Μερικά στοιχεία…
– Η Βιρμανία γεωγραφικά βρίσκεται μεταξύ Ινδίας και Κίνας
– Ήταν αγγλική αποικία και απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1948
– Το 1989 μετονομάστηκε σε Ένωση της Μυανμάρ
– Από το 1962 μέχρι σήμερα, την χώρα κυβερνά στρατιωτική χούντα
– Το 80-90% του πληθυσμού είναι βουδιστές και ο αριθμός των επαγγελματιών μοναχών είναι 400,000-500,000
– Η Μυανμάρ είναι μια από τις 20 φτωχότερες χώρες του κόσμου (ετήσιο εισόδημα 140 ευρώ!)
– Το καθεστώς δαπανά λιγότερο από το 2% του προϋπολογισμού στην υγεία αλλά πάνω από το 40% στις ένοπλες δυνάμεις
– Έχει ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά φυματίωσης και ελονοσίας στον κόσμο, ενώ το έιτζ σαρώνει επίσης τον πληθυσμό
————————-
Στις 15 Αυγούστου η κυβέρνηση της Βιρμανίας αποφάσισε να αυξήσει την τιμή του πετρελαίου. Η τιμή της βενζίνης και του πετρελαίου διπλασιάστηκαν, ενώ η τιμή του φυσικού αερίου που χρησιμοποιείται στα λεωφορεία πενταπλασιάστηκε! Αυτές οι αυξήσεις είχαν σαν αποτέλεσμα την αύξηση της τιμής όλων των προϊόντων όπως το ρύζι και το λάδι, αλλά και τα δημόσια μέσα μεταφοράς.
Η πρώτη διαδήλωση ενάντια στις αυξήσεις έγινε στις 19 Αυγούστου στην Ρανγκούν, με την συμμετοχή 400 ανθρώπων, κυρίως ακτιβιστών. Αντίστοιχη διαδήλωση είχε πολλά χρόνια να γίνει στην Βιρμανία. Οι διαδηλώσεις επεκτάθηκαν και σε άλλες πόλεις και αντιμετωπίστηκαν με συλλήψεις.
Οι διαδηλώσεις μαζικοποιήθηκαν με την συμμετοχή των μοναχών που αποτελούν και το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού της Βιρμανίας. Οι μοναχοί άρχισαν να συμμετέχουν μαζικά στις διαδηλώσεις μετά τις 5 Σεπτέμβρη, και με αφορμή την βίαιη αντιμετώπιση που δέχτηκαν από τον στρατό σε αυτή την πρώτη διαδήλωση στην οποία συμμετείχαν, όπου τουλάχιστον 3 μοναχοί τραυματίστηκαν. Την επόμενη μέρα οι μοναχοί στην πόλη Πακόκου απήγαγαν κυβερνητικούς εκπροσώπους και έδωσαν στην χούντα περιθώριο 2 βδομάδων για να ζητήσει συγνώμη. Η συγνώμη όμως δεν ήρθε ποτέ και το αποτέλεσμα ήταν η διοργάνωση ακόμα μεγαλύτερων διαδηλώσεων. Καθημερινά τόσο στην Ρανγκούν όσο και σε άλλες πόλεις οι διαδηλώσεις γίνονταν όλο και περισσότερες και η συμμετοχή όλο και μεγαλύτερη.
Έτσι, παρόλο που στην αρχή στις διαδηλώσεις συμμετείχαν κυρίως ακτιβιστές και μοναχοί, στην συνέχεια το κλίμα τρομοκρατίας έσπασε και ο κόσμος άρχισε σταδιακά να συμμετέχει. Και ενώ η αφορμή ήταν η αύξηση της τιμής του πετρελαίου, οι διαδηλώσεις σύντομα πήραν αντικαθεστωτικά χαρακτηριστικά, στράφηκαν εναντίον της χούντας, της εξαθλίωσης και της διαφθοράς που αυτή συνεπάγεται. Στις 24 Σεπτεμβρίου χιλιάδες άνθρωποι αψήφησαν τους φόβους τους και παρά τις προειδοποιήσεις τις χούντας να σταματήσουν τις κινητοποιήσεις κατέβηκαν στην μαζικότερη πορεία των τελευταίων 20 χρόνων.
