Τις τελευταίες μέρες ολόκληρος ο πλανήτης παρακολουθεί με αγωνία τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή, μετά τη δολοφονία του στρατιωτικού ηγέτη του Ιράν Κασέμ Σουλεϊμανί από τις ΗΠΑ και τις απειλές για κλιμάκωση της βίας σε ολόκληρη την περιοχή. Και ενώ τόσο η ιρανική όσο και η αμερικανική κυβέρνηση δείχνουν τα δόντια τους, απειλώντας με συνέχιση των συγκρούσεων, στις ΗΠΑ έχουν ήδη αρχίσει να οργανώνονται αντιπολεμικές κινητοποιήσεις. Την ίδια στιγμή στο Ιράκ υπάρχουν αναφορές ότι το αντικυβερνητικό κίνημα που βρίσκεται σε εξέλιξη οργάνωσε διαδηλώσεις κατά και των δύο «κατακτητών»- ΗΠΑ και Ιράν. Διαβάστε παρακάτω διασκευή άρθρου του Rob Jones, από το worldsocialist.net
Το εξώφυλλο της Λιβανέζικης εφημερίδας «Al-Akhbar», που υποστηρίζει τη Χεζμπολάχ, την Παρασκευή 3 Γενάρη, έγραφε: «Το μαρτύριο του Σουλεϊμανί: Έχουμε πόλεμο!». Ήταν μια από τις πολλές οργισμένες αντιδράσεις στο βομβαρδισμό από drone των ΗΠΑ σε κομβόι που έφευγε από το αεροδρόμιο της Βαγδάτης, στoν οποίo σκοτώθηκε ο Ιρανός Στρατηγός Κασέμ Σουλεϊμανί και άλλοι έξι στρατιωτικοί. Η επίθεση προκάλεσε σοκ σε ολόκληρο τον κόσμο, η τιμή του πετρελαίου ανέβηκε κατά 4% και το αμερικάνικο χρηματιστήριο δέχτηκε ισχυρές πιέσεις, αφού οι κερδοσκόποι άρχισαν να αναζητούν πως θα επενδύσουν τα χρήματά τους με ασφάλεια. Οι φράσεις «Τρίτος Παγκόσμιος Πόλεμος» και «Φραγκίσκος-Φερδινάνδος» (το όνομα του Αυστριακού Αρχιδούκα του οποίου η δολοφονία ήταν η σπίθα που πυροδότησε τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο) κατέκλυσαν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Οι αναφορές αυτές έχουν μια υπερβολή. Η τρομοκρατική επίθεση με εντολή του Τραμπ δεν πρόκειται να φέρει τον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο, γιατί κάτι τέτοιο -με τις 14.000 πυρηνικές κεφαλές που υπάρχουν παγκόσμια- θα σήμαινε την ολοκληρωτική καταστροφή του πλανήτη, και άρα δεν θα υπήρχε νικητής. Παρόλα αυτά, η απόφασή του Τραμπ να δώσει το πράσινο φως για την επίθεση, έχει κάνει την κατάσταση στην περιοχή πολύ πιο επικίνδυνη από ότι ήταν και θα μπορούσε γρήγορα να οδηγήσει σε αλυσιδωτές αντιδράσεις και ευρύτερη ανάφλεξη.
Νέοι κίνδυνοι στην περιοχή
Αυτό τουλάχιστον δείχνει και η προειδοποίηση των ΗΠΑ στους Αμερικανούς πολίτες στο Ιράκ, από τους οποίους ζητήθηκε να εγκαταλείψουν άμεσα τη χώρα και να μην επιχειρήσουν να προσεγγίσουν την αμερικάνικη πρεσβεία. Το Ιράν και οι σύμμαχοί του, όπως η Χεζμπολάχ στο Λίβανο, θα επιχειρήσουν επιθέσεις σε στόχους των ΗΠΑ και των συμμάχων τους, στους οποίους ενδεχομένως θα περιλαμβάνεται το Ισραήλ και η Σαουδική Αραβία. Επιπλέον, το Ιράν έχει επιδείξει το τελευταίο διάστημα την ικανότητά του να μπλοκάρει την κίνηση βυτιοφόρων στα Στενά του Ορμούζ, όπως και να σαμποτάρει την παραγωγή πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας. Η επιδείνωση των συγκρούσεων στην περιοχή θα μπορούσε να έχει σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία που βρίσκεται ήδη σε φάση σοβαρής επιβράδυνσης. Μακροπρόθεσμα, οι Αμερικάνοι εργαζόμενοι, όπως και οι κάτοικοι του υπόλοιπου πλανήτη που δεν ευθύνονται για τίποτα από τα παραπάνω, θα βρεθούν αντιμέτωποι με νέες τρομοκρατικές επιθέσεις.
