Του Νίκου Κοκκάλη
«Δεν έχω δει τίποτα σαν την πορεία της 16ης Ιούνη για το Γκρένφελ στο Kensington. Στην κεφαλή της ήταν ντόπιοι, εργαζόμενοι, κάποιοι από τους οποίους ακόμα προσπαθούσαν να μάθουν εάν οι οικογένειες τους ζούσαν ή είχαν σκοτωθεί. Κατέλαβαν το δημαρχείο του πιο πλούσιου δήμου της πρωτεύουσας, με καθαρά αιτήματα για απαντήσεις και αποζημιώσεις».
Αυτά αναφέρει ο James Ivens, που συμμετείχε στις διαδηλώσεις που διοργανώθηκαν, απαιτώντας δικαιοσύνη για τα θύματα της πυρκαγιάς στον Πύργο Γκρένφελ, στο Kensington του Λονδίνου.
Το αποτέλεσμα της πυρκαγιάς είναι εφιαλτικό. Τα θύματα έχουν φτάσει τα 79. Ανάμεσα τους βρίσκονται πολλά παιδιά και πολλοί ηλικιωμένοι. Μια ολόκληρη οικογένεια (γιαγιά, γονείς και τρία μικρά παιδιά) ξεκληρίστηκε. Πολλοί, ιδίως στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, παραλληλίζουν την πυρκαγιά με την τραγωδία στο στάδιο Χίλσμπορο το 1989.
Γκρένφελ, όπως Χίλσμπορο
Τότε, 96 φίλαθλοι της Λίβερπουλ σκοτώθηκαν, όταν παγιδεύτηκαν στα κιγκλιδώματα μιας θύρας του σταδίου που είχε υπεράριθμους θεατές. Και όντως οι ομοιότητες είναι εμφανείς. Η τραγωδία του Χίλσμπορο έγινε σε μια από τις θήρες των «όρθιων», όπου τα εισιτήρια ήταν πολύ πιο φτηνά και από όπου παρακολουθούσαν οι πιο φτωχοί από τους φιλάθλους. Οι κάτοικοι του Πύργου Γκρένφελ ήταν από τους πιο φτωχούς κατοίκους του Κέσινγκτον, ενώ οι περισσότεροι από αυτούς ήταν μετανάστες πρώτης ή δεύτερης γενιάς.
Μετά την καταστροφή, η πρωθυπουργός, Τερέζα Μέι, συναντήθηκε μόνο με ανώτερα στελέχη της πυροσβεστικής, ενώ δεν τόλμησε να δει τους συγγενείς των θυμάτων. Κάτι ανάλογο είχε κάνει και η Θάτσερ (πρωθυπουργός το 1989) με μόνη διαφορά ότι είχε συναντήσει ανώτερους αξιωματικούς της αστυνομίας. Και ενώ στην πραγματικότητα και για τις δύο τραγωδίες ευθύνονταν τα ελλιπή μέτρα ασφάλειας, τα βρετανικά μέσα ενημέρωσης βάλθηκαν να ρίξουν το φταίξιμο στα θύματα.
Στο Χίλσμπορο μιλούσαν (με πρώτο βιολί την αντιδραστική εφημερίδα «Sun») για τους χούλιγκαν που έκλεβαν τα πορτοφόλια όσων είχαν παγιδευτεί και χτυπούσαν όσους προσπαθούσαν να δώσουν πρώτες βοήθειες, ενώ για το Γκρένφελ έφταιγε (τουλάχιστον σύμφωνα με την «Telegraph») ένας από τους ενοίκους που είχε ένα ελλαττωματικό ψυγείο!
Είναι τόσο μεγάλες οι ομοιότητες ανάμεσα στις δύο καταστροφές, αλλά και τα όσα ακολούθησαν, που συγγενείς των θυμάτων των δύο τραγωδιών, αλλά και πολλοί άλλοι Βρετανοί πολίτες, φοβούνται ότι θα υπάρξει συγκάλυψη όσον αφορά τις ευθύνες, τόσο από την πλευρά της διαχειρίστριας εταιρίας του κτιρίου, του δήμου, αλλά και της κυβέρνησης.
