Σε συνθήκες καραντίνας το πραγματικά καθοριστικής σημασίας ζήτημα είναι η κοινωνική αλληλεγγύη, προκειμένου να μην μείνει κανένας μόνος και καμία μόνη απέναντι στις συνέπειες της πανδημίας, υγειονομικές και οικονομικές.
Ήδη, μετά το πρώτο σοκ και την ανακήρυξη των μέτρων έκτακτης ανάγκης για την προστασία της δημόσιας υγείας, έχουν αρχίσει να εμφανίζονται οι πρώτες πρωτοβουλίες αλληλεγγύης στην βάση της κοινωνίας:
- το χειροκρότημα στους εργαζόμενους στην υγεία (κινηματική πρωτοβουλία που ξεκίνησε από την Ισπανία και θρασύτατα επιχείρησε να καπηλευτεί η Μαρέβα Μητσοτάκη)
- αφισάκια σε πολυκατοικίες με εθελοντές που αναλαμβάνουν τα ψώνια ατόμων που δεν μπορούν να μετακινηθούν
- ομάδες αλληλοβοήθειας και στήριξης στο facebook με χιλιάδες ενεργά μέλη
- ομάδες αλληλεγγύης σε γειτονιές
- ψυχολόγοι που παρέχουν δωρεάν υποστήριξη σε άτομα που χρήζουν βοήθειας
- πολίτες που διαθέτουν δωρεάν άδεια σπίτια σε γιατρούς και νοσηλευτές
- φόρμες καταγγελίας ενάντια στις εργοδοτικές αυθαιρεσίες που ιδιαίτερα αυτήν την εποχή αποτελούν εγκληματική στάση
- πρωτοβουλίες στήριξης στους πρόσφυγες
- αλλά και ανάληψη ενωτικών πρωτοβουλιών από αριστερές οργανώσεις με στόχο την έμπρακτη αλληλεγγύη και την προβολή αιτημάτων για την ενίσχυση του κοινωνικού κράτους, των εργαζομένων και όσων πλήττονται από την πανδημία απέναντι στις αυθαιρεσίες της κυβέρνησης και των εργοδοτών
Σε συνθήκες κρίσης και μεγάλων γεγονότων (όπως πχ ο πόλεμος) συναντάμε πάντα ένα πολύ μεγάλο απόθεμα κοινωνικής προσφοράς, που δείχνει ότι η αλληλεγγύη είναι εγγεγραμμένη στο dna των απλών ανθρώπων. Δεν χρειάζεται να πάμε πολύ μακριά. Από το 2010 ξεπήδησαν στην Ελλάδα εκατοντάδες ομάδες και συλλογικότητες που με αυταπάρνηση προσπαθούσαν να ορθώσουν ένα τείχος απέναντι στον οδοστρωτήρα των αντικοινωνικών πολιτικών των κυβερνήσεων. Συλλογικές κουζίνες, επιτροπές ενάντια στο κόψιμο του ρεύματος και του νερού, ενάντια στους πλειστηριασμούς πρώτης κατοικίας, παζάρια χωρίς μεσάζοντες, δίκτυα αλληλεγγύης, αντιφασιστικές επιτροπές, ενώ δεν μπορούμε να ξεχάσουμε το τεράστιο κύμα αλληλεγγύης που αναπτύχθηκε το 2015 για βοήθεια στους πρόσφυγες. Εμείς, όσοι και όσες αγωνιζόμαστε για να αλλάξουμε αυτόν τον κόσμο, σε αυτά ακριβώς τα χαρακτηριστικά πρέπει να επενδύσουμε.
***
Στον αντίποδα, βέβαια, αναπτύσσεται και μια αντικρουόμενη τάση. Ο ατομικισμός, η λογική «κοιτάω την πάρτη μου», μια απέλπιδα και χωρίς καμία πιθανότητα επιτυχίας προσπάθεια να «σωθώ μόνος μου» μέσα σ’ ένα περιβάλλον ερειπίων που μοιάζει περισσότερο με ζούγκλα παρά με οργανωμένη κοινωνία. Αυτή η τάση ενισχύεται από τις δυνάμεις του συστήματος, οι οποίες θρέφονται από τον ακραίο κοινωνικό ανταγωνισμό, από τον κοινωνικό δαρβινισμό και εν τέλει από την καταστροφή. Οι κυβερνήσεις και το οικονομικό κατεστημένο θέλουν τους ανθρώπους στα σπίτια τους φοβισμένους και σε πλήρη απομόνωση, φυσική αλλά και κυρίως κοινωνική.