Η δολοφονία του Σουλεϊμανί είναι η τελευταία από μια σειρά επιθετικές ενέργειες των ΗΠΑ ενάντια στο Ιράν, που ξεκίνησαν με την αποχώρηση του Τραμπ από τη συμφωνία για τα πυρηνικά που βρίσκεται σε ισχύ από την περίοδο της προεδρίας Ομπάμα. Η συγκεκριμένη ενέργεια και οι επιθέσεις που ακολούθησαν αποτελούν έκφραση της ανάγκης του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού να επιδείξει «δύναμη» στην περιοχή, ειδικά μετά την ήττα του στην Συρία. Αλλά φυσικά έχει να κάνει και με την εσωτερική κατάσταση στις ΗΠΑ, όπου ο Τραμπ αντιμετωπίζει την πρόταση για την αποπομπή του (για την υπόθεση της Ουκρανίας), και χάνει διαρκώς δημοτικότητα λόγω των αντιλαϊκών πολιτικών που εφαρμόζει. Και μόνο ο τρόπος με τον οποίο πάρθηκε η απόφαση για την επίθεση είναι αποκαλυπτικός. Ο Τραμπ όχι μόνο αγνόησε το Κονγκρέσο, που θεωρητικά πρέπει να εγκρίνει τέτοιες ενέργειες, αλλά δε ζήτησε καν τη γνώμη των στενών του συμβούλων. Και τέλος, αντί να κάνει την ανακοίνωση ο ίδιος, άφησε αυτή την «τιμή» στο Πεντάγωνο, ενώ εκείνος απλά ανέβασε μια αμερικάνικη σημαία στο twitter.
Ο Σουλεϊμανί…
Ενώ είμαστε ενάντια στο υποτιθέμενο «δικαίωμα» των ιμπεριαλιστών να δολοφονούν τους πολιτικούς τους αντιπάλους, δε θα χύσουμε κανένα δάκρυ για τον Κασέμ Σουλεϊμανί. Ήταν αρχηγός του διαβόητου «Quds force», δηλαδή των στρατιωτικών μονάδων του ιρανικού καθεστώτος που προορίζονται για εισβολή σε ξένα εδάφη, και που έχουν εμπλακεί σε πολεμικές συγκρούσεις στο Ιράκ, τη Συρία, την Υεμένη, τη Γάζα, το Λίβανο και το Αφγανιστάν. Έχει βέβαια πάρει τα εύσημα για τη συμβολή του στον αγώνα ενάντια στον ISIS. Δεν το έκανε όμως από τη σκοπιά της βελτίωσης της ζωής των απλών ανθρώπων. Αντίθετα, έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην ενίσχυση των αντιδραστικών καθεστώτων στην περιοχή.
Κατά τις μαζικές φοιτητικές κινητοποιήσεις στην Τεχεράνη το 1999, ο Σουλεϊμανί έστειλε επιστολή στον Ιρανό πρόεδρο Χαταμί με την οποία τον προειδοποιούσε ότι αν δεν συνέτριβε το φοιτητικό κίνημα, θα το έκανε ο ίδιος. Ταυτόχρονα σχεδίαζε πραξικόπημα για την ανατροπή του Χαταμί. Επιπλέον, είναι γνωστός ο ρόλος του στις πρόσφατες μαζικές κινητοποιήσεις στο Ιράκ, οι οποίες απαιτούν τον τερματισμό τόσο της ιρανικής όσο και κάθε ξένης επέμβασης στο εσωτερικό της χώρας. Ο Σουλεϊμανί όχι μόνο πίεζε την κυβέρνηση του Ιράκ να ακολουθήσει σκληρή κατασταλτική γραμμή απέναντι στο κίνημα, αλλά οργάνωνε και εφοδίαζε ο ίδιος παραστρατιωτικές δυνάμεις και τις ενθάρρυνε να επιτίθενται στους διαδηλωτές. Εκατοντάδες έχουν σκοτωθεί και πολλοί περισσότεροι τραυματίστηκαν στα πλαίσια αυτού του κινήματος.
