Η τιμή χονδρικής διάθεσης του ρεύματος έχει εκτοξευθεί στα 144€ της μονάδας μέτρησης (μεγαβάτ ανά ώρα) όταν τον περσινό Απρίλιο βρισκόταν στα 28€.
Τι έχει μεσολαβήσει για να συμβεί αυτό;
Από τις αρχές Νοέμβρη έχει αρχίσει να εφαρμόζεται το νέο χρηματιστηριακό μοντέλο στην αγορά ενέργειας το λεγόμενο «Target Model».
Σύμφωνα με το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας το νέο αυτό μοντέλο υποτίθεται ότι θα εξασφάλιζε πρόσβαση σε όλους τους πολίτες με ίσους όρους, θα ενίσχυε τον ανταγωνισμό και θα ωφελούνταν τελικά οι καταναλωτές. Ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κωστής Χατζηδάκης υποχρεώθηκε λίγους μόλις μήνες αργότερα να δηλώσει προς τους βιομήχανους ιδιώτες κερδοσκόπους πως «δεν θα ανεχτεί παιχνιδάκια» καθώς με διάφορες αλχημείες προσαυξάναν τις τιμές προς τους καταναλωτές.
Αφού λοιπόν η κυβέρνηση της ΝΔ έβαλε πρώτα τους ιδιώτες επιχειρηματίες στο υπερκερδοφόρο παιχνίδι της ενέργειας έρχεται στη συνέχεια εντελώς υποκριτικά να τους κάνει συστάσεις (και «απειλές», δήθεν) ώστε να περιορίσουν τα κέρδη τους.
Αυξήσεις των τιμών για τους καταναλωτές – Μειώσεις για τους βιομήχανους
Από τον Σεπτέμβρη του 2019 η κυβέρνηση της ΝΔ έχει προχωρήσει σε αυξήσεις των τιμολογίων της ΔΕΗ κατά 20%, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στους ιδιώτες επιχειρηματίες στον χώρο της ενέργειας να προσελκύσουν νέους πελάτες, προσφέροντας χαμηλότερες τιμές.
Επιπλέον, από τον προσεχή Αύγουστο αναμένονται νέες αυξήσεις στις χρεώσεις έως και 15,6% για οικιακούς πελάτες και μικρομεσαίες επιχειρήσεις όπως ανακοίνωσε η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας.
Για άλλη μια φορά οι βιομήχανοι θα επωφεληθούν από αυτό καθώς όχι μόνο δεν θα ισχύσουν οι αυξήσεις του 15,6% για αυτούς, αλλά, αντίθετα, θα ισχύσουν μειωμένες τιμές προμήθειας κατά 2% – με αποτέλεσμα να μπορούν να «χτυπήσουν» τις τιμές της ΔΕΗ, προσφέροντας ακόμα πιο χαμηλές τιμές (σε σχέση με τη ΔΕΗ) και αυξάνοντας παραπέρα τα περιθώρια κέρδους τους.
Στο μεταξύ, αρκετοί καταναλωτές σημειώνουν ότι δεν είδαν ποτέ την έκπτωση των τιμών που υπόσχονταν οι ιδιώτες επιχειρηματίες σε σχέση με αυτές της ΔΕΗ.
Αυτό συμβαίνει γιατί υπάρχει μια ειδική ρύθμιση (η Ρήτρα Αναπροσαρμογής Χρέωσης Προμήθειας) σύμφωνα με την οποία οι ιδιώτες προμηθευτές ρεύματος έχουν τη δυνατότητα να μετακυλούν στους καταναλωτές τις τυχόν αυξήσεις στην τιμή προμήθειας του ρεύματος.
Ιδιωτικοποίηση και του ΔΕΔΔΗΕ
Η ΔΕΗ (Δημόσια Επιχείρηση Ηλεκτρισμού) χωρίστηκε σε κομμάτια τα οποία άρχισαν να πωλούνται σε ιδιώτες με την έλευση των μνημονίων. Μετά την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας) έρχεται πλέον και η ιδιωτικοποίηση του ΔΕΔΔΗΕ (Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας).
