Μέσα σ’ ένα διεθνές περιβάλλον εξαιρετικής αστάθειας και κρίσης η ηγεσία της ΕΕ και τα εθνικά κράτη επιχειρούν να αναχαιτίσουν κάπως τις επιπτώσεις της οικονομικής ύφεσης ρίχνοντας χρήμα στις οικονομίες. Τα 750 δισ. του ευρωπαϊκού ταμείου ανάκαμψης αποτελούν όντως σημαντικά ποσά αλλά δεν συνδυάζονται με ένα κεντρικό σχέδιο οικονομικής ανάκαμψης, δεν ακολουθούνται από αλλαγή του μίγματος κοινωνικής πολιτικής, δεν έχουν ως κεντρικό τους στόχο τη μείωση των κοινωνικών ανισοτήτων, την προστασία των εργαζομένων, του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας. Με λίγα λόγια, επιχειρούν να μας σερβίρουν την ίδια ξαναζεσταμένη σούπα. Διάσωση των μεγάλων τραπεζικών και επιχειρηματικών ομίλων σε βάρος των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων.
Όπως ήταν αναμενόμενο, αυτήν τη γραμμή της ΕΕ ακολουθεί με υπερβάλλοντα ζήλο η κυβέρνηση της ΝΔ χέρι-χέρι με τις 4 συστημικές τράπεζες – Εθνική, Άλφα, Πειραιώς, Eurobank. Το ευρωπαϊκό ταμείο ανάκαμψης μαζί με άλλα χρηματοδοτικά εργαλεία (ΕΣΠΑ, ΚΑΠ, κ.α.) διαμορφώνουν ένα πακέτο ύψους 72 δισ. για την Ελλάδα (εκ των οποίων περίπου τα μισά θα δοθούν μέσα στην επόμενη 3ετία και τα υπόλοιπα στην επόμενη 7ετία). Τα 72 δισ. αν αξιοποιούνταν για την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών σε εργασία, Υγεία, Παιδεία, υποδομές θα μπορούσαν να βάλουν ανάχωμα στην επερχόμενη οικονομικήκρίση. Εδώ όμως βλέπουμε να συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο.
Σε 6 επιχειρήσεις το 50% των νέων δανείων
Σε πρόσφατη τοποθέτηση του ο Υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδας, Θεόδωρος Μητράκος, στα πλαίσια εκδήλωσης του Ινστιτούτου Εναλλακτικής Πολιτικής «ΕΝΑ», είπε τα εξής:
«η ρευστότητα των τραπεζών τονώθηκε λόγω αύξησης των καταθέσεων και ενίσχυσης από το ευρωσύστημα. Στο πλαίσιο αυτό, το οκτάμηνο του 2020 σημειώθηκε θετικός ρυθμός πιστωτικής επέκτασης προς επιχειρήσεις και αρνητικός προς νοικοκυριά. Ειδικά για τις επιχειρήσεις όμως, αυξήθηκε κατά 9,2% η χρηματοδότηση προς μεγαλύτερες επιχειρήσεις και μειώθηκε κατά 0,5% προς τις ΜμΕ (σημ. Μικρομεσαίες επιχειρήσεις). Μάλιστα το 50% των επιχειρηματικών δανείων κατευθύνθηκε προς έξι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις».
Για να το κάνουμε πιο λιανά. Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις απασχολούν το 85,2% των εργαζομένων, παρ’ όλα αυτά βλέπουν κλειστές τις πόρτες των τραπεζών και έχουν τρομακτικά προβλήματα ρευστότητας και επιβίωσης. Στον αντίποδα, οι μεγάλοι επιχειρηματικοί όμιλοι εκμεταλλεύονται την αυξημένη ρευστότητα των τραπεζών και βλέπουν τα ταμεία τους να γεμίζουν.
Επιπλέον, αξίζει να σταθούμε μια στιγμή και στο ποιες είναι αυτές οι 6 μεγάλες επιχειρήσεις που απορρόφησαν το 50% των νέων δανείων: ΕΛΠΕ, Motor Oil, ΤΙΤΑΝ και ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, Lamda Olympia Village AE και ΟΠΑΠ.
Επιχειρήσεις που ευθύνονται σε τεράστιο βαθμό για την καταστροφή του περιβάλλοντος, όμιλοι που αρπάζουν δημόσια γη και περιουσία για ψίχουλα και μάλιστα χρηματοδοτούνται γι’ αυτό, εταιρείες που έχουν επιβάλλει μονοπώλια σε ολόκληρους κλάδους.
