Το κίνημα ενάντια στη μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού στη Γαλλία έχει κλείσει πλέον 5 μήνες και παρά το γεγονός πως η μεταρρύθμιση έχει περάσει με «πραξικοπηματικό» τρόπο από τον Μακρόν , οι εργαζόμενοι στη Γαλλία συνεχίζουν να κινητοποιούνται και να αντιδρούν. Πρόκειται για ένα πολύ σημαντικό κίνημα που εμπνέει και ριζοσπατικοποιεί στρώματα εργαζομένων στο εσωτερικό της χώρας ενώ παράλληλα το παρακολουθούν πλατιά στρώματα εργαζομένων και διεθνώς.
Σε αυτά τα πλαίσια, το «Ξ» μίλησε με τη σ. Κορίνα Καπετανάκη που ζει και εργάζεται στη Γαλλία, για να μας μεταφέρει το κλίμα που επικρατεί στο κίνημα.
- Κορίνα, από τις αρχές του χρόνου η κοινωνία της Γαλλίας βρίσκεται σε αναβρασμό και συμμετέχει στο εξαιρετικά δυναμικό και μαζικό κίνημα απεργιών ενάντια στον νόμο που ανεβάζει το όριο συνταξιοδότησης από τα 62 στα 64 έτη. Μπορείς να μας πεις δυο λόγια για την εμπειρία σου, συμμετέχοντας σε αυτό το κίνημα;
Καταρχήν είναι σημαντικό να διευκρινίσουμε ότι το όριο στα 64 έτη αφορά όσους θα έχουν συμπληρώσει 42 με 43 έτη ασφάλισης. Για τους υπόλοιπους θα είναι τα 67 με το ρίσκο να μην μπορούν πολλοί να φτάσουν μέχρι τα 67 και να βγαίνουν με μειωμένη σύνταξη.
Επίσης, το παρόν κίνημα είναι με ένα τρόπο συνέχεια του ανάλογου κινήματος που είχε ξεκινήσει στα τέλη του 2019 και διακόπηκε τον Φεβρουάριο του 2020 πριν την πανδημία. Οι αντιδράσεις τότε αφορούσαν και πάλι τη μεταρρύθμιση για τις συντάξεις αλλά το περιεχόμενό της δεν ήταν ακριβώς το ίδιο με το τωρινό. Ο χώρος που τότε κινητοποιήθηκε ιδιαίτερα ήταν τα Μέσα Μαζικής Μεταφοράς με μαζικότατες απεργίες: για 2-3 μήνες οι μετακινήσεις στο Παρίσι γίνονταν κυρίως με τα πόδια ή με ποδήλατα. Αλλά εκείνες οι απεργίες είχαν μεγάλη υποστήριξη από τον περισσότερο κόσμο και δεν πέρναγε η προπαγάνδα του «μας έχουν αιχμαλωτίσει». Επίσης είχαν γίνει πολύ μαζικές διαδηλώσεις. Ο Μακρόν τότε απέσυρε το νομοσχέδιο, στην αρχή της πανδημίας.
Οι τότε κινητοποιήσεις ήταν πολύ σημαντικές αλλά το τωρινό κίνημα είναι το πιο δυναμικό των τελευταίων 20 χρόνων. Συμμετέχω σε αυτό κάνοντας απεργία και κατεβαίνοντας στις πορείες. Το κίνημα βέβαια εκφράζεται μαζικότερα στο δρόμο με τις διαδηλώσεις και λιγότερο με τις απεργίες. Πολλοί άνθρωποι κατέβηκαν σε πορείες για πρώτη φορά στη ζωή τους, δημιουργήθηκε μάλιστα ο όρος των «primo manifestants» (αυτοί που διαδηλώνουν για πρώτη φορά). Υπήρχαν βέβαια τομείς όπου έγιναν πολύ μαζικές απεργίες όπως αυτός της Εκπαίδευσης και των διυλιστηρίων.
- Στις 15 Απρίλη ο Μακρόν υπέγραψε και έθεσε σε ισχύ τον νόμο για το συνταξιοδοτικό. Για να μπορέσει να τον «περάσει», αναγκάστηκε να καταφύγει στην ενεργοποίηση του άρθρου 49.3 του Συντάγματος, ώστε να αποφύγει την κοινοβουλευτική ψηφοφορία, αφού φοβόταν διαρροές από το κόμμα του Σαρκοζί. Τι αντίκτυπο έχει αυτή η τακτική στη συνείδηση της κοινωνίας;
Πολύ σημαντικό! Η Πρωθυπουργός είπε ούτε λίγο ούτε πολύ: τα βάλαμε κάτω και είδαμε ότι δε θα υπήρχε πλειοψηφία, οπότε δεν προχωρήσαμε σε ψηφοφορία! Και το 49.3 τους επέτρεπε να τον επιβάλουν γιατί όπως επανέλαβαν πολλές φορές αυτός ο νόμος ήταν «απαραίτητος».
