Τελικά αυτό το ποτάμι πίσω δεν γυρνά.

H αποχώρηση του ΠΑΣΟΚ από τη συζήτηση για την αναθεώρηση του συντάγματος αποτελεί τη δεύτερη σημαντική επιτυχία του κινήματος μετά από εκείνη της αναβολής της κατάθεσης του νέου νόμου πλαίσιο τον περασμένο Ιούνιο.

Η επιτυχία αυτή του κινήματος η οποία δημιουργεί σημαντικά προβλήματα συνολικά για την διαδικασία της αναθεώρησης αποδεικνύει μια παλιά αλήθεια των κινημάτων και της ταξικής πάλης: μόνο οι δυναμικοί αγώνες μπορούν να φέρουν αποτελέσματα.

Ο αγώνας συνεχίζεται

Το κίνημα έχει κερδίσει μια δεύτερη και πιο σημαντική μάχη. Όχι όμως ακόμα τον πόλεμο. Η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ δεν διαφωνεί επί της ουσίας με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια. Αλλωστε αποτελεί και ψηφισμένη θέση του από το συνέδριο και το Εθνικό Συμβούλιο και οι διαφωνούντες (Βενιζέλος, Λοβέρδος, Σημίτης) συμφωνούν με τα ιδιωτικά πανεπιστήμια και διαφωνούσαν μόνο για την τακτική που θα έπρεπε να ακολουθήσει ο Γ.Παπανδρέου

Αυτό σημαίνει πως το θέμα παραμένει ανοικτό και τώρα που η κυβέρνηση πάει να το ψηφίσει έστω και μόνη της στις 22-28 Φλεβάρη και στην επόμενη βουλή.

Επιπλέον η κυβέρνηση έχει δηλώσει πως θα κατεβάσει σύντομα τον νέο νόμο πλαίσιο. Από τις μέχρι τώρα διαρροές φαίνεται πως θα υπάρχει «στρογγύλεμα» του νόμου σε μερικά δευτερεύοντα για την κυβέρνηση ζητήματα (π.χ. για τους «αιώνιους» φοιτητές) αλλά θα παραμείνουν τα βασικά που είναι: η σύνδεση της κρατικής χρηματοδότησης με την αξιολόγηση των σχολών από την αγορά και η κατάργηση του ασύλου.

Επομένως η συνέχιση του αγώνα πρέπει να έχει σαν στόχο εκτός από την μη ψήφιση του άρθρου 16 και την οριστική απόσυρση του νέου νόμου πλαίσιο τώρα.

Η δυναμική που έχει αναπτύξει το κίνημα μπορεί να καταφέρει μια ακόμα πιο σημαντική νίκη: την οριστική ανατροπή των σχεδίων της κυβέρνησης στην παιδεία. Και αυτή δεν θα είναι μια νίκη μόνο για την παιδεία αλλά για ολόκληρη την κοινωνία

Οι εργαζόμενοι θα δουν στον αγώνα των φοιτητών και των καθηγητών το δρόμο για τη νίκη και των δικών τους αγώνων.

Επίσης το κίνημα της παιδείας θα αισθανθεί πιο δυνατό μπροστά σε οποιαδήποτε επίθεση από την τωρινή κυβέρνηση. Και βέβαια όποια κυβέρνηση προκύψει από τις επόμενες εκλογές δικαιολογημένα θα θεωρεί το θέμα της παιδείας «καυτή πατάτα».

Τα μαθήματα του αγώνα

Για το ίδιο το κίνημα όλος αυτός ο αγώνας αποτελεί ένα πολύτιμο μάθημα. Την σημασία της συμμετοχής στις ΓΣ και στις πορείες. Την παράκαμψη της λογικής «η εξεταστική πάνω από όλα» όταν διακυβεύεται η δημόσια παιδεία και η αξία των πτυχίων. Ότι για να πετύχει ένας αγώνας χρειάζεται αιτήματα, σωστή τακτική και σχεδιασμό. Ότι χρειάζεται οργάνωση καθώς ο καθένας από μόνος του δεν μπορεί να αλλάξει την κατάσταση. Για το πως πρέπει να οργανώνονται τα συντονιστικά και να περιφρουρούνται οι αγώνες. Μέσα στα πανεπιστήμια και στα ΤΕΙ υπάρχουν 3 «κόσμοι». Ο ένας αφορά αυτούς που έλκονται από τα πάρτυ και τις εκδρομές στη Μύκονο και ονειρεύονται να γίνουν γιάπηδες. Ο δεύτερος αφορά ένα σημαντικό στρώμα που χωρίς να είναι αδιάφορο για τα προβλήματα βασικά ενδιαφέρεται να τελειώσει γρήγορα τη σχολή για να μπορέσει να δουλέψει. Και ο τρίτος αφορά όσους ανήκουν ή κινούνται γύρω από τις αριστερές φοιτητικές παρατάξεις και αποτέλεσαν την ατμομηχανή των κινητοποιήσεων καταφέρνοντας να πείσουν και να κινητοποιήσουν ένα σημαντικό κομμάτι από το ενδιάμεσο στρώμα που προαναφέραμε.

Η ηγεσία της ΠΚΣ – ακόμα και σε αντίθεση με κομμάτια της βάσης της- αρχικά ήταν εναντίον, μετά σύρθηκε και τελικά συμμετέχει με μόνο όμως κριτήριο και στόχο τον έλεγχο του κινήματος και τον εξοβελισμό όλων των υπολοίπων τους οποίους ουσιαστικά θεωρεί «συνοδοιπόρους της ΝΔ, του ΠΑΣΟΚ και της ΕΕ». (δες αποσπάσματα από προκήρυξη της ΚΝΕ στην σελ. 8).

Τα ΕΑΑΚ, το Δίκτυο (ΣΥΝ) και γενικά τα σχήματα με κόσμο που πρόσκειται στην εξωκοινοβουλευτική αριστερά και τους ανένταχτους ουσιαστικά σήκωσαν το μεγαλύτερο μέρος της ευθύνης για την πορεία αυτού του κινήματος. Οι φοιτητές και οι σπουδαστές του Ξ συμμετέχουν στο κίνημα προτείνοντας αιτήματα και πρόγραμμα δράσης που θεωρούμε ότι συμβάλλουν στην νίκη του κινήματος. Παράλληλα επιδιώκουν μέσα από αυτόν τον αγώνα να προκύψει μια νέα αριστερά στις σχολές που να είναι απαλλαγμένη από τα προπατορικά αμαρτήματα της υπάρχουσας: βερμπαλισμός, αλαζονεία, έλλειψη προγράμματος και πραγματικής εσωτερικής δημοκρατίας, καπελώματα, λειψή κατανόηση της σημασίας και κυρίως του τρόπου σύνδεσης του αγώνα των φοιτητών με το εργατικό κίνημα.

***

Τα σχέδια της κυβέρνησης

Η κυβέρνηση μεθόδευε από την πρώτη στιγμή της εκλογής της την επίθεση στην παιδεία.