Η απάντηση του καθεστώτος στις διαδηλώσεις ήταν αρχικά μετρημένη. Όταν όμως το κίνημα μαζικοποιήθηκε, αντιμετωπίστηκε κυριολεκτικά με ωμή βία. Στις 27 Σεπτεμβρίου η απάντηση του στρατού ήταν πυροβολισμοί διαδηλωτών, ανελέητο ξύλο και δακρυγόνα για να διαλύσουν διαδήλωση 100,000 ανθρώπων. Ο απολογισμός σύμφωνα με το καθεστώς ήταν 9 νεκροί. Ο πραγματικός αριθμός όμως φαίνεται να ξεπερνά τους 300 νεκρούς συμπεριλαμβανομένου και ενός ιάπωνα δημοσιογράφου. Επιπλέον, οι συλληφθέντες υπολογίζονται γύρω στους 1000 μοναχούς και 3000 πολίτες που κρατούνται υπό άγνωστες συνθήκες. Οι εικόνες και τα βίντεο που κυκλοφόρησαν στο ίντερνετ είναι το λιγότερο σοκαριστικά. Σύμφωνα με μαρτυρίες κατοίκων το καθεστώς κάνει μυστικές αποτεφρώσεις προκειμένου να μην μαθευτεί ποτέ ο πραγματικός αριθμός των νεκρών. Και η φρίκη συνεχίζεται αφού υπάρχουν φήμες για την αποτέφρωση όχι μόνο των νεκρών αλλά και σοβαρά τραυματισμένων.
Η προηγούμενη μεγάλη εξέγερση είχε γίνει το1988 εξαιτίας της υποτίμησης του νομίσματος που εξανέμισε τις οικονομίες του κόσμου και οδήγησε σε τεράστιες διαδηλώσεις.
Τότε τις διαδηλώσεις είχαν ξεκινήσει φοιτητές και στην συνέχεια εξαπλώθηκαν στους μοναχούς και στον υπόλοιπο κόσμο με αποκορύφωμα την 8η Αυγούστου 1988, όταν χιλιάδες διαδήλωσαν απαιτώντας την αλλαγή της κυβέρνησης. Τότε η κυβέρνηση είχε στείλει τον στρατό να καταστείλει τις διαδηλώσεις με αποτέλεσμα να πεθάνουν τουλάχιστον 3000 άνθρωποι.
Ο ρόλος των μοναχών
Οι βουδιστές μοναχοί, σε μια χώρα που το 80-90% του πληθυσμού είναι βουδιστές, χαίρουν ιδιαίτερου σεβασμού. Παρόλο που αρχικά μπορεί να φαίνεται περίεργο μοναχοί να πρωτοστατούν σε διαδηλώσεις, στην Βιρμανία οι μοναχοί έχουν ιστορία πολιτικού ακτιβισμού. Επιπλέον, είναι ο μόνος θεσμός που μπορεί να συγκριθεί σε μέγεθος με τον στρατό!
Ο ρόλος της Κίνας και της Ιαπωνίας
Την στιγμή που η Βιρμανία συγκαταλέγεται στις 20 πιο φτωχές χώρες του κόσμου, τα στελέχη της χούντας και οι οικογένειες τους ζουν στην απόλυτη χλιδή.
Το καθεστώς είναι βουτηγμένο στην διαφθορά και επιπλέον επωφελείται από την εκμετάλλευση των πλουτοπαραγωγικών πηγών της χώρας που τους έχουν εξασφαλίσει οικονομικές συμφωνίες εκατομμυρίων με την Κίνα, την Ιαπωνία και την Ρωσία.
Περισσότερες από 62 κινέζικες πολυεθνικές έχουν συμβόλαια με το καθεστώς από το 1990 έως σήμερα. Τα αποθέματα φυσικού αερίου, που ανέρχονται σε 2,48 τρις κυβικά μέτρα, το 1,4% της παγκόσμιας παραγωγής, έχουν ως κύριο προορισμό το Πεκίνο (Κυριακάτικη Ελευθεροτυπία, 7/10/07). Η Κίνα εν ολίγοις κάνει μπίζνες και ταυτόχρονα …τα στραβά μάτια. Το ίδιο ισχύει για την Ινδία και την Ρωσία που έχουν οικονομικές συναλλαγές με το καθεστώς και που ουσιαστικά το προστατεύουν, ασκώντας βέτο στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ όταν πρόκειται να επιβληθούν κυρώσεις στη χούντα της Βιρμανίας.
Το καθεστώς της Βιρμανίας μπορεί αυτή την φορά να κατάφερε να καταστείλει τις διαδηλώσεις, σκοτώνοντας και φυλακίζοντας μοναχούς και πολίτες, όμως δεν μπορεί να συνεχίσει να κυβερνά έτσι για πάντα. Οι πολίτες της Βιρμανίας σήκωσαν το ανάστημα τους απέναντι στην χούντα μετά από 20 χρόνια και πήραν μια εικόνα της δύναμης που έχουν στα χέρια τους.
Μαρία Μπουτζαρέλου