Του Νίκου Αναστασιάδη
Με ποσοστό 61% ο Ούγκο Τσάβες κέρδισε την επανεκλογή του στην προεδρία της Βενεζουέλας, επικρατώντας άνετα του κοινού υποψηφίου της αντιπολίτευσης Μανουέλ Ροζάλες.
Το αποτέλεσμα των εκλογών στην Βενεζουέλα εμφανίστηκε σε πολλές τηλεοπτικές οθόνες το βράδυ της Κυριακής 3/12. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι προσέλκυσαν δυσανάλογα μεγάλο ενδιαφέρον σε σχέση με άλλες χώρες του 3ου κόσμου. Γιατί; Από την μία εκατομμύρια εργαζόμενοι σε όλο τον κόσμο παρακολουθούν την πορεία του πειράματος του «Σοσιαλισμού του 21ου αιώνα» και προσπαθούν να δουν αν θα βγάλει πουθενά. Από την άλλη μέσω των γραφείων της CIA και του Λευκού Οίκου, η καπιταλιστές διεθνώς παρακολουθούν την ίδια διαδικασία, με άλλη όμως οπτική, προσπαθώντας ακριβώς να καταφέρουν να μην βγάλει πουθενά.
«Αποστολές» και πετρέλαιο
Από την άνοδο του στην εξουσία, το 1998, ο πρόεδρος της Βενεζουέλας Ούγκο Τσάβεζ, έχει προκαλέσει πολλές συζητήσεις μέσα και έξω από την χώρα. Ξεκίνησε την «Μπολιβαριανή Επανάσταση» όπως την ονόμασε, προχώρησε στην αναγγελία του «Σοσιαλισμού του 21ου αιώνα» και με αυτά κατάφερε να έχει πολλούς φίλους και πολλούς εχθρούς.
Οι φίλοι του βρίσκονται στις φτωχογειτονιές του Καράκας και άλλων πόλεων, που είδαν μια σημαντική διαφορά στην ζωή τους. Ο Τσάβεζ καθιέρωσε τις λεγόμενες «αποστολές», με σκοπό την καταπολέμηση της φτώχειας, την πρόσβαση των φτωχών σε φτηνά είδη πρώτης ανάγκης, σε δωρεάν παιδεία και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Σε μια μπανανία, που ήταν η Βενεζουέλα μέχρι πρόσφατα, αυτή η πολιτική αποτέλεσε ανάσα ζωής για πολύ κόσμο. Για να το κάνει αυτό βασίστηκε στα χρήματα από το πετρέλαιο, και στην μεγάλη οικονομική ανάπτυξη των τελευταίων χρόνων (8-9%). Αυτοί ήταν οι λόγοι που οι εργαζόμενοι μαζικά τον υπερασπίστηκαν στις δύο μεγάλες προσπάθειες που έγιναν για την ανατροπή του (ένα πραξικόπημα και ένα λοκ-ουτ, που απέτυχαν και τα δύο).
Λύθηκαν τα προβλήματα;
Όλη αυτή η κοινωνική πολιτική του Τσάβεζ δεν έλυσε όμως όλα τα προβλήματα. Περίπου το 34% του πληθυσμού εξακολουθεί να βρίσκεται κάτω από τα όρια της φτώχειας. Μερικά εκατομμύρια μένουν ακόμα στις παραγκουπόλεις στους λόφους γύρω από το Καράκας- όπου με την πρώτη βροχή ποτάμια λάσπης τους κάνουν έξωση. Έτσι, έχουμε χιλιάδες άστεγους οι οποίοι αδυνατούν να βρουν στέγη μια και η πρωτεύουσα είναι ένα από τα πιο πυκνοκατοικημένα μέρη. Η εγκληματικότητα σ’ αυτές τις περιοχές είναι τεράστια, με τα επίσημα στοιχεία να δείχνουν ότι πολλές εμπόλεμες ζώνες είναι πιο ασφαλείς από κάποιους δρόμους του Καράκας. Ταυτόχρονα, εμφανίζονται τεράστιες ελλείψεις σε πολλά προϊόντα, αλλά και τεράστια προβλήματα στο σύστημα υγείας. Και φυσικά οι χαμηλοί μισθοί, οι ελαστικές σχέσεις εργασίας και τα υπόλοιπα εργασιακά προβλήματα εξακολουθούν να υπάρχουν.
