Του Νίκου Κοκκάλη
Ο πρώτος γύρος των προεδρικών εκλογών στην Αργεντινή, στις 25/10, αποτέλεσε ένα σοβαρό πλήγμα για το κυβερνών κεντροαριστερό «Μέτωπο για τη Νίκη» (FpV) της απερχόμενης προέδρου Κριστίνα Κίρχνερ. Αν και ο υποψήφιος του κόμματος Ντανιέλ Σιόλι κατάφερε να βγει πρώτος με 36,8%, η απόσταση που τον χωρίζει από τον αντίπαλό του Μαουρίσιο Μάκρι του δεξιού συνδυασμού «Cambiemos» («Αλλάζουμε»), ο οποίος τον ακολουθεί με το καθόλου ευκαταφρόνητο 34,3%, δεν ήταν αρκετή για να του χαρίσει μια εύκολη νίκη.
Έτσι, για πρώτη φορά μετά από πολλά χρόνια, οι προεδρικές εκλογές στην Αργεντινή θα κριθούν στο δεύτερο γύρο, αφού για να εκλεγεί κάποιος υποψήφιος από τον πρώτο γύρο, απαιτείται είτε το 45% των ψήφων, είτε το 40% και απόσταση τουλάχιστον 10 μονάδων από το δεύτερο υποψήφιο.
Ο δεύτερος γύρος, που θα διεξαχθεί στις 22 Νοεμβρίου [1] δεν αποκλείεται να φέρει νέες εκπλήξεις, αφού το αποτέλεσμα θα κριθεί σε μεγάλο βαθμό από το «Μέτωπο για την Ανανέωση», UNA, το οποίο με επικεφαλής τον Σέργιο Μάσα κέρδισε το 21,1% των ψήφων. Το UNA αποτελεί δεξιά διάσπαση του FpV της Κ. Κίρχνερ κι έτσι είναι πιθανό ένα μεγάλο τμήμα των ψηφοφόρων του να μη στηρίξει το κόμμα της απερχόμενης προέδρου, αλλά να προτιμήσει τον αντίπαλό της.
Ένα ακόμη μεγάλο πλήγμα για το FpV και την Κίρχνερ ήταν η απώλεια της περιφέρειας του Μπουένος Άιρες (παράλληλα με τις προεδρικές εκλογές πραγματοποιήθηκαν και περιφερειακές εκλογές σε μια σειρά επαρχίες της χώρας), μιας περιοχής που αποτελούσε παραδοσιακά «κάστρο» του FpV. Ο εκλεκτός της Κίρχνερ, πρώην πρωθυπουργός Ανιμπάλ Φερνάντες, έχασε την θέση του κυβερνήτη της περιφέρειας, από τη Μαρία Βιντάλ, που εκλέχτηκε με το «Cambiemos» του Μ. Μάκρι.
Η περίοδος Κίρχνερ
Τα 12 χρόνια της προεδρίας των κυβερνήσεων Κίρχνερ (από το 2003 μέχρι το 2007 που πέθανε, πρόεδρος της χώρας ήταν ο Νέστορ Κίρχνερ, στη συνέχεια εκλέχτηκε η Κριστίνα Κίρχνερ) χαρακτηρίστηκαν από οικονομική ανάπτυξη, διπλασιασμό περίπου του ΑΕΠ της χώρας και μείωση της ανεργίας κάτω από το 10% σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία.[2]
Στην οικονομική ανάπτυξη της Αργεντινής βοήθησαν καθοριστικά οι εμπορικές σχέσεις με την Κίνα, η οποία απορροφούσε (και συνεχίζει να απορροφά, αλλά σε μικρότερο βαθμό λόγω της υποχώρησης της κινέζικης οικονομίας) πολύ μεγάλο μέρος των εξαγωγών της Αργεντινής. Όμως, παράλληλα, τα παραπάνω αποτελέσματα δείχνουν καθαρά ότι η σκληρή στάση απέναντι στους δανειστές και η άρνηση πληρωμών του χρέους, δεν αποτελούν την «καταστροφή» για την οποία απειλούν οι καπιταλιστές και οι πολιτικοί τους εκπρόσωποι παγκοσμίως.
