Δημοσιεύουμε άρθρο της Κορίνας Καπετανάκη, που ζει και εργάζεται στην Γαλλία
Από τις 9 Ιουνίου, ημέρα των ευρωπαϊκών εκλογών, η Γαλλία μπήκε σε μία εξπρές προεκλογική περίοδο, ύστερα από την ανακοίνωση της διάλυσης της Βουλής από τον Μακρόν και των κακών αποτελεσμάτων της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας. Πολλές υποθέσεις ακούστηκαν από εκείνη την ημέρα ως προς τους λόγους που έκαναν τον Μακρόν να πάρει αυτή την απόφαση χωρίς να είναι εύκολο να μπει κανείς στο μυαλό του.
Άνοδος της Ακροδεξιάς
Κανείς δεν περίμενε κάτι τέτοιο (ακόμα και μέλη της κυβέρνησης) και πολύς κόσμος το έζησε σαν ένα μεγάλο σοκ. Ο βασικός λόγος ήταν ότι πρώτο κόμμα στις ευρωπαϊκές εκλογές ήταν το εθνικιστικό, ακροδεξιό κόμμα «Εθνική Συσπείρωση» με υποψήφιο τον 28χρονο Μπαρντελά, πολιτικό τέκνο της Μαρίν Λεπέν. Κηρύσσοντας εκλογές σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα και κατά συνέπεια, δίνοντας ελάχιστο χρόνο στην προεκλογική εκστρατεία, ο Μακρόν πήρε ένα τεράστιο ρίσκο να φέρει την άκρα δεξιά στην εξουσία. Τα συναισθήματα που επικράτησαν και επικρατούν ακόμα, σε όσους αντιτάσσονται στην φασιστική προπαγάνδα, ήταν ένας τεράστιος φόβος, αγωνία και θυμός.
Η απειλή να έρθει η άκρα δεξιά στην κυβέρνηση γινόταν όλο και πιο πραγματική τα τελευταία 22 χρόνια, από τότε που στις Προεδρικές εκλογές του 2002, το Εθνικό Μέτωπο του Ζαν Μαρί Λεπέν πέρναγε για πρώτη φορά στον δεύτερο γύρο. Εκατοντάδες χιλιάδες διαδηλωτές είχαν κατέβει τότε στους δρόμους και ο Σιράκ εκλέχτηκε Πρόεδρος με 82 τοις εκατό.
Μαζί με το σοκ και τον φόβο, το ίδιο βράδυ που ανακοινώθηκαν οι εκλογές γεννήθηκε σε πολλούς από εμάς, η ελπίδα και η επιθυμία να ενωθούν τα κόμματα της Αριστεράς. Την επομένη της 9ης Ιουνίου, εκπρόσωποι της Ανυπότακτης Γαλλίας (Μελανσόν), των Οικολόγων, του Κομμουνιστικού Κόμματος και του Σοσιαλιστικού Κόμματος, ανακοίνωσαν την απόφαση τους να ενώσουν τις δυνάμεις τους δημιουργώντας έναν σχηματισμό που ονομάστηκε Νέο Λαϊκό Μέτωπο. Έμπνευση για το όνομα αποτέλεσε το Λαϊκό Μέτωπο του 1934, όταν μέσα σε μία περίοδο που σημαδεύτηκε από την άνοδο του φασισμού, κόμματα της Αριστεράς ενώθηκαν έχοντας μπροστά τον κίνδυνο ενός πραξικοπήματος της ακροδεξιάς. Στις εκλογές του 1936, το Λαϊκό Μέτωπο κέρδισε 386 από τις 608 έδρες. Εκείνη η περίοδος σημαδεύτηκε από πολύ μαζικές κινητοποιήσεις, απεργίες και καταλήψεις σε κάθε είδους εργατικό χώρο. Το Λαϊκό Μέτωπο ψήφισε και καθιέρωσε εργατικά δικαιώματα όπως οι άδειες μετ’ αποδοχών και η μείωση του χρόνου εργασίας σε 40 ώρες. Δυστυχώς, το Λαϊκό Μέτωπο ηττήθηκε στη συνέχεια και είναι σημαντικό να έχουμε μία κριτική ματιά πάνω στην ιστορία του χωρίς καμία διάθεση εξιδανίκευσης.