Κέσινγκτον, η ιστορία δύο πόλεων
Όταν μιλάμε για το Κέσινγκτον, μιλάμε στην ουσία για δύο διαφορετικές πόλεις. Από τη μία μιλάμε για την πόλη της φτωχολογιάς, που εκδηλώνει από την πρώτη στιγμή την αλληλεγγύη της, που έχει εξοργιστεί από το μέγεθος της τραγωδίας. Μέσα σε λίγες μόνο ώρες από την καταστροφή, μαζεύτηκαν εκατομμύρια λίρες σε είδη πρώτης ανάγκης, για τους επιβιώσαντες του Γκρένφελ. Εκατοντάδες εθελοντές έφτασαν στην περιοχή για να βοηθήσουν στη διανομή της ανθρωπιστικής βοήθειας. Επιπλέον, στις 16 και 19 Ιουνίου έγιναν δύο μεγάλες διαδηλώσεις στο κέντρο της πόλης, με αίτημα να αποδοθεί δικαιοσύνη στα θύματα της τραγωδίας.
Κατά τη διάρκεια των διαδηλώσεων εκτυλίσσονταν συγκινητικές στιγμές, με διερχόμενους οδηγούς να δείχνουν με κάθε τρόπο (και πολλές φορές με δάκρυα στα μάτια) τη συμπαράσταση τους στους διαδηλωτές. Η διαδήλωση της 16ης, μάλιστα, έληξε με την κατάληψη του δημαρχείου της πόλης από τους διαδηλωτές.
Από την άλλη όμως, υπάρχει και το Κέσινγκτον των πλούσιων, το Κέσινγκτον που εδώ και δεκαετίες διοικείται από τους Τόρηδες. Ο δήμος έχει ένα αποθεματικό 300 εκατομμυρίων λιρών, ενώ κερδίζει 15 εκατομμύρια λίρες το χρόνο από ενοίκια και χρεώσεις υπηρεσιών. Ο ίδιος δήμος, με αυτά τα αποθεματικά και έχοντας αναθέσει τη διαχείριση του Γκρένφελ στην ιδιωτική εταιρεία KCTMO δε θεώρησε απαραίτητο να δαπανήσει 200.000 λίρες, όσο δηλαδή θα κόστιζε ένα λειτουργικό σύστημα πυρόσβεσης.
Ο ίδιος δήμος δαπάνησε πέντε εκατομμύρια λίρες για την εξωτερική επένδυση του κτιρίου (για να μην χαλάει η αισθητική των πλουσίων κατοίκων) μια επένδυση εύλεκτη, που ενίσχυσε την ταχύτητα διάδοσης της φωτιάς, με την οποία όμως εξοικονομήθηκαν πέντε χιλιάδες λίρες. Τόσο φαίνεται ότι αξίζει η ζωή των κατοίκων του πύργου για το δήμο του Κέσινγκτον. Ενός Δήμου, ο Αναπληρωτής Δήμαρχος του οποίου, ο Rock Fielding-Mellen, έχει ένα οικογενειακό κτήμα στο Γκλόστερσαιρ, που καλύπτει πέντε χιλιάδες εκτάρια και μέσα στο οποίο υπάρχει ένα από τα μεγαλύτερα σιντριβάνια στον κόσμο!
Οι πλούσιοι του Κένσινγκτον όμως, έχουν κι άλλους τρόπους να προκαλούν. Όταν ανακοινώθηκε ότι κάποιοι από τους επιζώντες θα μεταστεγάζονταν σε ένα κτίριο με διαμερίσματα πολυτελείας, οι ιδιοκτήτες των υπολοίπων διαμερισμάτων του κτιρίου, άρχισαν να διαμαρτύρονται γιατί
«φοβούνταν μήπως πέσει η αξία των διαμερισμάτων τους» και γιατί αυτό «δεν ήταν δίκαιο για αυτούς, που είχαν κάνει οικονομίες μια ζωή για να αγοράσουν αυτά τα διαμερίσματα».
Και σα να μην έφταναν τα παραπάνω, υπήρξαν μέσα μαζικής ενημέρωσης, τα οποία είχαν το θράσος να λένε ότι οι διαδηλωτές εκμεταλλεύονται και καπελώνουν το θρήνο των κατοίκων για να προωθήσουν τη δική τους ατζέντα.
Σε μια χώρα που αλλάζει…
Όσο περνάει ο καιρός, η σημερινή Αγγλία θυμίζει όλο και περισσότερο την Αγγλία που περιέγραφε στα βιβλία του ο Κάρολος Ντίκενς. Από τη μία οι πλούσιοι, που θησαυρίζουν σε βάρος των φτωχών, έχοντας μια όλο και πιο σκληρή και απάνθρωπη συμπεριφορά. Και από την άλλη οι πλατιές λαϊκές μάζες, που γίνονται όλο και πιο φτωχές, όλο και πιο οργισμένες, όλο και πιο μαχητικές. Που όλο και περισσότερο ανακαλύπτουν ότι το σύστημα του κέρδους τους στερεί κυριολεκτικά το δικαίωμα στη ζωή.