Πέρασε τους νόμους για την αξιολόγηση και την δια βίου μάθηση και έστησε το Εθνικό Συμβούλιο Παιδείας για να δώσει την ψεύτικη εικόνα του διαλόγου ώστε να περάσει ευκολότερα το βασικό της στόχο: την παράδοση της παιδείας στις επιχειρήσεις και την απόσυρση του κράτους από την ευθύνη της χρηματοδότησης της εκπαίδευσης.

Απαξίωσε συστηματικά καθετί που είχε σχέση με τη δημόσια παιδεία: μαθητές, φοιτητές, δάσκαλους και καθηγητές όλων των βαθμίδων. Σύμφωνα με τα ΜΜΕ και την κυβέρνηση τα σχολεία και τα πανεπιστήμια ήταν άντρα βιαστών, ναρκομανών, ερωτικών οργίων, αργόσχολων ή κομπιναδόρων εκπαιδευτικών. Όλα αυτά προκειμένου να πειστεί η κοινή γνώμη, να μην αντιδράσει το κίνημα και να επιβάλλει την πολιτική της.

Εβλεπε την πρωτιά της ΔΑΠ επί 19 χρόνια στους φοιτητές και νόμιζε ότι οι όποιοι αγώνες δεν θα της ήταν εμπόδιο. Στις βασικές της επιλογές (άρθρο 16, επιχειρηματικό πανεπιστήμιο) ήξερε ότι είχε και τη σύμφωνη γνώμη της ηγεσίας του ΠΑΣΟΚ. Οπότε ποιος θα την εμπόδιζε;

Ο νέος νόμος πλαίσιο είχε σαν βασικό στόχο τα 4ετή επιχειρησιακά προγράμματα, την εισαγωγή μάνατζερ και την ουσιαστική κατάργηση του ασύλου ώστε να κτυπιούνται πιο εύκολα οι αγώνες των φοιτητών και των καθηγητών (δες πιο αναλυτικό άρθρο σελ. 10).

Η αναθεώρηση του άρθρου 16 στόχευε να δώσει πράσινο φως στο κεφάλαιο για να αλώσει όποιο κομμάτι ήθελε από τα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ και παράλληλα να μετατρέψει σε μια νύκτα σε πανεπιστήμια όλα τα ΚΕΣ, κολλέγια, ΙΕΚ αυξάνοντας έτσι τα κέρδη των ιδιοκτητών τους.

***

Η παγίδα της «αυτοτέλειας»

Σε όλες τις πρόσφατες ανακοινώσεις της καθώς και στην πρόσφατη σύνοδο πρυτάνεων στο Καστρί η Μ.Γιαννάκου αναφέρεται στην παροχή οικονομικής και διοικητικής αυτοτέλειας στους πανεπιστημιακούς που θα προβλέπει ο νέος νόμος πλαίσιο. Αφήνει να διαρεύσει μάλιστα ότι θα υποχωρήσει και από τη θέση για τον διορισμό εξωπανεπιστημιακών μάνατζερ στις σχολές που προέβλεπε το προσχέδιο του νέου νόμου τον Ιούνιο. Εμφανίζεται έτσι να ικανοποιεί ένα αίτημα της πανεπιστημιακής κοινότητας.

Στην πραγματικότητα αυτή η θέση αποτελεί παγίδα που προσφέρεται σαν δόλωμα στους πανεπιστημιακούς προκειμένου να συμφωνήσουν με τις προτάσεις της κυβέρνησης. Η ακαδημαϊκή αυτοτέλεια και αυτονομία των ιδρυμάτων θα είχε νόημα σε συνθήκες επαρκούς χρηματοδότησης και δημοκρατικής συμμετοχής της εκπαιδευτικής κοινότητας και της κοινωνίας στη λήψη των αποφάσεων.

Οικονομική αυτοτέλεια όμως στις σημερινές συνθήκες, που τα πάντα αποφασίζονται από την κυβέρνηση και διορισμένα από αυτήν όργανα και η Ελλάδα είναι από τους ουραγούς στις κρατικές δαπάνες για τα πανεπιστήμια και την έρευνα, η εφαρμογή αυτής της θέσης έχει ένα και μόνο νόημα: ότι το κάθε πανεπιστήμιο θα έτρεχε στην αγορά για να βρει χορηγούς ή να επιβάλλει δίδακτρα, ή το πιθανότερο και τα δύο. Αυτό θα οδηγούσε σε ακύρωση του επιστημονικού του χαρακτήρα καθώς ουσιαστικά θα το μετέτρεπε σε έρμαιο των επιδιώξεων του κάθε χορηγού.

Επιπλέον η αυτοτέλεια δεν μπορεί να οδηγεί στο ότι κάθε πανεπιστήμιο δηλ. ο εκάστοτε πρύτανης θα κάνει ότι θέλει. Αυτό θα οδηγήσει σε ένα αλαλούμ χειρότερο από το σημερινό όπου κάθε πόλη θέλει το ΑΕΙ της ή το ΤΕΙ της προκειμένου να καλύψει τις οικονομικές της ανάγκες.

Χρειάζεται συνολικός και δημοκρατικός σχεδιασμός της ανώτατης παιδείας με γνώμονα τις κοινωνικές ανάγκες, τις επιστημονικές εξελίξεις. Αυτός ο σχεδιασμός δεν μπορεί να αποφασίζεται από το υπουργείο παιδείας στην οδό Μητροπόλεως. Είναι έργο της πανεπιστημιακής κοινότητας μέσα από τις συλλογικά εκφρασμένες αποφάσεις των εκλεγμένων οργάνων των φοιτητών, των μελών ΔΕΠ σε συνεργασία με επιστημονικούς και κοινωνικούς φορείς(επιστημονικές ενώσεις, συνδικάτα κοκ).

Ένα ελεύθερο και δημιουργικό πανεπιστήμιο σημαίνει πάνω από όλα την συμμετοχή όλων των μελών του στον καθορισμό της λειτουργίας και του περιεχομένου σπουδών του στα πλαίσια ενός συνολικού σχεδίου για την δημόσια παιδεία.

***

Από τον Μάη

Το φοιτητικό κίνημα του περασμένου Μάη-Ιούνη αιφνιδίασε την κυβέρνηση. Παρότι αρχικά ήταν αντίθετες οι 3 μεγαλύτερες φοιτητικές παρατάξεις (ΔΑΠ-ΠΑΣΠ-ΠΚΣ) οι καταλήψεις ξέσπασαν σαν φωτιά και αγκάλιασαν 420 από τις 457 σχολές. Αυτή η εξέλιξη ανάγκασε την ΠΚΣ(ΚΝΕ) να κάνει στροφή 180ο ένα μήνα μετά την έναρξη του κινήματος και προκάλεσε σοβαρές ρωγμές μέσα στην ΠΑΣΠ(ΠΑΣΟΚ).

Tα ΜΑΤ και η καταστολή δεν πτοούν το κίνημα. Η αναβολή του νέου νόμου πλαίσιο αποτελεί την πρώτη ήττα της κυβέρνησης από το μαζικό κίνημα στη διάρκεια της θητείας της.

