Της Ηλέκτρας Κλείτσα
(Η Ηλέκτρα Κλείτσα συμμετέχει στην εθελοντική δασοπροστασία του Δήμου Καισαριανής)
Το καλοκαίρι έφτασε και έφερε μαζί του, εκτός από παγωτά στα τραπέζια και χαρούμενες φωνές στις παραλίες, αρκετές πυρκαγιές (αυξημένες σε σχέση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο). Ήδη έχουν καεί μεγάλες δασικές εκτάσεις στη Σάμο και την Κρήτη, με ορισμένες από αυτές τις πυρκαγιές να έχουν σημειωθεί πριν την 1η Μαΐου, την επίσημη δηλαδή έναρξη της αντιπυρικής περιόδου του 2015. Πριν λοιπόν αρχίσει καν το καλοκαίρι, είχαμε ήδη σημαντικές απώλειες…
Στις Δασικές Υπηρεσίες της χώρας, στους Δήμους και στην Πυροσβεστική Υπηρεσία (Π.Υ.) οι ελλείψεις είναι τεράστιες. Φυσικά αυτό δεν είναι φετινό φαινόμενο, αλλά μια χρόνια κατάσταση η οποία επιδεινώθηκε ιδιαίτερα με τις μνημονιακές πολιτικές που εφαρμόστηκαν τα τελευταία χρόνια και επέβαλαν περικοπές παντού.
Χαρακτηριστικά της κατάστασης είναι τα αποσπάσματα της ανακοίνωσης της Ε.Α.Π.Σ. (Ένωσης Αξιωματικών Πυροσβεστικού Σώματος) για τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η Π.Υ. ενόψει της θερινής περιόδου:
«Ήδη από την αρχή της άνοιξης, οι αγροτοδασικές πυρκαγιές που εκδηλώθηκαν σε όλη την χώρα παρουσιάζουν σημαντική αύξηση, σχεδόν στο διπλάσιο, από τις αντίστοιχες του περσινού ίδιου διαστήματος, ενώ οι κλιματολογικές συνθήκες που επικράτησαν ευνοούν την ανάπτυξη μεγάλης καύσιμης μάζας στις αγροτοδασικές εκτάσεις. Τα παραπάνω έρχονται να ενισχύσουν την ανησυχία μας, αφού προστίθενται στις σημαντικές ελλείψεις του συνολικού μηχανισμού δασοπροστασίας- δασοπυρόσβεσης.
Ειδικότερα το Πυροσβεστικό Σώμα ρίχνεται στην μάχη με τις φλόγες υπό το βάρος της πενταετούς εμπρηστικής μνημονιακής πολιτικής σε όλους τους τομείς δράσεις του:
- Ένα μεγάλο μέρος των πυροσβεστικών οχημάτων του, βρίσκεται απενεργοποιημένο εξαιτίας βλαβών και έλλειψης ελαστικών
- Μεγάλος αριθμός οχημάτων είναι πλέον μεγάλης ηλικίας, με ότι αυτό μπορεί να σημαίνει για την ασφάλεια του προσωπικού, αλλά και για την αποτελεσματικότητά του οργανισμού
- Η δυνατότητα της αεροπυρόσβεσης από τα μέσα της Π.Α. (Πολεμικής Αεροπορίας) και φέτος παραμένει η πλέον γνωστή σε όλους: γηρασμένα μέσα και σε περιορισμένο αριθμό διαθεσιμότητας
- Οι δασικές υπηρεσίες της χώρας είναι απογυμνωμένες και αδύναμες να εκτελέσουν τα καθήκοντά τους»
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, είναι λογικό κάθε άνθρωπος που ενδιαφέρεται για το δασικό μας πλούτο να ανησυχεί και να θέλει να τον προστατέψει από τις πυρκαγιές.
Τι μπορούμε όμως να κάνουμε, προκειμένου να συμβάλουμε ενεργά στην προστασία των δασών;
Καταρχήν, κανείς δεν μπορεί να βλέπει τα δάση (και το περιβάλλον συνολικά) αποκομμένο από τις συνολικές οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές συνθήκες στις οποίες ζούμε. Έτσι, για κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο, πρέπει να θεωρείται αυτονόητη η στήριξη και η συμμετοχή σε τοπικά κινήματα για τη διάσωσή τους βλ. π.χ. Κίνημα ενάντια στην εξόρυξη χρυσού στη Χαλκιδική, κίνημα ενάντια στην καταστροφή της Γκιώνας από την εξόρυξη βωξίτη, κινητοποιήσεις ενάντια σε καταπατητές, σε δασοκτόνους νόμους όπως ο νόμος που ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2014 (δείτε περισσότερα εδώ) κ.α.
