομικής κρίσης που έχει προκαλέσει το ζήτημα του ελληνικού χρέους, θα πρέπει να μειώσει τις δραστηριότητές της ώστε να μην βρεθεί σε ευνοϊκότερη θέση σε σχέση με κάποια άλλη τράπεζα που δεν έλαβε ενίσχυση. Ανεξαρτήτως αν το δάνειο έχει εξοφληθεί πια ή όχι. Στο πλαίσιο αυτών των υποχρεώσεων η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος προχώρησε στην πώληση θυγατρικών εταιριών της στο εξωτερικό και στην πώληση της μεγαλύτερης και αρχαιότερης ασφαλιστικής εταιρίας της χώρας.
Αν και το ανωτέρω σκεπτικό φαίνεται λογικό για το καπιταλιστικό σύστημα αναφοράς, δεν εφαρμόστηκε το ίδιο για το σύνολο των τραπεζών του εξωτερικού, κυρίως της Γαλλίας και της Γερμανίας, που «ξεφόρτωσαν» τα πρώτα χρόνια της κρίσης τα υποβαθμισμένα ομόλογα ελληνικού δημοσίου με χρήματα του ευρωπαϊκού λαού. Σε αυτή την περίπτωση δηλαδή γιατί δεν εφαρμόστηκαν αντίστοιχα αντίμετρα; Μάλλον εκεί πρόκειται για το γνωστό σενάριο της ιδιωτικοποίησης μεν των κερδών, της κρατικοποίησης δε των ζημιών για τις τράπεζες.
Κατά την άποψή μου ο πραγματικός λόγος για τον οποίο πωλείται η Εθνική Ασφαλιστική είναι γιατί αποτελεί εμπόδιο για την είσοδο των ασφαλιστικών κολοσσών του εξωτερικού στην Ελλάδα. Η ηγετική θέση που έχει η Εθνική Ασφαλιστική στην ελληνική αγορά, με το πανίσχυρο δίκτυο πωλήσεων και το αίσθημα ασφάλειας που αποπνέει στους πελάτες της ως μέλος του ομίλου Ε.Τ.Ε., έχει εμποδίσει την ανάπτυξη ξένων ασφαλιστικών εταιριών στη χώρα μας, οι θυγατρικές των οποίων δεν έχουν καταφέρει να διεισδύσουν στην ελληνική αγορά ικανοποιητικά.
Η αλήθεια είναι πάντως πως η κρίση ρευστότητας της Ε.Τ.Ε. και οι οικονομικές και πολιτικές συγκυρίες της χώρας επέσπευσαν τη διαδικασία της πώλησης και επηρέασαν ίσως και το τίμημα. Για να ολοκληρωθεί η πώληση στο ελληνοαμερικανικό σχήμα J.Calamos-Exin Group φαίνεται πως εκκρεμούν πλέον μόνο τα διαδικαστικά.
- Μιλάμε για κερδοφόρα επιχείρηση; Είναι αλήθεια ότι το πελατολόγιο της έχει συρρικνωθεί δραματικά τα τελευταία χρόνια;
Η Εθνική Ασφαλιστική είναι μια καθόλα υγιής επιχείρηση με κέρδη 57,7 εκ. ευρώ το 2016, με αύξηση 18% στην παραγωγή της το πρώτο τρίμηνο του 2017 και το κυριότερο απ’ όλα αφού μιλάμε για ασφαλιστική εταιρία, με δείκτη φερεγγυότητας βάσει Solvency II 169%. Υπάρχει δηλαδή υπερεπάρκεια περιουσιακών στοιχείων για να καλύψει τις υποχρεώσεις της απέναντι στους ασφαλισμένους και να αντιμετωπίσει χρηματοοικονομικούς, λειτουργικούς και άλλους κινδύνους που σχετίζονται με τη δραστηριότητά της. Δεν είναι επιχειρηματική απόφαση της ΕΤΕ η πώληση της ασφαλιστικής, αλλά δέσμευση βάσει των ανωτέρω.
