Από το site της CWI
Επιμέλεια Αντώνης Δημάκης
Στις 9 Νοέμβρη 2,3 εκ. Καταλανοί ψήφισαν στο (απαγορευμένο από την κεντρική κυβέρνηση της Ισπανίας) δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας τους.
Στο δημοψήφισμα είχαν τεθεί δύο ερωτήματα:
-
αν η Καταλονία πρέπει να είναι κράτος και
-
αν αυτό το κράτος πρέπει να είναι ανεξάρτητο.
Το 80%, δηλαδή 1,8 εκατομμύρια, ψήφισε «ναι» και στις δύο ερωτήσεις!
Δίωξη του (δεξιού) προέδρου της Καταλονίας!
Η ανυπακοή στην απαγόρευση του δημοψηφίσματος, από την κεντρική κυβέρνηση της Ισπανίας του Λαϊκού Κόμματος (ΛΚ) οδήγησε στη δίωξη του προέδρου της Καταλονίας, Αρτούρ Μας και του κόμματός του CIU, ενός δεξιού –υπέρ της ανεξαρτησίας– κόμματος.
Έστω και προσωρινά, το αποτέλεσμα της δίωξης αυτής είναι η αύξηση στη στήριξη προς στην τοπική (καταλανική) κυβέρνηση, ενώ παράλληλα δείχνει τη βαθιά αντιδημοκρατική φύση της κεντρικής κυβέρνησης και του ισπανικού κράτους.
Τα τμήματα της αστικής τάξης (Ισπανικής και Καταλανικής) που αρχικά βρήκαν βολική τη σύγκρουση για την ανεξαρτησία, καθώς παραμέριζε τη λιτότητα από την ατζέντα κι έστρεφε την προσοχή του κόσμου αλλού, έχουν παγιδευτεί μέσα στη δυναμική που απέκτησε τελικά η σύγκρουση αυτή.
Οι διαπραγματεύσεις που όπως όλα δείχνουν θα ναυαγήσουν, οδηγούν μάλλον σε πρόωρες εκλογές στην Καταλονία. Κλειδί τώρα για τους εργαζόμενους και την κοινωνία, στην Καταλονία και την Ισπανία συνολικά, είναι ένας αγώνας ενάντια στη λιτότητα, σε συνδυασμό με τη μάχη για το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση και τα δημοκρατικά δικαιώματα.
Η ψήφος
Αν και το δημοψήφισμα είχε συμβολικό χαρακτήρα, συμμετείχε το 37% των Καταλανών.
Το 80% που ψήφισε «ναι» και στις δύο ερωτήσεις (1,8 εκατομμύρια) αποτελεί το σκληρό πυρήνα του κινήματος υπέρ της ανεξαρτησίας.
Ωστόσο, ακόμα και οι 500.000 χιλιάδες που ψήφισαν «ναι-όχι», ή ακόμη και «όχι-όχι» είναι τμήμα της συντριπτικής πλειοψηφίας των Καταλανών, πάνω από 80% σε κάποιες δημοσκοπήσεις, που θέλουν να ασκήσουν ελεύθερα το δημοκρατικό τους δικαίωμα να αποφασίσουν οι ίδιοι, ακόμη κι αν διαφωνούν με την ανεξαρτησία καθεαυτή.
Όσο όμως το Λαϊκό Κόμμα κυβερνά την Ισπανία, δεν πρόκειται να ρισκάρει ένα νόμιμο, δεσμευτικό δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, όπως αυτό που έγινε στη Σκοτία. Ωστόσο, η πόλωση που προκαλεί η συνεχής λιτότητα και ο θυμός ενάντια στην αντιδημοκρατική κεντρική κυβέρνηση της Μαδρίτης, μπορεί να ξεσπάσει πολύ πιο έντονα από ότι στην περίπτωση της Σκοτίας.
Πρόωρες εκλογές
Στην πιθανότητα πρόωρων εκλογών στην Καταλονία, ο Αρτούρ Μας και το CIU ελπίζουν σε ενίσχυση των δυνάμεών τους λόγω των τελευταίων γεγονότων, συνυπολογίζοντας το γεγονός ότι στη φάση αυτή το επίπεδο της ταξικής πάλης δεν είναι στο υψηλότερο σημείο του.
