Άρθρο της Σύνταξης από το νέο τεύχος του «Ξ», 471, 19 Απρίλη – 3 Μάη, που κυκλοφορεί
Η εικόνα που εμφανίζουν οι άνθρωποι που κρατούν στα χέρια τους τις τύχες του ελληνικού και τουρκικού λαού, δηλαδή η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ στην Ελλάδα και ο Ερντογάν στην Τουρκία θα ήταν κωμική αν τα πράγματα δεν ήταν τόσο επικίνδυνα.
Τις μέρες αυτές κυριαρχεί το θέμα της σημαίας. «Ανεβάσαμε σημαία» στην τάδε βραχονησίδα, λένε διάφοροι στην ελληνική πλευρά, «εμείς κατεβάσαμε τη σημαία» λέει ο Τούρκος πρωθυπουργός Γιλντιρίμ. «Όχι δεν την κατεβάσατε», απαντά ο δήμαρχος Φούρνων. «Όχι, την κατεβάσαμε» ανταπαντά ο αντιπρόεδρος της τουρκικής κυβέρνησης. Το λιμενικό ψάχνει να ανακαλύψει αν τελικά κατέβηκε κάποια ελληνική σημαία από κάποια βραχονησίδα και ποια…
Παίζουν με τις ζωές μας
«Ο πατριωτισμός είναι το τελευταίο καταφύγιο του κάθε απατεώνα» είχε πει κάποτε ο βρετανός διανοητής Σάμουελ Τζόνσον. Ο Τζόνσον πέθανε το… 1784 αλλά 250 περίπου χρόνια μετά τα λόγια του εξακολουθούν να ισχύουν.
Έτσι μια παρέα από τους Φούρνους (που όμως κατοικεί μόνιμα στην Αθήνα) βλέπουν τα ονόματά τους να φιγουράρουν στα μίντια επειδή ανέβασαν σημαίες στις βραχονησίδες γύρω από τους Φούρνους· και γεμάτοι πατριωτική έπαρση δηλώνουν ότι το έκαναν για την πατρίδα και για τον Γιώργο Μπαλταδώρο.
Ο πιλότος Γιώργος Μπαλταδώρος, που χάθηκε νωρίς, τραγικά και άδικα, γίνεται θέμα εκμετάλλευσης από τους πάντες – μέχρι και από τον πρωθυπουργό που δηλώνει στο Καστελόριζο πως ο Γ. Μπαλταδώρος «ανήκει στο πάνθεον των ηρώων» ή ακόμα και από τον ζαχαροπλάστη-«ρατσιστή της γειτονιάς σας» όπως αρέσκεται να αυτοαποκαλείται ο κ. Κωνσταντινίδης, που προσφέρει 500 € το μήνα σύνταξη στην οικογένεια του Γ. Μπαλταδώρου…
Ο Τούρκος πρόεδρος Ερντογάν και ο πρωθυπουργός Γιλτιρίμ απειλούν και βρίζουν με κάθε μικρή αφορμή! Ο ΣΥΡΙΖΑ διαμαρτύρεται και καταγγέλλει την επιθετικότητα και τους χαρακτηρισμούς τους· αλλά βγάζει επίσημη ανακοίνωση με την οποία αποκαλεί τον Ερντογάν… «Σουλτάνο»(!) ενώ ο Καμμένος τον αποκαλεί «τρελό»!!
Η κατρακύλα δεν έχει τέλος. Αν τολμήσουν να πατήσουν σπιθαμή γης, θα τους κάνουμε ότι τους κάναμε το 1821, λέει ο υπουργός Άμυνας. Ξεχνάει να αναφέρει το 1922 και το 1974. Και ο Γιλντιρίμ αναλαμβάνει να του το υπενθυμίσει…
Τα παραδείγματα είναι πολλά. Ο κόσμος είναι βαθιά ανήσυχος, αλλά οι πολιτικοί κάνουν επίδειξη ισχύος και μαγκιάς.
Στο γήπεδο των ακροδεξιών
Σ’ αυτές τις συνθήκες η Ακροδεξιά παίζει στο δικό της έδαφος. Όποτε οι εθνικιστές και η ακροδεξιά είχαν το πάνω χέρι, οδήγησαν σε τραγωδίες αλλά επιμένουν να προβάλλουν την πολεμική αναμέτρηση σαν τη λύση στο πρόβλημα των Ελληνοτουρκικών διαφορών. Νομίζουν πως θα πάρουν εκδίκηση για τις ήττες του παρελθόντος με βασικό επιχείρημα την… «ελληνική ψυχή».
