Του σ. Τόνι Σόνουα. Από το site της CWI, socialistworld.net
Η κοινωνική και πολιτική αναταραχή που συγκλονίζει τη Βενεζουέλα μετά την εκλογή στο προεδρικό αξίωμα του ριζοσπάστη, αριστερού λαϊκιστή, πρώην αξιωματικού Ούγκο Τσάβες το 1999, έχει μπει σε νέα κρίσιμη φάση. Ο Τσάβες κάλεσε τώρα τον πληθυσμό να εξοπλιστεί και να συγκροτήσει «λαϊκή πολιτοφυλακή». Την ίδια στιγμή, για πρώτη φορά εξαπέλυσε ευθεία επίθεση κατά του καπιταλισμού δηλώνοντας ότι «η Μπολιβαριανή επανάσταση μπαίνει σε μια νέα αντι-ιμπεριαλιστική φάση».
Ταυτόχρονα, 7,000 εργάτες στο μεγαλύτερο χαλυβουργείο της Λ. Αμερικής, βρίσκονται σε απεργία για πάνω από ένα μήνα με αίτημα την εθνικοποίηση του εργοστασίου.
Αυτή η αριστερή στροφή του Τσάβες είναι επακόλουθο της σύλληψης 130 Κολομβιανών παραστρατιωτικών και την αποκάλυψη άλλης μιας συνομωσίας με στόχο την ανατροπή του και αυτή τη φορά ίσως και την δολοφονία του. Η απειλή της αντεπανάστασης, καθώς και οι ισχυρές πιέσεις της εργατικής τάξης για πιο ριζικά μέτρα από την πλευρά της κυβέρνησης, έσπρωξαν τον Τσάβες προς τα αριστερά. Αυτή η εξέλιξη είναι πιθανόν να σπρώξει την επανάσταση στη Βενεζουέλα σε πραγματικά κρίσιμο σημείο.
Η ανάγκη η εργατική τάξη να αγκαλιάσει τις ιδέες του σοσιαλισμού και της ανατροπής του καπιταλισμού, μέσα από μια σοσιαλιστική επανάσταση, είναι πλέον επιτακτική. Η δημιουργία ενός μαζικού επαναστατικού σοσιαλιστικού κόμματος, που θα μπορέσει να φέρει σε πέρας μια τέτοια επανάσταση και θα συντρίψει τον κίνδυνο της αντίδρασης, είναι τώρα ένα επείγον καθήκον.
Ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός και η αστική τάξη της Βενεζουέλας έχουν μέχρι τώρα προσπαθήσει δυό φορές να ανατρέψουν τη κυβέρνηση του Τσάβες. Και στις δύο αυτές περιπτώσεις ηττήθηκαν χάρις στην επέμβαση ενός μαζικού κινήματος της εργατικής τάξης και των απλών στρατιωτών.
Την πρώτη φορά, τον Απρίλη του 2002, το επιχειρούμενο πραξικόπημα ξεσήκωσε ένα μαζικό κίνημα των εργαζομένων, της φτωχολογιάς των πόλεων αλλά και των απλών φαντάρων. Μετά τη σύλληψη και την απομάκρυνση του Τσάβες από την εξουσία, ήταν αυτό το μαζικό κίνημα που ανέτρεψε τους πραξικοπηματίες, τον απελευθέρωσε και τον επανέφερε στο πόστο του.
Την δεύτερη φορά, το λοκ-άουτ των αφεντικών που κράτησε από τον Δεκέμβρη 2002 έως και τον Γενάρη του 2003 έσπασε και κατέρρευσε τελικά χάρις στην αντοχή και την αποφασιστικότητα της εργατικής τάξης και των λαϊκών στρωμάτων.
Σε όλη τη περίοδο διακυβέρνησης του Τσάβες η άρχουσα τάξη της Βενεζουέλας εφάρμοσε οικονομικό και πολιτικό σαμποτάζ. Η πλούσια ελίτ απομάκρυνε τα κεφάλαια της από τη χώρα. Μόνο το λοκ άουτ στην πετρελαιοβιομηχανία υπολογίζεται ότι στοίχισε περίπου 40 δις $.
Το λοκ άουτ ακολουθήθηκε από την προσπάθεια της δεξιάς αντιπολίτευσης να μαζέψει 2,4 εκ. υπογραφές που χρειάζονται για να ανακαλέσουν τον Τσάβες και να τον εξαναγκάσουν να προχωρήσει σε νέες εκλογές. Η εκστρατεία αυτή που τώρα έχει πάρει τη δικαστική οδό, έφτασε να μοιάζει σχεδόν με φάρσα αφού αρχικά ισχυρίστηκαν ότι είχαν μαζέψει 3,8 εκ. ονόματα και λίγο αργότερα, ένας από τους εκπροσώπους της το έριξε στα 2,8, ενώ καθυστέρησαν 20 μέρες να τις παραδώσουν.
