Του Σάββα Στρούμπου
(1894-1930) Σοβιετικός ποιητής, ζωγράφος και συγγραφέας. Απο νωρίς μπαίνει στην επαναστατική δράση:
«Ήρθε η αδερφή μου (…)έδωσε κρυφά κάτι μακρόστενα χαρτάκια(…).Ήταν η επανάσταση και ήταν σε στίχους. Στίχοι και επανάσταση ενώθηκαν έτσι μες στο μυαλό μου»
και γνωρίζει τον μαρξισμό:
«Την λογοτεχνία δεν την παραδεχόμουνα με τίποτα(…).Δεν υπάρχει έργο τέχνης που με τράβηξε περισσότερο από τον Πρόλογο του Μαρξ».
Το 1908 μπαίνει στους Μπολσεβίκους και γίνεται προπαγανδιστής. Γρήγορα συλλαμβάνεται και φυλακίζεται. Αρχίζει να μελετά τη σχέση σοσιαλιστικής επανάστασης και τέχνης:
«Τί μπορώ ν’ αντιπαραθέσω στην αισθητική του παλιού που με πλακώνει;(…)Θέλω να κάνω σοσιαλιστική τέχνη».
Και συνεχίζει:
«Με το πάθος του σοσιαλιστή που ξέρει ότι η κατάρρευση του παλιού είναι αναπόφευκτη γεννήθηκε ο ρώσικος φουτουρισμός»(ρ.φ.). Οι ρ.φ., ζώντας σε εποχή επαναστατική, ζητούν να δημιουργήσουν νέες, επαναστατικές μορφές καλλιτεχνικής έκφρασης: «Η επανάσταση του περιεχομένου, ο σοσιαλισμός, είναι αδιανόητη χωρίς την επανάσταση της μορφής, τον φουτουρισμό».
Ο Μαγιακόφσκι και οι ρ.φ. συνδέουν κάθε προσπάθεια γέννησης νέων μορφών έκφρασης με τα ζητήματα της ταξικής πάλης. Γενικά, τα ποιήματα του Μαγιακόφσκι δεν άρεσαν στον Λένιν. «Αφού όμως γοητεύουν την επαναστατική νεολαία –έτσι έλεγε- πρέπει να έχουν κάτι καλό». Δυστυχώς δεν ήταν όλοι τόσο σοφοί όσο ο Λένιν…Όσο πιο πολύ το κόμμα γραφειοκρατικοποείται τόσο πιο πολύ ελέγχει τα καλλιτεχνικά κινήματα. Στα 1923 ο Μαγιακόφσκι δημιουργεί το «Αριστερό Μέτωπο Τέχνης» μέσω του περιοδικού ΛΕΦ, που κυκλοφορεί μέχρι το ’28. Όπως γράφτηκε «με την ποίηση του επιτίθεται στα πιο αδύνατα σημεία της κοινωνίας μας, χωρίς να οδηγεί το κοινό του σε απελπισία». Κι αυτό, βέβαια, ενοχλεί! Το σταλινικό, πλέον, καθεστώς θεωρεί τη δουλειά του ΛΕΦ «φορμαλιστική», άρα αντιδραστική…Αρχίζουν να δυσκολεύουν τη δουλειά του Μαγιακόφσκι όλο και περισσότερο. Τα έργα του είτε απορρίπτονται, είτε αργούν σημαντικά να δημοσιευτούν. Γενικά λογοκρίνονται και δεν προωθούνται απο το καθεστώς. Ο Μαγιακόφσκι βλέποντας απ’ τη μια τον εκφυλισμό της Σοβιετικής επανάστασης, που πίστεψε, κι απ’ την άλλη τον πόλεμο που διεξάγεται εναντίον του, απελπισμένος αυτοκτονεί :
«Με τη ζωή έχω ξοφλήσει
και δεν υπάρχει λόγος
να απαριθμούμε τις αμοιβαίες
πίκρες,
συμφορές,
και προσβολές(…)»,
θα γράψει και θα δώσει τέλος στη ζωή του. Οι κομματικοί ιθύνοντες αποδίδουν την αυτοκτονία του σε λόγους προσωπικούς (ερωτική απογοήτευση κλπ.). Ο Στάλιν σπεύδει να τον κάνει ακίνδυνο και πλέκει το εγκώμιο του αυτόχειρα…Αμέσως ιδρύματα, δρόμοι και πλατείες παίρνουν το όνομα του…Ο ποιητής για να σιωπήσει γίνεται άγαλμα…
Σημ: τα κείμενα του Μαγιακόφσκι είναι παρμένα απο το βιβλίο «Ποίηση και Επανάσταση», εκδ.Θεμέλιο.
