Το παρακάτω κείμενο βασίζεται στην εισήγηση που έγινε στο 31ο κάμπινγκ Antinazizone-YRE, το Σάββατο 27 Ιούλη 2024. Ασχολείται με ένα μέρος της νέας ατζέντας της Ακροδεξιάς, καθώς τα ζητήματα του περιβάλλοντος, του γυναικείου και των ΛΟΑΤΚΙ ανθρώπων πιάστηκαν από άλλους συν-εισηγητές.
Η Ακροδεξιά βρίσκεται σε άνοδο σε παγκόσμιο επίπεδο. Είναι το μόνο πολιτικό ρεύμα που παρουσιάζει κάποια δυναμική.
Για να δώσουμε μερικά παραδείγματα, στις πρόσφατες Ευρωεκλογές, οι έδρες που έβγαλαν τα βασικά ακροδεξιά κόμματα ήταν 165, δηλαδή πάνω από το 22% του συνόλου. Αν οι ακροδεξιοί κατάφερναν να ενωθούν σε μία ευρωομάδα, θα ήταν η 2η μεγαλύτερη, λίγο κάτω από το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.
Στην Γαλλία, η Εθνική Συσπείρωση της Λεπέν βγήκε πρώτο κόμμα σε ψήφους, τόσο στις Ευρωεκλογές, όσο και στις έκτακτες κοινοβουλευτικές εκλογές που ακολούθησαν (αν και στις τελευταίες βγήκε 3η σε έδρες). Στις ΗΠΑ ο Τράμπ διεκδικεί με αξιώσεις την επανεκλογή του. Σε χώρες όπως η Πορτογαλία, ακροδεξιά κόμματα ξεκινάνε από το μηδέν και φτάνουν να διεκδικούν την εξουσία σε λίγα χρόνια.
Από τις πιο μαύρες σελίδες της ιστορίας…
Ποια όμως προπαγάνδα χρησιμοποιεί η Ακροδεξιά για να καταφέρει τέτοια αποτελέσματα;
Ας δούμε μερικά παραδείγματα για το πως δηλητηριάζουν τον δημόσιο λόγο με ιδεολογήματα βγαλμένα από τις πιο μαύρες σελίδες της ιστορίας. Στην ισχυρότερη χώρα του πλανήτη, στο ντιμπέιτ μεταξύ των (τότε) υποψηφίων προέδρων, ο Τραμπ έστρεφε τη συζήτηση στο προσφυγικό σε κάθε ευκαιρία.
Χαρακτηριστικά είπε:
«…γιατί επέτρεψε [ο Μπάιντεν] σε εκατομμύρια να έρθουν από φυλακές και ψυχιατρικά ιδρύματα και να καταστρέψουν την χώρα μας…
… ζούμε σε μια σφηκοφωλιά…
…[οι πρόσφυγες] ζουν σε πολυτελή ξενοδοχεία στη Νέα Υόρκη…
…τα σύνορα μας είναι το πιο επικίνδυνο μέρος στον κόσμο…»
Η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Τραμπ παραπέμπει ευθέως στην γλώσσα που χρησιμοποιούσαν οι Ναζί πριν τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο. Συνεχόμενα και απροκάλυπτα ψέματα που κάνουν τον ακροατή/αναγνώστη να αμφισβητεί την πραγματικότητα, απο-ανθρωποποίηση των μεταναστών και σύγκρισή τους με ζώα ώστε να μην θεωρούνται άνθρωποι με δικαιώματα, χαρακτηρισμός τους ως «εξωτερικούς εχθρούς» ώστε να δικαιολογηθούν ακραία μέτρα εναντίον τους.
Και όλα αυτά τη στιγμή που το ίδιο το Ινστιτούτο του Υπουργείου Δικαιοσύνης των ΗΠΑ δηλώνει πως νόμιμοι και παράνομοι μετανάστες είναι λιγότερο πιθανό να εκδηλώσουν παραβατική συμπεριφορά από τους ντόπιους!
