Του Χάρη Σαββίδη, συνδικαλιστικού αντιπρόσωπου
των εργαζομένων της Ημερησίας στο Μεικτό Συμβούλιο της ΕΣΗΕΑ
Σε μετωπική σύγκρουση με τους εκδότες οδηγούνται οι εργαζόμενοι στον Τύπο, σε μια σύγκρουση που ίσως αποδειχθεί καταλυτική για όλη την κοινωνία.
Ο κλάδος των ΜΜΕ στην Ελλάδα, παράλληλα με την γενικότερη κρίση, βιώνει μια επιμέρους ειδική κρίση, έχοντας αποτελέσει όλη την προηγούμενη περίοδο επιτομή της φούσκας που αναπτυσσόταν. Σε αυτόν ήταν τα φώτα της δημοσιότητας, οι εξωφρενικές αμοιβές για τα αστέρια και οι προνομιακές σχέσεις με όσους ασκούν ή κατέχουν πλούτο. Επιπροσθέτως, μια τρίτη κρίση συγκλονίζει τον κλάδο, όχι μόνο στην Ελλάδα αλλά διεθνώς: Η ανάπτυξη του διαδικτύου αλλάζει για πάντα τον τρόπο της ενημέρωσης, περίπου όπως το έπραξε προ 5 αιώνων η εφεύρεση της τυπογραφίας.
Ήταν, κατά συνέπεια, λογικό η κρίση να εκδηλωθεί με σφοδρότητα στα ΜΜΕ. Οι εργοδότες εδώ και 15 μήνες έχουν προχωρήσει σε μετωπική επίθεση. Μαζικές απολύσεις, πετσόκομμα μισθών και παραβίαση της Συλλογικής Σύμβασης αποτελούν τον κανόνα στα… «καλά μαγαζιά», την ώρα που οι «κακοί» έχουν κηρύξει στάση πληρωμών και αξιοποιούν τους νόμους περί χρεοκοπίας για να κλέψουν τους μισθούς που χρωστάνε στους εργαζομένους. Ήδη οι εργοδότες θεωρούν αυτονόητο ότι η ΕΣΗΕΑ θα πρέπει να αποδεχθεί μειώσεις 20% στους μισθούς της Συλλογικής Σύμβασης και κατάργηση θεσμικών κατακτήσεων δεκαετιών, χωρίς καμία εγγύηση για «πάγωμα» απολύσεων». Και να είναι και ευχαριστημένη…
Όπως κάθε κλάδος, και οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ νιώθουν προδομένοι από τα συνδικαλιστικά τους όργανα και συχνά τους χρεώνουν περισσότερες ευθύνες από ότι ακόμα και στους εργοδότες. Συνδικαλιστικές έριδες για την «καρέκλα» που ελάχιστα αφορούν τους εργαζομένους, 24ωρες απεργιακές εξάρσεις που δεν έχουν κανένα αποτέλεσμα πέραν της απώλειας του μεροκάματου, εύκολη στοχοποίηση των συνδικαλιστών επειδή πολλοί προτιμούν να εθελοτυφλούν μπροστά στην ατομική ευθύνη. Πρόκειται για συμπτώματα που ισχύουν, λίγο – πολύ, σε κάθε κλάδο. Απλώς, στα ΜΜΕ εμφανίζονται οξυμένα, εξαιτίας της τριπλής κρίσης αλλά και της ιδιοσυγκρασίας που κυριαρχεί στον κλάδο.
Κι όμως, οι εργαζόμενοι στα ΜΜΕ δηλώνουν αποφασισμένοι να ξεκινήσουν έναν μεγάλο αγώνα, που αφορά όλη την κοινωνία. Τα ρυάκια της προηγούμενης περιόδου, με τις εξελίξεις και τις ταξικές «αψιμαχίες» σε κάθε επιμέρους Μέσο, συναντήθηκαν στις 10 Ιανουαρίου, στο υπό κατάληψη Alter. Σε κοινή συνεδρίαση τα συνδικαλιστικά όργανα των εργαζομένων στα ΜΜΕ συμφώνησαν ότι πλέον είναι η ώρα για έναν μεγάλο, καλά οργανωμένο αγώνα.