Στον Οκτώβρη

Τον Οκτώβρη μετά την ηρωική απεργία των δασκάλων, η οποία όμως δεν είχε νικηφόρο αποτέλεσμα, η κυβέρνηση νόμισε ότι ήρθε η ώρα. Έχοντας το πράσινο φως του Γ.Παπανδρέου μεθοδεύει την ψήφιση του άρθρου 16 του συντάγματος και την δημιουργία κλίματος συναίνεσης στην παιδεία. Επιλέγεται μετά από πρόταση του ΠΑΣΟΚ(!) ο Γενάρης σαν η πιο κατάλληλη περίοδος καθώς προηγούνται οι γιορτές και ακολουθεί η εξεταστική των φοιτητών.

Και μετά στον Γενάρη

Ενθαρυμένη και από τις δημοσκοπήσεις η κυβέρνηση δηλώνει ότι αμέσως μετά την ψήφιση του άρθρου 16 θα κατατεθεί ο νέος νόμος πλαίσιο και ξεχωριστά πρόταση για την κατάργηση του ασύλου.

Παράλληλα εξαπολύει μια άνευ προηγουμένου επίθεση στο δημόσιο πανεπιστήμιο, τους φοιτητές και τους καθηγητές υπερπροβάλλοντας τα μπάχαλα 100 ατόμων για να κερδίσει την κοινή γνώμη με το μέρος της. Στην τηλεοπτική εκπομπή ΑΝΑΤΡΟΠΗ του Γ.Πρετεντέρη τα πλάνα με τους φλεγόμενους αστυνομικούς και τα επεισόδια της πορείας της 17ης Γενάρη στην Αθήνα καλύπτουν 23 από τα 48 λεπτά της εκπομπής. Στις 24 Γενάρη που δεν υπάρχουν επεισόδια όλη η προσοχή δίνεται στο φλεγόμενο βαν της ΕΤ3.

Η ΔΑΠ προσπαθεί με τραμπουκισμούς να σπάσει τις καταλήψεις. Αυτή άλλωστε αποτελεί και την βασική της πολιτική δραστηριότητα στις σχολές.

Ένα ανεμομάζωμα πανεπιστημιακών που πρόσκεινται στην κυβέρνηση και στα παχυλά κονδύλια της ΕΕ και έχει θλιβερούς συνοδοιπόρους την δεξιά πτέρυγα του ΣΥΝ (ΑΡ.ΣΗ) φέρονται να έχουν 1000 υπογραφές –σε σύνολο 7.800 διδασκόντων-και ουσιαστικά σιγοντάρει τις επιλογές της κυβέρνησης γίνεται αμέσως δεκτό εν χορδαίς και οργάνοις από την υπουργό Παιδείας.

Όμως το κίνημα και η κοινή γνώμη δεν μασάνε. Δεκάδες χιλιάδες στις ΓΣ και στις πορείες ανατρέπουν για μια ακόμη φορά τα σχέδια της κυβέρνησης. Προκαλούν σημαντικές και δημόσιες διαφωνίες τακτικής στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και νευρική κρίση στην κυβέρνηση που οδηγούν στα ευτράπελα της επιτροπής για το άρθρο 24 όπου ο γραμματέας της ΚΟ της ΝΔ Σταύρου ψήφιζε παράνομα όταν δεν νουθετούσε σαν παιδονόμος τους άτακτους βουλευτές της ΝΔ.

Το γεγονός αυτό αξιοποιείται σαν σανίδα σωτηρίας από τον Γ.Παπανδρέου προκειμένου να αποσυρθεί από την αναθεώρηση και από την οδυνηρή γι αυτόν συζήτηση και ψηφοφορία για το άρθρο 16. Η πρόταση μομφής και το αίτημα για εκλογές ήταν για λαϊκή κατανάλωση.

Η κυβέρνηση μένει μόνη της στη συζήτηση για την αναθεώρηση. Έτσι όλα τα άρθρα και το 16 -στην καλύτερη περίπτωση- θα ψηφιστούν μόνο από τους κυβερνητικούς βουλευτές και στην επόμενη αναθεωρητική βουλή θα χρειάζονται 180 ψήφους για να αλλάξουν.

***

Οι “μειοψηφίες”

ΜΑΗΣ-ΙΟΥΝΗΣ 2006: Σε κατάληψη για 8 βδομάδες 420 από τις 457 σχολές. Απεργία διαρκείας των πανεπιστημιακών καθηγητών. 24ωρη απεργία από ΑΔΕΔΥ, 3ωρη παναττική στάση της ΓΣΕΕ και στάσεις πολλών ΕΚ

ΣΕΠΤΕΜΒΡΗΣ-ΟΚΤΩΒΡΗΣ 2006: 6 βδομάδες απεργίας των δασκάλων – 13 μέρες των καθηγητών στην δευτεροβάθμια – 1062 κατειλημένα σχολεία

ΓΕΝΑΡΗΣ – ΦΛΕΒΑΡΗΣ 2007: 319 κατειλημένες σχολές (μέχρι στιγμής) και απεργία διαρκείας των πανεπιστημιακών από τις 5/2. 13 από τις 18 συγκλήτους ΑΕΙ είναι ενάντια στα μέτρα της κυβέρνησης. Δύο 24ωρες απεργίες της ΟΛΜΕ στις 15 & 27/2. Στάσεις εργασίας της ΔΟΕ. 5 μαζικά πανεκπαιδευτικά συλλαλητήρια από την αρχή του χρόνου ενώ προετοιμάζονται ακόμα 3.

Και οι “πλειοψηφίες”

Οι διορισμένοι από την κυβέρνηση επιτροπή των 8 σοφών και το ΕΣΥΠ

Τα ΜΑΤ και τα ΜΜΕ των οποίων οι ιδιοκτήτες ορέγονται την ίδρυση ιδιωτικών ΑΕΙ (π.χ. Λαμπράκης MEGA)

Η μπαρούφα

« Είναι κακό να έρθει το Χάρβαρντ στα Πετράλωνα;»

Γ.Γιακουμάτος υφυπουργός απασχόλησης

Πας μη ΚΝίτης= πράκτορας

« …Την ίδια στιγμή ο ΣΥΝ και οι πολιτικές δυνάμεις που εκφράζονται σε ΕΑΑΚ, αριστερά σχήματα κτλ. προσπαθούν να εμφανίσουν τις ηγεσίες της ΠΟΣΔΕΠ, της ΟΛΜΕ και της ΔΟΕ, ακόμα και το Πρυτανικό Συμβούλιο σαν συμμάχους και οργανωτές του αγώνα… Πιστοί στον άκρατο αντικομμουνισμό τους που τροφοδοτείται κυρίως από τον αστικό τύπο, αναμασάνε μια ξεθωριασμένη ρητορεία (επίσημη άλλωστε θέση του ΠΑΣΟΚ) περί αυτόνομου και ανεξάρτητου φοιτητικού κινήματος, στοχεύοντας στο να απομακρυνθεί η νεολαία από τις θέσεις του ΚΚΕ και της ΚΝΕ γιατί αποκαλύπτουν σε βάθος τον αντιδραστικό χαρακτήρα αυτής της πολιτικής, τις ευθύνες των κομμάτων που τη στηρίζουν και προπαντός δείχνουν τον δρόμο για την ανατροπή τους.»