Ποιο κοινωνικό σύστημα;
Πολλά ΜΜΕ διεθνώς κατηγορούν τον Τσάβεζ ότι φτιάχνει μια «κομμουνιστική δικτατορία». Είναι όμως έτσι;
Το σίγουρο είναι ότι βλέπουμε μια επαναστατική διαδικασία να λαμβάνει χώρα στην Βενεζουέλα τα τελευταία χρόνια. Οι συζητήσεις για το τι είναι σοσιαλισμός, τι καπιταλισμός, πως θα προχωρήσει η επανάσταση, πως θα αντισταθούμε στις ΗΠΑ, κτλ, δεν είναι πια μια θεωρητική αναζήτηση για τους εργαζόμενους αλλά μια καθημερινότητα. Σε ένα πρόσφατο γκάλοπ (International Herald Tribune- 23/11) 37% δήλωσαν ότι θέλουν ένα σοσιαλιστικό σύστημα και μόνο 22% ήταν υπέρ ενός καπιταλιστικού, ενώ 33% τάχθηκαν υπέρ τις μικτής οικονομίας. Έχουν αρχίσει να γίνονται κάποιες καταλήψεις εγκαταλελειμμένων εργοστασίων, ενώ έχουν γίνει και δειλά βήματα προς την κατεύθυνση ύπαρξης εργατικού ελέγχου σε κάποιες δημόσιες επιχειρήσεις. Οι «Μπολιβαριανοί Κύκλοι» που ίδρυσε ο Τσάβεζ υπάρχουν, αλλά δυστυχώς περιορίζονται μόνο σε όργανα προστασίας του καθεστώτος σε περίπτωση επίθεσης. Έχει ξεκινήσει επίσης η δημιουργία «Κοινοτικών Συμβουλίων» στις γειτονιές, σε μια προσπάθεια να εμπλακεί ο πληθυσμός στις τοπικές αποφάσεις.
Το φάντασμα της γραφειοκρατίας
Στην πρόσφατη συνέλευση του ΟΗΕ ο Τσάβεζ αποκάλεσε τον Μπούς «διάβολο». Εκτός όμως από τον εξωτερικό «διάβολο» υπάρχει και ένας ακόμα, που κατατρώει από μέσα την επαναστατική διαδικασία στην Βενεζουέλα. Αυτός είναι η παλιά και νέα γραφειοκρατία, που μαζί με τους καπιταλιστές υπονομεύουν κάθε μέρα τις αλλαγές που προωθούνται.
«Ένας κούκος δεν φέρνει την άνοιξη» «Ότι δεν πάει μπρος πάει πίσω». Σε αυτές τις δύο φράσεις μπορεί να συμπυκνωθεί η κατάσταση στην Βενεζουέλα σήμερα. Οι εργαζόμενοι και τα λαϊκά στρώματα ζητάνε παραπάνω. Ο Τσάβεζ όμως πατάει πάνω σε δύο βάρκες. Από την μια παίρνει φιλολαϊκά μέτρα, από την άλλη κάνει ανοίγματα στους καπιταλιστές καλώντας τους να επενδύσουν και να συμμετέχουν περισσότερο στην πολιτική ζωή. Αυτό ακριβώς που έκανε και ο Αλλιέντε στην Χιλή λίγο πριν ανατραπεί από το στρατιωτικό πραξικόπημα του Πινοσέτ.
Για να μην ξαναγίνει αυτό υποστηρίζουμε:
-Την ανεξάρτητη οργάνωση της εργατικής τάξης μέσα από ανεξάρτητα ταξικά συνδικάτα
-Την επέκταση όλων των συμμετοχικών θεσμών, με ουσιαστικές αρμοδιότητες, στη βάση των εκλεγμένων και άμεσα ανακλητών αντιπροσώπων που οι μισθοί τους δεν θα ξεπερνούν αυτούς των εργαζομένων.
-Την εθνικοποίηση όλων των μεγάλων επιχειρήσεων κάτω από εργατική διαχείριση και έλεγχο.
-Τον εξοπλισμό των οργανωμένων μαζών για να αντισταθούν σε κάθε προσπάθεια ανατροπής του καθεστώτος.