… και ο Τραμπ
Αυτό βέβαια δεν είναι σε καμία περίπτωση δικαιολογία για τη δολοφονία του από τις ΗΠΑ. Ούτε και πρέπει να πέσουμε στην παγίδα στην οποία μας καλεί η αμερικανική κυβέρνηση, να πιστέψουμε δηλαδή ότι ο Σουλεϊμανί είναι υπεύθυνος για όλα τα προβλήματα της περιοχής. Αντίθετα, ολόκληρη η περιοχή είναι το θύμα μιας αδυσώπητης μάχης για την εξουσία ανάμεσα στις διαφορετικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, αλλά και τις τοπικές κυβερνήσεις. Σε αυτή τη μάχη για την εκμετάλλευση του πλούτου της περιοχής σε βάρος των λαϊκών στρωμάτων της περιοχής, δεν υπάρχουν αρχές και κανόνες.
Για να δικαιολογήσει την επίθεση, ο Τραμπ είπε ότι «Ο Σουλεϊμανί αποτελούσε μια μόνιμη απειλή για τη ζωή Αμερικανών πολιτών» και ότι «σχεδίαζε να σκοτώσει Αμερικανούς πολίτες». Αντίστοιχες ήταν και οι δηλώσεις του μετά την κατάληψη της αμερικανικής πρεσβείας στη Βαγδάτη από σιιτικές στρατιωτικές δυνάμεις, οι οποίες θεωρήθηκε ότι καθοδηγούνταν από τον Σουλεϊμανί, στην οποία όμως δεν υπήρχαν απώλειες σε ανθρώπινες ζωές. Ο Τραμπ ωστόσο προειδοποίησε: «Το Ιράν θα θεωρηθεί πλήρως υπεύθυνο για πιθανούς θανάτους ή καταστροφές στις εγκαταστάσεις μας. Θα πληρώσουν ένα πολύ ΜΕΓΑΛΟ ΤΙΜΗΜΑ! Αυτό δεν είναι προειδοποίηση, είναι απειλή. Καλή χρονιά!».
Τα κινήματα στην περιοχή
Η ίδια η κατάληψη της αμερικανικής πρεσβείας δείχνει καθαρά τους κινδύνους και τις συνέπειες που μπορεί να προκύψουν από τη συνεχή παρέμβαση στην περιοχή πολλών διαφορετικών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων. Από τις αρχές του Οκτώβρη, το Ιράκ βρίσκεται στη δίνη ενός μαζικού, ηρωικού κινήματος ενάντια στην ανεργία, την πλήρη απουσία κοινωνικού κράτους, τη διαφθορά και τις θρησκευτικές διαμάχες που χαρακτηρίζουν το καθεστώς που άφησε πίσω της η αμερικανική κατοχή.
Το κίνημα έχει ξεκαθαρίσει την αντίθεσή του στην παρουσία των αμερικανικών δυνάμεων και το μίσος του προς τις ιρανικές στρατιωτικές δυνάμεις που έχουν εμπλακεί στην καταστολή των διαδηλώσεων. Τα τελευταία μάλιστα γεγονότα θα εντείνουν τη δράση και τη βία από την πλευρά των ιρανικών δυνάμεων σε όλη την περιοχή. Η απόφαση του ιρακινού κοινοβουλίου να ζητήσει από την κυβέρνηση να διατάξει την αποχώρηση όλων των αμερικάνικων στρατευμάτων από την χώρα δείχνει προς αυτή την κατεύθυνση.
Και το ίδιο το Ιράν όμως έχει δει το τελευταίο διάστημα να αναπτύσσονται αγώνες στο εσωτερικό του, κυρίως σαν αποτέλεσμα της ανόδου των τιμών σε βασικά προϊόντα, που οφείλεται στην εκτεταμένη διαφθορά και τις αμερικανικές οικονομικές κυρώσεις. Όπως και στην περίπτωση του Ιράκ, το κίνημα αντιμετωπίστηκε με βιαιότητα, ενώ η κυβέρνηση κατηγορεί την αντιπολίτευση ότι συμμαχεί με τους εξωτερικούς εχθρούς της χώρας.
