του Κυριάκου Χάλαρη
«Η Ελλάδα ανήκει στην Ελλάδα και μόνο στην Ελλάδα». Έτσι τελειώνει το Μανιφέστο του Μίκη Θεοδωράκη στην ιδρυτική διακήρυξη της Σπίθας, του νέου Κινήματος Ανεξαρτήτων Πολιτών που ίδρυσε πρόσφατα. Όπως φαίνεται και από τον επίλογο πρόκειται για ένα μανιφέστο εθνικισμού και φοβίας απέναντι στους Τούρκους, τους Αλβανούς, τους «Σκοπιανούς» και όλους αυτούς που – κατά τον Θεοδωράκη – επιβουλεύονται την πατρίδα και τα εδάφη της. Ένα μανιφέστο που προτείνει για άλλη μια φορά τον «εθνικό απομονωτισμό» (να κλειστούμε στα σύνορά μας) και που όταν επιχειρεί να κάνει προτάσεις για την κρίση, για τα μέτρα της κυβέρνησης, για το πώς τα αντιμετωπίζουμε, ακόμα και όταν αναζητά τις αιτίες της κρίσης δεν λέει τίποτα ουσιαστικό, τίποτα ριζοσπαστικό, τίποτα επώδυνο για το ίδιο το σύστημα.
Διαβάζοντας τη διακήρυξη από την αρχή καταλαβαίνει κανείς τη ρηχότητα της ανάλυσης του Θεοδωράκη. «Το πλήθος νέων άπειρων υπουργών που αυτοσχεδίαζαν, ενώ οι περισσότεροι δεν ήξεραν τι να κάνουν αφού τους έλειπε ο συντονισμός» ήταν «η πιο δραματική και ατυχής στιγμή για τη χώρα μας». Λες και φταίει η απειρία της κυβέρνησης Παπανδρέου για τις συνεχείς επιθέσεις που κάνει απέναντι στους εργαζόμενους εδώ και 1,5 χρόνο, λες και αν ήταν πιο έμπειρη θα έκανε κάτι άλλο. Οι αναφορές αυτές στη διακήρυξη δεν είναι τυχαίες μια και ο Θεοδωράκης λέει ξεκάθαρα ότι δεν διαφωνεί με την ουσία των μέτρων που πέρασε και που περνά η κυβέρνηση όλη αυτή την περίοδο. Συγκεκριμένα λέει: «Οσον αφορά τη δικαιολογία ότι χάρη στην Τρόικα η κυβέρνηση τολμά να κάνει αυτές τις σωτήριες τομές στο Δημόσιο και στην κοινωνία… λες και εμείς είμαστε ανίκανοι, υπανάπτυκτοι, άτολμοι και δειλοί για να κάνουμε τις αναγκαίες αλλαγές…». Με λίγα λόγια για τη Σπίθα το πρόβλημα δεν είναι το χτύπημα των μισθών, των συντάξεων, των συλλογικών συμβάσεων και όλα αυτά που περνά η κυβέρνηση αλλά το γεγονός ότι μας το επέβαλαν ξένοι, ενώ θα μπορούσαμε κάλλιστα να τα επιβάλλουμε μόνοι μας στον εαυτό μας και αυτό θα έπρεπε να κάνουμε.
Φτάνει μάλιστα ο Θεοδωράκης όχι μόνο να συμφωνεί αλλά και να προτείνει την επέκταση πολλών από τα μέτρα που έχει πάρει ήδη η κυβέρνηση! Και αναφέρει σε πολλά σημεία της διακήρυξης το παράδειγμα του ξεπουλήματος του λιμανιού του Πειραιά στην Cosco ως το μόνο καλό που έκανε η κυβέρνηση και το οποίο πρέπει να γενικευτεί (να τα ξεπουλήσουμε όλα) προκειμένου να αποπληρώσουμε το χρέος!
Όσον αφορά στα εθνικά ζητήματα ο εθνικισμός του Θεοδωράκη γίνεται επικίνδυνος. Εξάλλου για τον ίδιο το πρωτεύον ζήτημα «δεν είναι τόσο η οικονομική μας κατάντια αλλά η ίδια η ακεραιότητα της Πατρίδας». Αφού περνά ένα χέρι Τούρκους, Αλβανούς και «Σκοπιανούς» που όλοι έχουν βάλει ένα στόχο (πως θα χτυπήσουν την Ελλάδα), καταλήγει ουσιαστικά σε αντιμεταναστευτικό παραλήρημα του τύπου: «Και σκέπτομαι τώρα έντρομος: εάν αποφασίσουν να γεμίσουν ένα νομό της Ελλάδας, λ.χ. τη Λακωνία, ή ένα νησί όπως η Κρήτη, με ξένους δικής τους επιλογής και με τις γνωστές μηχανορραφίες προκαλέσουν όπως στο Κόσοβο, τοπικές εκλογές, όπου η πλειοψηφία δεν θα είναι Ελληνες, τότε τι θα γίνει με αυτόν το νομό και με αυτό το νησί;».
Όσον αφορά στο δια ταύτα, τις προτάσεις για την κρίση της Σπίθας, πάλι κυριαρχεί η εθνική ανεξαρτησία και η εθνική ομοψυχία, ενώ οι προτάσεις για το πώς θα ανακτήσουν οι εργαζόμενοι τα κεκτημένα τους και για το πώς θα αντιμετωπίσουν τις επιθέσεις της Τρόικας και της κυβέρνησης φαίνεται ότι είναι δευτερεύουσες. Πρώτα προτείνει σπάσιμο με το ΝΑΤΟ και μέτωπο με την Κίνα και τη Ρωσία και τις αραβικές χώρες, λες και αυτές οι χώρες, στην πλειοψηφία τους δικτατορίες, αντιπροσωπεύουν το καλό πρόσωπο του καπιταλισμού σε αντίθεση με τους Αμερικανούς. Μετά ζητά τη σοβαρή ενίσχυση της Εθνικής Άμυνας! Ύστερα μας λέει ότι για να αποπληρώσουμε το χρέος πρέπει «να αξιοποιήσουμε την περιουσία του κράτους», δηλαδή να κάνουμε αυτό που ήδη κάνει η κυβέρνηση (τα ξεπουλάει όλα). Ακόμα ότι πρέπει να γίνει «ελληνοκεντρική» η ελληνική παιδεία. Και τέλος, ότι αφού δεν έχουμε να στηριχτούμε από πουθενά, μια και οι ξένοι δεν ενδιαφέρονται για εμάς και μόνο η εθνική ομοψυχία θα μας σώσει.
Και ποιος θα τα κάνει όλα αυτά; Μια κυβέρνηση εθνικής ενότητας που θα στηρίζεται από όλους τους Έλληνες «πλούσιους και φτωχούς, δεξιούς και αριστερούς…».
Αυτή είναι η Σπίθα του Θεοδωράκη. Ακίνδυνη για το σύστημα και για αυτό και η προβολή που πήρε. Ανίκανη να προσεγγίσει έστω και ένα ζήτημα από την πλευρά των εργαζομένων αναγκαστικά καταλήγει στη γνωστή συνταγή του Θεοδωράκη χρόνια τώρα: Στείρος εθνικισμός, εθνική ομοψυχία, τουρκοφοβία και εθνικός απομονωτισμός.
