Του Αντρέα Παγιάτσου
Η συμφωνία της κυπριακής κυβέρνησης με την Τρόικα για κλείσιμο της Λαϊκής Τράπεζας στην Κύπρο και «κούρεμα» των καταθέσεων στην Τράπεζα Κύπρου, για καταθέσεις πάνω από 100.000 €, ανοίγει μια εντελώς καινούργια εποχή για τον κυπριακό λαό. Μια εποχή που σηματοδοτεί το τέλος της ευημερίας που απολάμβανε τις τελευταίες δεκαετίες μετά την ανοικοδόμηση από τον πόλεμο του 74. Μια εποχή κρίσης την οποία οι Κύπριοι εργαζόμενοι και νέοι δεν έχουν ζήσει για δεκαετίες. Γιατί, αν εξαιρέσουμε την περίοδο γύρω από το πραξικόπημα και τον πόλεμο του 1974 η Κύπρος, από την ανεξαρτησία του 1960 και μετά απολαμβάνει διαρκή οικονομική ανάπτυξη. Αυτή η ανάπτυξη διακόπτεται απότομα σήμερα και η κυπριακή οικονομία και κοινωνία οδηγούνται κυριολεκτικά στον γκρεμό.
Η συμφωνία της κυπριακής κυβέρνησης με την Τρόικα για κλείσιμο της Λαϊκής Τράπεζας στην Κύπρο και «κούρεμα» των καταθέσεων στην Τράπεζα Κύπρου, για καταθέσεις πάνω από 100.000 €, ανοίγει μια εντελώς καινούργια εποχή για τον κυπριακό λαό. Μια εποχή που σηματοδοτεί το τέλος της ευημερίας που απολάμβανε τις τελευταίες δεκαετίες μετά την ανοικοδόμηση από τον πόλεμο του 74. Μια εποχή κρίσης την οποία οι Κύπριοι εργαζόμενοι και νέοι δεν έχουν ζήσει για δεκαετίες. Γιατί, αν εξαιρέσουμε την περίοδο γύρω από το πραξικόπημα και τον πόλεμο του 1974 η Κύπρος, από την ανεξαρτησία του 1960 και μετά απολαμβάνει διαρκή οικονομική ανάπτυξη. Αυτή η ανάπτυξη διακόπτεται απότομα σήμερα και η κυπριακή οικονομία και κοινωνία οδηγούνται κυριολεκτικά στον γκρεμό.
Δύο είναι οι λόγοι που οδηγούν την κυπριακή κοινωνία στο τραπέζι του Προκρούστη.
1. Το «κούρεμα» των καταθέσεων σημαίνει την κατάρρευση της Κύπρου σαν κέντρο χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών. Ο τομέας αυτός υπολογίζεται ότι συνείσφερε στην Κύπρο το 20% του ΑΕΠ της. Μετά απ’ αυτό το μέτρο η κυπριακή οικονομία βρίσκεται στην πραγματικότητα σε ελεύθερη πτώση.
2. Πέρα απ’ αυτό έρχεται και το νέο δάνειο, των 10 δισ. € το οποίο θα δοθεί στην Κύπρο (για να… ορθοποδήσει) και θα προστεθεί στο υπάρχον χρέος. Με το υπάρχον χρέος στο 85% του ΑΕΠ, το σύνολο του χρέους υπολογίζεται να φτάσει μέχρι το τέλος του 2014 το 150%! Τα συμπεράσματα είναι απλά: η Κύπρος εισέρχεται στον κόσμο (στην κόλαση, κατ’ ακρίβεια) των Μνημονίων. Οι Έλληνες εργαζόμενοι και νέοι ξέρουμε πολύ καλά τι σημαίνει αυτό!
Γιατί οι εργαζόμενοι πληρώνουν για τους τραπεζίτες;
Κι όμως όλοι ξέρουν πως τα δεδομένα (τα ονομαστικά μεγέθη) της κυπριακής οικονομίας ήταν «καλά». Η Κύπρος μπήκε στο ευρώ το 2008 πληρώντας πλήρως τα κριτήρια του Μάαστριχτ (όσο απαράδεκτα κι αν είναι αυτά). Είχε χρέος κάτω από 60% και στον κρατικό προϋπολογισμό είχε πλεόνασμα. Καμία σχέση δηλαδή με την εικόνα των μονίμως μεγάλων ελλειμμάτων και χρέους που χαρακτήριζαν όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και άλλες χώρες του ευρωπαϊκού Νότου, με χαρακτηριστική την Ιταλία, ή ακόμα και το Βέλγιο.
