Του Νίκου Κοκκάλη
Το Γιβραλτάρ είναι μια στενή νησίδα γης στα νότια της Ισπανίας η οποία αποτελεί την τελευταία υπερπόντια κτήση της Μεγάλης Βρετανίας. Ελέγχει το στενό πέρασμα ανάμεσα στην Μεσόγειο και τον Ατλαντικό, ενώ βρίσκεται σε πολύ μικρή απόσταση (3 ώρες με το πλοίο) από το Μαρόκο. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι Σύμμαχοι το χρησιμοποιούσαν σαν βάση ανεφοδιασμού, αλλά και σαν σταθμό υποκλοπής των σημάτων των δυνάμεων του Άξονα και ως προκεχωρημένο φυλάκιο της βρετανικής αντικατασκοπίας. Από την Συνθήκη της Ουτρέχτης, το 1713, οπότε και προσαρτήθηκε στην Μεγάλη Βρετανία ως λάφυρο του πολέμου για την διαδοχή στον ισπανικό θρόνο, η επιστροφή αυτού του… βράχου στην Ισπανία αποτελεί διακαή πόθο της ισπανικής Δεξιάς και έχει γίνει πεδίο σφοδρών αντιπαραθέσεων μεταξύ Ισπανίας και Μεγάλης Βρετανίας, με αποκορύφωμα το 1969, όταν το καθεστώς Φράνκο έκλεισε τα σύνορα της Ισπανίας με το Γιβραλτάρ εν μία νυκτί, παγιδεύοντας στην περιοχή τόσο Γιβραλταρινούς, όσο και Ισπανούς επισκέπτες για αρκετά χρόνια. Έπρεπε να φτάσει το 1982 για να ξανανοίξουν τα χερσαία σύνορα. Μετά τον θάνατο του Φράνκο, και κατά την διάρκεια της μεταπολίτευσης, οι σχέσεις Ισπανίας-Γιβραλτάρ εξομαλύνθηκαν, αλλά η ισπανική Δεξιά δεν σταμάτησε τις προσπάθειες να προσαρτήσει τον «Βράχο» (όπως αποκαλούν το Γιβραλτάρ οι Ισπανοί) παρά το γεγονός μάλιστα, ότι σε δύο πρόσφατα δημοψηφίσματα, οι 30.000 Γιβραλταρινοί (Μόνο το 27% των οποίων είναι Βρετανοί – οι υπόλοιποι είναι Ισπανοί, Πορτογάλοι κ.α.) αποφάσισαν στην πλειοψηφία τους, να μην γίνουν κομμάτι της Ισπανίας.
Τι έγινε αυτή την φορά;
Μέσα στην πρώτη εβδομάδα του Αυγούστου οι αρχές του Γιβραλτάρ έριξαν ένα μεγάλο μπλοκ από μπετόν σε αλιευτική περιοχή που χρησιμοποιούν οι Ισπανοί ψαράδες από την γειτονική πόλη (το Αλγκεσίρας), με σκοπό να εμποδίσουν την αλιεία στο συγκεκριμένο σημείο.
Η κυβέρνηση Ραχόι κινήθηκε με αστραπιαία ταχύτητα, στέλνοντας τον υπουργό Γεωργίας και Περιβάλλοντος (και πρώην στέλεχος σε πετρελαιοβιομηχανία) Άριας Κανιέτε στην περιοχή για διαβουλεύσεις με τους τοπικούς φορείς, ενώ έδωσε εντολή στην Εθνοφυλακή (Αστυνομικό Σώμα που ασχολείται, μεταξύ άλλων, με την φύλαξη των συνόρων και υπάγεται στον Στρατό) να κάνει εξονυχιστικούς ελέγχους σε οχήματα και πεζούς που περνούν τα σύνορα με το Γιβραλτάρ. Αυτό οδήγησε σε ουρές πολλών χιλιομέτρων στα σύνορα, και πολύωρη (μέχρι και πέντε ώρες) ταλαιπωρία όσων πηγαινοέρχονταν προς το βράχο.
Την ίδια στιγμή όλα τα ισπανικά ΜΜΕ είχαν γεμίσει ρεπορτάζ που έλεγαν ότι το Γιβραλτάρ είναι άντρο ανομίας, φορολογικός παράδεισος και κέντρο λαθρεμπορίου. Μάλιστα ο Ισπανός Υπ. Εξ. μελετά το ενδεχόμενο να ζητήσει, από κοινού με την Αργεντινή, ψήφισμα των Ηνωμένων Εθνών που να συνδέει το πρόβλημα του Γιβραλτάρ με αυτό των Νησιών Φόκλαντ, προκαλώντας περαιτέρω διενέξεις ανάμεσα στις δύο μεγάλες δυνάμεις της ΕΕ.