Πρόθεση είναι η αρχή των κινητοποιήσεων να συμπέσει με την Παναττική απεργία, της 17ης Ιανουαρίου. Καθώς πρόκειται για τις ημέρες άφιξης των εκπροσώπων της Τρόικα στην Αθήνα, οι δημοσιογράφοι θα έχουν μια εξαιρετική ευκαιρία να ενημερώσουν την κοινωνία προσεγγίζοντας τα γεγονότα από τη δική της σκοπιά και όχι από εκείνη της κυβέρνησης και των εργοδοτών.
Η εναλλακτική ενημέρωση είναι το μεγάλο όπλο στη φαρέτρα των εργαζομένων στα ΜΜΕ – ένα όπλο που μπορεί να αποδειχθεί πολύτιμο για όλη την κοινωνία.
Στο βαθμό που τις επόμενες εβδομάδες συνεχίσουν να κλιμακώνονται οι αγωνιστικές κινητοποιήσεις σε ιδιωτικό και δημόσιο τομέα, ο έλεγχος της ενημέρωσης θα έχει καθοριστική σημασία. Αυτό το γνωρίζουν καλά, βέβαια, κυβέρνηση και εργοδότες οπότε η μετωπική σύγκρουση αναμένεται εξαιρετικά σφοδρή.
Alter
Οι εργαζόμενοι παραμένουν απλήρωτοι για σχεδόν ενάμιση χρόνο. Ο μεγαλομέτοχος του καναλιού, Γ. Κουρής, προτιμά να αποφύγει την προσωποκράτηση, ξεπληρώνοντας τα χρέη του στο Δημόσιο. Διαθέτει εκεί τα όσα κεφάλαια μπορεί να εξασφαλίσει, αδιαφορώντας πλήρως για τις υπόλοιπες οφειλές του, είτε πρόκειται για δάνεια από τράπεζες είτε για αμοιβές εργαζομένων. Αφού επί σειρά μηνών οι εργαζόμενοι έκαναν υπομονή, το φθινόπωρο αποφάσισαν να υιοθετήσουν δυναμικότερη στάση. Κάπως έτσι κατέληξαν να κάνουν… Χριστούγεννα στον υπό κατάληψη σταθμό, όπου έσπευσαν να τους συμπαρασταθούν συνάδελφοι από όλο τον κλάδο.
ΕΡΤ
Είναι ο περισσότερο γνωστός αγώνας του κλάδου. Η απειλή ένταξης των εργαζομένων στην ΕΡΤ στο ενιαίο μισθολόγιο και στην εργασιακή εφεδρεία, προκάλεσε έντονες αντιδράσεις.
Οι απεργιακές κινητοποιήσεις βρίσκονται ήδη στον τρίτο μήνα (!) με την Πανελλήνια Ομοσπονδία Ενώσεων Συντακτών (ΠΟΕΣΥ – δευτεροβάθμιο πανελλαδικό όργανο, στο οποίο ανήκει η ΕΣΗΕΑ) να συντονίζει τον αγώνα. Ήδη το συνδικάτο κατάφερε να επιβάλλει στην κυβέρνηση σημαντικές τροπολογίες στο νομοσχέδιο για την ΕΡΤ και να αποσπάσει υποσχέσεις για ανανέωση των συμβάσεων εκατοντάδων εργαζομένων. Όσο, όμως, αυτά μένουν στα λόγια, οι απεργίες συνεχίζονται…
Ελευθεροτυπία
Από τα μέσα Ιουλίου η εκδότρια, Μάνια Τεγοπούλου, έπαψε να καταβάλλει τους μισθούς των εργαζομένων, λόγω έλλειψης ρευστότητας. Προσπάθησε να λάβει κάποιο δάνειο από τράπεζα, για να πληρώσει με αυτό τα δεδουλευμένα αλλά και αποζημιώσεις στα πλαίσια «προγράμματος εξυγίανσης». Τελικά, υπό την πίεση κυβέρνησης και άλλων εκδοτών, οι τράπεζες όχι μόνο έκαναν πίσω (η Alpha δεν ενέκρινε το δάνειο) αλλά και έδωσαν το τελειωτικό πλήγμα (η Πειραιώς δέσμευσε τα έσοδα από τις πωλήσεις των εφημερίδων, προκαλώντας άμεσα ταμειακή ασφυξία). Οι εργαζόμενοι έδειξαν ιδιαίτερη υπομονή και εμπιστοσύνη στους χειρισμούς της ιδιοκτησίας. Τελικά, όμως, λίγες ημέρες πριν τα Χριστούγεννα αποφάσισαν να προχωρήσουν και αυτοί σε απεργία διαρκείας. Η εκδότρια, από την πλευρά της, προσέφυγε στο «άρθρο 99».