Τελικά, υποστήριξαν ότι είχαν μαζέψει 3,4 εκ. υπογραφές και παραδέχτηκαν ότι ένα περιθώριο λάθους γύρω στο 10% ήταν πιθανό. Τα ονόματα που κατέθεσαν περιελάμβαναν και ανθρώπους που είχαν πεθάνει, μερικοί εδώ και μια δεκαετία! Την αξιοπιστία της εκστρατείας τους όμως έπληξε ακόμη περισσότερο μία μαγνητοφωνημένη συνομιλία ανάμεσα σε ένα ηγέτη της αντιπολίτευσης και τον πατέρα του στο Παρίσι. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης ειπώθηκε ότι είχαν μαζευτεί μόνο 1,9 εκ. υπογραφές. Η μαγνητοφώνηση παραδέχτηκαν ότι ήταν αυθεντική, αλλά ο δημοσιογράφος σύρθηκε στα δικαστήρια για τη δημοσιοποίηση της στις εφημερίδες και την τηλεόραση.
Ακροδεξιές παραστρατιωτικές ομάδες δολοφονίας
Εν τω μέσω αυτών των εξελίξεων αποκαλύφθηκε και η τελευταία αντεπαναστατική επιχείρηση με πρωταγωνιστές τους Κολομβιανούς παραστρατιωτικούς. Αν και οι λεπτομέρειες παραμένουν ασαφείς, επιβεβαιώθηκε ότι περίπου 130 Κολομβιανοί είχαν μπει στη Βενεζουέλα και εκπαιδεύονταν στρατιωτικά σε ένα ράντσο λίγο έξω από το Καράκας. Το ράντσο ανήκει στον Ρομπέρ Αλόνσο, έναν Κουβανό (αντίπαλο φυσικά του Κάστρο) και ηγετικό μέλος της αντιπολίτευσης στη Βενεζουέλα.
Ανάμεσα σε αυτούς που συνελήφθησαν είναι και γνωστά μέλη των Αυτόνομων Μονάδων Αυτοάμυνας (ΑΜΑ). Πρόκειται για μια δολοφονική ακροδεξιά Κολομβιανή παραστρατιωτική οργάνωση. Στη συνωμοσία ενέχεται και ο πρώην πρόεδρος της Βενεζουέλας Κάρλος Αντρέ Περές. Σε μια πρόσφατη ραδιοφωνική συνέντευξη του στη Κολομβία, ο Περές δήλωσε ότι πρέπει να ξεφορτωθούν τον Τσάβες με τη βία, γιατί είναι πλέον καθαρό ότι κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει ειρηνικά.
Φαίνεται ότι το σχέδιο των Κολομβιανών ήταν να επιτεθούν αρχικά σε μια στρατιωτική βάση για να αρπάξουν όπλα και να εξοπλίσουν μια μεγαλύτερη δύναμη που έμελλε να φτάσει αργότερα από την Κολομβία. Ορισμένες αναφορές, μάλιστα, μιλάνε για ένα σχέδιο που θα τους εξασφάλιζε ένα στρατιωτικό αεροσκάφος με το οποίο είχαν σκοπό να βομβαρδίσουν το Προεδρικό μέγαρο. Άλλες πάλι μιλούν για μια βομβιστική εκστρατεία και για δολοφονίες, που θα είχαν σαν στόχο να αποσταθεροποιήσουν περισσότερο το καθεστώς και να δικαιολογήσουν στη κοινή γνώμη την αναγκαιότητα της ανατροπής του Τσάβες.
Όλα αυτά συμβαίνουν με φόντο την αυξανόμενη ένταση ανάμεσα στη Κολομβία και τη Βενεζουέλα. Η κυβέρνηση της Κολομβίας αγόρασε πρόσφατα πάνω από 40 τανκ ΑΜΧ 30 από την κυβέρνηση της Ισπανίας, την ίδια ώρα που η χώρα είναι ο μεγαλύτερός αποδέκτης στρατιωτικής βοήθειας από τις ΗΠΑ, μετά το Ισραήλ. Πρόκειται για την εφαρμογή του «σχέδιου Κολομβία», την πρωτοβουλία του οποίου είχε πάρει ο Κλίντον, τοποθετώντας την Κολομβία στο κέντρο του θεάτρου των επιχειρήσεων των ΗΠΑ στη Λ. Αμερική. Όπως ήταν αναμενόμενο, τόσο η Κολομβιανή κυβέρνηση όσο και αυτή των ΗΠΑ αρνήθηκαν κάθε συμμετοχή στην πρόσφατη παραστρατιωτική επιχείρηση στη Βενεζουέλα.