Γιατί όλη αυτή η φασαρία;
Η κυβέρνηση Ραχόι κλυδωνίζεται από το σκάνδαλο Μπαρθένας. Τα «μαύρα ταμεία» που διατηρούσε ο υπεύθυνος Οικονομικών του Λαϊκού Κόμματος (ΛΚ) αποτελούν το μεγαλύτερο μιας σειράς σκανδάλων που αντιμετωπίζει ο Ραχόι. Μέσα από αυτά τα ταμεία διοχετεύονταν «δωράκια» από επιχειρηματίες, κυρίως στον τομέα των κατασκευών, τα οποία πήγαιναν τόσο σε τοπικούς παράγοντες του ΛΚ όσο και σε μεγαλοστελέχη του κόμματος, με σκοπό την ανάθεση έργων, ή την χρηματοδότηση έργων από την τοπική αυτοδιοίκηση.
Είναι χαρακτηριστικό ότι επί των ημερών του Μπαρθένας στο τιμόνι των οικονομικών του ΛΚ χτίστηκαν τουλάχιστον δύο διεθνή αεροδρόμια (Ουέσκα και Καστεγιόν) στα οποία δεν έχει προσγειωθεί κανένα αεροπλάνο, επιβατικό ή εμπορικό, ενώ είναι ακόμα εν πλήρη λειτουργία!!!
Ένα ακόμα γαργαλιστικό στοιχείο που προέκυψε πρόσφατα από την ατζέντα στην οποία ο Μπαρθένας κατέγραφε αυτές τις συναλλαγές θέλει τον ίδιο τον Ραχόι να αποδέχεται ως δώρο από μεγαλοεπιχειρηματία κουστούμια συνολικής αξίας περίπου 35.000 ευρώ, ενώ ακόμα και μέχρι την στιγμή που γράφεται αυτό το άρθρο, έχει δημοσιευτεί μόνο ένα μέρος των περιεχομένων της ατζέντας αυτής. Όλα αυτά την στιγμή που κλείνουν νοσοκομεία, κόβονται μισθοί και ιδιωτικοποιούνται βασικοί τομείς της ισπανικής οικονομίας στο όνομα της δημοσιονομικής σταθερότητας και του κοινού καλού!
Την εβδομάδα μάλιστα που δημιουργήθηκε αυτό το επεισόδιο, τρεις βασικοί μάρτυρες, η Γενική Γραμματέας του ΛΚ αλλά και οι δύο προκάτοχοι της, περνούσαν την πόρτα του αρμόδιου εισαγγελέα για να καταθέσουν τα όσα γνώριζαν για την υπόθεση.
Από εκεί προκύπτει και η βιασύνη που έδειξε η κυβέρνηση στο να υπερασπιστεί τα «δίκαια των εργαζομένων στην Νότια Ανδαλουσία και ειδικότερα των ψαράδων του Αλγκεσίρας».
Νοιάζονται πραγματικά για τους εργαζόμενους;
Η ίδια όμως κυβέρνηση παραλείπει να πει ότι οι υπηρεσίες του Υπουργείου Περιβάλλοντος της Ισπανίας έχουν ρίξει πολλαπλάσια αντίστοιχα μπλοκ από μπετόν στην ίδια θαλάσσια περιοχή, για την προστασία της θαλάσσιας χλωρίδας και πανίδας (αυτά τα μπλοκ χρησιμοποιούνται κυρίως για να δημιουργούνται τεχνητοί ύφαλοι που εμποδίζουν μεγάλα αλιευτικά σκάφη από το να πλησιάζουν περιβαλλοντικά ευαίσθητες περιοχές, και οι οποίοι αν και κατ’αρχήν αλλοιώνουν το ανάγλυφο του βυθού, στην πορεία μετατρέπονται σε κομμάτι του οικοσυστήματος).
Επιπλέον η κυβέρνηση επέβαλλε τους εξαντλητικούς ελέγχους στα σύνορα, χωρίς να λαμβάνει υπ’ όψιν τους 10.000 Ισπανούς που πηγαινοέρχονται στο Γιβραλτάρ καθημερινά γιατί… εργάζονται εκεί και οι οποίοι κινδυνεύουν να χάσουν τις δουλειές τους εξ αιτίας των ελέγχων αυτών. Αυτό συμβαίνει, την στιγμή που η ανεργία στην Ανδαλουσία βρίσκεται στο 36% και σύμφωνα με τους ίδιους τους εργαζόμενους οι θέσεις εργασίας στα βόρεια των συνόρων με το Γιβραλτάρ είναι ανύπαρκτες, ενώ πολλοί εργαζόμενοι στην γεωργία και στον τουρισμό εγκαταλείπουν την περιοχή για να βρουν δουλειά στο γειτονικό Μαρόκο.