Η Μαρίν Λεπέν στην Γαλλία έχει κάνει σημαία της την κατάργηση του δικαιώματος να πάρει υπηκοότητα κάποιος/α επειδή γεννήθηκε στην Γαλλία (το «δικαίωμα του εδάφους» όπως το ονομάζουν). Αντιθέτως, θέλει η υπηκοότητα να εξαρτάται αποκλειστικά από το «αίμα», δηλαδή από το αν έχει κάποιος/α τουλάχιστον έναν γονέα που να είναι Γάλλος. Αυτό γυρνάει τη συζήτηση πίσω στις εποχές των βασιλέων, όπου τα δικαιώματα καθορίζονταν από το ποιος είχε γαλάζιο αίμα.
Το δεύτερο σημείο που επικεντρώνει την εκστρατεία της η Λεπέν είναι η προώθηση της ιδέας της «Γαλλικής προτίμησης», δηλαδή να έχουν οι Γάλλοι προτεραιότητα σε όλες τις δημόσιες υπηρεσίες/παροχές σε σχέση με τους μετανάστες. Εδώ γίνεται προσπάθεια να νομιμοποιηθεί ένα καθεστώς επίσημου Απαρτχάιντ, με πολίτες 2ης κατηγορίας που θα έχουν δικαιώματα μόνο αν περισσεύουν.
…στα νέα προσωπεία της Ακροδεξιάς
Ένα κομμάτι της προπαγάνδας της Ακροδεξιάς λοιπόν είναι τόσο παλιό όσο οι καταπιεστικοί κοινωνικοί σχηματισμοί που παρήγαγαν τον ρατσισμό. Υπάρχουν όμως και νέες τάσεις στην ακροδεξιά προπαγάνδα, που είναι προσαρμοσμένες στις ανάγκες της εποχής μας. Ας δούμε μερικές.
Κομμάτια της Ακροδεξιάς υιοθετούν τελευταία μια «αντι-αποικιακή» ρητορική. Λένε ότι η Ευρώπη και η Αμερική αντιμετωπίζουν μια «αποικιακή» επίθεση, κομμάτι ενός «ασύμμετρου πολέμου». Με βάση την προπαγάνδα αυτή, μια νεφελώδης «νέα τάξη» στέλνει μετανάστες από τις αναπτυσσόμενες χώρες στις χώρες της Δύσης με σκοπό να τις «διαβρώσει» από μέσα και τελικά να τις «καταλάβει».
Ο Γάλλος ακροδεξιός Ρενό Καμί διατύπωσε τη «Θεωρία της μεγάλης αντικατάστασης», με την οποία ισχυρίζεται ότι υπάρχει σχέδιο να αντικατασταθεί ο πληθυσμός της Δύσης από μελαμψούς αλλόθρησκους. Δεν μπορούμε να σταθούμε αναλυτικά στην αποδόμηση των σαθρών επιχειρημάτων αυτής της «θεωρίας», αλλά χρειάζεται να πούμε πως οι ακροδεξιοί δεν κάνουν καμία αναφορά στους πραγματικούς λόγους που ωθούν ανθρώπους να μεταναστεύσουν (πόλεμοι, δικτατορίες, ιμπεριαλιστική αφαίμαξη των οικονομιών). Έτσι, ονομάζουν τα θύματα των ιμπεριαλιστικών πολιτικών θύτες.
Με αυτό τον τρόπο, γίνεται προσπάθεια να οικειοποιηθούν τις προοδευτικές ρίζες του αντι-αποικιακού κινήματος. Ο Καμί χρησιμοποιεί όρους που συνδέονται με την περίοδο της κατοχής της Γαλλίας από τους Ναζί. Έτσι, οι μετανάστες ονομάζονται «κατακτητές», οι κυβερνήσεις που υποτίθεται τους βοηθούν ονομάζονται «συνεργάτες», ενώ αυτό που συμβαίνει χαρακτηρίζεται «γενοκτονία» παραπέμποντας στο Ολοκαύτωμα.
Ο Καμί λέει ότι όλα τα κείμενα που σχετίζονται με τον αντιαποικιακό αγώνα της Αλγερίας εναντίον της Γαλλικής κατοχής έχουν εφαρμογή στη σημερινή Γαλλία. Ότι οι «ιθαγενείς» της Ευρώπης χρειάζονται τον δικό τους FLN (εθνικοαπελευθερωτικό στρατό). Προσπαθεί με αυτόν τον τρόπο να παρουσιάσει τις αποκρουστικές ιδέες του σαν «ριζοσπαστικές» και να προσελκύσει ένα στρώμα της νεολαίας που ψάχνει για δυναμικές απαντήσεις στα προβλήματα του.
