Μια μεγάλη νίκη σημείωσαν οι ναυτεργάτες στα λιμάνια της Πάτρας και της Ηγουμενίτσας. Για δέκα συνεχόμενες μέρες έδωσαν ένα σημαντικό απεργιακό αγώνα ενάντια στους εφοπλιστές, την κυβέρνηση, την κρατική καταστολή και τις δικαστικές απαγορεύσεις, προκειμένου να βελτιώσουν ουσιαστικά τη ζωή τους, να τη βγάλουν από το καθεστώς γαλέρας και εκμετάλλευσης που έχουν επιβάλλει οι εφοπλιστές στα καράβια.
Σύμφωνα με ανακοίνωση της ΠΕΝΕΝ (Πανελλήνια Ένωση Ναυτών Εμπορικού Ναυτικού):
«Η συμφωνία που επιτεύχθηκε μεταξύ ΠΕΝΕΝ – ΣΕΕΝ – Attica Group και Grimaldi ρυθμίζει μια σειρά προβλήματα, θεσμικά, οικονομικά και κλαδικά που ήταν στο επίκεντρο της 10ημερης απεργιακής μάχης. Ο κλάδος μας επιστρέφει στα καράβια και στη δουλειά με το κεφάλι ψηλά, περήφανος και νικητής. Ο αγώνας νίκησε».
Η συμφωνία ανάμεσα στους εργαζόμενους και τις εταιρείες ακτοπλοΐας περιλαμβάνει τη χορήγηση ενός μηνιαίου επιδόματος 300 ευρώ (10% αύξηση του μισθού) για όλους τους ναύτες από την 1/6/2025. Επίσης, θα υπάρχει μηνιαίο πληρωμένο ταξίδι ρεπό (διαρκώς 48 έως 72 ώρες), ενώ η εργοδοσία δεσμεύτηκε να προσλάβει έναν επιπλέον ναύτη ανά πλοίο, ώστε να μειωθεί ο φόρτος εργασίας.
Το ιστορικό της απεργίας
Ο αγώνας στράφηκε ενάντια σε μεγάλες εταιρείες της ακτοπλοΐας, οι οποίες για χρόνια διατηρούν τους μισθούς σε εξευτελιστικά επίπεδα και επιβάλλουν στα πληρώματα συνθήκες εργασίας κάτω από τις προδιαγραφές των διεθνών συμβάσεων. Η σύμβαση που υπέγραψαν οι γραφειοκράτες της Πανελλήνιας Ναυτικής Ομοσπονδίας (ΠΝΟ) πριν την κήρυξη της απεργίας της ΠΕΝΕΝ, εξυπηρετούσε αποκλειστικά τις ανάγκες των εφοπλιστών. Δεν περίμενε βέβαια κανείς κάτι διαφορετικό. Η ΠΝΟ εδώ και δεκαετίες εκπροσωπεί τα συμφέροντά τους, ενώ πολιτικά κυριαρχείται από δυνάμεις του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ.
Από τις 16 Ιούνη, οι ναυτεργάτες των γραμμών Πάτρας – Ηγουμενίτσας – Ιταλίας ξεκίνησαν διαδοχικές 24ωρες απεργίες. Σύμφωνα με τη διοίκηση του σωματείου, η συμμετοχή στην απεργία ήταν καθολική, με το 100% των ναυτεργατών στα επιβατηγά – οχηματαγωγά πλοία να συμμετέχει σε αυτήν, διεκδικώντας:
- Εξίσωση μισθών σύμφωνα με τη Συλλογική Σύμβαση Εργασίας της Ακτοπλοΐας, ώστε να εξαλειφθούν οι ανισότητες σε αποδοχές για παρόμοια καθήκοντα.
- Επαναφορά των οργανικών θέσεων πληρωμάτων, όπως ορίζει το Προεδρικό Διάταγμα 177/1974, το οποίο καθορίζει τον απαιτούμενο αριθμό και την κατανομή του προσωπικού.
- Εγγύηση δύο ημερών ρεπό εκτός πλοίου ανά μήνα, για την ανάπαυση και την ψυχολογική αποφόρτιση των πληρωμάτων.
- Θεσμοθέτηση ρυθμίσεων για τα εξπρές δρομολόγια, με βάση τις ιδιαίτερες απαιτήσεις λειτουργίας τους.
- Διπλασιασμό της αμοιβής για εργασία στο χώρο του γκαράζ, λόγω των αυξημένων κινδύνων και φορτίων εργασίας.
