Στις αρχές του Οκτώβρη, το Διακυβερνητικό Πάνελ για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ (Intergovernmental Panel on Climate Change – IPCC) εξέδωσε μία Ειδική Έκθεση για τον περιορισμό της υπερθέρμανσης του πλανήτη στον 1,5 βαθμό Κελσίου (Special Report on Global Warming of 1.5°C) και τα αποτελέσματα είναι τόσο ξεκάθαρα όσο και ανησυχητικά: έχουν απομείνει μόλις 12 χρόνια για να περιοριστούν οι συνέπειες της κλιματικής αλλαγής!
Αν αυτό το χρονικό διάστημα παρέλθει χωρίς να έχουν παρθεί δραστικά μέτρα, τότε οι συνέπειες της υπερθέρμανσης του πλανήτη θα είναι μη αναστρέψιμες!
Και μόνο στη σκέψη πως μας έχουν απομείνει μόλις δώδεκα χρόνια για να παρθούν ουσιαστικά μέτρα, σίγουρα οι περισσότεροι/ες νιώθουμε μεγάλη αγωνία. Αυτό όμως που προκαλεί πραγματικό φόβο, είναι το σε ποια χέρια έχει αφεθεί το μέλλον του πλανήτη.
Σύμφωνα με μία άλλη έρευνα, πάνω από το 70% των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου τις τελευταίες δεκαετίες προέρχεται από μόλις 100 εταιρείες ενέργειας παγκοσμίως και αυτό το στοιχείο δε μπορεί παρά να προκαλεί ακόμα πιο έντονη ανησυχία, ειδικά αν συνδυαστεί με τη στάση πολιτικών όπως του Τραμπ ο οποίος αποχώρησε ακόμα και από την «λίγη» σε σχέση με τις ανάγκες, συμφωνία του Παρισιού.
Και όμως! Πρόσφατα η Exxon, η αμερικανική πολυεθνική εταιρεία πετρελαίου και φυσικού αερίου ανακοίνωσε πως δεσμεύεται να διαθέσει μέσα σε δύο χρόνια, ένα εκατομμύριο δολάρια σε εκστρατεία προώθησης φόρου στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, γνωστού και ως «carbon tax» («φόρου του άνθρακα»). Με μία πρώτη ανάγνωση, αυτό το νέο μπορεί ίσως να γεμίσει κάποιους με αισιοδοξία. Αν μία τόσο μεγάλη εταιρία, συνυπεύθυνη για τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα θέλει να ληφθούν μέτρα, ε, αυτό σημαίνει πως κάτι πάει να αλλάξει προς το καλύτερο! Ή μήπως όχι;
Η Exxon ήξερε και το έκρυβε!
Παρακολουθώντας την ιστορία της Exxon και το πώς έχει αντιμετωπίσει μέχρι σήμερα το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής, μπορούμε να συναντήσουμε πολύ ενδιαφέροντα πράγματα…
Ήταν Ιούλιος του 1977 και οι λέξεις «κλιματική αλλαγή» δεν υπήρχαν ακόμα στο λεξιλόγιο μας. Και όμως, εκείνη την εποχή, ο επιστήμονας James F. Black παρουσίασε στην Exxon τις εξαιρετικά ανησυχητικές συνέπειες που θα έχει στον πλανήτη η αύξηση της θερμοκρασίας που προκαλεί η απελευθέρωση διοξειδίου του άνθρακα από την καύση ορυκτών καυσίμων. Τα επόμενα χρόνια η Exxon επιδόθηκε σε έρευνες που μελετούσαν αυτά τα στοιχεία. Και στα τέλη της δεκαετίας του 80, είχε πάρει τις αποφάσεις της: περιόρισε τις έρευνες και τα επόμενα χρόνια επιδόθηκε σε εκστρατεία παραπληροφόρησης και βοήθησε στην δημιουργία του «Παγκόσμιου Συνασπισμού για το Κλίμα» (Global Climate Coalition) μία διεθνή ομάδα επιχειρήσεων που αντιτάχθηκαν στη μείωση εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου. Το λόμπι αυτό στάθηκε απέναντι στις προειδοποιήσεις για την υπερθέρμανση του πλανήτη, σημείωσε «λαμπρή καριέρα» αμφισβήτησης των επιστημονικών δεδομένων για τη κλιματική αλλαγή και έπαιξε σημαντικό ρόλο ώστε οι ΗΠΑ να μη συμμετέχουν στο πρωτόκολλο του Κιότο, δίνοντας άλλοθι σε Ινδία και Κίνα επίσης να μην υπογράψουν.
