Ελένη Μπέκου, Πρωτοετής φοιτήτρια στο Τμήμα γλωσσικών και διαπολιτισμικών σπουδών Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Εύλογες αντιδράσεις έχει προκαλέσει μία ανακοίνωση του Tim Davie, διευθυντή του Βρετανικού ειδησεογραφικού φορέα BBC σχετικά με νέους περιορισμούς που πρόσθεσε στον κώδικα δημοσιογραφικής δεοντολογίας του δημόσιου βρετανικού ραδιοτηλεοπτικού σταθμού ή καλύτερα… στο νέο καθεστώς που έχει επιβάλει στους εργαζομένους του.
Φίμωση στο όνομα της «αντικειμενικότητας»
Επικαλούμενος λόγους «ηθικής» και «αντικειμενικότητας» ο Tim Davie εξήγγειλε πριν από λίγο καιρό νέους περιορισμούς όσον αφορά τη στάση των δημοσιογράφων στο θέμα της πολιτικής και ειδικότερα του πολιτικού ακτιβισμού. Πιο συγκεκριμένα, δεν θα τους επιτρέπεται, μεταξύ άλλων, να συμμετάσχουν σε δημόσιες συγκεντρώσεις αλλά και πορείες διαμαρτυρίας, ακόμη και αν παρευρεθούν ατομικά και όχι πίσω από το πανό των εργαζομένων του BBC. Οι περιορισμοί όμως δεν σταματάνε στις δημόσιες συναθροίσεις αλλά επεκτείνονται και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, καθώς οι δημοσιογράφοι δεν θα μπορούν να εκφράζονται πάνω σε κοινωνικά, πολιτικά και άλλα ζητήματα έστω και αν αυτό σημαίνει ένα απλό «λάικ» σε δημοσιεύσεις τέτοιου περιεχομένου!
Η απαγόρευση επιβλήθηκε στο όνομα της «αντικειμενικότητας»∙ δηλαδή, ότι αν οι εργαζόμενοι του BBC εκφράζουν δημόσια τις θέσεις τους, η κοινωνία (ή κομμάτια της) δεν θα θεωρούν τις ειδήσεις αντικειμενικές. Η φίμωση και η καταπάτηση βασικών δικαιωμάτων των εργαζομένων όπως της διαμαρτυρίας και της ελεύθερης έκφρασης δεν έχουν όμως καμία σχέση με την αντικειμενικότητα των ειδήσεων. Ένα άτομο μπορεί να είναι αντικειμενικό και να παρουσιάζει ένα θέμα αντικειμενικά, ανεξάρτητα από την άποψη που ο/η ίδιος/α έχει. Την ίδια στιγμή ένα άτομο προκατειλημμένο που δεν παρουσιάζει τα γεγονότα και τις απόψεις άλλων αντικειμενικά, δεν πρόκειται να αλλάξει στάση επειδή θα υποχρεωθεί να κρύβει τις απόψεις του στον δρόμο και στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Η «αντικειμενικότητα» αποτελεί φυσικά μόνο ένα πρόσχημα. Οι λόγοι της φίμωσης και της καταπάτησης των δικαιωμάτων των εργαζομένων αποδείχθηκαν να είναι στην πραγματικότητα πολιτικοί. Το ΒΒC έχει δεχθεί συνεχή πίεση από τους Συντηρητικούς που βρίσκονται στην κυβέρνηση αλλά και από ακροδεξιούς, οι οποίοι κατηγορούν τους εργαζομένους της για προκατάληψη κρίνοντας τη στάση τους σε κάποια θέματα, όπως για παράδειγμα τα δικαιώματα των ομοφυλόφιλων, το κίνημα «Black Lives Matter» κ.α. Εννοείται πως το BBC φρόντισε να το αποκρύψει, μαζί με το γεγονός ότι πέρυσι το τμήμα του στη Βόρεια Ιρλανδία απέσυρε τη συμμετοχή του από το Pride του Μπέλφαστ μετά από ενστάσεις ενός πολιτικού που το κατηγόρησε για προκατάληψη υπέρ του γάμου για τα ομόφυλα ζευγάρια – κάτι που ακόμα δεν είχε νομιμοποιηθεί στη Βόρεια Ιρλανδία και επομένως η στήριξη του BBC αποτελούσε κατά τη γνώμη του συγκεκριμένου πολιτικού «πρόκληση».
Αντιδράσεις
Μόλις ανακοινώθηκαν οι νέοι περιορισμοί, ξέσπασε αναταραχή μεταξύ των εργαζομένων, ειδικά όσον αφορά το θέμα του Pride, αλλά και του «Black Lives Matter» (το BBC είχε απαγορέψει στους αθλητικογράφους του να φορέσουν κονκάρδα προς υποστήριξη του κινήματος), υποστηρίζοντας ότι η υπεράσπιση των δικαιωμάτων των μειονοτήτων δεν έχει καμία σχέση με την αντικειμενικότητα. Όμως η αντικειμενικότητα είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με την υποστήριξη των δικαιωμάτων των μειονοτήτων. Τα δικαιώματα οποιασδήποτε μειονότητας δεν είναι θέμα γνώμης, όπως υποστηρίζουν οι συντηρητικοί και οι ακροδεξιοί σε διεθνές επίπεδο. Είναι βασικά ανθρώπινα δικαιώματα. Οτιδήποτε άλλο είναι προκατάληψη, δεν έχει καμία σχέση με την αντικειμενικότητα, αλλά αντιθέτως εκφράζει συγκεκριμένες πολιτικές πεποιθήσεις!
Το ΒΒC έχει δεχθεί επίσης σφοδρή κριτική, και όχι άδικα, εξαιτίας της υποκρισίας του. Από τη μία διατείνεται ότι «αγκαλιάζει» τη διαφορετικότητα, από την άλλη όμως υιοθετεί μέτρα που δεν επιτρέπουν στους εργαζομένους του να μιλήσουν ανοιχτά και να αγωνιστούν, αν θέλουν, για τα δικαιώματά των μειονοτήτων που ενσαρκώνουν στην ουσία την «διαφορετικότητα».
Η δημόσια βρετανική ραδιοτηλεόραση υπερηφανευόταν για δεκαετίες για την ανεξαρτησία και την αντικειμενικότητά της. Η φίμωση όμως των εργαζομένων της είναι μια ακόμα απόδειξη ότι τα ΜΜE που εξαρτώνται από τα κόμματα του κατεστημένου και τις διαφημίσεις των μεγάλων επιχειρήσεων δεν είναι πραγματικά ούτε ανεξάρτητα ούτε πραγματικά αντικειμενικά.