( από ανακοίνωση της ΚΝΕ στα ΑΕΙ-ΤΕΙ ΓΕΝΑΡΗΣ 2007)

***

Φοιτητικές κινητοποιήσεις στην Ευρώπη

Η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης που τώρα είναι στο επίκεντρο του αγώνα της ελληνικής νεολαίας φαίνεται πως ήδη ξυπνά κι άλλους αγώνες στην Ευρώπη. Στην Αυστρία και την Αγγλία που η ιδιωτικοποίηση ζει και βασιλεύει ακόμη και στα κατ΄ όνομα δημόσια πανεπιστήμια οι φοιτητές βγαίνουν στους δρόμους ενάντια στα υπέρογκα δίδακτρα που επιβάλλονται και αποκλείουν χιλιάδες νέων από την τριτοβάθμια εκπαίδευση. Είναι ότι ακριβώς δεν θέλουμε να γίνει και στην Ελλάδα: η μόρφωση να καταλήξει είδος πολυτελείας.

Στην Αυστρία στα τέλη Γενάρη οι φοιτητές πραγματοποίησαν μεγάλες διαδηλώσεις ενάντια στην κυβέρνηση των σοσιαλδημοκρατών η οποία προεκλογικά υποσχόταν την κατάργηση των διδάκτρων στα πανεπιστήμια- δέσμευση που δεν εκπληρώθηκε ποτέ. Η Βιέννη και το Γκρατς η δεύτερη σε πληθυσμό πόλη της Αυστρίας γνώρισαν μαζικότατες κινητοποιήσεις και οι φοιτητές δήλωναν πως αυτό ήταν μόνο η αρχή.

Στην Αγγλία ήδη τα δίδακτρα ανέρχονται σε 3000 £ ετησίως (θεωρητικά τα πανεπιστήμια είναι δημόσια!) και είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα χώρας που οι φραγμοί για την πρόσβαση στα πανεπιστήμια είναι τεράστιοι. Μπροστά στην απειλή αυτά τα δίδακτρα να αυξηθούν, η οργάνωση socialist students, (η νεολαία του αγγλικού τμήματος της CWI) παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο σε συνεργασία με άλλους αγωνιστές για τις κινητοποιήσεις που προγραμματίζονται με πιο καίρια την πορεία που οργανώνεται στις 22 Φλεβάρη ενώ ταυτόχρονα ασκεί πιέσεις στο NUS (Πανβρετανική Φοιτητική Ένωση) να δώσει στήριξη σε αυτές τις κινητοποιήσεις σε επίπεδο χώρας.

Είναι εμφανές πως η πολιτική της ιδιωτικοποίησης και της περιστολής των δικαιωμάτων είναι κοινή ευρωπαϊκή πολιτική. Πανεπιστήμια όπως αυτά της Αγγλίας είναι αυτά που έδωσαν τον τόνο και για τις υπόλοιπες χώρες. Ιδρύματα με πτυχιούχους διαφορετικών ταχυτήτων, δίδακτρα, εντατικοποίηση, διεύρυνση της ιδιωτικοποίησης, όλα αυτά είναι τα σχέδια των κυβερνήσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Όμως είναι επίσης εμφανές πως σε ευρωπαϊκό επίπεδο αναπτύσσονται αγώνες της νεολαίας (ας μην ξεχνάμε και τις κινητοποιήσεις των Γάλλων και των Βέλγων την προηγούμενη περίοδο). Οι αγώνες που βλέπουμε αυτή την στιγμή σε Αυστρία και περιμένουμε να διευρυνθούν στην Αγγλία δείχνουν την αγανάκτηση ενάντια στην παιδεία της αγοράς, κάτι που οι φοιτητές προσπαθούν να αποτρέψουν στην Ελλάδα. Αυτοί οι αγώνες αφορούν όλη την κοινωνία και μόνο αν οι εργαζόμενοι εμπλακούν σε αυτή την κοινή υπόθεση θα μπορέσουν τα κινήματα να μετράνε πραγματικές νίκες.

Άννα Κλείτσα

Ψυχολογικό ΑΠΘ

***

Ιδιωτικά Πανεπιστήμια: Τι ισχύει σε Ευρώπη και ΗΠΑ

Η αναθεώρηση του άρθρου 16 έχει προκαλέσει μεγάλη συζήτηση σχετικά με το αν θα υπάρχουν ιδιωτικά ή «μη κρατικά, μη κερδοσκοπικά» πανεπιστήμια. Η κυβέρνηση μιλάει για εναρμόνιση της ελληνικής με την ευρωπαϊκή ανώτατη εκπαίδευση ενώ πολλοί από τους υπέρμαχους της αναθεώρησης έχουν ως πρότυπο το εκπαιδευτικό σύστημα των ΗΠΑ. Όμως, τι συμβαίνει στην πραγματικότητα στις υπόλοιπες χώρες της Ε.Ε. και στις ΗΠΑ; Ας κάνουμε μια βόλτα στον κόσμο…

Τι ισχύει στην Ευρώπη

Πρότυπο όλων των μεταρρυθμίσεων πανευρωπαϊκά είναι το βρετανικό μοντέλο. Στην Αγγλία τυπικά υπάρχει μόνο ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο. Τα περισσότερα πανεπιστήμια είναι «ανεξάρτητοι» αυτοδιοικούμενοι οργανισμοί με κρατική εποπτεία ενώ υπάρχουν 50 κολέγια και 12 ινστιτούτα με μεικτό καθεστώς.

Όλα τα πανεπιστήμια στηρίζονται στην ιδιωτική χρηματοδότηση και λιγότερο στην κρατική. Από τον Σεπτέμβριο του 2006 τα δίδακτρα αυξήθηκαν από 1700 σε 4500 . Οι φοιτητές για να αντεπεξέλθουν στο κόστος των σπουδών τους αναγκάζονται να πάρουν φοιτητικά δάνεια. 90% είναι το ποσοστό των φοιτητών που έχουν χρέος. Το μέσο χρέος αυξήθηκε από 3400 σε 12000 £ την τελευταία δεκαετία ενώ 3 στους 4 δουλεύουν κατά τη διάρκεια του εξαμήνου.

Στην Ισπανία υπάρχουν 19 ιδιωτικά, απ’ τα οποία τα 7 ανήκουν στην Καθολική Εκκλησία! Στα δημόσια το τέλος εγγραφής φτάνει τα 1200 , ενώ το 15% των εσόδων τους προέρχεται από τα δίδακτρα..

Στην Ιταλία λειτουργούν 14 ιδιωτικά (το ένα του Βατικανού). Από το 1993 τα δημόσια πανεπιστήμια είναι «οικονομικά αυτόνομα», πράγμα που αποτελεί στόχο και της ελληνικής κυβέρνησης. Αποτέλεσμα; Το κράτος αποδεσμεύεται από τη χρηματοδότηση των ανώτατων ιδρυμάτων, που χρηματοδοτούνται κατά 12% από τα δίδακτρα (800- 900), 24% από ιδιώτες και 64% από το κράτος.

