Στις 28 Αυγούστου ο Μητσοτάκης παρουσίασε τις νέες κυβερνητικές εξαγγελίες για την ανάπλαση της ΔΕΘ. Είπε ότι δεν θα κατασκευαστούν ούτε ξενοδοχείο ούτε εμπορικό κέντρο, ενώ έκανε πίσω και σε σχέση με τη Σύμπραξη Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ). Δήλωσε ότι δεν θα εμπλακεί προς το παρόν ιδιώτης, αλλά το έργο, που υπολογίζεται στα 120 εκατομμύρια, θα υλοποιηθεί με δημόσιους πόρους.
Από τα 5 κτίρια-μεγαθήρια που προέβλεπε το σχέδιο μέχρι δύο μήνες πριν, τώρα καταλήγουμε σε δύο κτίρια (συνολικά 30.000τμ αντί για 50.000τμ του αρχικού σχεδίου). Μαζί με το νέο εκθεσιακό κέντρο θα παραμείνει και το συνεδριακό κέντρο Βελλίδειο, που θα αναμορφωθεί. Τα υπόλοιπα 150.000 τμ (ή 150 στρέμματα) θα παραμείνουν αδόμητα. Τέλος, το νέο πάρκινγκ περιορίζεται στις 600 θέσεις από τις 2.000 που πρόβλεπαν τα αρχικά πλάνα.
Την ίδια στιγμή βέβαια, ο Μητσοτάκης έκοψε τη συζήτηση για μεταφορά της βαριάς εκθεσιακής δραστηριότητας στη Σίνδο. Η ΔΕΘ και οι μεγάλες εκθέσεις παραμένουν στο κέντρο.
Σημαντική αλλαγή
Με λίγα λόγια, έχουμε μια σημαντική αλλαγή του σχεδίου της ανάπλασης που εμφανίστηκε το 2012 επί κυβέρνησης Σαμαρά και ίσχυε μέχρι πριν από λίγες εβδομάδες. Αυτό το σχέδιο υποστήριζε μέχρι “χθες” με ζήλο ο Πρωθυπουργός, ενώ δεν έκανε τίποτα για να το ανατρέψει και εν τέλει κατέληξε ουσιαστικά να το υποστηρίζει και η διοίκηση Αγγελούδη. Το σχέδιο αυτό είχε την συναίνεση και του ΠΑΣΟΚ και του ΣΥΡΙΖΑ. Μάλιστα, ο τελευταίος και ιδιαίτερα ο πρόεδρος του κόμματος, Σωκράτης Φάμελλος, διεκδικούσε την πατρότητα της ιδέας, καθώς επί των μνημονιακών ημερών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ολοκληρώθηκε το Ειδικό Χωροταξικό Σχέδιο. Ήταν το «σχέδιο-μονόδρομος» και σε όσους τολμούσαν να εκφράσουν διαφωνίες, τους έτριβαν στα μούτρα την καραμέλα του «δεν υπάρχει καμία άλλη εναλλακτική». Αυτό το σχέδιο φαίνεται τώρα να αλλάζει σημαντικά.
Να θυμίσουμε ότι στις 29 Μαΐου 2025, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Μαρινάκης στην ενημέρωσή του στους συντάκτες της πόλης, είχε επιβεβαιώνει κι αυτός ξανά τη δέσμευση της κυβέρνησης στο ισχύον μέχρι τότε πλάνο ανάπλασης. Επίσης, στο ίδιο σχέδιο συναινούσαν ένθερμα το Εμπορικό Επιμελητήριο και το ΤΕΕ, ενώ είχαν εκφράσει το επενδυτικό τους ενδιαφέρον η εταιρεία Real Estate Dimant και ο Όμιλος του Μυτιληναίου. Πώς να μην το κάνουν άλλωστε όταν επρόκειτο για μια σκανδαλώδη σύμβαση;
Είχαμε, λοιπόν, την κυβέρνηση, το ΠΑΣΟΚ, τον ΣΥΡΙΖΑ και όλους τους εκπροσώπους του μεγάλου κεφαλαίου να συμφωνούν με την επί τόπου ανάπλαση, το ξεπούλημα του χώρου της Έκθεσης, την αλλαγή χρήσης του τεράστιου οικοπέδου των 180 στρ. και την εμπορική αξιοποίηση του. Ενώ, όλο αυτό το διάστημα οι διαφωνούντες κυβερνητικοί Δήμαρχοι των δυτικών συνοικιών, που θέλουν για δικούς τους λόγους μεταφορά της ΔΕΘ στη Σίνδο, είχαν σωπάσει και δεν έκαναν τίποτα ουσιαστικό.