Διαγραφή δανείων ύψους 500 εκ. ευρώ για την ντόπια οικονομική ελίτ
Σ’ αυτό το σημείο θα μπορούσε να αναρωτηθεί κάποιος/α, εύλογα «Καλά και τι θα γίνει αν αυτές οι επιχειρήσεις δεν πληρώσουν εν τέλει αυτά τα πολύ μεγάλα ποσά και το επίπεδο των κόκκινων δανείων αυξηθεί κι άλλο;»
Εδώ έρχονται οι τραπεζίτες πατώντας πάνω σε αλλεπάλληλα νομοσχέδια της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ περί διαχείρισης των κόκκινων δανείων για να δώσουν τη λύση.
Πρόσφατα βγήκε στη δημοσιότητα έρευνα που φέρνει στο φως ότι η Τράπεζα Πειραιώς διέγραψε 500 εκ. ευρώ (αυτό μας κάνει μισό δισ.!) δανείων της ντόπιας οικονομικής ελίτ. Τα 380 εξ’ αυτών βρίσκονταν στα χέρια 4 οικογενειών εφοπλιστών: των Λεντούδη, Τσάκου, Μαδιά και Λαιμού.
Ο μηχανισμός είναι ο εξής: η Τράπεζα Πειραιώς πούλησε, αντί πινακίου φακής, πακέτο δανείων αξίας 1 δισ. ευρώ στην εταιρεία διαχείρισης κόκκινων δανείων που ίδρυσε ο επίσης εφοπλιστής Λογοθέτης. Έπειτα η εταιρεία του Λογοθέτη ήρθε σε συμφωνία με τους 4 εφοπλιστές απαλλάσσοντας τους από το φορτίο των υποχρεώσεών τους.
Κοντολογίς, οι εν λόγω εφοπλιστικές οικογένειες δανείστηκαν από διάφορες ιδιωτικές τράπεζες την προηγούμενη δεκαετία πολύ μεγάλα ποσά προκειμένου να αναπτύξουν τους στόλους τους, δάνεια που από την πρώτη στιγμή είχαν αποφασίσει να μην αποπληρώσουν.
Έπειτα τα δάνεια αυτά μεταβιβάστηκαν στην Πειραιώς η οποία, όπως και οι άλλες 3 συστημικές τράπεζες, ανακεφαλαιοποιήθηκε με λεφτά της ελληνικής κοινωνίας προκειμένου να μην καταρρεύσουν.
Τώρα αφού κάπως ορθοπόδησαν στρέφονται ενάντια στην κοινωνία ζητώντας τα σπασμένα από εργαζόμενους, επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις.
Και κάτι ακόμα. Παρατηρώντας προσεκτικά τα στοιχεία διαπιστώνουμε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των εν λόγω εφοπλιστών δηλώνουν ως έδρες φορολογικούς παραδείσους, όπως τα νησιά Μάρσαλ, τις Παρθένες Νήσους, τη Λιβερία, κ.α. Μπαταχτσήδες που φοροδιαφεύγουν εδώ και δεκαετίες. Κάπως έτσι, στις πλάτες μας, έχει χτιστεί το περίφημο «ελληνικό εφοπλιστικό θαύμα».
Για τους εργαζόμενους, την κοινωνία, το περιβάλλον
Απέναντι σ’ αυτόν τον άθλιο εμπαιγμό μια επιλογή έχουμε. Να προτάξουμε τις δικές μας ανάγκες κόντρα στα συμφέροντα της οικονομικής ολιγαρχίας. Αυτό σημαίνει:
- Μαζικές δημόσιες επενδύσεις με στόχευση την στήριξη της εργασίας, τις αυξήσεις στους μισθούς, τη στήριξη των αδυνάμων για την κάλυψη των βασικών τους αναγκών.
- Εθνικοποίηση των τραπεζών χωρίς αποζημίωση των ιδιωτών μεγαλομετόχων. Δημοκρατική λειτουργία τους υπό καθεστώς εργατικού και κοινωνικού ελέγχου.
- Να ανοίξουν τα βιβλία τραπεζών και μεγάλων επιχειρήσεων να δούμε που πήγαν τα δισ. που έπεσαν στην ελληνική οικονομία όλα τα προηγούμενα χρόνια.
- Εθνικοποίηση των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων, κάτω από εργατικό και κοινωνικό έλεγχο και διαχείριση και στροφή της παραγωγής σε κατεύθυνση φιλική προς το περιβάλλον και την κοινωνία.