Ακροβασίες
Αντίστοιχες ακροβασίες κάνει και ο Αλαίν ντε Μπενουά, άλλη επιδραστική φιγούρα της γαλλικής ακροδεξιάς. Ο ντε Μπενουά ήταν παλιότερα θερμός υποστηρικτής της OAS (Οργάνωση Μυστικός Στρατός- παραστρατιωτική ακροδεξιά ομάδα που υποστήριζε το «δικαίωμα» της Γαλλίας να κατέχει την Αλγερία). Τώρα έχει κάνει μια φαινομενική στροφή και διατυπώνει τη θεωρία του «εθνοπλουραλισμού». Πρόκειται για μια ρατσιστική θεωρία που περίπου λέει ότι εντάξει, όλοι οι πολιτισμοί έχουν κάτι να προσφέρουν, αλλά ο καθένας πρέπει να μείνει στον τόπο του. Οι Ακροδεξιοί λοιπόν εμφανίζονται ως υπερασπιστές της «διαφορετικότητας» του κάθε λαού, ενώ παρουσιάζονται ως εχθροί του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού που θέλει να τα ισοπεδώσει όλα και να καταστρέψει τις «εθνικές ταυτότητες».
Και εδώ πάλι βλέπουμε μια στροφή στα λόγια που προσπαθεί να κρύψει την ίδια ρατσιστική ουσία. Ο ντε Μπενουά δεν λέει φυσικά τίποτα για τις οικονομικές σχέσεις στο μοντέλο που προτείνει- π.χ. θα συνεχίσουν οι Γαλλικές πολυεθνικές να ξεζουμίζουν την Αφρική; Δεν λέει επίσης τίποτα ως προς το γιατί δεν μπορεί ένας λαός να κρατήσει τις παραδόσεις που θέλει και ταυτόχρονα να είναι σε επαφή με άλλους πολιτισμούς, αφομοιώνοντας τα στοιχεία που μπορούν να τον βοηθήσουν να προχωρήσει. Αλλά ακριβώς εκεί είναι το σημείο που θέλει να κρύψει αυτή η θεωρία. Ότι οι ιμπεριαλιστικές σχέσεις βασίζονται στην οικονομική εξάρτηση. Δεν μπορεί να υπάρχει «ισοτιμία» των εθνών όσο οι πολυεθνικές εκμεταλλεύονται τις αναπτυσσόμενες χώρες, και όσο θα υπάρχει οικονομική εκμετάλλευση θα συνοδεύεται και από τον σχετικό πολιτιστικό ιμπεριαλισμό των ισχυρών.
Πέραν όμως της αποκάλυψης της προσχηματικότητας αυτών των νέων ακροδεξιών θεωριών, πρέπει να σημειώσουμε ότι κολλάνε γάντι στην σημερινή φάση του Γαλλικού (και γενικότητα του Δυτικού) ιμπεριαλισμού. Όταν ο Δυτικός ιμπεριαλισμός ήταν στην επεκτατική του φάση, ήθελε μια επιθετική θεωρία για να δικαιολογήσει τον «εκπολιτισμό» των «βαρβάρων». Έτσι, οι Ακροδεξιοί τότε προπαγάνδιζαν ανοιχτά την «ανωτερότητα της φυλής», την κατωτερότητα των μαύρων, και άλλες αντίστοιχες θεωρίες. Τώρα όμως, που η Δύση είναι στη φάση της πτώσης της σχετικής της δύναμης, καθώς νέες καπιταλιστικές δυνάμεις αναπτύσσονται δυναμικά, χρειάζεται μια θεωρία για να «προστατέψει» τα κεκτημένα της.
Οι νέες λοιπόν αυτές θεωρήσεις, εκτός από το να προσπαθούν να κερδίσουν ένα νέο ακροατήριο για την Ακροδεξιά, βασικά στόχο έχουν να προσφέρουν ένα νέο αφήγημα στις αστικές τάξεις που βρίσκονται σε παρακμή, για να δικαιολογήσουν την πολιτική προστατευτισμού, που στόχο έχει να διατηρήσει την κυριαρχία τους για όσο το δυνατόν περισσότερο.