Για κάποιους δημιουργήθηκε ένα «πριν το 49.3» και ένα «μετά το 49.3». Το ρεφορμιστικό συνδικάτο CFDT είχε δηλώσει ότι δε θα συνέχιζε να συμμετέχει στις κινητοποιήσεις αν ψηφιζόταν ο νόμος κανονικά.
Ο ήδη μεγάλος θυμός, φούντωσε ακόμα πιο πολύ. Ύστερα από τέτοιες πρωτοφανείς κινητοποιήσεις που κρατάνε σε διάρκεια, με τα συνδικάτα να είναι για πρώτη φορά μετά από καιρό ενωμένα και με τους βουλευτές να διατίθενται να τον καταψηφίσουν, η κυβέρνηση αναδεικνύει το αυταρχικό της πρόσωπο.
Αυτή η τακτική βιώθηκε ως βαθιά περιφρονητική απέναντι στην έκφραση του μεγαλύτερου κομματιού της κοινωνίας και κατά συνέπεια καταγράφεται ως σαφώς αντιδημοκρατική ακόμα και από ανθρώπους που δεν ήταν ιδιαίτερα πολιτικοποιημένοι.
Επίσης, από εκείνη τη στιγμή άρχισαν να κινητοποιούνται ακόμα πιο δυναμικά οι νέοι, οι φοιτητές και οι μαθητές. Αυτό το κίνημα εγγράφεται έντονα στις συνειδήσεις πολλών νέων.
Μετά το 49.3 πολύς κόσμος βγήκε στους δρόμους και εκτός των προγραμματισμένων από τα συνδικάτα διαδηλώσεων, συχνά το βράδυ και σε σημεία πιο κοντά στη Βουλή. Σε αυτές τις συγκεντρώσεις και πορείες εκδηλώθηκε τεράστια αστυνομική βία που στόχο είχε τον εκφοβισμό.
Όλες οι οργανώσεις ανθρωπίνων και κοινωνικών δικαιωμάτων και ο Συνήγορος του Πολίτη κατήγγειλαν αυτή την πρωτοφανή βία και εξέφρασαν τις ανησυχίες τους. Έγιναν εκατοντάδες καταχρηστικές συλλήψεις, συχνά νέων παιδιών, και προκλήθηκαν κάποιοι σοβαροί σωματικοί τραυματισμοί.
Νομίζω ότι αυτό που είναι πολύ σημαντικό είναι ότι αυτό που γίνεται ξεπερνάει το θέμα των συντάξεων. Κι εκεί φαίνεται ότι κάτι σημαντικό γίνεται και σε επίπεδο πολιτικής και κοινωνικής συνείδησης. Δεν πιάνει η προπαγάνδα της κυβέρνησης και πολύς κόσμος μιλάει για τις μεγάλες κοινωνικές ανισότητες τις οποίες ενθαρρύνει ακόμα περισσότερο αυτός ο νόμος. Έχει πλέον αναγνωριστεί ότι είναι ένας πολύ άδικος νόμος κι ότι θα μπορούσαν να βρεθούν άλλοι τρόποι χρηματοδότησης. Άνοιξε επίσης η συζήτηση γύρω από τις δύσκολες συνθήκες εργασίας. Μία από τις πιο δυναμικές απεργίες ήταν αυτές των εργαζόμενων στα απορριμματοφόρα.
- Τις ημέρες που ακολούθησαν την υπογραφή του Μακρόν, είδαμε και πάλι πολύ μαζικές κινητοποιήσεις και πορείες. Ποια είναι η διάθεση που επικρατεί σήμερα στα εργατικά στρώματα;
Από τη μία υπάρχει σίγουρα μια απογοήτευση κι από την άλλη η επιθυμία να συνεχιστεί ο αγώνας και να μην περάσει αυτός ο αυταρχισμός.
Το πιο πρόσφατο σημαντικό ραντεβού ήταν οι πορείες της Πρωτομαγιάς οι οποίες ήταν ανάλογου μεγέθους με τις πιο μεγάλες των τελευταίων μηνών. Επίσης, γίνονται πολλές αυθόρμητες εκδηλώσεις αποδοκιμασίας. Για παράδειγμα οι διαμαρτυρίες με κατσαρόλες σε μέρη που παρευρίσκεται ο Μακρόν.
- • Το γεγονός πως η μεταρρύθμιση στο συνταξιοδοτικό αποτελεί πλέον νόμο, κάνει τον αγώνα για την ανατροπή της δυσκολότερη. Ποια είναι η στάση των συνδικάτων και των οργανώσεων της Αριστεράς; Υπάρχει σχέδιο και διάθεση ώστε ο αγώνας να συνεχιστεί;
Τα συνδικάτα έχουν δώσει ήδη την ημερομηνία της επόμενης κινητοποίησης για τις 6 Ιουνίου τονίζοντας ότι η μάχη συνεχίζεται.
Έχουν κατατεθεί επίσης δύο φορές αιτήματα για δημοψήφισμα στο Συνταγματικό Συμβούλιο αλλά και τις δύο φορές έχουν απορριφθεί.