Ωστόσο, η εμφάνιση και η γοργή άνοδος του Podemos σε πρώτη δύναμη στις δημοσκοπήσεις, δείχνει ότι η οργή στην κοινωνία παραμένει και τείνει να εκφραστεί με την ψήφο σε αριστερούς σχηματισμούς.
Η θέση του Αρτούρ Μας ότι αν στις εκλογές κερδίσουν τα κόμματα που υποστηρίζουν την ανεξαρτησία τότε θα πρέπει αυτή να ανακηρυχθεί άμεσα, δεν πρόκειται να γίνει αποδεκτή από αστική τάξη ούτε καν της Καταλωνίας καθώς αυτή δεν θέλει να συγκρουστεί μετωπικά με την υπόλοιπη ισπανική αστική τάξη της οποίας αποτελεί μέρος. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι η ριζοσπαστικοποίηση της κατάστασης κάνει μια τέτοια νίκη όλο και πιθανότερη.
Το CIU θα επιχειρήσει να σύρει τα κομμάτια της Αριστεράς στην Καταλωνία, που υποστηρίζουν το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση (όπως η Ενωμένη Αριστερά και το Podemos) σε ένα «μεγάλο συνασπισμό» υπέρ της ανεξαρτησίας. Θα επιχειρήσει έτσι, το CIU, να υποβιβάσει τον πολιτικό χαρακτήρα των εκλογών, να ανακόψει την δυναμική της Αριστεράς και ειδικά του Ποδέμος, μετατρέποντάς την σε «μάχη για το εθνικό θέμα» και εξαφανίζοντας τις φωνές ενάντια στις πολιτικές λιτότητας που εφαρμόζει το ίδιο το CIU.
Παγίδα
Η Αριστερά δεν πρέπει κάτω από καμία προϋπόθεση να αποδεχθεί την πρόταση για μια τέτοια συνεργασία.
Αντίθετα πρέπει να μπει μπροστά σε κοινωνικά κινήματα που θα διεκδικούν από τη μια το δικαίωμα στην ανεξαρτησία και από την άλλη την πάλη ενάντια στη λιτότητα και για μια πραγματική κοινωνική αλλαγή. Αυτό προϋποθέτει παράλληλα κινητοποίηση των συνδικάτων, ώστε να καλέσουν μαζικές εργατικές κινητοποιήσεις, μεταφέροντας τη μάχη στο δρόμο και τους εργασιακούς χώρους.
Την ίδια στιγμή η λογική «μπορούμε και μόνοι μας» ενός κομματιού της καταλανικής Αριστεράς είναι λαθεμένη κι επικίνδυνη. Από τη μια γιατί δυναμιτίζει την ενότητα των εργαζομένων σε Ισπανία και Καταλονία – μια ενότητα απαραίτητη και για την επιτυχία του αγώνα υπέρ της ανεξαρτησίας και για την πάλη ενάντια στη λιτότητα. Από την άλλη γιατί και να πετύχει ο αγώνας για την ανεξαρτησία, μια ανεξάρτητη αλλά καπιταλιστική Καταλονία σε μια καπιταλιστική Ευρωπαϊκή Ένωση, ιδιαίτερα εν μέσω οικονομικής κρίσης, δε θα λύσει κανένα από τα προβλήματα της κοινωνίας. Ο αγώνας για μια σοσιαλιστική κοινωνία χρειάζεται την κοινή πάλη Καταλανών, υπόλοιπων Ισπανών αλλά, τελικά και Ευρωπαίων εργαζομένων.
Η Αριστερά πρέπει να δώσει τη μάχη των εκλογών του Μάη του 2015 στην Ισπανία με βάση τις πιο πάνω θέσεις – με στόχο την κυβερνητική εξουσία και το άνοιγμα μιας νέας σελίδας στην ιστορία της Ισπανίας αλλά και της υπόλοιπης Ευρώπης.
