Ένα από τα κλασικά σενάρια στις εφηβικές ταινίες του Χόλυγουντ, θέλουν τον νεαρό όμορφο πρωταγωνιστή να βάζει στοίχημα πως θα κάνει την άσχημη και «άχαρη» συμμαθήτρια/συμφοιτήτριά του να τον ερωτευτεί και να ακολουθεί η καθόλου πρωτότυπη «ανατροπή» όπου ο ίδιος καταλήγει να ερωτεύεται το «ασχημόπαπο» που μεταμορφώνεται σε κύκνο. Σε αυτού του είδους τις ταινίες, δίνεται «άφεση αμαρτιών» για τη σεξιστική αντιμετώπιση απέναντι στα νεαρά κορίτσια, όταν ο «ήρωας» ξεπερνάει τις ρηχές του αντιλήψεις και ανακαλύπτει το ρόλο που μπορεί να παίξει ο ψυχικός κόσμος μίας γυναίκας, πέρα από την εξωτερική ομορφιά. Στην πραγματική ζωή όμως, το έτσι κι αλλιώς προβληματικό αυτό σενάριο, έχει πολύ πιο τρομακτικές και χυδαίες εκφάνσεις.
Τα νέα έρχονται από την Αγγλία και το Πανεπιστήμιο Ντάραμ και πρωταγωνιστές είναι πρωτοετείς φοιτητές, οι οποίοι σε ομαδική συνομιλία της εφαρμογής «WhatsApp», ούτε λίγο ούτε πολύ έβαλαν στοίχημα ποιος θα καταφέρει να κάνει σεξ με την πιο φτωχή συμφοιτήτριά τους!
Και δυστυχώς, όπως είναι αναμενόμενο, μία τέτοια συζήτηση δεν μπορεί παρά να περιλαμβάνει μία σειρά από άλλες σεξιστικές και επικίνδυνες αντιλήψεις. Έτσι, στη συνομιλία των «αγοριών του Ντάραμ» κάποιος εκφράζει ανησυχία μήπως κατηγορηθεί για βιασμό, συζητάνε για το ενδεχόμενο να ρίξουν κάτι στα ποτά γυναικών για να κάνουν στη συνέχεια σεξ μαζί τους, δηλαδή να τις βιάσουν, ενώ φροντίζουν να «δικαιολογήσουν» όσα λένε αφού πρόκειται για «συνομιλία μεταξύ αγοριών» και άρα όλα επιτρέπονται…
Η διαρροή της συνομιλίας προκάλεσε οργή και σοκ τόσο σε γυναίκες φοιτήτριες στο συγκεκριμένο πανεπιστήμιο, όσο και συνολικά στην αγγλική κοινωνία, αναγκάζοντας τη διοίκηση του πανεπιστημίου να ξεκινήσει έρευνα, η οποία κατέληξε στην αποβολή ενός πρωτοετή φοιτητή, που θεωρήθηκε υπεύθυνος για τις παραπάνω συνομιλίες.
Φυσικά το να υπάρξει σκληρή ποινή σε έναν από τους υπεύθυνους είναι σημαντικό βήμα, αλλά δεν είναι αρκετό. Το γεγονός ότι στις συνομιλίες προφανώς ο συγκεκριμένος φοιτητής δεν έκανε μονόλογο, αλλά συνομιλούσε με άλλους νέους άντρες, σημαίνει πως πιθανά η διοίκηση του πανεπιστημίου αναζήτησε έναν αποδιοπομπαίο τράγο για να «ξεμπερδεύει» με τις αντιδράσεις.
Εξάλλου, η σεξουαλική παρενόχληση και βία στα πανεπιστήμια της Αγγλίας και συγκεκριμένα στο Ντάραμ είναι «κοινό μυστικό» εδώ και χρόνια. Σύμφωνα με έρευνα του 2017, το Ντάραμ και το πανεπιστήμιο της Οξφόρδης ήταν τα χειρότερα σε αριθμό αναφορών για σεξουαλική επίθεση σε φοιτήτριες, με 36 περιστατικά να έχουν καταγραφεί μέσα σε δύο χρόνια. Ενώ μέσα σε χρονικό διάστημα 12 μηνών, τέσσερις φοιτητές δικάστηκαν και ένας καταδικάστηκε με ποινή φυλάκισης για σεξουαλική επίθεση!