Νέο Λαϊκό Μέτωπο
Επιστρέφοντας στο σήμερα, τα κόμματα του Νέου Λαϊκού Μετώπου κατάφεραν να συμφωνήσουν και να ετοιμάσουν ένα κοινό αναλυτικό πρόγραμμα δίνοντας έμφαση στην καλύτερη αναδιανομή του πλούτου, την υπεράσπιση των δημοσίων θεσμών όπως η Εκπαίδευση και την Υγεία και του περιβάλλοντος, την κατάργηση του νόμου για το ασφαλιστικό. Μέχρι σήμερα είναι ο σχηματισμός που έχει παρουσιάσει με μεγαλύτερη διαφάνεια το περιεχόμενο του προγράμματός του. Η κίνηση αυτή προκάλεσε τεράστια ανακούφιση και μία ελπίδα ως προς τον οδοστρωτήρα της ακροδεξιάς πολιτικής. Μεγάλες διαδηλώσεις έγιναν σε όλη τη Γαλλία τα δύο επόμενα Σαββατοκύριακα: η πρώτη έγινε ύστερα από κάλεσμα των συνδικάτων κινητοποιώντας 640.000 κόσμο σε όλη τη Γαλλία σύμφωνα με το συνδικάτο της CGT και στις οποίες συμμετείχαν πολλοί νέοι, αλλά και οικογένειες και άνθρωποι κάθε ηλικίας, συνδικάτα, και πολλές κοινωνικές οργανώσεις. Τα συνθήματα στην πλειοψηφία τους, εκφράζαν την απόρριψη του κάθε είδους ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Η δεύτερη πορεία έγινε ύστερα από κάλεσμα φεμινιστικών οργανώσεων. Ήταν δυναμική αν και είχε λιγότερο κόσμο από την προηγούμενη και ακούστηκαν συνθήματα όπως «δεν θέλουμε υπουργείο Οικιακών». Ένας από τους στόχους ήταν να μην περάσει η ψεύτικη εικόνα που προσπαθεί να περάσει η Λεπέν ως προς τη θέση της για τα δικαιώματα των γυναικών.
Το πολιτικό φάσμα του Λαϊκού Μετώπου διευρύνθηκε περιλαμβάνοντας από τον Σοσιαλιστή και πρώην Πρόεδρο της Δημοκρατίας Φρανσουά Ολάντ μέχρι τον Φιλίπ Πουτού του Νέου Αντικαπιταλιστικού Κόμματος.
Παράλληλα, μία προπαγανδιστική γραμμή του Μακρόν, που διαδίδεται, μεταξύ άλλων, δια μέσω ιδιωτικών ΜΜΕ που ελέγχονται από τον ακροδεξιό Μπολορέ, είναι αυτή «των δύο άκρων»: από τη μία η άκρα δεξιά, από την άλλη η άκρα αριστερά και στη μέση το «λογικό κέντρο» του Μακρόν! Σε αυτή τη γραμμή προστίθεται και η ιδέα της ύπαρξης αντισημιτικών στοιχείων στην άκρα Aριστερά, στον απόηχο της στάσης της Αριστεράς ως προς τον πόλεμο στην Παλαιστίνη. Από την άλλη, στην πρώτη προεκλογική του εμφάνιση, ο Μακρόν «ξέχασε» να αναφερθεί σε ό,τι αποτελεί το ρατσιστικό DNA της Εθνικής Συσπείρωσης.