Πως εξηγείται;
Τι συνέβη, λοιπόν, και υπήρξε αυτή η εξέλιξη; Πώς έσπασε αυτή η ισχυρή συμμαχία; Πώς άλλαξαν τα σχέδια τους;
Σίγουρα η αλλαγή πορείας δεν προκύπτει από την ευαισθησία του Μητσοτάκη για το περιβάλλον και τις ανάγκες των απλών ανθρώπων σε ελεύθερους χώρους πρασίνου και αναψυχής.
Καταλυτικό ρόλο σε αυτή την εξέλιξη έπαιξε η πρωτοβουλία για το Δημοψήφισμα. Τίποτα δεν θα είχε συμβεί αν δεν είχαμε κινητοποιηθεί. Οι παρεμβάσεις σε δεκάδες γειτονιές της πόλης, οι κινηματικές πρωτοβουλίες, η συζήτηση με τους κατοίκους, τα καλά επεξεργασμένα επιχειρήματα μας ανέτρεψαν σε σημαντικό βαθμό την κυρίαρχη αφήγηση. Δημιουργήθηκε ένα μεγάλο πολιτικό και κοινωνικό μέτωπο στην πόλη με συμμετοχή αυτοδιοικητικών σχημάτων, αριστερών οργανώσεων, συνδικαλιστικών κινήσεων, φοιτητικών συλλόγων, επιστημονικών και περιβαλλοντικών φορέων, κοινωνικών κινημάτων, πρωτοβουλιών κατοίκων. Κεντρικό ρόλο στον αγώνα για το Δημοψήφισμα παίζει το αριστερό, ενωτικο, ριζοσπαστικό δημοτικό σχήμα Η Πόλη Ανάποδα.
Αυτή τη στιγμή έχουν συγκεντρωθεί περισσότερες από 19.000 υπογραφές (με στόχο τις 25.000), την πρωτοβουλία για το Δημοψήφισμα στηρίζουν 69 φορείς και είναι πλέον φανερό ότι η κοινωνία της πόλης έχει ταχθεί με το Μητροπολιτικό Πάρκο και ενάντια στα σχέδια τσιμεντοποίησης και ξεπουλήματος του χώρου της ΔΕΘ και αυτό ασκεί μεγάλη πίεση στην Κυβέρνηση και τη Διοίκηση του Δήμου. Να του πούμε καθαρά: Αν δεν υπήρχε η κίνηση συλλογής υπογραφών για το Δημοψήφισμα και οι κινηματικές πρωτοβουλίες όλο αυτό το διάστημα τα σχέδια τους θα είχαν προχωρήσει.
Οι εξελίξεις αυτές αποτελούν την πιο καλή απάντηση σε όσους προσπαθούν να μας πείσουν ότι τίποτα δεν αλλάζει, ότι μάταια αγωνιζόμαστε, ότι όλα είναι προαποφασισμένα πίσω από κλειστές πόρτες και ότι οι κοινωνίες είναι κομπάρσοι. Όταν αγωνιζόμαστε συλλογικά και οργανωμένα μπορούμε να αλλάξουμε τη μοίρα και τη ζωή μας.
Είναι ξεκάθαρο ότι ο αγώνας σημείωσε μια σημαντική επιτυχία με το σταμάτημα των χειρότερων πτυχών του σχεδίου τους. Σε καμία περίπτωση όμως δεν έχει τελειώσει.
Όχι στο νέο σχέδιο της Κυβέρνησης
Πρώτον, οι δηλώσεις του Μητσοτάκη είναι απλά δηλώσεις. Δεν ξέρουμε τίποτα συγκεκριμένο για τα νέα σχέδια της κυβέρνησης και πως θα υλοποιηθούν.
Δεύτερον, στις δηλώσεις του Πρωθυπουργού δεν γίνεται καμία αναφορά σε δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου υψηλού πρασίνου αλλά απλή αναφορά σε “επέκταση του πρασίνου”. Επέκταση του πρασίνου δεν σημαίνει πάρκο, μπορεί απλά να σημαίνει γκαζόν ανάμεσα σε τσιμέντο και άσφαλτο, ακόμα και με λυόμενες κατασκευές που θα κυριαρχούν στο χώρο.