Εμείς, πρέπει να αντιτάξουμε, να αναδείξουμε και να ενισχύσουμε την πλευρά της αλληλεγγύης. Το πρώτο βήμα είναι, πολύ σωστά, να περιορίσουμε τις μετακινήσεις μας. Αλλά ακόμα πιο σημαντικό είναι να προσπαθήσουμε να συνενώσουμε σε μια κοινή καμπάνια και κάτω από ένα κοινό σχέδιο όλες τις διάσπαρτες πρωτοβουλίες που έχουν αρχίσει να ξεπηδάνε.
Στα πλαίσια αυτά είναι κρίσιμο να εμβαθύνουμε την έννοια της αλληλεγγύης. Με άλλα λόγια:
- να αναζητήσουμε τρόπους καλύτερης οργάνωσης της έμπρακτης αλληλεγγύης
- να δείξουμε την στήριξη μας στους εργαζόμενους και τις εργαζόμενες στην υγεία απαιτώντας μαζικές προσλήψεις, ανθρώπινους ρυθμούς εργασίας και ένα αποκλειστικά δημόσιο και δωρεάν εθνικό σύστημα υγείας
- να σταθούμε δίπλα στους ντελιβεράδες/κούριερ, τους εργαζόμενους στα σούπερ μάρκετ και τους εργαζόμενους στην εστίαση (ταχυφαγεία) απαιτώντας αξιοπρεπές συνθήκες εργασίας και μισθούς και εξασφάλιση από την εργοδοσία όλων των απαραίτητων μέτρων προστασίας
- να καταγγέλλουμε αλλά και να παρεμβαίνουμε δυναμικά σε περιπτώσεις εργοδοτικής αυθαιρεσίας,
- να υπάρξει σοβαρή μέριμνα και μαχητική παρέμβαση για την αντιμετώπιση της ενδεχόμενης αύξησης της ενδοοικογενειακή βίας. Γιατί καλό το «μένουμε σπίτι», αλλά το ερώτημα είναι σε ποιο σπίτι ακριβώς, όταν αυτό πολλές φορές είναι εστία βίας και καταπίεσης.
(τα στοιχεία που καταφθάνουν από την Κύπρο για το ζήτημα αυτό είναι άκρως ανησυχητικά)
Έχοντας αναφέρει τα παραπάνω, αντιλαμβανόμαστε ότι δεν είμαστε «όλοι μαζί» απέναντι σε αυτή την κρίση. Να μην ξεχνάμε ποιοι πολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες διέλυσαν την ελληνική κοινωνία μέσω των εξοντωτικών πολιτικών λιτότητας, ποιοι ζητούσαν επανειλημμένα υποβάθμιση του ΕΣΥ για χάρη των ιδιωτικών κλινικών, ποιοι έδωσαν πακτωλούς δισεκατομμυρίων στους τραπεζίτες αφήνοντας την κοινωνική πλειοψηφία στο έλεος των κερδοσκόπων, ποιοι θεωρούν ότι δεν υπάρχουν αγαθά που πρέπει να είναι κοινά και προσβάσιμα σε όλους και όλες, όπως το νερό, η ενέργεια, η υγεία, αλλά ότι όλα πρέπει να αγοράζονται και να πουλιούνται.
Δίνουμε σήμερα, παραμένοντας στο σπίτι, την μάχη απέναντι στην απομόνωση και τον ατομικισμό έτσι ώστε η επόμενη μέρα να μας βρει ενωμένους στον δρόμο απέναντι σε όλους αυτούς που λυμαίνονται τις ζωές μας και θα προσπαθήσουν να εκμεταλλευτούν και αυτή την κρίση εις βάρος μας.