Ακόμα και μετά τη διεθνή τραπεζική κρίση του 2008, όταν η κυπριακή κυβέρνηση (του ΑΚΕΛ, τότε) δανείστηκε για να σώσει τις παραπαίουσες τράπεζες, την τουριστική βιομηχανία, κοκ, αυξάνοντας έτσι το χρέος, αυτό δεν ξεπέρασε το 85% του ΑΕΠ, που παραμένει χαμηλό σε σχέση με τους μέσους όρους και της ΕΕ και του ΟΟΣΑ!
Αυτό που πληρώνει η κυπριακή οικονομία είναι την κρίση των τραπεζών της, και ειδικά της Κύπρου και της Λαϊκής – την κρίση δύο εμπορικών, ιδιωτικών τραπεζών (η Κύπρου δεν είναι η κεντρική τράπεζα του συστήματος, όπως εδώ είναι η «Τράπεζα της Ελλάδος» – η αντίστοιχη στην Κύπρο ονομάζεται «Κεντρική Τράπεζα»).
Με ποια λογική μια ολόκληρη οικονομία/κοινωνία πληρώνει για την χρεοκοπία δύο ιδιωτικών επιχειρήσεων, αντί η κυβέρνηση να προχωρήσει στην εθνικοποίηση των δύο τραπεζών με μοναδική υποχρέωση να διασωθούν οι καταθέσεις των 100.000 κατά άτομο; Με ποια λογική η κυπριακή κοινωνία συνθλίβεται για να παραχωρηθούν τα λεφτά που χρειάζεται η Κύπρου για να παραμείνει μια ιδιωτική τράπεζα που να συνεχίσει να κυριαρχεί στο κυπριακό τραπεζικό σύστημα και να λειτουργεί με τα ίδια ακριβώς κριτήρια όπως παλιά;
Η απάντηση είναι πολύ σαφής: με τη λογική της εξυπηρέτησης των συμφερόντων του κεφαλαίου. Πρόκειται για μια σαφή πολιτική επιλογή από μια κυβέρνηση που υπάρχει για να υπηρετεί τα συμφέροντα της κυπριακής άρχουσας τάξης και τις σχέσεις υποτέλειας που έχει αναπτύξει με το ευρωπαϊκό κατεστημένο και όχι τα συμφέροντα των λαϊκών στρωμάτων.
Υπάρχει άλλος δρόμος
Οι θέσεις της κυπριακής πολιτικής ηγεσίας ότι δεν υπάρχει άλλος δρόμος αποτελούν ένα ψέμα!
Υπάρχει άλλος δρόμος κι αυτός και είναι η εθνικοποίηση του τραπεζικού συστήματος, η άρνηση αποπληρωμής του χρέους, η σύγκρουση με την ευρωζώνη που αναπόφευκτα σημαίνει και την έξοδο από το ευρώ, η εθνικοποίηση των βασικών τομέων της οικονομίας, ο δημοκρατικός σχεδιασμός της οικονομίας για τις ανάγκες του κοινωνικού συνόλου, κάτω από κοινωνικό και εργατικό έλεγχο και διαχείριση, η κοινή πάλη με τους ευρωπαίους εργαζόμενους για μια άλλη «ένωση» για μια σοσιαλιστική ομοσπονδία των λαών και των εργαζομένων της Ευρώπης, σε δημοκρατική, εθελοντική και ισότιμη βάση (δείτε σχετικά άρθρα στο τρέχον φύλλο του «Ξ», σελ. 3, καθώς και στο site, www.xekinima.org).
Αυτός είναι ο δρόμος της Αριστεράς! Της Αριστεράς που ενώ είχε τη δυνατότητα να προσφέρει αυτή τη διέξοδο, γιατί ήταν στην κυβέρνηση της Κύπρου για τα τελευταία 5 χρόνια, δεν έκανε τίποτα από τα πιο πάνω. Αντίθετα απέτυχε παταγωδώς κι έτσι άνοιξε το δρόμο στη νίκη του Αναστασιάδη. Μιλάμε βέβαια για το ΑΚΕΛ, του οποίου οι ευθύνες για την τωρινή κρίση είναι πραγματικά τεράστιες!