Αξιοποίηση και επιπτώσεις της δολοφονίας
Ο Σουλεϊμανί αντικαταστάθηκε άμεσα από το μέλος των «Φρουρών της Επανάστασης» στρατηγό Εσμαίλ Γκαανί, που θα συνεχίσει το αιματηρό του έργο σε όλη τη Μέση Ανατολή. Παράλληλα το ιρανικό καθεστώς χρησιμοποιεί τη δολοφονία για να εντείνει την αντιαμερικανική ρητορική στο εσωτερικό της χώρας και να μην αφήσει περιθώριο στο κίνημα να αναπτυχθεί. Ήδη υπάρχουν αναφορές για μαζικές διαδηλώσεις με τον κόσμο να φωνάζει «Θάνατος στην Αμερική» και να κρατάει φωτογραφίες του Σουλεϊμανί στην Τεχεράνη και άλλες πόλεις της χώρας.
Οι μεγάλες δυνάμεις του πλανήτη, όπως η Ρωσία, η Γαλλία, η Κίνα και άλλες, έχουν εκφράσει την ανησυχία τους. Η «ανησυχία» τους βέβαια δεν έχει να κάνει με τους κινδύνους για τις ανθρώπινες ζωές των λαών της περιοχής. Έχει να κάνει με τις ενδεχόμενες επιπτώσεις της κλιμάκωσης της έντασης στην παγκόσμια οικονομία.
Η δολοφονία του Σουλεϊμανί αποτελεί από μόνη της μια κλιμάκωση του πολεμικού κλίματος, καθώς είναι η πρώτη φορά τα τελευταία χρόνια που η κατάσταση ξεφεύγει από τις αψιμαχίες που είχαν οι μεγάλες δυνάμεις μέσω «αντιπροσώπων» (τρίτων δυνάμεων που στήριζαν) και προχωράει στα απ’ ευθείας μεταξύ τους χτυπήματα. Παρά την προσπάθεια των πιο μετριοπαθών κομματιών του αμερικάνικου κατεστημένου και των υπολοίπων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων να «συγκρατήσουν» τον Τραμπ στην επιθετική του στρατηγική, το σίγουρο είναι ότι θα δούμε αναζωπύρωση των συγκρούσεων στην περιοχή, χωρίς να μπορεί κανείς να προβλέψει την ακριβή μορφή και ένταση που αυτές θα πάρουν.
Δύο είναι οι βασικές προοπτικές που ανοίγονται με βάση αυτές τις εξελίξεις.
Είτε θα συνεχίσουν να κυριαρχούν οι ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, οι πολέμαρχοι και οι αστικές κυβερνήσεις της περιοχής, και θα έχουμε μια κλιμάκωση των πολεμικών εντάσεων, της φτώχειας και των εθνικών συγκρούσεων. Αυτό φυσικά θα τροφοδοτήσει την οικονομική κρίση, τις ενδοϊμπεριαλιστικές συγκρούσεις και τρομοκρατικές επιθέσεις σε άλλες περιοχές του κόσμου.
Είτε αυτή η κόλαση θα εμποδιστεί από τη δράση μιας άλλης δύναμης, που το τελευταίο διάστημα κάνει φανερή την παρουσία της στην περιοχή: της εργατικής τάξης. Τα πρόσφατα γεγονότα στο Ιράκ, το Ιράν, το Λίβανο και άλλες χώρες, έχουν δείξει τις δυνατότητες της οργανωμένης δράσης των εργαζομένων, της νεολαίας και των λαϊκών στρωμάτων, όταν αρνούνται να εναποθέσουν το μέλλον τους στα χέρια κάποιας από τις ιμπεριαλιστικές ή τοπικές καπιταλιστικές δυνάμεις και δρουν ανεξάρτητα. Σε αυτό τον αγώνα στη Μέση Ανατολή κρίσιμο ρόλο θα παίξει η δημιουργία ενός αντιπολεμικού κινήματος σε όλο τον κόσμο. Ήδη σε μια σειρά πόλεις της Αμερικής, έχουν οργανωθεί διαδηλώσεις ενάντια στον πόλεμο με το Ιράν. Οι κινητοποιήσεις αυτές πρέπει να ενταθούν και να εξαπλωθούν, δεδομένου ότι οι μαζικές κοινωνικές αντιδράσεις είναι η μόνη δύναμη που μπορεί να βάλει φρένο στα καταστροφικά πολεμικά σχέδια των ιμπεριαλιστών.