Από την πρώτη στιγμή, η απεργία αντιμετώπισε συντονισμένη επίθεση από την κυβέρνηση, το Λιμενικό, τους εφοπλιστές και τη Δικαιοσύνη, που λειτούργησαν ως ενιαία εργοδοτική συμμαχία εναντίον των ναυτεργατών.
Στις 20 Ιουνίου, συνελήφθησαν 19 μέλη των πληρωμάτων καταστρώματος των πλοίων «SUPERFAST I» και «SUPERFAST IV», τα οποία συμμετείχαν στην απεργία, με την κατηγορία της «παρακώλυσης συγκοινωνιών». Ταυτόχρονα, αστυνομικές δυνάμεις και το Λιμενικό απαγόρευσαν την είσοδο στελεχών της ΠΕΝΕΝ στο λιμάνι της Πάτρας.
Τα Πρωτοδικεία Πειραιά και Πάτρας κήρυξαν την απεργία παράνομη σε επτά διαφορετικές αποφάσεις κάτω από την πίεση του ΣΕΕΝ (Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Επιβατηγού Ναυτιλίας). Μάλιστα, ο ΣΕΕΝ με ανακοίνωσή του επιτέθηκε στην ΠΕΝΕΝ, χαρακτηρίζοντας τις κινητοποιήσεις της «παράνομη συνδικαλιστική δράση».
Την ίδια στιγμή, η ΠΝΟ στάθηκε ανοιχτά στο πλάι των εφοπλιστών και της κυβέρνησης. Από την πρώτη στιγμή, έβγαλε ανακοίνωση καταδικάζοντας την απεργία, ενώ σε νέα ανακοίνωσή της δεν δίστασε να καταγγέλλει ονομαστικά την ΠΕΝΕΝ και τον πρόεδρό της, καθώς και όλους όσους τόλμησαν να σταθούν αλληλέγγυοι στον αγώνα των εργαζομένων!
Αλληλεγγύη
Παρά την ένταση του αγώνα, τα μεγάλα μέσα ενημέρωσης επέλεξαν είτε τη σιγή, είτε την αναπαραγωγή των θέσεων του ΣΕΕΝ περί «ομηρίας των επιβατών». Ωστόσο, η κινητοποίηση των ναυτεργατών έχει προκαλέσει ένα κύμα αλληλεγγύης από εργατικά σωματεία, οργανώσεις της Αριστεράς και συλλογικότητες.
Χαρακτηριστική ήταν και η κοινή δήλωση 17 οργανώσεων της Αριστεράς για τη στήριξη της απεργίας της ΠΕΝΕΝ που ανέφερε:
«Καταγγέλλουμε με τον πιο έντονο τρόπο τις απειλές του υπουργού Κικίλια – από κοινού με τον ΣΕΕΝ – για “αναζήτηση αστικών ευθυνών” και απειλές επιβολής προστίμων χιλιάδων ευρώ, τόσο στην ΠΕΝΕΝ όσο και στους ίδιους τους απεργούς. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί πρωτόγνωρη αυταρχική κλιμάκωση στα μεταπολιτευτικά χρονικά ενάντια στο δικαίωμα της απεργίας, που στοχεύει στην εξόντωση του εργατικού κινήματος.
Παρά το όργιο τρομοκρατίας, παρά τις μαζικές προσαγωγές δεκάδων Ναυτεργατών και την απόδοση κατηγοριών για “παρακώλυση συγκοινωνιών”, παρά τις απειλές για πρόστιμα, την χρήση του κοινωνικού αυτοματισμού από τα ΜΜΕ και παρά την ανοιχτή συμπόρευση του υποταγμένου συνδικαλισμού σε ΠΝΟ και ΓΣΕΕ με την εργοδοσία, η απεργία κράτησε».
Μια νίκη για το εργατικό κίνημα
Η νίκη των απεργών ναυτεργατών αποτελεί νίκη συνολικά για το εργατικό κίνημα, καθώς ήταν κομμάτι μιας ευρύτερης μάχης ενάντια στους χαμηλούς μισθούς και την επισφαλή εργασία, ενάντια στην εργοδοτική αυθαιρεσία και τη διάλυση των εργατικών δικαιωμάτων.
Η απεργία απέδειξε ότι όταν οι εργαζόμενοι μπουν αποφασιστικά και μαχητικά στον αγώνα με οργανωμένο σχέδιο, μπορούν να καταφέρουν σημαντικές νίκες.