Δεν έχουν καταλάβει ακόμα πως αυτό που βασικά κερδίζει τους πολέμους, δεν είναι «η ψυχή» αλλά τα αεροπλάνα, τα τανκς, τα πολεμικά πλοία, κοκ. Σε όλα αυτά υπερτερεί η Τουρκία. Η οικονομία της είναι 4 φορές πιο ισχυρή από την ελληνική και ο πληθυσμός της 7 φορές. Έχει πολύ μεγαλύτερο στρατό ξηράς, μεγαλύτερο πολεμικό στόλο, περισσότερα αεροπλάνα και άρματα μάχης και μια δική της ισχυρή πολεμική βιομηχανία που η Ελλάδα δεν έχει. Ο τουρκικός στρατός είναι ο 8ος ισχυρότερος στρατός του πλανήτη. Ο ελληνικός είναι στην 28η θέση.
Είναι όμως ποτέ δυνατό να περιμένεις στοιχειώδη σοβαρότητα ή έστω απλή λογική από ακροδεξιούς εθνικιστές;
Δεν υπάρχει λύση στη βάση του καπιταλισμού
Όσο υπάρχει καπιταλισμός στην Ελλάδα και την Τουρκία η διαμάχη θα συνεχίζεται και ο κίνδυνος του πολέμου θα είναι υπαρκτός. Είναι γεγονός πως η επιθετικότητα στην εποχή μας προέρχεται κύρια από το τουρκικό κατεστημένο, αλλά η βάση αυτής της αντιπαράθεσης είναι το γεγονός πως οι δύο χώρες ανταγωνίζονται για κυριαρχία στην ευρύτερη περιοχή μας. Έτσι είναι ο καπιταλισμός: ο δυνατός νικά και η μάχη για την ισχύ δεν μπορεί να σταματήσει ποτέ. Γι’ αυτό και ακόμα και για μια «σπιθαμή» εδάφους ή χωρικών υδάτων, οι λαοί μπορεί να οδηγηθούν στα σφαγεία των πολέμων.
Υπάρχει μία πραγματική σύγκρουση συμφερόντων ανάμεσα σε δυο άρχουσες τάξεις, Ελλάδας και Τουρκίας, που παλεύουν για κυριαρχία στην ευρύτερη περιοχή: το Αιγαίο, η υφαλοκρηπίδα, οι γκρίζες ζώνες κλπ έχουν να κάνουν με οικονομικά και στρατηγικά συμφέρονται των δυο αρχουσών τάξεων και αυτές οι διαφορές είναι αγεφύρωτες.
Όμως, για τους εργαζόμενους αυτά δεν έχουν κανένα νόημα. Τι έχει να μοιράσει ο Έλληνας εργαζόμενος με τον Τούρκο εργαζόμενο; Ένα παράδειγμα: οι περιοχές που σήμερα αποτελούν γκρίζες ζώνες δεν θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν από κοινού από τους Έλληνες και Τούρκους κατοίκους στα γύρω νησιά και τα τουρκικά παράλια; Όχι βέβαια για να εξορύξουν πετρέλαιο, όπως έχουν στο μυαλό τους οι σημερινές κυβερνήσεις και οι καπιταλιστές, γιατί αυτό θα απειλούσε όλο το Αιγαίο με καταστροφή. Αλλά, για παράδειγμα, για τουριστική αξιοποίηση που θα απέφερε οφέλη και στους δύο και θα έδινε ένα έξοχο παράδειγμα συνεργασίας των δυο λαών! Τέτοια απλά πράγματα είναι αδύνατο να γίνουν πραγματικότητα όσο κυριαρχεί ο καπιταλιστικός ανταγωνισμός ανάμεσα στις άρχουσες τάξεις των δύο χωρών!
Πάλη για την ειρήνη
Η εξοντωτική κούρσα των εξοπλισμών δεν αποτελεί εγγύηση για την ειρήνη. Απλά, κάνει την επόμενη πολεμική αναμέτρηση πολύ πιο καταστροφική!