Ιμπεριαλισμός μέσω εδάφους και μέσω θαλάσσης
Ενδιαφέρον έχει να δούμε την προπαγάνδα της Ακροδεξιάς και σε άλλες χώρες. Στην Ρωσία, ο Αλεξάντρ Ντούγκιν, ακαδημαϊκός που βρίσκεται πολύ κοντά στον Πούτιν, διατύπωσε την «4η πολιτική θεωρία» (δηλαδή μετά τον φιλελευθερισμό, τον κομμουνισμό και τον φασισμό). Στην ουσία ο Ντούγκιν προσπαθεί να δώσει μια θεωρητική βάση στην αντιπαράθεση της Ρωσίας με τις ΗΠΑ.
Χαρακτηριστική είναι η επιρροή αυτών των απόψεων στην επίσημη Ρωσική προπαγάνδα. Διαβάζουμε στις διάφορες ανακοινώσεις του Υπουργείου Εξωτερικών της Ρωσίας:
«Να βάλουμε τέλος στην ηγεμονία των ΗΠΑ μέσω ενός αντιαποικιακού κινήματος»
«Η αποικιακή εποχή τελείωσε»
«η ιστορία της Δύσης είναι μια διαρκής επέκταση».
Κατά τον Ντούγκιν, υπάρχει ένας διαχωρισμός μεταξύ του ιμπεριαλισμού (που είναι καλή και αποδεκτή πρακτική για τα έθνη που «ξεχωρίζουν») και της αποικιοκρατίας (που είναι καταδικαστέα). Η αντίληψη αυτή αντλεί επιχειρήματα από τις θεωρίες του Γερμανού Καρλ Σμιτ, ο οποίος ήταν θεωρητικός των Ναζί. Ο Σμιτ υποστήριζε ότι η ιμπεριαλιστική επέκταση μέσω του εδάφους έχει υλική και πραγματική βάση και άρα είναι αποδεκτή, καθώς αφορά «παρόμοιους» πολιτισμούς που ο ένας κυριαρχεί «φυσικά» σε βάρος του άλλου. Η επέκταση όμως μέσω θαλάσσης είναι αποικιακή, γιατί δεν υπάρχει πολιτισμική σχέση του κυρίαρχου με τον κυριαρχούμενο. Κατά συνέπεια, η επέκταση της Βρετανίας και των ΗΠΑ, που έκαναν κτήσεις σε διάφορα μέρη του κόσμου μέσω του στόλου τους καταδικάζεται ως αποικιοκρατική. Η επέκταση όμως δυνάμεων προς τις κοντινές τους γεωγραφικά χώρες (όπως της Τσαρικής Αυτοκρατορίας σε βάρος των λαών της Ασίας ή της Γερμανίας στην γύρω της περιοχή) είναι κάτι φυσικό και υγιές. Προφανώς σε αυτό το κάδρο καταδικάζονται και οι Εβραίοι, καθώς το εβραϊκό κεφάλαιο βάσισε την οικονομική του ανάπτυξη στο διεθνές εμπόριο.
Εδώ γίνεται μια προσπάθεια «διαχωρισμού» ενός φανταστικού βιομηχανικού-παραγωγικού καπιταλισμού που θεωρείται καλός, με έναν εμπορικό-κεφαλαιοκρατικό καπιταλισμό που θεωρείται παρασιτικός. Φυσικά, όλα αυτά είναι και πάλι ακροβατισμοί. Το κεφάλαιο και το σύστημα παραγωγής είναι περισσότερο αλληλοσυνδεδεμένα από ποτέ. Οι τράπεζες και το χρηματιστικό κεφάλαιο χρηματοδοτούν την βιομηχανία, και τα προϊόντα της βιομηχανίας τα πουλάει το εμπορικό κεφάλαιο.
