Του Τάκη Γιαννόπουλου
Το να χωρέσεις 10 χρόνια δράσης σε 500 ή και 1.000 λέξεις είναι αδύνατο και άδικο. Ειδικά όταν πρόκειται για τη δράση του ελληνικού τμήματος της ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ, που ουσιαστικά περικλείει ένα κομμάτι από την ανάπτυξη του αντιρατσιστικού και αντιφασιστικού κινήματος στην Ελλάδα στη διάρκεια της δεκαετίας του ’90.
Θα το επιχειρήσουμε με την μορφή των συνεχόμενων άρθρων στην εφημερίδα και στο site του Ξεκινήματος, προσδοκώντας στο τέλος όλα αυτά να μαζευτούν σε μια ειδική έκδοση.
Σ’ αυτό το τεύχος θα επιχειρήσουμε μια εισαγωγή στην πολιτική κατάσταση που γέννησε την ιδέα της Y.R.E στην Ευρώπη και στην Ελλάδα*.
Η προσπάθειά μας θα είναι για μια ειλικρινή και χωρίς φτιασιδώματα παρουσίαση. Άλλωστε δεν θέλουμε να ευλογήσουμε τα γένια μας αλλά να συμβάλλουμε στην ανάπτυξη και εμβάθυνση του αντιρατσιστικού κινήματος στην Ελλάδα και διεθνώς.
Το κλίμα
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, με νωπές ακόμα τις μνήμες από την κατάρρευση των καθεστώτων του ανύπαρκτου -για εμάς- σοσιαλισμού και την πλήρη ενσωμάτωση των αυτοαποκαλούμενων σοσιαλιστικών κομμάτων στο σύστημα και τις επιταγές του κεφαλαίου, ήταν αρκετά δύσκολο να υποστηρίξει κάποιος τις σοσιαλιστικές ιδέες, να τις διαχωρίσει από το σταλινισμό και τη σοσιαλδημοκρατία και να πείσει ότι είναι ρεαλιστικές και εφικτές.
Ο καπιταλισμός φάνταζε παντοδύναμος και η επιχείρηση Νέα Τάξη Πραγμάτων του πατέρα Μπους μόλις άρχιζε.
Σε μια σειρά χώρες της Ευρώπης το φαινόμενο του νεοφασισμού άρχισε να αναπτύσσεται πάνω στη βάση της μαζικής μετανάστευσης, της αύξησης της ανεργίας, της εξαθλίωσης και της ανάπτυξης του εθνικισμού.
Κόμματα όπως του Λεπέν, του Χάιντερ και του Φίνι γνώριζαν ραγδαία ανάπτυξη, μαζί με το φαινόμενο της ξενοφοβίας που ενθαρρύνονταν από τις επίσημες κυβερνητικές πολιτικές που στο πρόσωπο των μεταναστών εύρισκαν ένα φτηνό, ανασφάλιστο και ανοργάνωτο εργατικό δυναμικό και παράλληλα έναν αποδιοπομπαίο τράγο στον οποίο φόρτωναν όλες τις συνέπειες των πολιτικών τους. Οι ξένοι "έφταιγαν για την ανεργία, την εγκληματικότητα, την μείωση των μισθών" και πολλά άλλα. Το μαζικό κάψιμο ξενώνων προσφύγων στο Ζόλινγκεν και στο Ροστόκ της Γερμανίας, με δεκάδες νεκρούς, ήταν η φυσική κατάληξη της ανάπτυξης της ξενοφοβίας εκείνη την περίοδο. Παράλληλα ο άνεμος του εθνικισμού αναβίωνε ξανά στην καρδιά της Ευρώπης, στα Βαλκάνια, με τον αιματηρό εμφύλιο της Γιουγκοσλαβίας.
Η ιδέα…
Μέσα σ’ αυτό το κλίμα οι δυνάμεις της Επιτροπής για μια Διεθνή των Εργαζομένων (CWI) προσπαθούσαν να κινητοποιήσουν τους εργαζόμενους και τη νεολαία της Ευρώπης ενάντια στην ξενοφοβία, τον εθνικισμό και το νεοφασισμό. Δίναμε μια ιδιαίτερη έμφαση στη νεολαία γιατί οι παλιότεροι εργαζόμενοι ήταν αρκετά απογοητευμένοι και μπερδεμένοι από τις προδοσίες του σταλινισμού και της σοσιαλδημοκρατίας. Από την άλλη η νεολαία ήταν αρκετά καχύποπτη απέναντι στις πολιτικές οργανώσεις και τις σοσιαλιστικές ιδέες. Μια χαρακτηριστική ατάκα που ακούγαμε συχνά ήταν: "..θέλουμε να παλέψουμε ενάντια στους φασίστες χωρίς όμως να είμαστε υποχρεωμένοι να παλέψουμε για την παγκόσμια σοσιαλιστική επανάσταση ή την δικτατορία του προλεταριάτου…".
Έτσι γεννήθηκε η ιδέα για τη δημιουργία της ΝΕΟΛΑΙΑΣ ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΟ ΡΑΤΣΙΣΜΟ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ. Μιας πανευρωπαϊκής οργάνωσης νεολαίας που αποτελούσε πρωτοβουλία της CWI, αλλά στόχευε στην συσπείρωση μαζικών τμημάτων της νεολαίας που από τη μια απεχθάνονταν το καπέλωμα και την έλλειψη μαχητικότητας και εσωτερικής δημοκρατίας των μαζικών πολιτικών οργανώσεων της αριστεράς και από την άλλη αναζητούσαν δράση, ενάντια στους φασίστες και το ρατσισμό σε πανευρωπαϊκή κλίμακα. Το Βέλγιο και η Γερμανία ήταν οι πρώτες χώρες που δοκιμάστηκε η ιδέα της Y.R.E μιας και εκεί η δράση των φασιστών είχε πάρει δραματικές διαστάσεις. Η ανταπόκριση ήταν εκπληκτική, γεγονός που γέννησε την ιδέα για μια πανευρωπαϊκή αντιφασιστική διαδήλωση στις Βρυξέλλες τον Οκτώβρη του 1992. Σε αυτή τη διαδήλωση – την πρώτη σε πανευρωπαϊκή κλίμακα – οι σ. περίμεναν περίπου 5.000 διαδηλωτές κύρια από Βέλγιο και Γερμανία. Την ίδια μέρα εξάγγειλαν αντιδιαδήλωση και οι φασίστες του βελγικού VLAAMS BLOCK. Το αποτέλεσμα ξεπέρασε κάθε προσδοκία. Συγκεντρώθηκαν 40.000 διαδηλωτές από 8 χώρες, ενώ οι φασίστες μόλις και μετά βίας μάζεψαν λίγες εκατοντάδες που γρήγορα διαλύθηκαν. Το νερό είχε μπει στο αυλάκι. Η γέννηση της Y.R.E ήταν γεγονός και μάλιστα με τον καλύτερο και πιο ενδεδειγμένο τρόπο: στους δρόμους της πρώτης μαζικής πανευρωπαϊκής αντιφασιστικής διαδήλωσης στην πρόσφατη ιστορία της Ευρώπης.