Παρότι δεν μπορεί να αποκλειστεί εντελώς ότι η επιχείρηση αυτή οργανώθηκε από κάποια ακροδεξιά παραστρατιωτική ομάδα που έδρασε ανεξάρτητα, ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός, η άρχουσα τάξη της Βενεζουέλας αλλά και η δεξιά κυβέρνηση της Κολομβίας θέλουν με κάθε θυσία να φύγει ο Τσάβες. Μόλις μια βδομάδα πριν αποκαλυφθεί αυτή η νέα επιχείρηση, η Γερουσία στη Κολομβία εξέδωσε ψήφισμα ενάντια στον Τσάβες. Η κυβέρνηση Μπούς, από την άλλη, υποστήριξε τόσο το πραξικόπημα που επιχειρήθηκε τον Απρίλη του 2002, όσο και τα λοκ-άουτ το 2002-2003. Ο υποψήφιος μάλιστα των Δημοκρατικών για τις προεδρικές στις ΗΠΑ, Τ. Κέρρυ κατηγόρησε πρόσφατα τον Τσάβες σαν «αντιδημοκρατικό». Είναι πιθανό πως όλοι οι παραπάνω μπορεί να ελπίζουν ότι θα ανατρέψουν τον Τσάβες με δυνάμεις που θα δουλεύουν για αυτούς από τη Κολομβία, σε συνεργασία με την δεξιά αντιπολίτευση στη Βενεζουέλα.
Η Βενεζουέλα είναι ο πέμπτος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου διεθνώς και ένας από τους μεγαλύτερους προμηθευτές των ΗΠΑ. Η κρίση στη Μ. Ανατολή επέτεινε την ανάγκη να έχει ο αμερικάνικος ιμπεριαλισμός ένα «φιλικό και ασφαλές» καθεστώς στη Βενεζουέλα. Φοβούνται ότι το μαζικό κίνημα που έχει αναπτυχθεί στη χώρα θα μπορούσε να σπρώξει τον Τσάβες να επιτεθεί πιο άμεσα στα συμφέροντα τους από ότι στο παρελθόν. Τα τελευταία γεγονότα απέδειξαν ότι οι φόβοι των ΗΠΑ είναι παραπάνω από δικαιολογημένοι.
Ο Τσάβες είναι ένα αγκάθι στα πλευρά του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού. Έχει επανειλημμένα υποστηρίξει αυξήσεις στις τιμές του πετρελαίου και έχει επιτεθεί στην εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε σχέση με το Ιράκ. Στο εσωτερικό εισήγαγε μερικές πολύ σημαντικές μεταρρυθμίσεις υπέρ της εργατικής τάξης και των φτωχών και έχει επιτεθεί ενάντια στη διεφθαρμένη πολιτική ελίτ αφαιρώντας κάποια από τα προνόμια της.
Τρία εκατομμύρια εκτάρια γής διανεμήθηκαν σε αγροτικούς συνεταιρισμούς. Και τρία εκατομμύρια επιπλέον παιδιά απέκτησαν πρόσβαση στη πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση μετά τις μεταρρυθμίσεις στην παιδεία. Τα πανεπιστήμια άνοιξαν για πρώτη φορά τις πόρτες τους στην εργατική τάξη, Λειτούργησαν 3,200 νέα σχολεία. Ένα εκατομμύριο άνθρωποι ξέφυγαν από τον αναλφαβητισμό, με στόχο να φτάσουν το 1,5 εκ. αυτό το καλοκαίρι. Εκατομμύρια άνθρωποι έχουν στη διάθεση τους για πρώτη φορά υπηρεσίες πρωτοβάθμιας υγείας (1 εκ μόνο στο Καράκας), χάρις στο πρόγραμμα «Μέσα στις γειτονίες». Αυτό το πρόγραμμα περιλαμβάνει την απασχόληση 3,500 γιατρών από την Κούβα, οι οποίοι έχουν σταλεί στις φτωχότερες και πιο απομακρυσμένες περιοχές της χώρας, ακόμα και τις αγροτικές, που δεν είχαν ποτέ πριν πρόσβαση σε ιατρικές υπηρεσίες.