Στη Γερμανία, πρόσφατα, το Ομοσπονδιακό δικαστήριο αποφάσισε την άρση της απαγόρευσης επιβολής διδάκτρων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Η επιβολή διδάκτρων εμπίπτει στην αρμοδιότητα των τοπικών κυβερνήσεων, 11 απ’ τις οποίες έχουν αποφασίσει να βάλουν δίδακτρα, με minimum τα 500. Η Γερμανία έχει 101 (από τα 365 συνολικά) ιδιωτικά πανεπιστήμια, ενώ μόλις το 25,6% των φοιτητών παίρνει κρατική επιχορήγηση. Η κρατική αυτή επιχορήγηση συνίσταται σε 50% υποτροφία και 50% δάνειο και εξαρτάται, μεταξύ άλλων, και από τις επιδόσεις του φοιτητή.

Στη Γαλλία (εκτός από τα 80 δημόσια πανεπιστήμια και τα 90 τεχνολογικά ινστιτούτα) υπάρχουν περίπου 250 grandes ecoles (ιδιωτικές και δημόσιες σχολές με οικονομική και διοικητική «αυτοτέλεια») που προσφέρουν εξειδίκευση κυρίως στο εμπόριο και το management, με δίδακτρα που κυμαίνονται από 4000- 15000 ετησίως. Κοινός παρονομαστής όλων των ιδιωτικών σχολών της Ευρώπης είναι ότι τα πτυχία τους αναγνωρίζονται ως ισότιμα με αυτά των δημοσίων και ότι προσφέρουν εξειδικευμένες γνώσεις.

Το “παράδειγμα” των ΗΠΑ

Στις ΗΠΑ υπάρχουν πάνω από 3000 δημόσια και ιδιωτικά κολέγια και πανεπιστήμια που χωρίζονται σε τρεις κατηγορίες: τα κατώτερα είναι τα community colleges, διετούς φοίτησης, που προσφέρουν φτηνή κατάρτιση.

Στην ανώτερη βαθμίδα είναι τα πανεπιστήμια τύπου Harvard και Yale (που δεν είναι τυπικά ιδιωτικά αλλά εξαρτώνται από τις ιδιωτικές χορηγίες) τα οποία δεν ξεπερνούν τα 20 με 30 και θεωρούνται τα κορυφαία πανεπιστήμια διεθνώς, με τεράστια δίδακτρα (στο Harvard φτάνουν τα 42000$).

Αυτά απορροφούν το 80% όλων των ερευνητικών κονδυλίων των ΗΠΑ και αποτελούν τα ερευνητικά κέντρα της αμερικάνικης αστικής τάξης καθώς και τα μέσα αναπαραγωγής της κοινωνικής ελίτ. Στο ενδιάμεσο βρίσκονται τα πολιτειακά πανεπιστήμια που κάνουν έρευνα και έχουν μεικτή χρηματοδότηση. Σε όλα τα ιδρύματα υπάρχουν δίδακτρα. Στα δημόσια κυμαίνονται από 6000- 12000$ ενώ στα ιδιωτικά φτάνουν και τα 20000$. Η κατάσταση αυτή έχει επηρεάσει και τις εργασιακές σχέσεις στα πανεπιστήμια. Στις Η.Π.Α, τα ποσοστά ελαστικής εργασίας ήταν: 1970 – 22%, 1993- 40%, 1998-45%.

Τι γίνεται τελικά στο χώρο της εκπαίδευσης

Σε όλη την Ευρώπη και στις ΗΠΑ η ιδιωτικοποίηση της δημόσιας εκπαίδευσης είναι γεγονός.

Τα ιδιωτικά πανεπιστήμια, εκτός από την εξυπηρέτηση άμεσων αναγκών των επιχειρήσεων (αποτελούν ουσιαστικά χώρους εκπαίδευσης των μελλοντικών τους εργαζομένων), πιέζουν προς αυτήν την κατεύθυνση δημιουργώντας μια αγορά, όπου ο ανταγωνισμός ωθεί τα δημόσια ιδρύματα στη συμπληρωματική χρηματοδότηση (είτε με τη μορφή επενδύσεων, είτε «δωρεών» κλπ από ιδιώτες), δεδομένου ότι η κρατική χρηματοδότηση μειώνεται και μοιράζεται στα πανεπιστήμια που παίζουν καλύτερα το παιχνίδι της αγοράς (=προσελκύουν επενδυτές). Έτσι, τα δημόσια πανεπιστήμια χρηματοδοτούνται από ιδιώτες και λειτουργούν με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, σαν επιχειρήσεις δηλαδή, με σκοπό τη σύνδεση του πανεπιστημίου με τις ανάγκες της καπιταλιστικής παραγωγής.

Γι’ αυτό ο ρόλος του πανεπιστημίου είναι διπλός: από τη μια, η δημιουργία φτηνού εργατικού δυναμικού. Το πανεπιστήμιο του Aberdeen, για παράδειγμα, παρέχει πτυχία (;) που πιστοποιούν ότι ένας απόφοιτος διδάχθηκε την επιστήμη της Ψυχολογίας, γενικά κι αόριστα. Τι σημαίνει αυτό; Μηδέν εργασιακά και επαγγελματικά δικαιώματα!

Από την άλλη, η εφαρμοσμένη έρευνα με βάση τις ανάγκες του κεφαλαίου. Η BMW το 2002 έκανε «δωρεά» ύψους 10 δις $ στο πανεπιστήμιο Clemsen με αντάλλαγμα μια έρευνα για τα σπορ αυτοκίνητα. Το Μ.Ι.Τ οργάνωσε το πρόγραμμα βιομηχανικής σύνδεσης στο οποίο είναι συνδρομητές επιχειρήσεις με ετήσια συνδρομή από 10.000 -500.000 $, με παροχή υπηρεσιών ανάλογα με τη συνδρομή. Στην Αγγλία, το 2002, το κράτος επένδυσε 5.454 εκατομμύρια £ στην πανεπιστημιακή έρευνα ενώ 14.107 εκατομμύρια £ επενδύθηκαν από τον ιδιωτικό τομέα. Η Stephanie Pain, διευθύντρια του περιοδικού «New Scientist», μας αποκαλύπτει την πραγματική διάσταση της έρευνας: «Ενώ κάποτε η έρευνα ήταν κατά το πλείστον ουδέτερη, τώρα, πρέπει να ικανοποιεί μια ολόκληρη σειρά από χρηματοδότες. Τα ερευνητικά πορίσματα , αντί να είναι αμερόληπτα, χειραγωγούνται διακριτικά και “μαλάζονται”, ή ακόμη και κλειδώνονται στα συρτάρια εάν δεν εξυπηρετούν τα σωστά συμφέροντα. Το σπόνσορινγκ σπανίως έρχεται χωρίς όρους».