- Τι κινητοποιήσεις έχουν γίνει μέχρο τώρα; Θα γίνουν κι άλλες;
Ο σύλλογος των εργαζομένων της εταιρίας αποφάσισε για δύο ειδών κινητοποιήσεις. Το ένα είχε να κάνει με την ενημέρωση του κοινού, του κόσμου που δεν έχει απαραίτητα άμεση σχέση με την Εθνική Ασφαλιστική. Ο σκοπός ήταν να αναδείξει τη ζημιά που προκαλεί στον εθνικό πλούτο της χώρας και στα συμφέροντα του Έλληνα καταναλωτή η πώληση της εταιρίας μας σε ξένα συμφέροντα. Στο πλαίσιο αυτών των κινητοποιήσεων πραγματοποιήθηκαν πολύ επιτυχημένες πορείες από τα κεντρικά γραφεία της εταιρίας, προς τα κεντρικά της ΕΤΕ, το Υπουργείο Οικονομικών, τη Βουλή, τα γραφεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, κτλ. Δόθηκαν ραδιοφωνικές συνεντεύξεις, έγιναν ολιγόλεπτες δηλώσεις στα τηλεοπτικά μέσα τις ημέρες των κινητοποιήσεων και μεταδόθηκαν και κάποια ραδιοφωνικά σποτ.
Όπως ήταν αναμενόμενο κατά τη γνώμη μου, αυτού του είδους οι ενέργειες είχαν πολύ μικρό έως και μηδενικό αποτέλεσμα. Στην Ελλάδα της κρίσης και της ανεργίας που κυμαίνεται σε ποσοστό 30%, δεν πιστεύω πως θα ασχολούταν κανείς με την πώληση της Εθνικής Ασφαλιστικής. Μπροστά σε άλλα πολύ πιο σημαντικά και άμεσα προβλήματα που αντιμετωπίζει ο μέσος Έλληνας πολίτης, η είδηση αυτή πέρασε απαρατήρητη. Τι περίμεναν με αυτού του είδους τις κινητοποιήσεις να συμβεί; Να πέσει η κυβέρνηση; Εδώ προχωράει χωρίς κανένα ενδιαφέρον για το πολιτικό κόστος η πώληση της ΔΕΗ, του ΟΣΕ, των λιμανιών, των αεροδρομίων και όλης της χώρας.
Το δεύτερο είδος κινητοποιήσεων αφορούσε τον κατεξοχήν εργασιακό αγώνα με την προκήρυξη και πραγματοποίηση πανελλαδικών απεργιών. Ο στόχος ήταν να πετύχουμε είτε την απευθείας ματαίωση της πώλησης, καθιστώντας σαφές στους υποψηφίους αγοραστές ότι οι εργαζόμενοι της Εθνικής Ασφαλιστικής δεν θέλουν να περάσει η διοίκηση της εταιρίας σε ξένα συμφέροντα, είτε να προκαλέσουμε οικονομικό κόστος λόγω των απεργιών, τέτοιο που θα ανάγκαζε τους υποψήφιους αγοραστές να προβούν σε πολύ μικρές, απαράδεκτες για το μέγεθος της εθνικής ασφαλιστικής, προσφορές που δεν θα μπορούσε να δεχθεί η Εθνική Τράπεζα.
Γνωρίζαμε άλλωστε πως ο αγώνας μας δεν θα πήγαινε χαμένος. Ακόμα και αν δεν επιτυγχάναμε την ματαίωση της πώλησης, θα είχαμε καταστήσει σαφές στο νέο ιδιοκτήτη ότι ο σύλλογος των υπαλλήλων της εθνικής ασφαλιστικής είναι ισχυρός, έτοιμος και αποφασισμένος να αντιδράσει δυναμικά σε ενδεχόμενη επίθεση ενάντια στα κεκτημένα των εργαζομένων.
Άλλες κινητοποιήσεις δεν πρόκειται να γίνουν για το ζήτημα της πώλησης. Η διοίκηση του συλλόγου αποφάσισε μια εργάσιμη μέρα πριν την εκπνοή της καταληκτικής ημερομηνίας υποβολής δεσμευτικών προτάσεων εκ μέρους των υποψηφίων αγοραστών, να αναστείλει τις κινητοποιήσεις. Είχαν προηγηθεί 8 ημέρες απεργίας, οι 4 εκ των οποίων συνεχόμενες. Την επομένη του ανοίγματος της εταιρίας τέθηκε σε ψηφοφορία το θέμα της συνέχισης των κινητοποιήσεων. Οι δύο εκ των τριών παρατάξεων της διοίκησης του συλλόγου τάχθηκαν υπέρ της αναστολής των κινητοποιήσεων. Με σχετική πλειοψηφία η ολομέλεια υπερψήφισε αυτή τη θέση και εκεί τελείωσε ο αγώνας μας ενάντια στην πώληση.