Φυσικά η αντιπολίτευση είναι ενάντια σε αυτές τις μεταρρυθμίσεις. Έτσι, ο Τσάβες και η κυβέρνηση του έχουν την πλήρη και ενθουσιώδη υποστήριξη της συντριπτικής πλειοψηφίας της εργατικής τάξης και των καταπιεσμένων. Όλοι αυτοί πιστεύουν ότι ο Τσάβες εκπροσωπεί πράγματι τα συμφέροντα τους, γεγονός που τον κάνει μισητό στην κυρίαρχη τάξη.
Ωστόσο, ο Τσάβες δεν έχει ακόμα κινηθεί στην κατεύθυνση της ανατροπής του καπιταλισμού. Η κυβέρνηση του δεν έχει κάνει ούτε μία εθνικοποίηση. Ο Τσάβες και η νέα «Μπολιβαριανή επανάσταση » την οποία υποστηρίζει, μέχρι στιγμής θέτουν μόνο το ζήτημα ενός πιο ανθρώπινου καπιταλισμού, παίρνοντας μέτρα ενάντια στη διαφθορά και την αυθαιρεσία της κυρίαρχης ελίτ.
Αλλά ακόμα και αυτά τα στοιχειώδη μέτρα, προκάλεσαν την οργή και το μίσος της άρχουσας τάξης. Την ίδια ώρα, η άρνηση του Τσάβες να προχωρήσει με αποφασιστικότητα ενάντια στο καπιταλισμό, έχει προκαλέσει ένα σχετικό αδιέξοδο στην ταξική πάλη, την τελευταία περίοδο. Η αντίδραση δεν μπόρεσε να νικήσει και απέτυχε να ανατρέψει την κυβέρνηση. Όμως, την ίδια ώρα, η επανάσταση δεν έχει πάρει τα απαραίτητα μέτρα για να ανατρέψει τον καπιταλισμό, για να μπορέσει να θέσει τα σοσιαλιστικά καθήκοντα.
Αδιέξοδο
Αυτή η κατάσταση έχει δημιουργήσει ένα σχετικό αδιέξοδο, που είναι πιθανό να συνεχιστεί για κάποιο διάστημα. Ωστόσο, δεν μπορεί να συνεχιστεί για πάντα. Είτε η επανάσταση θα αποφασίσει να καταφέρει ένα καίριο χτύπημα στο σύστημα, είτε η αντίδραση θα θριαμβεύσει. Δυστυχώς, ο Τσάβες δεν έχει θέσει καν μέχρι τώρα το ζήτημα της κατάληψης της εξουσίας από την εργατική τάξη και του χτισίματος του σοσιαλισμού.
Η άρνηση του να υιοθετήσει ένα τέτοιο πρόγραμμα αποτελεί και το μεγαλύτερο κίνδυνο για την επανάσταση. Όταν αποκαταστάθηκε στο αξίωμα του προέδρου από τις μάζες μετά το πραξικόπημα του 2002, ο Τσάβες έκανε το λάθος να προσπαθήσει να καθησυχάσει την αστική τάξη και να καταλήξει σε συμφωνία μαζί τους αντί να τους χτυπήσει αποφασιστικά. Με αυτή του την ενέργεια, τους έδωσε τα περιθώρια να πετύχουν και δεύτερο χτύπημα ενάντια στο καθεστώς του (λοκ-άουτ) και να προετοιμάζονται τώρα και για τρίτο, διακινδυνεύοντας την ανατροπή του και μια αιματηρή ήττα για την εργατική τάξη.
Το αδιέξοδο αυτό, συνέβαλε, αναμφίβολα, στην μείωση της υποστήριξης του Τσάβες ανάμεσα στα μικροαστικά στρώματα. Αρχικά, εκλέχθηκε με το 60% των ψήφων. Η οικονομική κρίση όμως, σημαίνει ότι, παρά τις μεταρρυθμίσεις, η ανεργία ανέρχεται σε πολύ ψηλά ποσοστά. Ο πληθωρισμός σκαρφάλωσε στο 30% και άρχισε ήδη να ροκανίζει τις αποταμιεύσεις της μεσαίας τάξης. Το 70% του πληθυσμού εξακολουθεί να ζεί κάτω από το όριο της φτώχιας. Τα πρώτα τρία χρόνια της διακυβέρνησης του Τσάβες το ΑΕΠ έπεσε κατά 47%, ένα απίστευτο ποσοστό για καιρό ειρήνης. Το μεγαλύτερό μέρος αυτής της μείωσης οφείλεται βέβαια στο λοκ-άουτ των καπιταλιστών, στη φυγή κεφαλαίων έξω από τη χώρα καθώς και σε άλλες μορφές οικονομικού σαμποτάζ. Ωστόσο, η κυβέρνηση του Τσάβες χρεώθηκε εν μέρει τις κοινωνικές επιπτώσεις αυτής της κρίσης. Αρχικά ο Τσάβες είχε κερδίσει την υποστήριξη ενός σημαντικού κομματιού της μεσαίας τάξης, όμως με το να παραμένει εγκλωβισμένος μέσα στα πλαίσια του καπιταλισμού, σημαίνει ότι δεν μπορεί να λύσει τα προβλήματα της και γι’αυτό η υποστήριξη αυτή έχει αρχίσει να φθίνει με γρήγορους ρυθμούς.