Η απάτη του «φόρου του άνθρακα»
Θα μπορούσε βέβαια κάποιος να σκεφτεί πως η Exxon «μετάνιωσε» για τη στάση της και σήμερα προσπαθεί πραγματικά να συμβάλλει ώστε να μειωθούν οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και γι’ αυτό πρωτοστατεί για να μπει φόρος στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα. Σκαλίζοντας όμως λίγο παραπάνω την είδηση, ανακαλύπτουμε πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία για τον φόρο που υποστηρίζει σήμερα η Exxon.
Καταρχήν, τα 500.000 δολάρια τον χρόνο (1 εκ. σε δύο χρόνια) αποτελούν ψίχουλα για μία εταιρία που μόνο το 2017 είχε καθαρά έσοδα 19,7 δισεκατομμύρια δολάρια. Για να πάρουμε μια εικόνα για το πόσο μικρό είναι το ποσό, η Exxon έχει δώσει την τελευταία 10ετία 150 εκ δολάρια για lobbying προκειμένου να περάσει τις πολιτικές που της είναι αρεστές!
Το που θα τα δώσει αυτά τα λεφτά η Exxon είναι ένα ακόμα ακανθώδες ζήτημα. Η Exxon θα χρηματοδοτήσει με το ποσό αυτό το Climate Leadership Council, μία ομάδα που απαρτίζεται κυρίως από συνταξιοδοτημένους Ρεπουμπλικανούς γερουσιαστές. Η πρόταση που προωθεί αυτή η ομάδα ορίζει ότι για κάθε τόνο διοξειδίου του άνθρακα που θα εκπέμπεται, θα επιβάλλεται φόρος 40 δολάρια, ενώ το ποσό αυτό θα αυξάνεται όσο θα αυξάνονται και οι τόνοι που θα εκπέμπονται, χωρίς όμως να έχει διευκρινιστεί πόσο θα αυξάνεται. Η φορολογία θα ξεκινάει από την «πηγή», δηλαδή στα διυλιστήρια, στα ορυχεία ή στα λιμάνια.
Στη συνέχεια, όλα τα έσοδα από τον φόρο εκπομπής διοξειδίου του άνθρακα θα μοιράζονται ισότιμα σε όλους τους αμερικάνους πολίτες και θα κατατίθονται απ’ ευθείας σε έναν τραπεζικό λογαριασμό.
Είναι όμως βέβαιο ότι στη συνέχεια η επιβολή φόρου στις εταιρίες θα μετακυλιστεί, μέσω της αύξησης των τιμών, στους καταναλωτές. Με στόχο, η κερδοφορία να παραμείνει ανέγγιχτη, ενώ στην καλύτερη περίπτωση η «επιστροφή» που θα λαμβάνουν οι πολίτες από τον φόρο θα αντισταθμίζει το επιπλέον κόστος που θα έχουν. Μια τρύπα στο νερό δηλαδή. Οι εταιρείες θα συνεχίσουν να ρυπαίνουν, τα κέρδη τους θα συνεχίσουν να παραμένουν στο ίδιο ύψος και ο κόσμος θα νομίζει πως αποζημιώνεται για τη ζημιά που προκαλείται!!
Πληρώνεις κάτι ψιλά και τελείωσες!
Το θέμα δεν τελειώνει εδώ! Ταυτόχονα, η Exxon θέτει σαν όρο, προκειμένου να κάνει αυτή τη δωρεά, να απαλλαγεί από πιθανές μηνύσεις για την επίπτωση στο περιβάλλον που έχει η λειτουργία της!