Συμφέρει τις επιχειρήσεις η έρευνα να γίνεται στα πανεπιστήμια για ελαχιστοποίηση του κόστους με την αξιοποίηση της τεράστιας υποδομής και του έμπειρου επιστημονικού δυναμικού.

Τα δίδακτρα, που υπάρχουν διεθνώς, εκτός από το ότι μετακυλύουν τη χρηματοδότηση της εκπαίδευσης στους φοιτητές, υψώνουν ταξικούς φραγμούς στην ανώτατη εκπαίδευση, αποκλείοντας μεγάλα κομμάτια του (φτωχού) πληθυσμού από τις σπουδές.

Η αξιολόγηση

Η διαδικασία αυτή εντείνεται και από την αξιολόγηση. Έρευνα του ENQA (το ευρωπαϊκό συντονιστικό των φορέων αξιολόγησης) δείχνει ότι το 44% των αυτών των φορέων έχει στην σύνθεσή του στελέχη/ εργοδότες των επιχειρήσεων.

Στην Αγγλία από το 1996 ως το 2004, 79 τμήματα επιστήμης και μηχανικών έχουν διακοπεί λόγω μειωμένης χρηματοδότησης μετά από την αξιολόγηση. Και όσο αφορά τα κριτήρια της αξιολόγησης, το παρακάτω παράδειγμα τα λέει όλα: Στο Anglia Polytechnic University το κλείσιμο του Χημικού τμήματος και η μετατροπή του σε ιατροδικαστική επιστήμη αιτιολογήθηκε ως εξής: «Ακολουθούμε την αγορά και μια καθαρή τάση της αγοράς».

Η ιδιωτικοποίηση της εκπαίδευσης είναι μια πραγματικότητα και έχει οδηγήσει στην υποβάθμιση των σπουδών. Στο «πρότυπο» της Αγγλίας, σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ, ένας στους τέσσερις ενήλικες είναι λειτουργικά αναλφάβητος!

Και για να συνοψίσουμε το πως θέλουν το πανεπιστήμιό μας, να ποια ήταν τα συμπεράσματα του ENQA μετά από την αξιολόγηση του Οικονομικού της Νομικής Αθήνας (πάντα σύμφωνα με το ευρωπαϊκό «κεκτημένο»):

«α) οι παρακολουθήσεις μαθημάτων πρέπει να είναι υποχρεωτικές και όχι προαιρετικές

β) η εξεταστική περίοδος είναι πολύ μεγάλη

γ) χρειάζονται περισσότερες εργασίες και εντατικότερο πρόγραμμα σπουδών

δ) χάνονται πολλές διδακτικές ώρες από συνελεύσεις και κινητοποιήσεις

ε) οι φοιτητές κάνουν φασαρία στα μαθήματα!».

Η απάντησή μας στους δρόμους…

Πηγές: «Ελευθεροτυπία»- 4/2/06

«Βήμα»- 15/1/06

www.alfavita.gr

Πάρης Μακρίδης Φ.Π. ΑΠΘ

***

Συντονιστικά: τι συμβαίνει, τι προτείνουμε

31-1-07, συντονιστικό Αθήνας, Πολυτεχνείο: Μερικές ώρες μετά την πορεία των 10.000 φοιτητών στην Αθήνα, το συντονιστικό Γενικών Συνελεύσεων και Καταλήψεων, συνεδριάζει για να πάρει απόφαση για τη συνέχιση των κινητοποιήσεων. Η διαδικασία διαρκεί αρκετές ώρες, περιλαμβάνει τοποθετήσεις των 15 – 30 λεπτών που περιέχουν όλη την ανάλυση και τα επιχειρήματα ενάντια στην αναθεώρηση του άρθρου 16 και του νέου νόμου πλαίσιο, ανταλλαγή συνθημάτων, αλλά και ξύλο μεταξύ κάποιων ΕΑΑΚ και ΠΚΣ, που τελικά κατέληξαν σε κοινή απόφαση(!!!) Όλη αυτή την ώρα βέβαια, το κείμενο της απόφασης το ετοιμάζουν λίγοι συνδικαλιστές των δύο παρατάξεων σε διαφορετική αίθουσα…

Συντονιστικό Θεσσαλονίκης: Αντίστοιχες χαοτικές διαδικασίες με αυτές της Αθήνας. Επικρατούν επίσης οι μακροσκελείς τοποθετήσεις, τα πλακώματα, ενώ τα τελικά κείμενα των αποφάσεων βγαίνουν από το προεδρείο.

Όλο το τελευταίο διάστημα, πολλές απόψεις έχουν ακουστεί στις Γενικές συνελεύσεις των σχολών, σχετικά με το ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος λειτουργίας των συντονιστικών. Το θέμα αυτό έχει αποτελέσει τη βασική αιτία σύγκρουσης μεταξύ ΕΑΑΚ και ΠΚΣ. Από τη μια η κυρίαρχη τάση στα ΕΑΑΚ επιμένει στις «ανοιχτές συντονιστικές επιτροπές», και από την άλλη η ΠΚΣ προσπαθεί στις Γενικές Συνελεύσεις να περάσει τη θέση της για «εκλεγμένους-ορισμένους» αντιπροσώπους.

Τα «ανοιχτά» συντονιστικά

Η πεμπτουσία της δημοκρατίας σύμφωνα με κομμάτια των ΕΑΑΚ, εντοπίζεται στα ανοιχτά συντονιστικά.

Σύμφωνα με την άποψή τους, τα συντονιστικά αυτά δίνουν τη δυνατότητα συμμετοχής σε όλους όσους ενδιαφέρονται όχι μόνο να τα παρακολουθήσουν, αλλά και να παίρνουν μέρος στη λήψη των αποφάσεων.

Δυστυχώς η πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετική. Γιατί είναι πρακτικά αδύνατο για το σύνολο των φοιτητών που συμμετέχουν στο κίνημα, που υποστηρίζουν τη συνέχιση των κινητοποιήσεων, να συμμετέχουν ουσιαστικά σε διαδικασίες που μπορεί να διαρκέσουν από 5 μέχρι 20 ώρες, όπου κυριαρχούν οι ανταλλαγές συνθημάτων και τα πλακώματα, και όπου τελικά οι αποφάσεις παίρνονται από αυτούς που έχουν το χρόνο και τα γερά νεύρα που απαιτούνται για να αντέξουν μέχρι το τέλος.

Έτσι πρακτικά, η περίφημη «αμεσοδημοκρατία», καταλήγει σε χάος, με αποτέλεσμα οι αποφάσεις που παίρνονται, να μένουν στους ελάχιστους, (συνδικαλιστές των παρατάξεων), που καταφέρνουν να παρακολουθήσουν τη διαδικασία μέχρι το τέλος.

Επιπλέον με αυτή τη λογική δίνεται εύκολα η δυνατότητα σε οργανωμένους μηχανισμούς να παρέμβουν και να επιβάλλουν τη δική τους θέση αφού κανένας δεν δικαιούται να τους ελέγξει.