Η πρόσφατη άνοδος στη τιμή του πετρελαίου μαζί με το σταμάτημα του λοκ-άουτ, αύξησε τα έσοδα της κυβέρνησης δίνοντας της ταυτόχρονα τα περιθώρια να ελιχθεί πιο εύκολα. Η αναφορά της Κεντρικής Τράπεζας της χώρας τον Μάιο μιλάει για μια ανάπτυξη της τάξης του 29,8% το πρώτο τετράμηνο του 2004 σε σύγκριση με την ίδια εποχή πέρυσι. Με άλλα λόγια, η κατάρρευση που είχε προκύψει από το λοκ-άουτ σχεδόν επανορθώθηκε. Η πετρελαϊκή οικονομική δραστηριότητα έχει ανέβει κατά 72,5% σε σύγκριση με πέρσι. Ο βασικός μισθός αυξήθηκε τη Πρωτομαγιά κατά 30%.
Ωστόσο, αυτές οι θετικές εξελίξεις δεν μειώνουν το κίνδυνο της αντίδρασης, όπως έδειξαν τα πρόσφατα γεγονότα. Η κρίση στη Μ. Ανατολή και κυρίως στο Ιράκ, αυξάνει την ανάγκη του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού να έχει μια κυβέρνηση της αρεσκείας του στο Καράκας.
Αντιμέτωπος λοιπόν, ο Τσάβες με την νέα επιχείρηση ανατροπής του, αλλά και με την διαρκή πίεση από την πλευρά του κινήματός, φαίνεται να κινείται προς ακόμα πιο ριζοσπαστική κατεύθυνση. Καταλαβαίνει ότι η αντεπανάσταση, αυτή τη φορά, δεν θα περιοριζόταν στη φυλάκιση του, αν τα κατάφερνε να τον ανατρέψει.
Εκατοντάδες χιλιάδων λαού ξεχύθηκαν στους δρόμους στις 17 του Μάη, αγανακτισμένοι για την παρέμβαση της Κολομβίας, Ο Τσάβες κάλεσε τον κόσμο να εξοπλιστεί προκειμένου να δημιουργηθεί λαϊκή πολιτοφυλακή. Λίγες μέρες νωρίτερα, στις 14, κάλεσε για την απαλλοτρίωση κάθε κτιρίου, περιουσιακού στοιχείου ή εγκατάστασης για την οποία υπάρχει απόδειξη ότι φιλοξενεί παραστρατιωτικές ομάδες. Επίσης, έκανε την παρακάτω επισήμανση : «Μετά το τέλος του ψυχρού πολέμου, πολλοί από τους αριστερούς ηγέτες σταμάτησαν να αναφέρονται στον καπιταλισμό, αντικαθιστώντας τον με τον νεοφιλελευθερισμό. Και οι δύο όροι όμως αναφέρονται στην ίδια δολοφονική, παράλογη και απαίσια αυτοκρατορία.» Δυστυχώς, όμως, ο Τσάβες δεν έχει ακόμα θέσει το ζήτημα του σοσιαλισμού σαν εναλλακτικό σύστημα στον καπιταλισμό και πιστεύει ότι ο ΟΗΕ μπορεί να δώσει λύση στο Μεσανατολικό. Την ίδια ώρα, καλωσόρισε την νίκη του Ζαπατέρο στην Ισπανία, χωρίς να επισημάνει την πίστη των Ισπανών σοσιαλιστών στον καπιταλισμό.