- Πώς κρίνεις την στάση του σωματείου; Ποιά πολιτική δύναμη το ελέγχει;
Την πλειοψηφία των μελών στο Δ.Σ. του συλλόγου την έχει η παράταξη της Ριζοσπαστικής Πρωτοβουλίας που είναι γνωστό ότι πρόσκειται στο Σύριζα. Η συγκεκριμένη παράταξη ήταν γνωστή τα παλαιότερα χρόνια για τη μαχητική της διάθεση και τις ριζοσπαστικές της θέσεις υπέρ των συμφερόντων των εργαζομένων. Στη συγκεκριμένη περίοδο όμως η στάση του συλλόγου μας εξέπληξε. Δεν ήταν λίγοι οι συνάδελφοι που εκφράζανε την άποψη ότι ο σύλλογος κάνει το ελάχιστο δυνατό ώστε να μην κατηγορηθεί ότι δεν κάνει τίποτα! Εξαντλήθηκαν οι εργαζόμενοι οικονομικά και ψυχολογικά με μονοήμερες και διήμερες απεργίες και επαναλαμβανόμενες πορείες που δεν είχαν κανένα αποτέλεσμα. Το αποτέλεσμα της απεργίας είναι μεγαλύτερο όσο μεγαλύτερη είναι η αναμενόμενη οικονομική ζημία που προκαλεί αυτή στον εργοδότη. Όταν έχεις προαναγγείλει μονοήμερες απεργίες δεν υπάρχει κόστος για την εταιρία παρά μόνο για τον εργαζόμενο που χάνει το μισθό του.
Το «εντυπωσιακότερο» δε, ήταν η απόφαση του συλλόγου στις 31/3/2017 να σταματήσει την απεργία την κρισιμότερη στιγμή! Λίγες ουσιαστικά ώρες πριν την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών από την πλευρά των υποψηφίων αγοραστών και ενώ η καταληκτική ημερομηνία είχε ήδη πάρει μία παράταση και ο αγώνας των εργαζομένων είχε κορυφωθεί με 4ήμερη απεργία (28-31/3) και ουσιαστικά κατάληψη του κεντρικού κτιρίου αφού καμία υπηρεσία δε λειτουργούσε και κανένας απεργοσπάστης δεν μπορούσε να παρακάμψει την περιφρούρηση! Η δε συμμετοχή των εργαζομένων στις κινητοποιήσεις ήταν από ικανοποιητική έως πολύ καλή, και η συμμετοχή στις απεργίες σχεδόν καθολική. Η δικαιολογία για την αναστολή των κινητοποιήσεων ήταν ότι έπρεπε να λειτουργήσει η εταιρία για να πληρωθούν έγκαιρα οι συνεργάτες ασφαλιστικοί πράκτορες! Για τον αγώνα των εργαζόμενων που χάσαμε 8 ημερομίσθια κανένας λόγος!
Την ερχόμενη Δευτέρα 3/4, και αφού είχαν κατατεθεί οι προσφορές, όπως προανέφερα, με παρότρυνση των δύο από τις 3 παρατάξεις που είναι εκλεγμένες στο Δ.Σ. του συλλόγου (συμπεριλαμβανομένης της Ριζοσπαστικής Πρωτοβουλίας) η ολομέλεια του συλλόγου ψήφισε με σχετική πλειοψηφία την αναστολή των κινητοποιήσεων με το σκεπτικό να «κρατήσουμε δυνάμεις για τον πολύμηνο αγώνα που έρχεται…». Η συνέχεια είναι γνωστή, αφού μετά από λίγες εβδομάδες η συμφωνία με το ελληνοαμερικάνικο fund ουσιαστικά «έκλεισε».