Ανάμεσα στα πρώτα πράγματα τα οποία έκαναν οι κυβερνήσεις Κίρχνερ, ήταν να αυξήσουν τους μισθούς, να εθνικοποιήσουν βασικούς τομείς της οικονομίας (όπως η αεροπορική εταιρία Aerolineas Argentinas και η πετρελαϊκή YPF) και να συγκρουστούν με τους δανειστές, προχωρώντας σε μονομερή αναδιάρθρωση του χρέους της.[3]
Τα αδιέξοδα της πολιτικής του FpV
Όμως, αυτό δεν μετέτρεψε την Αργεντινή σε επίγειο παράδεισο κατά τη διάρκεια των θητειών της κεντροαριστεράς. Αν ίσχυε κάτι τέτοιο εξάλλου, ο διάδοχος της Κίρχνερ δεν θα αντιμετώπιζε τις μεγάλες εκλογικές απώλειες της 25ης Οκτώβρη, ούτε τον κίνδυνο να χάσει στο δεύτερο γύρο από τον υποψήφιο της δεξιάς, που θεωρεί ανεπίτρεπτη την πολιτική του FpV ως προς τη στάση πληρωμών και δηλώνει ότι… οι πολιτικές των Κίρχνερ απομόνωσαν την χώρα και έδιωξαν τους επενδυτές!
Το FpV δε συγκρούστηκε με την εγχώρια αστική τάξη, ούτε πήρε ποτέ καθαρή θέση υπέρ των εργαζόμενων στη σύγκρουσή τους με τους εργοδότες, που στα χρόνια της Κίρχνερ συνέχισαν να οργιάζουν. Η μεγάλη πλειοψηφία των εργαζομένων εξακολουθεί να δουλεύει σε συνθήκες εργασιακής επισφάλειας, ενώ το 45% του εργατικού δυναμικού είναι ανασφάλιστο.
Βέβαια, όλα τα τελευταία χρόνια η αστική τάξη της χώρας αναγκάστηκε να κάνει σημαντικές παραχωρήσεις κάτω από τις εκρηκτικές συνθήκες της καπιταλιστικής κρίσης και την πίεση των κοινωνικών αγώνων.[4] Όλα αυτά όμως, χωρίς να θίγεται ο πυρήνας του συστήματος της εκμετάλλευσης και των κερδών για τους λίγους.
Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, η Κίρχνερ και η κυβέρνησή της, απλά «πατούσε σε δύο βάρκες». Αυτή η πολιτική μπορεί να φέρει κάποια αποτελέσματα για ένα διάστημα, μπορεί να ανακουφίσει ως ένα βαθμό και για περιορισμένο χρόνο την κοινωνία, αλλά κάποια στιγμή οδηγεί αναπόφευκτα σε αδιέξοδα και υποχωρήσεις. Μια τέτοια υποχώρηση ήταν και η υποψηφιότητα του Σιόλι, ο οποίος έχει πιο «κεντρώες» θέσεις από αυτές που εξέφραζε η Κίρχνερ και δείχνει πιο «φιλικές» διαθέσεις απέναντι στο διεθνές τραπεζικό σύστημα και τους δανειστές. Αντιμέτωπο με τα αδιέξοδα της πολιτικής του, έτσι, το FpV μετακινείται προς τα δεξιά, τη στιγμή που για να υπάρξουν απαντήσεις στην κρίση χρειάζεται μετακίνηση σε πιο αριστερές πολιτικές, σε ένα σοσιαλιστικό πρόγραμμα εθνικοποιήσεων, σχεδιασμού της οικονομίας και εργατικού ελέγχου και διαχείρισης.
Το αποτέλεσμα της ριζοσπαστικής Αριστεράς
Το Μέτωπο Εργατών της Αριστεράς (FIT), μια σύμπραξη τροτσκιστικών οργανώσεων και κομμάτων, που εκπροσωπείται από 3 βουλευτές στη Βουλή της χώρας, κατάφερε μια αρκετά σημαντική επιτυχία στις προεδρικές εκλογές. Ο υποψήφιος του, Νίκολας ντελ Κάνο κατάφερε να έρθει τέταρτος στις προεδρικές εκλογές, κερδίζοντας το 3,3% των ψήφων.
Το αποτέλεσμα αυτό είναι αξιοσημείωτο. Παρά τον γεγονός ότι δεν μπορούμε να μιλάμε ακόμα για μαζική και σταθερή απήχηση το ποσοστό αυτό δείχνει πως στην Αργεντινή, όπως και σε μια σειρά από άλλες χώρες και κοινωνίες, ωριμάζουν οι συνθήκες που επιτρέπουν στις ιδέες της επανάστασης να αγκαλιάσουν πλατιά στρώματα της κοινωνίας.
______________