Και πάλι βλέπουμε ότι η Ακροδεξιά προσπαθεί να ντύσει τα συμφέροντα ενός μέρους των ελίτ με «ριζοσπαστικά» ρούχα προκειμένου να τους προσφέρει κάποιο πολιτικό αφήγημα με το οποίο να προσπαθήσουν να συσπειρώσουν ένα μέρους του λαού.
Σε πρόσφατο άρθρο του, ο Ντούγκιν γράφει
«Ίσως γίνουμε μάρτυρες μιας μερικής επιστροφής στην παγκόσμια τάξη που επικρατούσε πριν από τον Χριστόφορο Κολόμβο, όπου διάφορες αυτοκρατορίες συνυπήρχαν δίπλα στη Δυτική Ευρώπη.
Αυτές οι αυτοκρατορίες περιλάμβαναν την Κινέζικη, την Ινδική, τη Ρωσική, την Οθωμανική και την Περσική, μαζί με ισχυρά ανεξάρτητα κράτη στη Νότια Ασία, την Αφρική, τη Λατινική Αμερική και ακόμη και την Ωκεανία. Κάθε μία από αυτές τις οντότητες είχε τα δικά της ξεχωριστά πολιτικά και κοινωνικά συστήματα, τα οποία οι Ευρωπαίοι αργότερα ταύτισαν με την βαρβαρότητα και την αγριότητα.
Κατά συνέπεια, ο πολυπολικός κόσμος είναι απόλυτα εφικτός, κάτι που ίσχυε για την ανθρωπότητα πριν από την εμφάνιση της δυτικής παγκόσμιας αυτοκρατορικής πολιτικής στη σύγχρονη εποχή».
Φαίνεται ξεκάθαρα λοιπόν ότι το όραμα των ακροδεξιών δεν έχει τίποτα το προοδευτικό. Προπαγανδίζει την επιστροφή στην εποχή των αυτοκρατοριών, όπου κάθε αυτοκράτορας έκανε ότι ήθελε με τον δικό του λαό…
Παλιά και νέα προπαγάνδα, δεν μπορεί να υποτιμηθεί
Είτε παλιά όσο η σκλαβιά, είτε «νέα», η προπαγάνδα της Ακροδεξιάς δεν μπορεί να υποτιμηθεί. Χρειάζεται να δώσουμε τη μάχη ενάντια σε όλες τις μορφές της Ακροδεξιάς από το ίντερνετ μέχρι τον δρόμο.
Μια ηγετική φιγούρα της Ακροδεξιάς διεθνώς είναι ο Στίβ Μπάνον. Ο Μπάνον προσπάθησε μάλιστα να φτιάξει μια «διεθνή της Ακροδεξιάς». Αυτή τη στιγμή βέβαια βρίσκεται στην φυλακή γιατί έβαζε στην τσέπη του τα λεφτά που μάζευε από τους Αμερικάνους ακροδεξιούς υποτίθεται για να χρηματοδοτηθεί το χτίσιμο του τείχους στα νότια σύνορα των ΗΠΑ.
Μετά τη νίκη του Τραμπ (του οποίου ήταν σύμβουλος), ο Μπάνον είχε δηλώσει
«Εκλεγήκαμε με τα συνθήματα “Αδειάστε τον βάλτο” [χτυπήστε την διαφθορά], “Φυλακίστε την” [την Χίλαρι Κλίντον] και “Χτίστε το τείχος” [στα σύνορα με το Μεξικό]. Αυτό ήταν καθαρή οργή. Η οργή και ο φόβος είναι αυτά που φέρνουν τους ανθρώπους στις κάλπες.»
«Οι Δημοκρατικοί δεν έχουν σημασία. Η πραγματική αντίσταση είναι τα μέσα ενημέρωσης. Και ο τρόπος να τους αντιμετωπίσουμε είναι να πλημμυρίσουμε το διαδίκτυο με σκατά».
Δικό μας χρέος λοιπόν είναι να πλημμυρίσουμε τις γειτονιές μας με τις ιδέες και τις πρακτικές της αλληλεγγύης, με τον αγώνα ενάντια στον ρατσισμό και τον φασισμό, τον αγώνα για μια κοινωνία χωρίς εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο. Μια κοινωνία που τα σκατά θα βρίσκονται εκεί που τους αξίζει: στο βόθρο της ιστορίας.
