Tης Ηλέκτρας Κλείτσα
Ο νέος νόμος για τα δάση (ένα από τα προαπαιτούμενα των δανειστών για την εκταμίευση της δόσης του 1 δις ευρώ) ψηφίστηκε στη βουλή στις 8 Αυγούστου, δηλαδή μέσα στο κατακαλόκαιρο. Επί της ουσίας ελάχιστες αλλαγές έγιναν σε σχέση με την προηγούμενη εκδοχή του που προκάλεσε σημαντικές αντιδράσεις, με αποτέλεσμα να αναγκαστεί η κυβέρνηση να το «μαζέψει» για να το «επεξεργαστεί», υποτίθεται,από την αρχή.
Πρόκειται για ένα νόμο που επιτρέπει σχεδόν κάθε είδους επενδυτική δραστηριότητα σε δάση και δασικές εκτάσεις, με μοναδικό στόχο να ικανοποιήσει τις ορέξεις των επιχειρηματιών που βλέπουν τα δάση σαν δυνητικές πηγές κερδοφορίας.
Οι… επενδύσεις
Ας αφήσουμε καλύτερα το «σοφό νομοθέτη» να μας εξηγήσει μόνος του το εύρος των επιτρεπτών επιχειρηματικών δραστηριοτήτων. Οι περισσότερες, είναι τόσο κραυγαλέες που δε χρειάζονται καν σχολιασμό:
«Επιτρέπεται η εγκατάσταση σε δασικές εκτάσεις και δημόσιες χορτολιβαδικές και βραχώδεις εκτάσεις … και, στην περίπτωση μη ύπαρξης τέτοιων στην περιοχή ενδιαφέροντος, εντός δασών, κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων … μελισσοκομείων, εκτροφείων θηραμάτων, εκτροφείων γουνοφόρων …»
«Η διάνοιξη εθνικών, επαρχιακών, δημοτικών οδών και σιδηροδρομικών γραμμών διά μέσου δασών, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων … είναι επιτρεπτή, σύμφωνα με τους όρους της περιβαλλοντικής μελέτης του έργου κι αφού ληφθεί πρόνοια για τη διαφύλαξη του τυχόν ιδιαίτερου προστατευτικού χαρακτήρα των εκτάσεων …»
«Επιτρέπεται η επέμβαση σε δημόσια δάση, δημόσιες δασικές εκτάσεις … για τη δημιουργία χιονοδρομικών κέντρων, εγκαταστάσεων αξιοποίησης ιαματικών πηγών – υδροθεραπευτηρίων, κέντρων θαλασσοθεραπείας και ξενοδοχειακών καταλυμάτων κατηγορίας 4 ή 5 αστέρων, καθώς και η διάνοιξη και δημιουργία διόδων διαδρομών γκολφ»
«… η διενέργεια ερευνών δια γεωτρήσεων και δι’ ανορύξεως φρεάτων ή στοών εντός δασών, δασικών εκτάσεων ως … επιτρέπεται μετά από έγκριση επέμβασης …»
«Η εκτέλεση μεγάλων έργων υποδομής, όπως αεροδρομίων, τεχνητών λιμνών, φραγμάτων, υδροηλεκτρικών σταθμών, ταμιευτήρων και εγκαταστάσεων άντλησης για την αποθήκευση ενέργειας, χερσαίων εγκαταστάσεων λιμένων και εγκαταστάσεων άντλησης υδρογονανθράκων σε δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις, είναι επιτρεπτή, εφόσον … στη συγκεκριμένη περιοχή υφίσταται ειδικός νόμος … Εάν δεν υφίσταται ειδικός νόμος η επέμβαση ενεργείται με έγκριση παρεχόμενη από τον Υπουργό Περιβάλλοντος …»
«Επιτρέπεται ελευθέρως σε δάση, δασικές και αναδασωτέες εκτάσεις … η κατασκευή οχυρωματικών έργων από το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, μετά από προηγούμενη ενημέρωση της οικείας δασικής Αρχής»
«Στις δημόσιες εκτάσεις … και ελλείψει αυτών στις δασικές εκτάσεις … επιτρέπεται η επέμβαση για την κατασκευή: α) αθλητικών εγκαταστάσεων, β) εκπαιδευτικών κτηρίων με τις σύνοδες τους εγκαταστάσεις, γ) νοσοκομείων, θεραπευτηρίων … δ) ιερών ναών … ε) σωφρονιστικών καταστημάτων, στ) εγκαταστάσεων των Σωμάτων Ασφαλείας, ζ) χώρου αποθήκευσης και επεξεργασίας στερεών και υγρών αποβλήτων…»
«Επιτρέπεται η έρευνα και οι σκαπτικές εργασίες για ανεύρεση θησαυρού εντός δασών, δασικών και αναδασωτέων εκτάσεων»
Όλα τα παραπάνω δε χρειάζονται ιδιαίτερο σχολιασμό. Το μήνυμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος και της κυβέρνησης προς τους εργολάβους είναι σαφές: διαλέξτε «οικόπεδο» και κάντε το ό,τι θέλετε! Πάνω απ’ όλα, ανάπτυξη!