Πήγασος
Ήδη από το φθινόπωρο του 2010 ξεκίνησε η προσπάθεια «εξορθολογισμού του κόστους», μέσω απολύσεων και μειώσεων μισθών.
Η αρχή έγινε από τους διοικητικούς υπαλλήλους του ομίλου αλλά δεν άργησε και η σειρά των δημοσιογράφων. Στη διάρκεια του καλοκαιριού, με απειλές για κλείσιμο των εντύπων και απόλυση «όσων δεν συμμορφωθούν», ο εκδότης Φ. Μπόμπολας κατάφερε να αποσπάσει τις υπογραφές των εργαζομένων σε ατομικές συμβάσεις, με μείωση αποδοχών 10%. Αν και οι συμβάσεις είχαν τριετή ισχύ, σε λιγότερο από 6 μήνες ο κ. Μπόμπολας επανήρθε, ζητώντας περαιτέρω μείωση μισθών 10%. Παράλληλα, στη διάρκεια των τελευταίων 18 μηνών έχει προχωρήσει σε τουλάχιστον 350 απολύσεις. Οι εργαζόμενοι στο Έθνος, την Ημερησία, το Goal και τον Sentra FM σε ψήφισμά τους δηλώνουν ότι αυτή τη φορά δεν θα δεχθούν τις μειώσεις.
ΔΟΛ
Ο επικεφαλής του Ομίλου, Σταύρος Ψυχάρης, ζήτησε από τους εργαζομένους λίγο πριν τις γιορτές μειώσεις μισθών 20%.
Η σθεναρή τους αντίδραση τον αιφνιδίασε και αναγκάστηκε να «παγώσει» τις πιέσεις. Στη συνέχεια, όμως, προχώρησε μονομερώς, καταβάλλοντας την πληρωμή των εργαζομένων με βάση τις μειωμένες αμοιβές. Τα συνδικαλιστικά όργανα προσέφυγαν άμεσα στην επιθεώρηση εργασίας και η εργοδοσία αναγκάστηκε εκ νέου να αναδιπλωθεί, υποστηρίζοντας ότι δεν πρόκειται για εξόφληση αλλά αρχική πληρωμή και ότι όσοι δεν αποδεχθούν τις μειώσεις μισθών θα λάβουν και τα υπόλοιπα χρήματα. Από την αρχή του νέου έτους οι πιέσεις στους εργαζομένους να υπογράψουν έχουν γίνει ασφυκτικές.
Κέρδος
Πρόκειται για την πρώτη νίκη του κλάδου!
Και εδώ η εργοδοσία ζήτησε μειώσεις μισθών 20%. Οι εργαζόμενοι αρνήθηκαν και προχώρησαν σε απεργία. Η εργοδοσία απάντησε με απόλυση εργαζομένου αλλά οι απεργίες συνεχίστηκαν. Μετά από έξι ημέρες αγώνα, η εργοδοσία υποχώρησε, παίρνοντας πίσω την απόλυση, καταβάλλοντας τα χρωστούμενα δεδουλευμένα και παγώνοντας τις πιέσεις για μείωση μισθών μέχρι τον Φεβρουάριο.