Σήμερα, η Exxon βρίσκεται κατηγορούμενη με αγωγές από 10 πόλεις και κομητείες που ζητούν αποζημίωση από πετρελαϊκές εταιρείες για τις συνέπειες από τις αλλαγές στο κλίμα που προέρχονται από την καύση ορυκτών καυσίμων. Αν η πρόταση της Climate Leadership Council ψηφιστεί από το Κογκρέσο, τότε θα δοθεί ουσιαστικά «άφεση αμαρτιών» στις επιχειρήσεις, αφού θα πληρώνουν, υποτίθεται, μέσω φόρων τη συμμετοχή τους στην καταστροφή του περιβάλλοντος και δεν θα μπορούν να διωχθούν νομικά.
Τελικά, η Exxon υποστηρίζει τον «φόρο του άνθρακα» γιατί είναι η πιο οικονομικά συμφέρουσα επιλογή γι’ αυτήν και τις υπόλοιπες εταιρείες ενέργειας!
Επίσης, η Exxon –όπως και όλες οι εταιρίες ενέργειας– γνωρίζει πολύ καλά ότι αν αναγκαστεί να πάρει ουσιαστικά μέτρα ενάντια στις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, θα χάσει πολύ περισσότερα κέρδη, από την πληρωμή ενός φόρου! Γιατί, ουσιαστικά μέτρα για να μειωθούν οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, σημαίνει μείωση παραγωγής και εκμετάλλευσης των φυσικών κοιτασμάτων! Έτσι, η επιβολή και πληρωμή ενός φόρου, αποτελεί ιδανική «λύση», αφού αφαιρεί τις ευθύνες από τις επιχειρήσεις και ταυτόχρονα δεν πλήττει τις δραστηριότητές τους!
Καταστροφή του πλανήτη; Ευκαιρία για επενδύσεις!
Στο μεταξύ, ο πλανήτης βρίσκεται στα πρόθυρα της μη αναστρέψιμης καταστροφής του, συμπαρασύροντας την χλωρίδα, τη πανίδα και φυσικά το ανθρώπινο είδος. Δεν υπάρχει όμως λόγος ανησυχίας! Οι πλούσιοι αυτού του κόσμου έχουν και πάλι τη λύση! Έτσι, η JP Morgan έχει ήδη ενημερώσει πελάτες της πως η άνοδος της στάθμης των θαλασσών είναι τόσο αναπόφευκτη που καλό θα ήταν να σκεφτούν σοβαρά τις επενδύσεις στη κατασκευή θαλάσσιων τειχών!
Η αναπόφευκτη αυτή άνοδος της στάθμης της θάλασσας θα έχει σαν αποτέλεσμα, μέχρι το 2100 να δημιουργηθούν 2 δισεκατομμύρια περιβαλλοντικοί πρόσφυγες! Δηλαδή, το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού θα βρεθεί χωρίς κατοικία, χωρίς τόπο για να μείνει, αλλά για την JP Morgan και τους πελάτες της, αυτή η τρομακτική θεώρηση του μέλλοντος είναι απλά μία ακόμα ευκαιρία για επενδύσεις!
Οι επιχειρήσεις λοιπόν που σήμερα ευθύνονται για τη κλιματική αλλαγή, αρνούνται να πάρουν ουσιαστικά μέτρα και προσπαθούν να βρουν τρόπους να συνεχίζουν να πλουτίζουν από τη καταστροφή που προκαλούν! Δεν έχουμε λοιπόν κανένα λόγο να εμπιστευτούμε στα χέρια τους το μέλλον του πλανήτη και των ζωών μας! Αντίθετα, έχουμε πολλούς λόγους για να παλέψουμε για μία κοινωνία που δεν θα κινείται με στόχο το κέρδος των λίγων, αλλά την προστασία του πλανήτη και όλων των πλασμάτων που κατοικούν σε αυτόν.