Στις 17 Μάιου ο Τσάβες, αφού τόνισε ότι το Εθνικό Συμβούλιο Άμυνας βρίσκεται σε μόνιμη συνεδρίαση, δήλωσε ότι μέσα στις επόμενες βδομάδες: «Θα ξεκινήσω να δίνω οδηγίες και κατευθύνσεις, θα κάνω έκκληση για υποστήριξή σε όλα τα τοπικά συμβούλια, τα κοινωνικά κινήματα, και τα λαϊκά ρεύματα. Στους άντρες και τις γυναίκες που δεν είναι πια στην εφεδρεία, αλλά όμως, είναι έτοιμοι με ένα διαφορετικό τρόπο να γίνουν στρατιώτες, χωρίς να μπουν σε στρατόπεδα, να αποκτήσουν στρατιωτική εκπαίδευση και να οργανωθούν στρατιωτικά για την υπεράσπισή της χώρας».
Αυτή η γενικόλογή έκκληση πρέπει να γίνει πραγματικότητα από την εργατική τάξη και το μαζικό κίνημα της χώρας. Η επανάσταση στη Βενεζουέλα δεν χρειάζεται φίλους που απλά να χειροκροτούν ριζοσπαστικά μέτρα και ομιλίες. Αυτό που χρειάζεται είναι μια πραγματικά γνήσια διεθνή αλληλεγγύη και ένα επαναστατικό σοσιαλιστικό πρόγραμμα που να αντλεί συμπεράσματα από τη συλλογική διεθνή εμπειρία της εργατικής τάξης. Το επαναστατικό πρόγραμμα και η ανταλλαγή της διεθνούς εμπειρίας της εργατικής τάξης θα δυναμώσουν το κίνημα στη Βενεζουέλα στη μάχη του ενάντια στον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό.
Το κάλεσμα του Τσάβες για λαϊκή πολιτοφυλακή πρέπει τώρα να γίνει συγκεκριμένο μέσα από την ανεξάρτητη δράση της εργατικής τάξης και της βάσης του στρατεύματος. Στη Χιλή, πριν από το αιματηρό πραξικόπημα που ανέτρεψε την αριστερή κυβέρνηση του Αλλιέντε, το 1973, η εργατική τάξη απαιτούσε όπλα για να υπερασπίσει την επανάσταση. Μισό εκατομμύριο αγωνιστές έκαναν πορεία έξω από το προεδρικό μέγαρο ζητώντας όπλα. Κάποιοι από αυτούς είχαν ήδη μαζί τους ένα ελαφρύ οπλισμό και μέσα σε κάποια εργοστάσια φτιάχτηκαν ορισμένες ομάδες άμυνας. Οι σοσιαλιστές και οι κομμουνιστές ηγέτες φυσικά τους απάντησαν ότι τα όπλα θα μοιράζονταν «όταν έρχονταν η κατάλληλη στιγμή».
Κατά ένα πολύ τραγικό τρόπο, αποδείχτηκε ξανά πως οι υποσχέσεις των ηγετών δεν ήταν αρκετές. Όταν ήρθε το πραξικόπημα, οι εργάτες δεν είχαν όπλα. Άοπλοι, πήγαν στα εργοστάσια, όπως τους ζήτησε η κυβέρνηση του Αλιέντε, για να τα μετατρέψουν σε «φρούρια της επανάστασης» αντί να ξεκινήσουν ένοπλη επίθεση και να αντιμετωπίσουν κατά μέτωπο την αντίδραση, βαδίζοντας με αποφασιστικότητα προς το Προεδρικό Μέγαρο. Έτσι, χωρίς κανένα μέσο να αμυνθούν, οι εργάτες σφαγιάστηκαν από τμήματα του στρατού, φιλικά προσκείμενα προς το πραξικόπημα.
Αυτή η τραγική ήττα στη Χιλή έρχεται σε αντίθεση με αυτά που έγιναν στην Ισπανική επανάσταση, τον Ιούλιο του 1936. Στη Βαρκελώνη, η εργατική τάξη βγήκε στην αντεπίθεση, ενάντια στις συμβουλές των ηγετών της, πήρε στα χέρια της τα όπλα, και νίκησε τότε την αντεπανάσταση. Η επανάσταση χάθηκε αργότερά και αυτό εξαιτίας της συνολικά λαθεμένης πολιτικής της ηγεσίας του εργατικού κινήματος.