Τρίτον, η παραμονή των μεγάλων εκθέσεων υψηλής όχλησης στο κέντρο, για τις οποίες θα υπάρχει ανάγκη μεγάλων χώρων, θα πιέζει διαρκώς προς την κατεύθυνση περιορισμού των χώρων πρασίνου. Και φυσικά το κυκλοφοριακό κομφούζιο τις μέρες των εκθέσεων θα παραμείνει. Ο μόνος τρόπος να έχουμε πραγματικό πάρκο στον χώρο της ΔΕΘ είναι η μεταφορά της βαριάς εκθεσιακής δραστηριότητας σε δημόσιο οικόπεδο στη Σίνδο.
Τέταρτον, το ότι το έργο θα γίνει με δημόσιο χρήμα δεν εξασφαλίζει και τον δημόσιο χαρακτήρα του, καθώς μπορεί λίγο μετά να ιδιωτικοποιηθεί.
Για όλους αυτούς τους λόγους, το νέο σχέδιο της κυβέρνησης δεν μπορεί και δεν πρέπει να γίνει αποδεκτό από την κοινωνία της πόλης. Εκ των πραγμάτων ναρκοθετεί την προοπτική δημιουργίας ενός πραγματικού μητροπολιτικού πάρκου, που τόσο ανάγκη έχουν οι κάτοικοι της πόλης.
Δεν έχουμε καμία εμπιστοσύνη ούτε στην κυνική κυβέρνηση ούτε στην εντελώς καιροσκοπική διοίκηση του Δήμου. Όπως ανατράπηκε το πρότζεκτ της μεγάλης ανάπλασης εν μια νυκτί, έτσι «εύκολα» οι -εντελώς ασαφείς- δηλώσεις Μητσοτάκη μπορεί να αλλάξουν προς το συμφέρον του επιχειρηματικού κεφαλαίου.
Το Δημοψήφισμα πρέπει να γίνει
Γι’ αυτό είναι κρίσιμο να συνεχίσουμε και να εντείνουμε τον αγώνα για Δημοψήφισμα.
- Επιμένουμε στη μετεγκατάσταση της βαριάς εκθεσιακής δραστηριότητας εκτός αστικού ιστού, σε δημόσιο οικόπεδο στη Σίνδο, και στη δημιουργία στον χώρο της ΔΕΘ μεγάλου, πραγματικού, ενιαίου Μητροπολιτικού Πάρκου με φύτευση χιλιάδων δέντρων.
- Η ορθή πρακτική από περιβαλλοντική, κοινωνική, πολιτισμική και οικονομική σκοπιά είναι η διατήρηση, αποκατάσταση και ανάδειξη κάποιων μικρών υπαρχόντων κτιρίων με ιστορική αξία, όπου θα μπορούν να φιλοξενηθούν ήπιες εκθεσιακές δραστηριότητες (ανθοέκθεση, έκθεση βιβλίου, εκθέσεις τοπικών προϊόντων κτλ) και όχι η δημιουργία νέου τεράστιου κτιρίου στη θέση τους.
- Διεκδικούμε ενίσχυση των μέσων μαζικής μεταφοράς (ενίσχυση του ΟΑΣΘ, επέκταση μετρό, δημιουργία τραμ, ολοκληρωμένο δίκτυο ποδηλατοδρόμων κα) και λέμε όχι σε μεγάλο πάρκινγκ στην καρδιά της πόλης, πάνω σε οδικό άξονα που κινείται το μετρό. Δημόσια και δωρεάν πάρκινγκ να κατασκευαστούν περιμετρικά του κέντρου με μέσα μαζικής μεταφοράς που να μεταφέρουν άμεσα τον κόσμο από και προς το κέντρο.
- Όλα αυτά να πραγματοποιηθούν με αποκλειστικά δημόσια χρηματοδότηση, με δημόσια χρηματοδότηση να γίνεται και η συντήρηση του πάρκου. Η πρόσβαση των κατοίκων στο πάρκο να είναι ελεύθερη.
Τώρα που οι απέναντι έχουν υποχωρήσει από τα αρχικά τους σχέδια, εμείς πρέπει να προχωρήσουμε πιο αποφασιστικά μπροστά. Το Δημοψήφισμα πρέπει να γίνει, καθώς θα αποτελέσει μια σημαντική παρακαταθήκη που θα δυσκολευτούν να την παρακάμψουν. Συνεχίζουμε και εντείνουμε την εκστρατεία συλλογής υπογραφών και τις αγωνιστικές δράσεις σε όλη την πόλη. Σας καλούμε σε ενεργή συμμετοχή.
Υπογράφουμε εδώ.
