Της Ecehan Balta
Σοσιαλιστική Εναλλακτική (Sosyalist Alternatif), Τουρκία
Κάθε χρόνο στις 14 Μάρτη στην Τουρκία γιορτάζεται η Ημέρα της Ιατρικής. Φέτος όμως γιατροί και νοσηλευτικό προσωπικό «γιόρτασαν» την ημέρα τους με πανυγειονομική απεργία στις 14 -15 Μάρτη και συγκεντρώσεις στις μεγάλες πόλεις. Κατά τη διάρκεια της διήμερης απεργίας εξυπηρετήθηκαν μόνο οι ασθενείς στα επείγοντα, οι καρκινοπαθείς, οι νεφροπαθείς και οι ασθενείς στις μονάδες εντατικής θεραπείας.
Οι αιτίες που οδήγησαν τους υγειονομικούς σε απεργία συσσωρεύονται εδώ και καιρό: οι χαμηλοί μισθοί που εξανεμίζονται περαιτέρω από τον πληθωρισμό και την υποτίμηση της τουρκικής λίρας, οι κακές εργασιακές συνθήκες, η εξάντληση από τον φόρτο εργασίας σε συνθήκες πανδημίας και η αύξηση των περιστατικών βίαιων επιθέσεων κατά γιατρών και νοσηλευτών.
Από το 2005, η νεοφιλελεύθερη κυβέρνηση του AKP (Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης του Τ. Ερντογάν) έχει επεκτείνει τις δημόσιες υπηρεσίες Υγείας για την κάλυψη μεγαλύτερου κομματιού του πληθυσμού, χωρίς όμως να αυξήσει δραστικά τα κονδύλια και τις επενδύσεις στον τομέα της Υγείας. Πως κατάφερε αυτό το «θαύμα»; Κρατώντας χαμηλά τους μισθούς γιατρών και νοσηλευτών και εντατικοποιώντας αφόρητα την εργασία τους. Για παράδειγμα η διάρκεια ενός ιατρικού ραντεβού/εξέτασης έχει πέσει κατά μέσο όρο στα πέντε λεπτά(!) γεγονός που αποτελεί επίθεση τόσο στην πρόσβαση των ασθενών σε ποιοτικές υπηρεσίες υγείας όσο και στα επαγγελματικά δικαιώματα και την ιατρική δεοντολογία.
Ένα πολύ χαρακτηριστικό δείγμα αυτής της κατάστασης είναι ο πρόσφατος θάνατος ενός ειδικευόμενου γιατρού σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα μετά από 36ωρη βάρδια! Κι αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά τέτοια φρικτά παραδείγματα… Εξαιτίας όλων των παραπάνω συνθηκών ο αριθμός των γιατρών που φεύγουν στο εξωτερικό μεγαλώνει συνεχώς. Σύμφωνα με τον ΤTΒ (Τουρκικός Ιατρικός Σύλλογος) πάνω από 4.000 γιατροί έχουν φύγει για να δουλέψουν στο εξωτερικό την τελευταία δεκαετία.
Σε αυτές τις συνθήκες, η δήλωση του Τούρκου προέδρου Τ. Ερντογάν λίγο πριν τις 14 Μάρτη, «αφήστε τους γιατρούς να φύγουν αν θέλουν», προκάλεσε μεγαλύτερη οργή σε γιατρούς και νοσηλευτές και ενίσχυσε την μαζικότητα της απεργίας. Η δημόσια απάντηση ήρθε από το στόμα του πρόεδρου του TTB, Sebnem Korur Fincancı, που δήλωσε σε συνέντευξη του «ήμασταν εδώ, είμαστε εδώ, θα μείνουμε εδώ». Ενώ η ανακοίνωση του TTB έγραφε:
«Η υγεία της κοινωνίας χειροτερεύει μέρα με τη μέρα και η πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα υγείας γίνεται όλο και πιο δύσκολη. Η κατάσταση δεν είναι πια βιώσιμη, αλλά εμείς πρέπει να δουλεύουμε με χαμηλούς μισθούς και βαρύ φόρτο εργασίας υπό την απειλή της βίας… Βρισκόμαστε στην περίοδο που η αξιοπρέπεια και η εργασία μας καθίστανται άνευ αξίας».
Αλλά αυτή δεν είναι η πρώτη πρόσφατη κινητοποίηση στον χώρο της υγείας. Προηγήθηκαν κι άλλες το Νοέμβρη του 2021 και τον Φλεβάρη του 2022. Το Νοέμβρη μάλιστα τα μέλη της ΤTΒ έκαναν την επονομαζομένη «Λευκή Πορεία», διανύοντας μια απόσταση 450 χιλιομέτρων από την Κωνσταντινούπολη ως την Άγκυρα. Και στις δύο περιπτώσεις, ο υπουργός Υγείας αρνήθηκε ακόμα και να συναντηθεί με τους εκπροσώπους των γιατρών και των νοσηλευτών.
Από την άλλη ο Ερντογάν σε μια προσπάθεια κάποιου επικοινωνιακού κατευ-νασμού, σε δήλωση του στις 14 Μάρτη, υποσχέθηκε ένα εντελώς απροσδιόριστο επίδομα (σ.σ. ο πληθωρισμός ήδη τρέχει στο 54%) και μια νομοθετική ρύθμιση προστασίας των εργαζομένων στην υγεία από βίαιες επιθέσεις, χωρίς ωστόσο να πείσει τους απεργούς.
Η απεργία των εργαζομένων στον τομέα της υγείας εντάσσεται στη γενική τάση αύξησης των εργατικών αγώνων και των λαϊκών διαμαρτυριών την τελευταία περίοδο στη χώρα. Οι εξελίξεις αυτές αναδεικνύουν ότι το καθεστώτος Ερντογάν βρίσκεται σε μια διαδικασία κατάρρευσης και τις σημαντικές αλλαγές που έρχονται, αργά ή γρήγορα, στην Τουρκία.