Επίσης αυτονόητη πρέπει να θεωρείται η ενεργή διεκδίκηση των συνθηκών που απαιτούνται για την προστασία των δασών όπως η ουσιαστική χρηματοδότηση και αναβάθμιση των δομών της Πυροσβεστικής Υπηρεσίας, της Δασικής Υπηρεσίας κλπ.
Την ίδια ώρα όμως, όσο τα κινήματα, η Αριστερά, οι τοπικές, συνδικαλιστικές και περιβαλλοντικές οργανώσεις διεκδικούν όλα τα παραπάνω, ο άμεσος κίνδυνος που απειλεί τα δάση και το φυσικό πλούτο της χώρας δεν μπορεί να θεωρηθεί δευτερεύον ζήτημα. Ούτε βέβαια μπορούμε να περιμένουμε την τελική λύση σε μια ιδανική κοινωνία, την ώρα που το γειτονικό βουνό έχει πάρει φωτιά.
Έτσι, για όσους μπορούν και θέλουν να παίξουν πιο ενεργό ρόλο στην υπόθεση της προστασίας των δασών, η ένταξη σε μια εθελοντική οργάνωση δασοπροστασίας, είναι σίγουρα μια καλή κίνηση.
Μερικά βασικά πράγματα που κάνουν οι εθελοντικές ομάδες δασοπροστασίας είναι
- καθαρισμοί δασών από συσσωρευμένη βιομάζα που μπορεί να λειτουργήσει ως μπαρουταποθήκη σε περίπτωση πυρκαγιάς.
- Επιτήρηση ενός τμήματος του δάσους (συνήθως 3ωρη) είτε από παρατηρητήριο είτε εν κινήσει έτσι ώστε σε περίπτωση δασικής πυρκαγιάς αυτή να αναγγελθεί άμεσα και να γίνει επέμβαση πριν προλάβει να εξαπλωθεί.
- Συμβολή στην προσπάθεια της πυρόσβεσης.
Οι εθελοντικές ομάδες δασοπροστασίας δεν είναι όλες ίδιες. Εμείς (σημ. το «Ξεκίνημα») στηρίζουμε τις ομάδες που δεν λειτουργούν σαν «κομάντο» ή σαν «αστυνομία» στο βουνό, που δεν προσπαθούν να υποκαταστήσουν την πυροσβεστική, αλλά να την βοηθήσουν, που δεν λειτουργούν με συμβασιούχους εργαζόμενους των δήμων που εμφανίζονται ως εθελοντές αλλά με πραγματικούς εθελοντές κλπ. Μιλάμε για ομάδες ανθρώπων, που ξεκινώντας από την κατανόηση ότι η προστασία των δασών είναι στοιχείο της ίδιας της καθημερινότητας και της ποιότητας ζωής τους, αφιερώνουν χρόνο και μεράκι, όχι για να «κλείσουν τρύπες», αλλά για να ενισχύσουν το έργο των αρμόδιων δημόσιων φορέων, την ίδια ώρα που διεκδικούν την πραγματική και ουσιαστική αναβάθμιση τους.
Τελικά, η μαζικοποίηση και η ενδυνάμωση των εθελοντικών οργανώσεων, δε συμβάλει μόνο στην καλύτερη προστασία των δασών, αλλά και στη διαφύλαξη και την εμβάθυνση των παραπάνω χαρακτηριστικών και του κοινωνικού τους ρόλου.
****
Ο Δήμος Ζωγράφου δεν έχει δική του εθελοντική ομάδα δασοπροστασίας, ωστόσο στηρίζει με υλικοτεχνική υποδομή την Εθελοντική Δασοπροστασία Δήμου Καισαριανής. Αυτή, όπως και η Εθελοντική Δασοπροστασία Παπάγου Χολαργού είναι οι δυο γειτονικές και πολύ αξιόλογες ομάδες δασοπροστασίας στις οποίες προτείνουμε συμμετοχή.