Αυτό έγινε στο συντονιστικό της Αθήνας στις 17/1 με την μαζική είσοδο της ΠΚΣ στο αμφιθέατρο και την εγγραφή δεκάδων ομιλητών ώστε η διαδικασία να τραβήξει και να μείνει ουσιαστικά ο μηχανισμός –δηλ. η ΠΚΣ. Οι επικεφαλής των ΕΑΑΚ βλέποντας ότι χάνουν τον συσχετισμό προφασίστηκαν μια ψεύτικη δικαιολογία – ότι δήθεν συνεδρίαζε η σύγκλητος του ΕΜΠ- για να αποχωρήσουν. Η στάση αυτή των ΕΑΑΚ δεν είναι απλά κατα-κριτέα. Είναι πολιτικά απαράδεκτη και σκανδαλώδης. Τελικά βγήκαν 2 ανακοινώσεις στο όνομα του πανελλαδικού συντονιστικού: μία από τα ΕΑΑΚ και μία από την ΠΚΣ. Αμεση δημοκρατία είπατε;

Οι «ορισμένοι» αντιπρόσωποι

Προσπαθώντας μετά από μια μακριά περίοδο καπελωμένων και ξεχωριστών συντονιστικών να πείσει το φοιτητικό κίνημα ότι ξαφνικά ενδιαφέρεται για τη δημοκρατία, η ΠΚΣ, προτείνει εκλεγμένους, ή καλύτερα «ορισμένους» αντιπροσώπους από τις Γενικές Συνελεύσεις.

Αυτό που στην ουσία εννοεί, (και αυτό προσπαθεί να κάνει σε όλες τις σχολές όπου η πρόταση της υπερψηφίζεται), είναι να καταγραφούν τα ονόματα όλων όσων ενδιαφέρονται να είναι αντιπρόσωποι, και να δοθεί μια τυπική έγκριση από τη συνέλευση. Καθόλου τυχαία βέβαια, όλοι όσοι ενδιαφέρονται να «εκλεγούν» είναι μέλη της ΠΚΣ.

Η «στροφή» της ΠΚΣ στο θέμα των συντονιστικών δεν έχει να κάνει με μια ειλικρινή αυτοκριτική και αναγνώριση της λαθεμένης στάσης της την προηγούμενη περίοδο αλλά με μια διαφορετική τακτική προκειμένου να ελέγξει το κίνημα και να αποφύγει την απομόνωση που γνώρισε στην πρώτη φάση των φοιτητικών κινητοποιήσεων τον περασμένο Μάη.

Τι προτείνουμε

Η ιστορία των κινημάτων έχει αποδείξει πως ο αποτελεσματικός και δημοκρατικός τρόπος συντονισμού είναι αυτός των εκλεγμένων αντιπροσώπων από τους χώρους που βρίσκονται σε κινητοποιήσεις.

Αυτό όμως δεν έχει καμία σχέση, ούτε με την «άμεση δημοκρατία» των ΕΑΑΚ, ούτε με τους «ορισμένους» – ουσιαστικά διορισμένους- αντιπροσώπους που καταλήγει να προτείνει η ΠΚΣ.

Για να είναι πραγματικά δημοκρατικά τα συντονιστικά, πρέπει κάθε Γενική Συνέλευση σχολής να εκλέγει τους αντιπροσώπους της για το Συντονιστικό Πόλης και κάθε Συντονιστικό Πόλης να εκλέγει αντιπροσώπους για το Πανελλαδικό Συντονιστικό.

Στα συντονιστικά αυτά θα πρέπει να εκπροσωπούνται όλες οι δυνάμεις που στηρίζουν το κίνημα, και βέβαια να συμμετέχουν ανένταχτοι φοιτητές, ώστε να αποφεύγονται τα καπελώματα, να υπάρχει πραγματικός διάλογος και αντιπαράθεση, να μην μονοπωλούνται από μία παράταξη κλπ. Οι προτάσεις πρέπει να είναι ονομαστικές στις ΓΣ ώστε οι φοιτητές και οι σπουδαστές να ξέρουν ποιον και γιατί τον ψηφίζουν και κυρίως να ξέρουν ποιον θα ελέγξουν για την σωστή ή μη υλοποίηση των αποφάσεων των ΓΣ. Οι αντιπρόσωποι πρέπει να έχουν την ευθύνη να μεταφέρουν στο Συντονιστικό τις αποφάσεις των Γενικών τους Συνελεύσεων και παράλληλα να επεξεργάζονται προτάσεις για τη συνέχιση του αγώνα. Έτσι κάθε Γενική Συνέλευση σε κάθε πόλη θα συμμετέχει ουσιαστικά στην λήψη των αποφάσεων και στον έλεγχο του ποιος και τι αποφασίζει.

Αφαιρετικό σχήμα; Καθόλου. Όλοι θυμούνται το εκπληκτικό κίνημα ενάντια στο CPE πέρσι στη Γαλλία, και την μεγάλη νίκη του ενάντια στη γαλλική κυβέρνηση. Τα συντονιστικά των φοιτητών αποτελούνταν από 3-5 αντιπροσώπους από κάθε κατειλλημένη σχολή και 1-2 από κάθε μη κατειλλημένη. Αυτά τα συντονιστικά κράτησαν έναν αγώνα για δύο μήνες, πέτυχαν το συντονισμό με τους μαθητές και τα εργατικά συνδικάτα, και τελικά νίκησαν.

Μήπως οι σύντροφοι στα ΕΑΑΚ και την ΠΚΣ έχουν να μάθουν κάτι από το γαλλικό κίνημα;

Τα συντονιστικά μπορούν να είναι ανοικτά σε όποιον θέλει να τα παρακολουθήσει αλλά στο τέλος για να μπορούν να γίνουν ψηφοφορίες και να παρθούν αποφάσεις πρέπει να ξέρουμε εκ των προτέρων ποιοι είναι αντιπρόσωποι. Αλλιώς σε περιπτώσεις διαφωνιών το συντονιστικό θα παραλύει.

Ηλέκτρα Κλείτσα

Φιλοσοφική Αθήνας

***

ΑΣΥΛΟ:Δεν μπορείς να καταργήσεις κάτι που δεν σου ανήκει

Το έργο που παίχθηκε στις 17/1 γνωστό και χιλιοπαιγμένο. Για άλλη μια φορά, πίσω από την ομίχλη των μολότοφ, τον καπνό από τα καμένα αυτοκίνητα και τον φλεγόμενο ΜΑΤατζή κρύφτηκε η μεγάλη διαδήλωση φοιτητών και εκπαιδευτικών ενάντια στην αναθεώρηση του αρθρου 16 και την αντι-εκπαιδευτική μεταρρύθμιση. Για τα δελτία των ειδήσεων, εκείνη τη μέρα δεν υπήρχε διαδήλωση, δεν υπήρχαν συνθήματα, παλμός, αιτήματα, υπήρχαν μόνο καταστροφές και μπάχαλα. Το σκηνικό είχε στηθεί και οι πάντες είμασταν έτοιμοι για να παρακολουθήσουμε το θέατρο του παραλόγου. Ξαφνικά το πανεπιστημιακό άσυλο «επεκτάθηκε» στη Φιλελλήνων, στην Τοσίτσα και στην Καμάρα της Θεσσαλονίκης, αφού εκεί έγιναν τα περισσότερα επεισόδια, αλλά το άσυλο έπρεπε να φταίει και για άλλη μια φορά μπήκε στο στόχαστρο. Σαν έτοιμη από καιρό η Γιαννάκου αποφάσισε να επισπεύσει την κατάθεση του νέου νόμου-πλαίσιο, ενώ ο πιο «βιαστικός» Ευ. Αντώναρος δήλωσε πως οι αλλαγές στο άσυλο μπορεί να προηγηθούν και του νέου νόμου.