Την ειρήνη μπορεί να τη διασφαλίσει μόνο η φιλία των λαών, η οποία να μπει εμπόδιο στα πολεμικά σχέδια των στρατηγών και των κυβερνήσεων. Για να υπάρξει όμως αυτή πρέπει να πάρει πρωτοβουλίες η Αριστερά. Δυστυχώς στη χώρα μας ο κύριος όγκος της Αριστεράς, το ΚΚΕ και η ΛΑΕ χαρακτηριστικά, το έχουν ρίξει στον «πατριωτισμό». Πρόκειται για μια λαθεμένη πολιτική που έμμεσα ενισχύει τον εθνικισμό. Η σωστή πολιτική για την Αριστερά είναι το διεθνιστικό κάλεσμα προς τους Τούρκους εργαζόμενους για κοινό αντιπολεμικό αγώνα και για κοινή πάλη για να κοινά προβλήματα: ενάντια στη φτώχεια και την εκμετάλλευση, ενάντια στον καπιταλισμό και τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις.
Ο πόλεμος, σήμερα, δεν είναι πιθανός, αλλά…
Παρά την υπεροπλία που έχει Τουρκία απέναντι στην Ελλάδα αυτή δεν είναι τέτοια που να επιτρέπει στην Τουρκία νίκη σε περίπτωση πολέμου. Ο επιτιθέμενος, που στη συγκεκριμένη συγκυρία είναι η Τουρκική άρχουσα τάξη, χρειάζεται πολύ μεγάλη υπεροπλία σε σχέση με τον αμυνόμενο. Γι’ αυτό, το σενάριο μιας πολεμικής αναμέτρησης δεν είναι το πιο πιθανό.
Αν γινόταν ένας πόλεμος δεν θα υπήρχε ουσιαστικός νικητής, το αποτέλεσμα θα ήταν η αμοιβαία καταστροφή και αιματοχυσία.
Από την άλλη δεν πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός. Αυτό που φαίνεται εκ πρώτης όψεως παράλογο δεν μπορεί να αποκλειστεί καθόλου όταν επικεφαλής κυβερνήσεων βρίσκονται άτομα που με τη συμπεριφορά τους ρίχνουν ακατάπαυστα νερό στο μύλο του εθνικιστικού φανατισμού. Ενδεικτικά, να τι είπε ο Καμμένος στις 2 Απρίλη.
«…να ξέρετε ότι η κατάσταση των τουρκικών δυνάμεων είναι απελπιστική αυτή τη στιγμή. Το 80% των τεθωρακισμένων τους είναι διαλυμένα, το 60% των δυνάμεων τους σε προσωπικό, σε πιλότους κλπ. βρίσκεται εκτός στρατεύματος…»
Το μόνο που δεν είπε ήταν «εμπρός να πάρουμε τη Σμύρνη…». Με τέτοιες κουβέντες ενθαρρύνεται ο κάθε επίδοξος «ήρωας» να ανεβάσει σημαίες σε βραχονησίδες… Από μια τέτοια συμπεριφορά στα Ίμια, το 1996, οι δυο χώρες παρά λίγο να πάνε σε πόλεμο!
Για τους πολεμοχαρείς, ακροδεξιούς, πατριώτες, έχουμε κακά νέα. Η σχετικά περιορισμένη υπεροπλία που έχει σήμερα η Τουρκία απέναντι στην Ελλάδα, χρόνο με το χρόνο θα μεγαλώνει και η Ελλάδα θα βρίσκεται σε όλο και πιο δυσχερή θέση.
- Το 2009 η Ελλάδα δαπανούσε 9 δισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο για εξοπλισμούς, ενώ το 2017 δαπάνησε μόλις 4,7 δισ. δολ, που αντιστοιχεί στο 2,36% του ΑΕΠ (ενώ ο μέσος όρος των ευρωπαϊκών χωρών του ΝΑΤΟ δεν ξεπερνά το 1,46%).
- Από την άλλη πλευρά, η Τουρκία δαπάνησε 12,1 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό που αντιστοιχεί σε 1,5% του ΑΕΠ.
Με άλλα λόγια, με πολύ μικρότερο κόστος για την οικονομία της η Τουρκία εξοπλίζεται με πολύ ταχύτερους ρυθμούς από την Ελλάδα. Στην πραγματικότητα η ελληνική οικονομία δεν αντέχει αυτή την κούρσα!
Οι εργαζόμενοι πρέπει να παραμερίσουν κάθε πολεμικό παιάνα από τους θερμοκέφαλους εθνικιστές. Η ειρήνη δεν πρέπει να διαπραγματεύεται. Και ο δρόμος για την ειρήνη είναι ένας και μόνο ένας: η φιλία των λαών σαν απάντηση στον εξοπλισμό των καπιταλιστών.