Λαϊκή Πολιτοφυλακή
Η εργατική τάξη της Βενεζουέλας μαζί με τους απλούς φαντάρους πρέπει να πάρουν συγκεκριμένα και άμεσα μέτρα για να χτίσουν μια λαϊκή πολιτοφυλακή. Πρώτα από όλα, πρέπει να σχηματιστούν επιτροπές στη βάση του στρατεύματος, εκλεγμένες δημοκρατικά, οι οποίες και θα ξεκινήσουν τη διανομή όπλων στις ομάδες αυτοάμυνας των εργαζομένων. Αυτές οι επιτροπές πρέπει επίσης να αναλάβουν το καθήκον να εκλέξουν αξιωματικούς απομακρύνοντας όσους είναι φιλικά προσκείμενοι στο προηγούμενο καθεστώς. Κάποιοι από αυτούς έχουν ήδη απομακρυνθεί, αλλά αυτό πρέπει να επεκταθεί πλατειά. Κάθε αξιωματικός πρέπει να είναι αιρετός και άμεσα ανακλητός από τις εκλεγμένες επιτροπές των φαντάρων.
Κάθε εργοστάσιο, χώρος δουλειάς και γειτονιά, πρέπει να έχει τη δική του ομάδα αυτοάμυνας. Όλες μαζί πρέπει να συνδεθούν και να οργανωθούν με τις Μπολιβαριανές Επιτροπές. Οι τελευταίες πρέπει να επεκταθούν και να περιλαμβάνουν αντιπροσώπους από χώρους δουλειάς, κοινοτικές οργανώσεις, συνδικαλιστικούς φορείς κλπ. Όλοι οι αντιπρόσωποι πρέπει και εδώ να είναι αιρετοί και άμεσα ανακλητοί. Με άλλα λόγια, πρέπει να χτιστεί ένα δίκτυο από επαναστατικές επιτροπές, όπου οι μικρές Μπολιβαριανές Επιτροπές θα συνδέονται με μεγαλύτερες, σε επίπεδο περιοχής, πόλης, επαρχίας, νομού κτλ. Σε εθνικό πλέον επίπεδο, αυτές οι επιτροπές θα σχηματίσουν την επαναστατική κυβέρνηση εργατών και φτωχών αγροτών.
Ο σχηματισμός λαϊκής πολιτοφυλακής δημοκρατικά εκλεγμένης και κάτω από εργατικό έλεγχο, θα είναι ένα πραγματικά τεράστιο προχώρημα για την επανάσταση. Ωστόσο, από μόνο του δεν αρκεί για να διασφαλίσει τη νίκη της. Οι εμπειρίες και τα μαθήματα του Ισπανικού εμφυλίου τη περίοδο 1936-39, είναι ζωτικής σημασίας. Η ισπανική εργατική τάξη ήταν εξοπλισμένη και έδωσε ηρωικές μάχες. Ωστόσο, λόγω της λαθεμένης πολιτικής των σοσιαλιστών και των κομμουνιστών ηγετών της, δεν ανέτρεψε τον καπιταλισμό και δεν δημιούργησε τη δική της κυβέρνηση. Το αποτέλεσμα, στο τέλος, ήταν να προελάσουν, νικητήριες, οι φασιστικές δυνάμεις του Φράνκο.
Με άλλα λόγια, το χτίσιμό λαϊκής πολιτοφυλακής στη Βενεζουέλα, πρέπει να συνδυαστεί με την πολιτική βούληση μιας επαναστατικής κυβέρνησης εργατών και αγροτών με επαναστατικό σοσιαλιστικό πρόγραμμα. Οι βασικές επιχειρήσεις, οι τράπεζες και τα άλλα οικονομικά ιδρύματα, τοπικής ιδιοκτησίας ή πολυεθνικές, πρέπει να εθνικοποιηθούν και να μπουν κάτω από τον δημοκρατικό έλεγχο των εργατών. Την ίδια ώρα, πρέπει να καταστρωθεί ένα έκτακτο οικονομικό σχέδιο για να αντιμετωπιστεί η κρίσιμη και επείγουσα κατάσταση.
Ένας υποτυπώδης εργατικός έλεγχος έχει ήδη μπει σε εφαρμογή, κύρια στην εταιρία πετρελαίου PVDSA. Αυτό όμως δεν είναι αρκετό. Οι εργαζόμενοι σε κάθε εργοστάσιο και επιχείρηση πρέπει να πάρουν στα χέρια τους την λειτουργία όλων των παραγωγικών μονάδων σε καθημερινή βάση. Αυτό πρέπει να γίνεται τόσο σε τοπικό όσο και σε εθνικό επίπεδο και να διαπερνά όλη την εθνική οικονομία. Τα διοικητικά συμβούλια των εθνικοποιημένων επιχειρήσεων πρέπει να αποτελούνται από δημοκρατικά εκλεγμένους αντιπροσώπους τόσο από την ίδια την επιχείρηση, όσο και από την εργατική κυβέρνηση και το κεντρικό εργατικό συνδικάτο (UNT). Όλοι θα είναι άμεσα ανακλητοί και θα πληρώνονται με το μέσο μισθό ενός ειδικευμένου εργάτη. Όλοι οι κρατικοί αξιωματούχοι θα διοικούν υπό τους ίδιους όρους και θα πρέπει να βρίσκονται κάτω από το διαρκή δημοκρατικό έλεγχο της κοινωνίας.