Ποιες όμως θα είναι αυτές οι αλλαγές;

Στο προσχέδιο του νέου νόμου- πλαίσιο, στο άρθρο 3 το άσυλο αναγνωρίζεται “… για την προστασία του δικαιώματος στη γνώση, τη μάθηση και την εργασία όλων ανεξαιρέτως των μελών των ΑΕΙ”. Επίσης υπεύθυνο όργανο για την περιφρούρηση του ασύλου, γίνεται το πρυτανικό συμβούλιο (αντί της τριμελούς επιτροπής ασύλου που ισχύει μέχρι σήμερα), το οποίο αποτελείται από τον πρύτανη, τους αντιπρυτάνεις, έναν εκπρόσωπο του διοικητικού προσωπικού κι έναν εκπρόσωπο των φοιτητών. Για την άρση του ασύλου απαιτείται απλή πλειοψηφία 3/5 (αντί της ομοφωνίας).

Με το νέο νόμο, η κατάληψη, οι παραστάσεις διαμαρτυρίας και άλλες δυναμικές μορφές αγώνα, μπορεί να θεωρηθούν παράνομες, αφού εμποδίζουν την εργασία των καθηγητών. Επίσης, η άρση του ασύλου μπορεί να γίνει πιο εύκολα, ουσιαστικά με απόφαση του πρύτανη και των αντιπρυτάνεων. Κάτι παρόμοιο ισχύει και στη Γαλλία και οδήγησε στην εισβολή των Γαλλικών ΜΑΤ στη Σορβόνη, κατά τη διάρκεια του μεγάλου κινήματος της περασμένης άνοιξης.

Και με τα μπάχαλα;

Είναι αλήθεια πως ένα κομμάτι του αναρχικού χώρου (χωρίς να χαρακτηρίζει όλους τους αντιεξουσιαστές), επιλέγει να δρα ερήμην του μαζικού κινήματος, εις βάρος του μαζικού κινήματος, στις πλάτες όμως πάντα του μαζικού κινήματος. Είναι το ίδιο κομμάτι που αρνείται να συμμετέχει στις φοιτητικές συνελεύσεις γιατί κατά τη γνώμη τους δεν χρειάζεται μια κατάληψη να αποφασιστεί από το σύλλογο με μαζικές διαδικασίες. Είναι το ίδιο κομμάτι που θεωρεί ότι το άσυλο είναι ούτε λίγο ούτε πολύ «μηχανισμός ενσωμάτωσης του φοιτητικού κινήματος» (βλ. την αναρχική εφημερίδα «Διαδρομή Ελευθερίας» τ.Οκτωβρίου). Είναι το ίδιο κομμάτι που πάντα ζητά την κάλυψη των μαζικών πορειών για να πετάξει μολότοφ ενώ στις δικές του πορείες δεν ανοίγει μύτη.

Τα συγκεκριμένα επεισόδια αντικειμενικά ζημιώνουν το κίνημα και ενισχύουν το κράτος και τους μηχανισμούς καταστολής. Αυτό δεν είναι μια αφηρημένη ιδεολογική τοποθέτηση, προκύπτει από την ίδια την πραγματικότητα. Μετά από μπάχαλα, η αστυνομία νομιμοποιείται στη συνείδηση του κόσμου να ρίξει τόνους χημικών και να συλλάβει κόσμο από το σωρό, ενώ η κυβέρνηση νιώθει ασφαλής να περάσει πιο σκληρά μέτρα καταστολής (άρση του ασύλου, κάμερες, κτλ). Τέλος, μόνο το στόχο της αποφυλάκισης των τριών προφυλακισμένων δεν βοηθάνε τα καμένα αυτοκίνητα, οι κατεστραμμένες τράπεζες και οι καφρίλες με τις εικόνες στη Θεολογική Θεσσαλονίκης.

Και είναι τόσο πρόβλημα για την κυβέρνηση τα μπάχαλα;

Ο πραγματικός λόγος που η κυβέρνηση θέλει να περιορίσει το άσυλο, δεν είναι για να σταματήσουν τα μπάχαλα. Ο πραγματικός στόχος είναι άλλος και είναι το φοιτητικό κίνημα και το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Ένα πανεπιστήμιο που θα λειτουργεί σαν επιχείρηση –κάτι που είναι στόχος και της κυβέρνησης και του ΠΑΣΟΚ και του κεφαλαίου- δεν μπορεί να έχει χώρο για ελεύθερο συνδικαλισμό, συνελεύσεις, καταλήψεις, κινητοποιήσεις.

Όπου δεν πίπτει λόγος θα πρέπει να πίπτει ράβδος, και αφού η κυβέρνηση απέτυχε να καταστείλει πολιτικά, μέσω της ΔΑΠ, τις κινητοποιήσεις, δύο φορές μέσα στον ίδιο χρόνο, το μόνο που της μένει είναι η καταστολή και ο περιορισμός των ελευθεριών. Ένα καμένο ΑΤΜ κοστίζει ελάχιστα για τον τραπεζίτη και αντικαθίσταται εύκολα. Το πάγωμα της έρευνας σε όλα τα πανεπιστήμια για ένα μήνα λόγω κατάληψης στοιχίζει πολλά περισσότερα.

Πως υπερασπιζόμαστε το άσυλο;

Η κυβέρνηση χρησιμοποιεί τα επεισόδια για να δυσφημίσει το κίνημά μας και να περάσει ευκολότερα τα σχέδιά της. Στο χέρι μας είναι να μην την αφήσουμε:

– Με καλή περιφρούρηση των διαδηλώσεών μας μαζί με τους εργαζόμενους. Το παράδειγμα των πορειών στις 24 & 31 Ιανουαρίου δείχνει πως κάτι τέτοιο είναι εφικτό.

– Με ζωντανές καταλήψεις που δεν θα κλείνουν το πανεπιστήμιο αλλά θα το ανοίγουν στην κοινωνία με συζητήσεις, συναυλίες, προβολές και δρώμενα.

– Με εκλεγμένες επιτροπές περιφρούρησης του Πανεπιστημίου που με τη βοήθεια των μελών ΔΕΠ και των συνδικάτων θα απομονώνουν και θα αποτρέπουν κάθε ενέργεια που δυσφημεί και υπονομεύει το άσυλο.

Δημήτρης Χατζηκώστας

__________________