- Ποιό είναι το κλίμα στον εργασιακό χώρο αυτή τη στιγμή;
Ακούγονται διάφορες απόψεις σχετικά με το πώς κινηθήκαμε σαν σύλλογος των εργαζομένων, αν θα μπορούσε να γίνει κάτι διαφορετικό. Υπάρχει μια ανησυχία για το τι θα γίνει με τους μισθούς και τις θέσεις εργασίας, αλλά γενικά η πλειοψηφία των εργαζομένων θεωρεί πως τα πρώτα τουλάχιστον χρόνια δεν θα γίνουν αλλαγές, ενώ φαίνεται ότι το ελληνοαμερικανικό fund μάλλον είναι προτιμότερο στη σκέψη των εργαζομένων από το αντίστοιχο κινεζικό.
Δεν είναι και λίγοι εκείνοι οι συνάδελφοι που πιστεύουν ότι η αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος ίσως είναι μια ευκαιρία να αλλάξουν και πολλά κακώς κείμενα στην εταιρία, ιδιαίτερα σε σχέση με το πρόβλημα της αναξιοκρατίας που αντιμετωπίζει η εταιρία.
- Υπάρχει διαστρωμάτωση των εργαζομένων; Τα πρώην κόμματα εξουσίας τι ρόλο έπαιξαν όλα αυτά τα χρόνια;
Υπάρχουν τρεις κατηγορίες εργαζομένων αυτή τη στιγμή στην Εθνική Ασφαλιστική. Είναι οι μόνιμοι υπάλληλοι, οι εργαζόμενοι μέσω εργολάβου (ICAP), και οι ειδικοί σύμβουλοι. Δεν θεωρώ ότι μπορούμε να κρίνουμε αν κάποιος εργαζόμενος είναι προνομιούχος με βάση αυτό και μόνο το κριτήριο. Η αλήθεια πάντως είναι πως οι εργαζόμενοι μέσω ICAP δεν έχουν πολλά από τα προνόμια των μόνιμων υπαλλήλων, όπως για παράδειγμα το ομαδικό ασφαλιστήριο συμβόλαιο. Αντίστροφα, οι ειδικοί σύμβουλοι αμείβονται καλύτερα από τους μόνιμους υπαλλήλους, ενώ έχουν εκφραστεί πολλές αμφιβολίες για το αν τα προσόντα τους και η συνεισφορά τους στην εταιρία δικαιολογεί αυτές τις αμοιβές.
Όσον αφορά το ρόλο των κομμάτων εξουσίας, είναι κοινό μυστικό στην Εθνική ότι έπαιζαν καταλυτικό ρόλο στις προαγωγές και παλαιότερα και στους διορισμούς των υπαλλήλων. Τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως μέρος αυτής της «δύναμης» πέρασε στα χέρια των «τραπεζικών» της Ε.Τ.Ε..
Με εξαίρεση τη Νέα Δημοκρατία που ήταν σταθερή στην άποψή της υπέρ της πώλησης της Εθνικής Ασφαλιστικής (άλλωστε ήταν στην κυβέρνηση στην προηγούμενη προσπάθεια πώλησης της εταιρίας το 2008), όλα τα άλλα κόμματα (συμπεριλαμβανομένου του κυβερνόντος κόμματος του Σύριζα!!!) εξέφραζαν τη συμπαράστασή τους στον αγώνα μας και την αντίθεσή τους στο ενδεχόμενο της πώλησης της εταιρίας. Μάλιστα από το Σύριζα δήλωναν αναρμόδιοι παραπέμποντάς μας στην Ευρωπαϊκή Αρχή Ανταγωνισμού.
Αξίζει να αναφερθεί ότι σε όλες σχεδόν τις κινητοποιήσεις μας ήταν παρών ο κ. Λαφαζάνης από τη ΛΑ.Ε.
- Υπήρξε κοινή δράση με τον Σύλλογο Υπαλλήλων Εθνικής Τράπεζας;
Όχι. Με εξαίρεση την παρουσία του προέδρου του ΣΥΕΤΕ σε μια από τις πορείες μας στο μέγαρο της Αιόλου της Ε.Τ.Ε. και στη συνάντηση που ακολούθησε μετά με ανθρώπους από τη διοίκηση της τράπεζας. Εμείς αυτό είδαμε μόνο σαν εργαζόμενοι. Ούτε απεργία, ούτε στάση εργασίας ούτε καμία αλληλεγγύη από τους συναδέλφους της τράπεζας. Ίσως να έβγαλαν κάποια ανακοίνωση τυπικά…
