Του Πάρη Μακρίδη
Οι φετινές φοιτητικές εκλογές δεν παρουσίασαν κάποιες ανατροπές. Αρχικά να σημειώσουμε ότι η συμμετοχή ήταν ελαφρώς μειωμένη, καθώς στα ΑΕΙ ψήφισαν περίπου 3.000 λιγότεροι φοιτητές σε σχέση με πέρσι (γύρω στις 70.000 συνολικά). Παρά το γεγονός ότι για ακόμα μια φορά δεν υπάρχει ενιαία συμφωνία για τα αποτελέσματα[1] η εικόνα διαμορφώνεται ως εξής:
▪ Η ΔΑΠ (παράταξη της Νέας Δημοκρατίας) παραμένει πρώτη δύναμη με διαφορά, παρουσιάζοντας πολύ μικρή πτώση (στο 38% περίπου από 39%).
▪ Δεύτερη η ΠΑΣΠ (παράταξη του ΠΑΣΟΚ) η οποία παρουσιάζει πτώση γύρω στο 3% (απ’ το 20% στο 17,5% περίπου).
▪ Τρίτη η ΠΚΣ (παράταξη του ΚΚΕ) με άνοδο περίπου 2%, από το 14% στο 16% περίπου, ενώ άνοδο λίγο πάνω από 1% παρουσιάζουν και τα ΕΑΑΚ (σχήματα της ΑΝΤΑΡΣΥΑ και άλλων δυνάμεων της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς) από 12% σε 13% περίπου.
▪ Τέλος, η ΑΡΕΝ (παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ) παρουσιάζει στασιμότητα (ή μικρή άνοδο σύμφωνα με την ίδια, από 6,5% κοντά στο 8%).
Ο Σαμαράς έσπευσε να συγχαρεί τη ΔΑΠ για την «καθαρή» πρωτιά της, τονίζοντας ότι η νεολαία έστειλε ισχυρό μήνυμα ευθύνης και στήριξης των αλλαγών στα πανεπιστήμια. Και είναι αλήθεια ότι η αποτύπωση των εκλογικών συσχετισμών δίνει την εντύπωση ότι οι φοιτητές συναινούν με την πολιτική της κυβέρνησης στα πανεπιστήμια, δίνοντας στις δύο παρατάξεις της συγκυβέρνησης σχεδόν 65%. Η εικόνα όμως αυτή κάθε άλλο παρά ακριβής είναι.
Η κατάσταση στο φοιτητικό συνδικαλισμό
Αρχικά πρέπει να σημειώσουμε την «κοιλιά» του φοιτητικού κινήματος, αποτέλεσμα της σκληρής επίθεσης της κυβέρνησης και της «αδυναμίας» του κινήματος να την ανακόψει.
Η εντατικοποίηση των σπουδών, η αυξημένη τρομοκράτηση για χάσιμο εξαμήνων και εξεταστικών σε περιπτώσεις κινητοποιήσεων αλλά και το γενικότερο χτύπημα του συνδικαλισμού, έχουν εξασθενίσει τα αγωνιστικά αντανακλαστικά του φοιτητικού κινήματος.
Αν στο γεγονός αυτό προσθέσουμε τη στάση της ΔΑΠ και της ΠΑΣΠ, οι οποίες κάνουν ότι περνά από το χέρι τους για να μη γίνονται συνελεύσεις αλλά και τις ήττες που γνώρισε το φοιτητικό κίνημα από το 2007 και μετά (καθώς έχουν περάσει και εφαρμοστεί όλοι οι νόμοι που διαλύουν το δημόσιο πανεπιστήμιο) μπορούμε να καταλάβουμε το πολιτικό κλίμα στα πανεπιστήμια.
Αυτό το κλίμα αντανακλάται και στη μειωμένη συμμετοχή στις εκλογές, μια μείωση που είναι διαρκής τα τελευταία χρόνια. Φέτος ψήφισαν περίπου 70.000 φοιτητές ενώ το 2007 περίπου 90.000. Παρατηρούμε τα τελευταία χρόνια δηλαδή αφενός μια απομαζικοποίηση των συνελεύσεων και των συνδικαλιστικών διαδικασιών του φοιτητικού κινήματος και αφετέρου μια στροφή πολλών φοιτητών σε ατομικές λύσεις («να πάρω το πτυχίο μου και να ψάξω δουλειά στο εξωτερικό») πράγμα που εκφράζεται και σε μια πιο χαλαρή και λιγότερη πολιτική στάση στις εκλογές.
Οι ευθύνες Αριστεράς…
Η κατάσταση αυτή συνδέεται και με την ανεπάρκεια της Αριστεράς να οργανώσει την πάλη μέσα στα πανεπιστήμια και να εμπνεύσει τους φοιτητές προς μια ριζοσπαστική κατεύθυνση. Το φοιτητικό κίνημα έχει δώσει σημαντικές μάχες τα τελευταία χρόνια, μάχες όπως οι μαζικές καταλήψεις του Σεπτέμβρη του 2011 ενάντια στο νόμο Διαμαντοπούλου αλλά και οι φετινές δυναμικές κινητοποιήσεις σε όλη την Ελλάδα ενάντια στο σχέδιο «Αθηνά».