Πόλωση
Η Εθνική Συσπείρωση ήρθε πρώτη με 31 τοις εκατό και συμμετοχή 51,5 τοις εκατό. Η εικόνα του χάρτη της Γαλλίας χρωματισμένη ανάλογα με τα αποτελέσματα του κάθε κόμματος αρκεί για να συνειδητοποιήσει κανείς την εξάπλωση του πρώην Εθνικού Μετώπου: υπάρχουν ελάχιστα σημεία του χάρτη που έχουν άλλο χρώμα. Εξαίρεση αποτελεί το Παρίσι όπου η Εθνική Συσπείρωση δεν βγήκε πρώτη σε κανένα διαμέρισμα. Αντιθέτως, στο βορειοανατολικό Παρίσι, στο 19ο και 20ο διαμέρισμα, πρώτο κόμμα βγήκε η Ανυπόταχτη Γαλλία και ακολουθούσε το Σοσιαλιστικό κόμμα. Έχει ενδιαφέρον ότι πρόκειται για λαϊκά διαμερίσματα με έντονο πολυπολιτισμικό χαρακτήρα. Αντίστοιχα, σε αρκετά, συχνά απομονωμένα μέρη της Γαλλίας, όπου δεν υπάρχουν ούτε μετανάστες ούτε ανεργία, η Εθνική Συσπείρωση βγήκε πρώτη και με διαφορά.
Οι λόγοι που έκαναν τη Γαλλία να βρίσκεται πολύ κοντά στο να αποκτήσει ακροδεξιά κυβέρνηση (η προηγούμενη ήταν στον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο με την κυβέρνηση του Βισύ) είναι σίγουρα πολλοί και σύνθετοι. Κάτι όμως που αναφέρεται συχνά είναι ο θυμός και το αίσθημα εγκατάλειψης σε ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού. Η ψήφος Εθνική Συσπείρωση παρουσιάζεται λοιπόν σαν μία αντίδραση σε αυτό.
Είναι πολύ δύσκολο να προβλέψει κανείς απόλυτα τί θα γίνει στη Γαλλία τις δύο επόμενες Κυριακές (πιθανότατα η ΕΣ θα βρεθεί αντιμέτωπη με το Νέο Λαϊκό Μέτωπο σε πολλές περιφέρειες στον δεύτερο γύρο). Ένας λόγος είναι ότι πρόκειται για βουλευτικές (αυτό που θα μετρήσει είναι ο αριθμός εδρών) και όχι ευρωπαϊκές. Επίσης μία σημαντική παράμετρος είναι το ποσοστό συμμετοχής. Έχει δημιουργηθεί ένα πραγματικό κίνημα με στόχο να μπορέσουν να ψηφίσουν με επιστολική ψήφο όσοι δεν θα μπορέσουν να ψηφίσουν (καθώς πολύς κόσμος θα λείπει) και αυτό περισσότερο στον χώρο της Αριστεράς.
Δυστυχώς παρατηρείται ήδη μία όξυνση των ρατσιστικών στάσεων και σχολίων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι αναστολές χαλαρώνουν όλο και περισσότερο περνώντας σε κάτι που μοιάζει με την «κοινοτοπία του κακού» (Χάνα Αρεντ). Στις πρωινές ειδήσεις ακούσαμε ότι ο διευθυντής του ραδιοφωνικού σταθμού Europe 1 απαγόρευσε στους δημοσιογράφους του να χαρακτηρίζουν την Εθνική Συσπείρωση «ακροδεξιό κόμμα»…
Ήδη ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας, όπως διάφορες μειονότητες, μετανάστες, άνθρωποι με ξένη καταγωγή, ζει έναν πολύ μεγάλο και δικαιολογημένο φόβο για ό,τι μπορεί να απειλήσει τη ζωή τους. Όπως και φυσικά ένα ακόμα ευρύτερο κομμάτι της κοινωνίας που έχει συνείδηση του τί σημαίνει ακροδεξιά και εθνικισμός για το μέλλον της κοινωνίας, των θεσμών της, των ελευθεριών και δικαιωμάτων.
Πέρα όμως από τον φόβο, φαίνεται ότι έχει γεννηθεί και εξαπλωθεί μία έντονη αγωνιστική διάθεση σε ανθρώπους, πολύ συχνά νέους, που ανήκουν σε διάφορες κοινωνικές και πολιτικές συλλογικότητες. Η ελπίδα έρχεται από αυτή τη μαχητικότητα και διάθεση αντίστασης που ξεπερνάει τον χρονικό ορίζοντα των εκλογών.
Διαβάστε την θέση του Ξ για τις εκλογές στην Γαλλία εδώ