Υποχρεωτικές αναδασώσεις;
Υποτίθεται βέβαια, ότι ο νόμος προβλέπει πως για κάθε δασική έκταση που θα «αξιοποιείται», αντίστοιχες εκτάσεις, κατά προτίμηση στην ίδια περιοχή θα αναδασώνονται από τον επενδυτή. Συγκεκριμένα αναφέρει ότι:
«Κάθε επιτρεπτή επέμβαση σε δάσος, δασική έκταση… ενεργείται κατόπιν καταβολής ανταλλάγματος χρήσης και υποχρεωτικής αναδάσωσης ή δάσωσης έκτασης ίδιου εμβαδού με εκείνης στην οποία εγκρίθηκε η επέμβαση. Η έκταση αυτή πρέπει να βρίσκεται στην ίδια περιοχή ή σε όμορη αυτής, ελλείψει δε έκτασης εντός της ιδίας διοικητικής ενότητας ή όμορης αυτής, σε άλλη που θα υποδειχθεί από τη δασική υπηρεσία».
Ακόμη κι αν πιστέψουμε, ότι ο «επενδυτής» θα σπεύσει να συμμορφωθεί με το γράμμα του νόμου (!) κι ότι αν δεν το κάνει θα υποστεί σημαντικές κυρώσεις από την «περιβαλλοντικά ευαίσθητη» κυβέρνηση(!) παραμένει ένα σημαντικό ερώτημα: ποιος μπορεί να συμφωνήσει με την παράνοια του να καταστρέψεις ένα δάσος, για να φυτέψεις ένα άλλο κάπου εκεί κοντά, ή οπουδήποτε αλλού; Πόσα χρόνια θα πρέπει να περάσουν για να δημιουργηθεί ένα νέο δάσος προς αντικατάσταση ενός ήδη ακμάζοντος, ή ακόμη και αρχαίου δασικού οικοσυστήματος, όπως για παράδειγμα το δάσος των Σκουριών; Πώς είναι δυνατό να προτείνεται η «αντικατάσταση» ενός αιωνόβιου δάσους (με τεράστια περιβαλλοντική αξία) με μερικά πευκάκια φυτεμένα «κάπου εκεί κοντά» για τα μάτια του κόσμου;
Ακόμη πιο εντυπωσιακό ωστόσο, είναι το γεγονός ότι μια σειρά έργα επιτρέπεται να κατασκευαστούν σε ήδη κατεστραμμένες δασικές εκτάσεις, που έχουν χαρακτηριστεί αναδασωτέες! Αυτό σημαίνει ουσιαστικά, ότι ανοίγει την όρεξη κάθε είδους καταπατητή, που μπορεί πλέον με εύκολο και γρήγορο τρόπο να μετατρέψει μια δασική έκταση σε… αναδασωτέα και στη συνέχεια να τη φυτέψει με εργοστάσια, δρόμους, ή τουριστικές εγκαταστάσεις.
Αυτοί τη δουλειά τους. Εμείς;
Οι προθέσεις τους είναι καθαρές! Το ερώτημα είναι πως θα αντιδράσουν από δω και στο εξής οι τοπικές κοινωνίες, το περιβαλλοντικό κίνημα, η Αριστερά κλπ, στις συγκεκριμένες καταστροφικές επενδύσεις που θα δρομολογηθούν με βάση το νόμο-έκτρωμα του Υπουργείου Περιβάλλοντος.
Μαζικά, μακρόχρονα, επίμονα, μαχητικά κινήματα, όπως αυτό της βορειοανατολικής Χαλκιδικής, με σύνδεση μεταξύ τους και με την υπόλοιπη κοινωνία, είναι η μόνη ελπίδα να σωθεί ό,τι έχει απομείνει από το φυσικό πλούτο της χώρας.