Δεν είναι μόνο θέμα φύλου, αλλά και θέμα κοινωνικής τάξης
Αλλά το βαθύτερο ζήτημα που προκύπτει είναι η ουσία των απόψεων που εκφράστηκαν μέσα από αυτές τις συνομιλίες. Απόψεις που δεν αντανακλούν μόνο τις σεξιστικές αντιλήψεις και την αντικειμενοποίηση των γυναικών συνολικά, αλλά δείχνουν ίσως με τον πιο σαφή τρόπο πως οι γυναίκες που βρίσκονται στο στόχαστρο των σεξιστών, είναι κυρίως οι «πιο φτωχές», οι γυναίκες που προέρχονται από τα εργατικά στρώματα …
Προφανώς ζώντας σε ένα σύστημα που βασίζεται στις ανισότητες και αναπαράγει προς όφελός του τις σεξιστικές αντιλήψεις (όπως και τις διακρίσεις ενάντια σε άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες όπως τα ΛΟΑΤ+* άτομα, οι μετανάστες/τριες κοκ), όλες οι γυναίκες, κάθε τάξης, είναι σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό θύματα των σεξιστικών αντιλήψεων. Όμως, οι γυναίκες των πιο φτωχών λαϊκών στρωμάτων είναι περισσότερο «ευάλωτες» και στις σεξιστικές συμπεριφορές, αφού ταυτόχρονα, μαζί με την καταπίεση λόγω του φύλου τους κουβαλούν και την καταπίεση και εκμετάλλευση της τάξης τους.
Την ίδια ώρα, έχουν και πολύ λιγότερα μέσα και εφόδια για να αποφύγουν τις «σεξιστικές νάρκες» που υπάρχουν διάσπαρτες στην καθημερινότητά τους. Είναι αυτές που χρησιμοποιούν τα ΜΜΜ και βρίσκονται στο στόχαστρο της σεξουαλικής παρενόχλησης σε λεωφορεία, μετρό κοκ, είναι αυτές που θα επιστρέψουν –με φόβο– με τα πόδια σπίτι τους τα βράδια, είναι αυτές που σαν εργαζόμενες θα δεχτούν πιο συχνά και πιο έντονα παρενόχληση στους χώρους εργασίας από τους εργοδότες, τους συναδέλφους και τους πελάτες την ίδια στιγμή που βρίσκονται σε λιγότερο καλά αμειβόμενες θέσεις από τους άντρες συναδέλφους τους, κοκ.
Έτσι, οι γυναίκες των φτωχών λαϊκών στρωμάτων συγκεντρώνουν πάνω τους την υποτίμηση ή ακόμα και τον χλευασμό ανθρώπων όπως τα «κολεγιόπαιδα» του Ντάραμ, που έβαλαν στοίχημα να εντοπίσουν, να κοροϊδέψουν και τελικά να κάνουν σεξ –με ή χωρίς συναίνεση– με τη φτωχότερη συμφοιτήτριά τους. Γιατί σε αυτήν την περίπτωση προφανώς το σεξ δεν περιέχει τα υγιή στοιχεία που θα έπρεπε να το συνοδεύουν όπως αμοιβαία έλξη, συναίνεση, σεβασμό, αλλά ό,τι πιο σάπιο κουβαλούν οι σεξιστικές αντιλήψεις: κοροϊδία, υποτίμηση και αν χρειαστεί βιασμό. Και τα «καλύτερα» θύματα σε ένα τέτοιο στοίχημα δεν είναι άλλα από τις φτωχότερες φοιτήτριες του πανεπιστημίου.
Αγώνας ενάντια στον σεξισμό, τις διακρίσεις και την εκμετάλλευση
Σε ένα σύστημα όπως το καπιταλιστικό, που καταπιέζει και εκμεταλλεύεται την εργατική τάξη σε πολλά διαφορετικά επίπεδα, η απάντηση δεν μπορεί παρά να είναι οι κοινοί αγώνες ενάντια σε όλες τις μορφές καταπίεσης και διακρίσεων.
Το εργατικό κίνημα πρέπει να αγκαλιάζει και να υιοθετεί τα αιτήματα των γυναικών εργαζομένων, να δίνει χώρο και βήμα στις γυναίκες της εργατικής τάξης και να μην επιτρέπει σεξιστικές συμπεριφορές στο εσωτερικό του. Παράλληλα το φεμινιστικό κίνημα πρέπει να αναζητά τους φυσικούς του συμμάχους μέσα στα υπόλοιπα κινήματα, στο αντιρατσιστικό, το περιβαλλοντικό και φυσικά το εργατικό και όχι σε αστές φεμινίστριες που μιλούν στο όνομα της ισότητας την ίδια ώρα που στηρίζουν το σύστημα που ζει και αναπνέει από τις ανισότητες.
Τελικά, ο αγώνας ενάντια στον σεξισμό και κάθε άλλη μορφή ανισότητας και διακρίσεων, για να είναι νικηφόρος δεν μπορεί παρά να είναι κομμάτι του αγώνα για ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος που κινείται με βάση το κέρδος των λίγων και την εκμετάλλευση των πολλών.
*Λεσβίες, Ομοφυλόφιλοι, Αμφισεξουαλικά άτομα, Τρανς άτομα, κ.α.