Επιπλέον όταν ο εκπρόσωπος του συνδικάτου των Ισπανών εργαζομένων στο Γιβραλτάρ (ASTESG) τόλμησε να αναφέρει το θέμα σε τηλεοπτικό πάνελ, όλοι οι υπόλοιποι καλεσμένοι (με προεξάρχοντα τον εκλεγμένο με την στήριξη του PP και «υπερασπιστή της Ανδαλουσίας» δήμαρχο του Αλγκεσίρας, ο οποίος παίζει σημαίνοντα ρόλο στην αναθέρμανση της διένεξης) του επιτέθηκαν με βαρείς χαρακτηρισμούς και φωνές, με αποτέλεσμα να μην μπορέσει να εκφράσει ολόκληρη την άποψη του.
Για αυτόν τον χορό χρειάζονται δύο…
… και βέβαια ο Κάμερον (Βρετανός πρωθυπουργός) δέχτηκε να χορέψει. Χωρίς δισταγμό έριξε λάδι στη φωτιά αυξάνοντας τις δυνάμεις του Βρετανικού Ναυτικού που σταθμεύουν στο νησί (έστειλε ένα αεροπλανοφόρο και μερικά ακόμη πλοία συνοδείας) ενώ σχεδιάζει να πάει την Ισπανία στα διεθνή δικαστήρια για το θέμα των ελέγχων. Και αυτό γιατί η κυβέρνηση Κάμερον φοβάται ότι οι ημέρες της είναι μετρημένες. Η πολιτική λιτότητας που εφαρμόζει συναντά μεγάλη αντίσταση από πλατιά στρώματα της βρετανικής κοινωνίας, ενώ πρόσφατα δεν κατάφερε να εξασφαλίσει την υποστήριξη της Βουλής των Κοινοτήτων όσον αφορά τα σχέδια του για βρετανική συμμετοχή στην σχεδιαζόμενη επίθεση κατά της Συρίας, δεχόμενος μια ταπεινωτική πολιτική ήττα.
Τόσο ο Κάμερον, όσο και ο Ραχόι, όντας στην χειρότερη στιγμή της καριέρας τους και βλέποντας τα ποσοστά τους να κατρακυλούν, φαίνεται πως είναι αποφασισμένοι να τραβούν το σκοινί ελπίζοντας ότι αυτό θα ανατρέψει το αρνητικό για αυτούς κλίμα στο εσωτερικό. Άλλωστε κάτι τέτοιο είχε κάνει και η Θάτσερ στο παρελθόν, με τον Πόλεμο των Φόκλαντ το 1983, έναν πόλεμο που έγινε για καθαρά επικοινωνιακούς σκοπούς, αφού τόσο η δικιά της κυβέρνηση, όσο και η τότε στρατιωτική δικτατορία που κυβερνούσε την Αργεντινή, αποζητούσαν έναν τρόπο να τονώσουν την καταρρέουσα δημοτικότητα τους.
Ακόμα και εάν δεν υπήρχε το μπλοκ από μπετόν, το πιο πιθανό είναι πως το θέμα του Γιβραλτάρ θα ξαναερχόταν στην επιφάνεια με τον ένα τρόπο ή τον άλλο, για να στρέψει και πάλι την προσοχή της κοινής γνώμης μακριά από τις καταστροφικές οικονομικές πολιτικές και τα σκάνδαλα των κυβερνήσεων Ραχόι και Κάμερον. Είναι φανερό ότι κυβερνήσεις του κεφαλαίου, σαν αυτές της Ισπανίας και της Βρετανίας, επαναφέρουν στην επιφάνεια άλυτα εθνικά προβλήματα, κάθε φορά που «τα βρίσκουν σκούρα».
Μόνη λύση οι κοινοί αγώνες
Ως εκ τούτου, είναι φανερό ότι η μόνη λύση θα έρθει μόνο μέσα από τον ειλικρινή διάλογο ανάμεσα στους Γιβραλταρινούς, τους Βρετανούς και τους Ισπανούς εργαζομένους. Και ο μόνος τρόπος να γίνει αυτό είναι ο συντονισμός μεταξύ τους για να ρίξουν μέσα από κοινούς αγώνες τις κυβερνήσεις που το μόνο που έχουν να τους προσφέρουν είναι άγρια λιτότητα και φτώχεια.
Το δικαίωμα των κατοίκων του Γιβραλτάρ, να αποφασίσουν αυτοί, και μόνο αυτοί, που θέλουν «να ανήκουν», είναι αναφαίρετο. Και η Αριστερά, παντού, οφείλει να παλεύει για να το διασφαλίσει.