Εργαζόμενοι και σωματεία της ΔΕΗ χαρακτηρίζουν ως έγκλημα την ενέργεια αυτή, καθώς πρόκειται για κερδοφόρα δημόσια επιχείρηση με εγγυημένα έσοδα, τα οποία θα φύγουν από το κράτος για να καταλήξουν στους τραπεζικούς λογαριασμούς των ιδιωτών κερδοσκόπων..
Συνολικά η ΔΕΗ ανακοίνωσε κέρδη προ φόρων ύψους 67 εκατ. ευρώ για το 2020 με την λειτουργική κερδοφορία της να φτάνει τα 886 εκατ. ευρώ. Όλα αυτά παρά τη μείωση της ζήτησης ρεύματος λόγω πανδημίας και της υποχώρησης του μεριδίου αγοράς της ΔΕΗ με την είσοδο των ιδιωτών.
Την ίδια ώρα βέβαια η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση της ΝΔ αυξάνει τις απολαβές του διευθύνοντα συμβούλου της ΔΕΗ (έως 350.000 ευρώ τον χρόνο) όπως και τον υπόλοιπων υψηλόβαθμων στελεχών.
Επίσης δεν διστάζει να τριπλασιάσει τον αριθμό των ανώτερων δημόσιων λειτουργών, όπως διευθυντών, από 40 που ήταν στην προηγούμενη διοίκηση (2015 – 2019) σε 120 προκειμένου να εξυπηρετούν τα σχέδια της για περαιτέρω υποβάθμιση και δυσλειτουργία της δημόσιας υπηρεσίας.
Ρεύμα δημόσιο αγαθό κάτω από δημόσιο έλεγχο
Μετά το κλείσιμο των μονάδων λιγνιτικής παραγωγής ενέργειας σε Μελίτη και Μεγαλόπολη και τη μειωμένη συνεισφορά των φωτοβολταϊκών-αιολικών πηγών, λόγω χαμηλών ανέμων και υψηλής νεφοκάλυψης, ένα μεγάλο μέρος της ζήτησης ρεύματος (30%) καλύφθηκε από εισαγωγές μέσω Αλβανίας, Βόρειας Μακεδονίας, Βουλγαρίας, Τουρκίας και Ιταλίας.
Την ίδια ώρα έντονο επιχειρηματικό ενδιαφέρον έχουν ξεκινήσει να δείχνουν όμιλοι στη χώρα μας για να εγκαταστήσουν μονάδες παραγωγής ρεύματος από υγροποιημένο φυσικό αέριο το οποίο όμως αποτελεί ορυκτό καύσιμο και επιβαρύνει το περιβάλλον.
Ακόμη και ο τρόπος με τον οποίο εκμεταλλεύονται οι ιδιώτες τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας αποβαίνει τελικά καταστροφικός για το περιβάλλον, τις τοπικές οικονομίες και τους τελικούς καταναλωτές.
Για όλους τους παραπάνω λόγους πρέπει να αποτραπεί η συνέχιση της ιδιωτικοποίησης και να περάσει ολόκληρος ο κλάδος της ενέργειας κάτω από δημόσια ιδιοκτησία. Δεν γίνεται κομβικοί παραγωγικοί κλάδοι με τεράστια δύναμη να βρίσκονται στα χέρια ιδιωτών που το μόνο που τους απασχολεί είναι το κέρδος.
Οι κλάδοι αυτοί πρέπει να περάσουν στα χέρια της κοινωνίας, κάτω από καθεστώς εργατικού και κοινωνικού ελέγχου και διαχείρισης, ώστε να αποφεύγεται η διαφθορά και η γραφειοκρατία που παρατηρείται σήμερα στο δημόσιο.
Ταυτόχρονα χρειάζεται άμεση απεξάρτηση από τα ορυκτά καύσιμα και στροφή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Όμως αυτό πρέπει να γίνεται έπειτα από σοβαρές και επιστημονικές μελέτες για τις μορφές ΑΠΕ που είναι κατάλληλες για κάθε τόπο και ανοιχτή συζήτηση με τις τοπικές κοινωνίες. Κι όχι αυτό που συμβαίνει σήμερα, που στο όνομα της διάσωσης του περιβάλλοντος καταστρέφουν τη φύση, φυτεύοντας ανεμογεννήτριες σε κάθε βουνοκορφή, κάτι που στην επόμενη φάση ετοιμάζονται, όπως όλα δείχνουν, να κάνουν και με τις παραλίες.
