Της Μαρίας Μπουτζαρέλου, ΡΩΓΜΗ – αριστερή κίνηση αμφισβήτησης, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
Το Υπουργείο Παιδείας στα πλαίσια του Εθνικού Διαλόγου για την Παιδεία θέτει ξανά το σχέδιο νόμου για τα Ινστιτούτα Δια Βίου Εκπαίδευσης (ΙΔΒΕ). Η Υπουργός Παιδείας Μαριέτα Γιαννάκου σε πρόσφατες δηλώσεις της είπε πως το ζήτημα των Ινστιτούτων αποτελεί προτεραιότητα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης και ανακοίνωσε πως το σχέδιο νόμου είναι έτοιμο.
Σύμφωνα με το σχέδιο νόμου κάθε ΑΕΙ ή ΤΕΙ μπορεί να ιδρύσει ένα ΙΔΒΕ αν το επιθυμεί και εφόσον έχει βρει τρόπο να το χρηματοδοτήσει. Με λίγα λόγια τα ήδη υποχρηματοδοτούμενα ΑΕΙ και ΤΕΙ, που με δυσκολία ανταποκρίνονται στις ανάγκες των φοιτητών τόσο όσον αφορά την υποδομή τους (κτίρια, εργαστήρια κτλ) όσο και σε διδακτικό προσωπικό θα πρέπει να στεγάσουν τα ΙΔΒΕ και να τα στελεχώσουν σε καθηγητές. Την ίδια στιγμή που το Υπουργείο τους στερεί ακόμα και τα αυτονόητα (πχ περικοπές συμβασιούχων καθηγητών 407).
Η χρηματοδότηση των ΙΔΒΕ θα καθορίσει την ποιότητα της γνώσης που θα παρέχουν (διδακτικό προσωπικό, συγγράμματα, κτίρια κτλ) καθώς και το είδος της έρευνας που θα παράγουν. Σύμφωνα με το Υπουργείο τα ΙΔΒΕ θα χρηματοδοτούνται κατά ένα μικρό ποσοστό από τον προϋπολογισμό του ΑΕΙ ή ΤΕΙ που τα ίδρυσε, από τα δίδακτρα των φοιτητών (!) και από έσοδα από ερευνητικά προγράμματα. Για αυτούς τους λόγους το μέλλον των ΙΔΒΕ θα είναι αβέβαιο. Με λίγα λόγια, θα επιβαρυνθούν τα ήδη επιβαρημένα ΑΕΙ και ΤΕΙ, όσοι φοιτούν θα πληρώνουν, τα ερευνητικά προγράμματα θα αποτελούν αντικείμενο εμπορικής συναλλαγής και κατά τα άλλα τα ΙΔΒΕ θα μπορούν να παρέχουν «γενική και επιστημονική γνώση καθ΄ όλη τη διάρκεια της ζωής του ανθρώπου με σκοπό την απόκτηση ή τη βελτίωση γνώσεων, δεξιοτήτων και ικανοτήτων…».
Επιπλέον, το γνωστικό αντικείμενο και η βαθμίδα των πτυχίων που θα χορηγούν τα ΙΔΒΕ είναι εντελώς ασαφή. Σε αυτά θα μπορούν να φοιτήσουν απόφοιτοι Λυκείου, ΤΕΕ, ΤΕΙ και ΑΕΙ. Αυτό σημαίνει πως τα ΙΔΒΕ δεν θα επιμορφώνουν τον εργαζόμενο στις εξελίξεις της επιστήμης αφότου πήρε το πτυχίο, αλλά θα αποτελούν νέα, ενδιάμεσα, μισοιδιωτικά ιδρύματα δίπλα σε ΙΕΚ, ΚΕΚ, ΚΕΣ κοκ.
Τα ΙΔΒΕ θα προετοιμάζουν άλλωστε το είδος του εργαζόμενου που θέλει ο σύγχρονος καπιταλισμός. Τον τύπο του εξειδικευμένου εργαζόμενου που θα πρέπει να επανακαταρτίζεται συνεχώς και θα κυνηγάει πόντους για τον ατομικό του φάκελο για να καταφέρει να κρατήσει την δουλειά του και όλα αυτά με δικό του κόστος. Όλα τα παραπάνω συνθέτουν την εικόνα της εργασιακής ανασφάλειας και του ευέλικτου εργαζόμενου. Το κεφάλαιο με λίγα λόγια θα έχει εξειδικευμένο προσωπικό, χωρίς κόστος, όποτε το χρειάζεται.
Τι προτείνουμε
Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί πως οι εργαζόμενοι έχουν την ανάγκη να επιμορφώνονται συνεχώς πάνω στις εξελίξεις της επιστήμης και της τεχνολογίας. Τα ΙΔΒΕ όμως δεν θα παίξουν αυτό το ρόλο.
Οι εργαζόμενοι θα πρέπει να έχουν την δυνατότητα να επιμορφωθούν στο αντικείμενο τους εντελώς δωρεάν, διατηρώντας τη θέση τους και φυσικά το μισθό τους για όσο διάστημα απαιτείται. Για να γίνει αυτό δεν χρειάζονται νέα ειδικά ιδρύματα, οι εργαζόμενοι θα πρέπει να μπορούν απλά να παρακολουθήσουν τα νέα μαθήματα στα ήδη υπάρχοντα πανεπιστημιακά τμήματα, με προϋπόθεση την αύξηση των κρατικών δαπανών και την αύξηση της υποδομής
Η απάντηση λοιπόν σε όσα ετοιμάζει το Υπουργείο Παιδείας θα πρέπει να είναι μαζικός φοιτητικός αγώνας για να μην περάσει το σχέδιο νόμου.