Οι πραγματικά εργατικές οργανώσεις ολοένα και δυναμώνουν. Η νέα Εργατική Συνομοσπονδία (UNT) ισχυρίζεται ότι έχει 2 εκ. μέλη, που είναι οργανωμένα σε 500 συνδικάτα. Σε αυτά περιλαμβάνονται και τα δυο μεγαλύτερα συνδικάτα στο τομέα παραγωγής πετρελαίου (Fenepetrol και Sinutrapetrol), το βασικό συνδικάτο του δημόσιου τομέα (Fentrasep), και τα συνδικάτα του ιδιωτικού τομέα των Firestone, Pirelli, Ford, Polar και Biggot. Η παλιά διεφθαρμένη συνδικαλιστική Συνομοσπονδία (CTV) χάνει όλο και περισσότερο την υποστήριξη που είχε. Ωστόσο, μόλις το 20% των εργαζομένων είναι οργανωμένοι στα σωματεία. Η UNT έχει ήδη ξεκινήσει καμπάνια για να οργανώσει το 80% των εργαζομένων.
Η κατάληψη κάποιων χώρων δουλειάς, αλλά και οι μαζικές κινητοποιήσεις της τελευταίας περιόδου, δείχνουν μια πιο σαφή και μαχητική στροφή του κόσμου προς τα αριστερά, ενός κόσμου που απαιτεί να προχωρήσει η επανάσταση παραπέρα. Μάλιστα, στη συγκέντρωση της Πρωτομαγιάς, μερικά σωματεία κρατούσαν πανό που έγραφαν: «Να υπερασπίσουμε τη πατρίδα μας. Όχι στην εισβολή των ΗΠΑ. Για μια σοσιαλιστική Βενεζουέλα».
Η αριστερή στροφή του Τσάβες και το μαζικό κίνημα ενδεχομένως, να σπρώξουν το καθεστώς παραπέρα, σε πιο άμεσα και αποφασιστικά χτυπήματα ενάντια στον καπιταλισμό και τον ιμπεριαλισμό, ίσως και με εθνικοποιήσεις κάποιων επιχειρήσεων. Αν αυτό συμβεί, και οι ιδέες του σοσιαλισμού αναπτυχθούν δυναμικά μέσα στην επανάσταση, η πολιτική κατάσταση στη Βενεζουέλα θα έχει πολύ πιο εκτεταμένο αντίχτυπα σε διεθνές πλέον επίπεδο από ότι είχε μέχρι σήμερα.
Για να διασφαλιστεί η νίκη ο καπιταλισμός πρέπει να ανατραπεί μέσα από την εφαρμογή ενός γνήσιου σοσιαλιστικού προγράμματος. Αυτό θα πρέπει να περιλαμβάνει και ένα κάλεσμα σε ολόκληρη την εργατική τάξη της Λ. Αμερικής και των ΗΠΑ για αλληλεγγύη και υποστήριξη, όπως και για κοινό αγώνα ενάντια σε κάθε προσπάθεια του ιμπεριαλισμού να παρέμβει και να χτυπήσει αυτή την επανάσταση. Μια τέτοια έκκληση, στα πλαίσια μιας μαζικής αντι-ιμπεριαλιστικής συνείδησης, όπως αυτή έχει σφυρηλατηθεί μέσα από το αντιπολεμικό κίνημα για το Ιράκ, θα πάρει διεθνώς μαζικές διαστάσεις και θα εξαπλωθεί ακόμα και στους εργαζόμενους και τους νέους στις ΗΠΑ. Αυτή η έκκληση για διεθνή αλληλεγγύη θα πρέπει να συνδυαστεί με την ιδέα του χτισίματος μιας σοσιαλιστικής ομοσπονδίας της Λ. Αμερικής και των ΗΠΑ. Μόνο ένα τέτοιο πρόγραμμα μπορεί να νικήσει τόσο τον ιμπεριαλισμό όσο και την άρχουσα τάξη στη Βενεζουέλα.