Όμως οι αγώνες αυτοί δεν νίκησαν, πράγμα που δημιουργεί απογοήτευση στα φοιτητικά στρώματα. Και εδώ μπαίνει ο ρόλος αλλά και οι ευθύνες της Αριστεράς. Στις εκλογές η Αριστερά (ΠΚΣ-ΕΑΑΚ-ΑΡΕΝ) πήρε γύρω στο 35% των ψήφων και την πλειοψηφία στα ΔΣ σημαντικών και μεγάλων σχολών (σε Πολυτεχνεία, Φυσικομαθηματικές σχολές κλπ).
Όμως συνολικά δεν κατάφερε να αυξήσει σημαντικά τις δυνάμεις της και να αλλάξει ριζικά τους συσχετισμούς στους φοιτητικούς συλλόγους παρά τα μέτρα που πέρασαν σε ΑΕΙ και ΤΕΙ και παρά τη γενικότερη κατάσταση που επικρατεί στην κοινωνία. Ειδικά, η παράταξη του ΣΥΡΙΖΑ στις σχολές (Αριστερή Ενότητα- ΑΡΕΝ) παρέμεινε στάσιμη καταγράφοντας ένα ποσοστό περίπου στο 6,5%, πολύ μικρότερο δηλαδή από το εκλογικό ποσοστό του ΣΥΡΙΖΑ. Η ΑΡΕΝ δεν κατάφερε να αξιοποιήσει το κοινωνικό ρεύμα υπέρ του ΣΥΡΙΖΑ, ένα ρεύμα που είναι ιδιαίτερα αυξημένο στη νεολαία.
Το ερώτημα είναι γιατί δεν τα κατάφερε. Πέρα από τους λόγους που αναφέρθηκαν παραπάνω σχετικά με την κατάσταση του συνδικαλισμού και την αδυναμία συνολικά των αριστερών δυνάμεων να απαντήσουν στις επιθέσεις της κυβέρνησης, ένας σημαντικός παράγοντας είναι η κεντρική πολιτική γραμμή της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ. Οι συνεχείς παλινωδίες, η ασάφεια των θέσεών του με λέξεις που «μπερδεύονται» και η μετατόπισή του σε θέσεις πιο «ρεαλιστικές» και «υπεύθυνες» (θέσεις δηλαδή που δεν προωθούν μια ρήξη και σύγκρουση με τα μεγάλα πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα) περιορίζει τη δυνατότητα των παρατάξεων του ΣΥΡΙΖΑ να αποκτήσουν μια δυναμική μέσα σε συγκεκριμένους χώρους, όπου τα ζητήματα οργάνωσης της αντίστασης και της πάλης τίθενται άμεσα και επιτακτικά.
… και ο ρόλος της!
Για να μπορέσει το φοιτητικό κίνημα να ξανασταθεί στα πόδια του και να αποτελέσει ακόμα ένα μέτωπο αντίστασης απέναντι στα αντιλαϊκά μέτρα της κυβέρνησης είναι απαραίτητη η συνεργασία των δυνάμεων της Αριστεράς έτσι ώστε να γίνονται συνελεύσεις και να παίρνονται αγωνιστικές αποφάσεις. Από εκεί και πέρα, χρειάζεται ένα σχέδιο στις κινητοποιήσεις. Καταλήψεις μίας ή δύο βδομάδων δεν αρκούν για να ανατρέψουν τα μέτρα. Είναι αναγκαίο οι κινητοποιήσεις, όχι μόνο να είναι διαρκείς, αλλά και να κινούνται σε μια κατεύθυνση συντονισμού και κοινής πάλης με άλλα κομμάτια της εκπαίδευσης και της κοινωνίας. Μόνο ένα μέτωπο μεταξύ φοιτητών-εργαζομένων-καθηγητών-μαθητών είναι ικανό να στριμώξει την κυβέρνηση και να την ανατρέψει. Καθήκον και ρόλος των δυνάμεων της Αριστεράς είναι να πάρουν ενωτικές πρωτοβουλίες προς αυτήν την κατεύθυνση μέσα στους συλλόγους.
________________________
[1] Τα αποτελέσματα σε ΑΕΙ σύμφωνα με τη νεολαία ΣΥΝ: http://neolaiasyn.gr/fe/aeiSum.php
Τα αποτελέσματα σε ΑΕΙ σύμφωνα με τη νΚΑ: http://nka.gr/ekloges
Τα αποτελέσματα σε ΑΕΙ και ΤΕΙ σύμφωνα με την ΠΚΣ: http://ekloges.spoudastes.gr/sygkentrwtikaAEI.html και http://ekloges.spoudastes.gr/sygkentrwtikaTEI.html