Είναι δύσκολο να πει κανείς πώς θα εξελιχθεί αυτό το κίνημα, όπως χρειάζεται επίσης χρόνος για να φανούν τα ίχνη που θα αφήσει.
Πιστεύω πάντως ότι έγιναν άλματα σε επίπεδο κοινωνικής και πολιτικής συνείδησης σε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας. Ο φόβος είναι ότι αυτό δε θα εκφραστεί με τον ίδιο τρόπο στις επόμενες εκλογές.
- Την τελευταία περίοδο βλέπουμε πως ακροδεξιές/φασιστικές ομάδες ανασυγκροτούνται στη Γαλλία, ενώ στις 6 Μαΐου είδαμε να βγαίνουν στους δρόμους κάποιες εκατοντάδες και να διαδηλώνουν. Ποια είναι η επιρροή τους και πως αντιδρά το αντιφασιστικό κίνημα;
Ισχύει αυτό. Επίσης, η δημοτικότητα της Λεπέν φαίνεται να αυξάνεται το τελευταίο διάστημα. Κατάφερε να φανεί ότι αντιτίθεται στο εν λόγω νομοσχέδιο χωρίς φυσικά καμία σύνδεση με το κίνημα. Εμφανίζεται ως πιο μετριοπαθής από τον πατέρα της και ταυτόχρονα παρουσιάζεται σαν η πολιτική δύναμη που καταδικάζει το χάος και την αταξία.
Σχετικά με τη διαδήλωση της 6ης Μαίου, την οποία ο Νομάρχης του Παρισιού επέτρεψε, υπήρχαν πολλές αντιδράσεις σε βαθμό που ο υπουργός Εσωτερικών ζήτησε σε όλους τους Νομάρχες να απαγορέψουν στο εξής κάθε διαδήλωση των ακροδεξιών οργανώσεων. Με αυτό τον τρόπο εκθέτει τον Νομάρχη του Παρισιού που είχε δηλώσει ότι δεν είχε αρκετά στοιχεία για να απαγορεύσει τη διαδήλωση της 6ης Μαΐου και ότι δεν θεώρησε ότι υπήρχε κίνδυνος διατάραξης της δημοσίας τάξης! Πολλές οργανώσεις, βουλευτές, νομικοί αντέδρασαν λέγοντας αυτό που θα έπρεπε να είναι αυτονόητο: ότι η ίδια η φασιστική ιδεολογία διαταράσσει τη δημόσια τάξη.
Επίσης, πολλοί δημοσιογράφοι δυσκολεύονται κάθε χρόνο να καλύψουν και να έχουν πληροφορίες για αυτό το ραντεβού αφού δέχονται απειλές και τους εμποδίζουν με κάθε τρόπο να κάνουν τη δουλειά τους. Το ίδιο έγινε και το Σάββατο. Και οι επιθέσεις δεν αφορούν μόνο τους δημοσιογράφους. Τους τελευταίους μήνες έχουν αυξηθεί οι επιθέσεις απέναντι στους πολιτικούς τους αντιπάλους, σε αντιφασίστες και άτομα που ανήκουν σε μειονότητες.
Το επόμενο φασιστικό ραντεβού έχει δοθεί για το Σάββατο 13/05/2023: οι φασίστες της Action Française (κίνημα αντιδραστικό φιλομοναρχικό, ρατσιστικό, αντισημίτικο) ετοιμάζονται για το συνέδριο τους με θέμα «Η Γαλλία κινδυνεύει» σε έναν πολύ κεντρικό χώρο στο 12ο διαμέρισμα του Παρισιού.
Πολλές οργανώσεις αντιτίθεται σε αυτή τη συνάντηση και καλούν σε συγκέντρωση διαμαρτυρίας την ίδια μέρα κοντά στον χώρο που θα γίνει αυτή η εκδήλωση.
Η Action Française έχει δυναμώσει τα τελευταία χρόνια έχοντας καταφέρει να προσεγγίσει πολλά μέλη και να ανοίξει γραφεία σε πολλές πόλεις. Πρόκειται για ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο γκρουπ, πολύ βίαιο, που επιτίθεται σε μετανάστες, άτομα ΛΟΑΤΚΙ, σε κατειλημμένα Λύκεια και Πανεπιστήμια ενώ ταυτόχρονα έχουν προσπαθήσει να εισχωρήσουν σε πορείες.
Την ίδια στιγμή από την άλλη, απαγορεύονται διάφορες συγκεντρώσεις όπως κάποιες συγκεντρώσεις ενάντια στο νομοσχέδιο για τις συντάξεις και η συγκέντρωση στις 29/04/2023 έξω από το Stade de France όπου θα παρευρισκόταν ο Μακρόν για τον τελικό Γαλλίας. Παλιότερα είχε απαγορευτεί μία εκδήλωση αλληλεγγύης στους μετανάστες (2021) και μία διαδήλωση ενάντια στο νόμο Sécurité Globale (2020).
- Κορίνα σε ευχαριστούμε πολύ και ευχόμαστε καλή επιτυχία στους αγώνες των εργαζομένων στη Γαλλία!