Του Κυριάκου Χάλαρη
Για τα κόμματα της αριστεράς το αποτέλεσμα των εκλογών ήταν μια μεγάλη επιτυχία. 8,15% για το ΚΚΕ και 5,04% για το ΣΥΡΙΖΑ αντιστοιχούν σε 1,000,000 περίπου ψηφοφόρους και είναι από τα μεγαλύτερα ποσοστά που τα δύο κόμματα έχουν βγάλει ποτέ στην ιστορία τους.
Συνολικά τα δύο κόμματα αύξησαν τη δύναμή τους κατά 255,000 ψήφους περίπου, αριθμός που αντιστοιχεί σε αύξηση της επιρροής της αριστεράς κατά 37,5% σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές! Ιδιαίτερα στα αστικά κέντρα, η αύξηση της αριστεράς είναι ακόμα πιο εντυπωσιακή. Στην Αθήνα η αριστερά αθροιστικά ξεπέρασε το 20% (21% στη Β’ Αθήνας, 20% στην Α’), στον Πειραιά επίσης γύρω στο 20% και στη Θεσσαλονίκη πάνω από 15%!
Η άνοδος της αριστεράς σε αυτές τις εκλογές είναι σημαντική γιατί μπορεί, από τη μια, να αποτελέσει μια ανάσα για τους αγώνες του εργατικού και νεολαιίστικου κινήματος της επόμενης περιόδου. Και από την άλλη γιατί σηματοδοτεί σε μεγάλο βαθμό την κατάρριψη πολλών αυταπατών για τα δύο κόμματα του κεφαλαίου, και κυρίως του ΠΑΣΟΚ, και τη στροφή της κοινωνίας σε αναζήτηση λύσεων από τα αριστερά.
ΚΚΕ
Το ΚΚΕ έχει κάθε λόγο να πανηγυρίζει για το 8,15 % μια που τέτοια ποσοστά είχε να πιάσει σε βουλευτικές εκλογές από τη δεκαετία του 80. Τα συνθήματα της προεκλογικής του εκστρατείας που επικέντρωναν στη σταθερότητα των θέσεων του κόμματος, στην ιστορία του και στο «ψηφίστε μας ακόμα και αν διαφωνείτε γιατί έχουμε αρχές» μπορεί να φαίνονταν απολιτικά, αλλά άγγιξαν κομμάτια των ψηφοφόρων που θέλησαν να καταψηφίσουν τα δύο μεγάλα κόμματα.
ΣΥΡΙΖΑ
Αν για το ΚΚΕ το ποσοστό του ήταν επιτυχία, για το ΣΥΡΙΖΑ το 5% ήταν ουσιαστικά εκτίναξη.
Ξεφεύγοντας από το αγχωτικό όριο του 3% ο ΣΥΡΙΖΑ καθιερώνεται όχι μόνο στη βουλή αλλά και στη συνείδηση της κοινωνίας ως ο βασικός πόλος της πέραν του ΚΚΕ αριστεράς. Η αριστερή στροφή του Συνασπισμού επί προεδρίας Αλαβάνου, η υποστήριξη του κινήματος της παιδείας την προηγούμενη περίοδο και το ενωτικό προφίλ που παρουσίασε με τις υπόλοιπες συνιστώσες έπαιξαν ρόλο στην ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ ως έναν από τους νικητές των εκλογών.
Με λίγα λόγια, η άνοδος της αριστεράς και κυρίως η ενίσχυση του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαιώνει τα εξής:
– Η αριστερή στροφή των τελευταίων χρόνων του Συνασπισμού επιβεβαιώνεται πολιτικά. Αντανακλάται δηλαδή και σε εκλογικό επίπεδο, αντίθετα με ότι υποστήριζε μέχρι τώρα το πιο δεξιό κομμάτι του που ήθελε ‘ανοίγματα’ στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ προκειμένου να διευρυνθεί το ακροατήριο του ΣΥΝ.
– Η συμμετοχή και υποστήριξη των κινημάτων της προηγούμενης περιόδου, κυρίως στο χώρο της παιδείας, αντανακλάται επίσης σε εκλογικό επίπεδο και επιβεβαιώνεται πολιτικά.
– Το προφίλ της ενότητας της αριστεράς που κατάφερε και πέρασε ο ΣΥΡΙΖΑ του έδωσε πόντους και στην ουσία πιέζει και στέλνει μηνύματα στη βάση του ΚΚΕ και στα κομμάτια του εκείνα που δυσανασχετούν με την περιχαράκωση και τον απομονωτισμό του κόμματος.
Ψήφοι διαμαρτυρίας
Η επιτυχία των δύο κομμάτων της αριστεράς είναι πολύ σημαντική. Υπάρχει όμως πολύ δρόμος ακόμα. Η άνοδος σε ψήφους και ποσοστά και για τα δύο βασίστηκε σε ψήφους διαμαρτυρίας των απογοητευμένων ψηφοφόρων των δύο μεγάλων κομμάτων, και κυρίως του ΠΑΣΟΚ. Και όσο εύκολα τους πήρε η αριστερά άλλο τόσο εύκολα μπορεί να τους χάσει όταν κομμάτια της κοινωνίας σε επόμενες αναμετρήσεις θα ψηφίζουν ΠΑΣΟΚ για να φύγει η ΝΔ.
Με άλλα λόγια, οι 255,000 παραπάνω ψήφοι για τα δύο κόμματα της αριστεράς δεν είναι ψήφοι εμπιστοσύνης, αλλά ψήφοι ελπίδας. Προέρχονται από εκείνο το κομμάτι της κοινωνίας που περιμένει να δει τι επιτέλους θα γίνει με ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ και αν θα μπορέσουν στην πράξη να σταθούν απέναντι στις πολιτικές λιτότητας που ετοιμάζουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ για το επόμενο διάστημα. Και αυτό που στο τέλος-τέλος έχει σημασία είναι σε ποια κατεύθυνση θα κινηθούν τα δύο αυτά κόμματα από εδώ και πέρα.
Αν τα κόμματα της αριστεράς θέλουν να είναι συνεπή με τις υποχρεώσεις τους απέναντι στους εργαζόμενους που τους έδωσαν τέτοια ώθηση και τέτοια δύναμη, το βασικό καθήκον τους καθήκον, από εδώ και πέρα είναι κατά τη γνώμη μας το εξής: Συνεργασία των κομμάτων (κι οργανώσεων) της αριστεράς πάνω σε ένα πρόγραμμα που να υπερασπίζεται τα συμφέροντα των εργαζομένων και να δίνει την προοπτική της ανατροπής του καπιταλισμού, για μια σοσιαλιστική κοινωνία.
Αυτό σημαίνει συγκεκριμένα πράγματα για το κάθε κόμμα ξεχωριστά.
– Για το ΚΚΕ σημαίνει να εγκαταλείψει τη διασπαστική τακτική του στο εργατικό κίνημα με τις ξεχωριστές συγκεντρώσεις και πορείες και να προσανατολιστεί σε τέτοιες προτάσεις και δράσεις που θα δημιουργούν τις προϋποθέσεις ώστε το εργατικό και νεολαιίστικο κίνημα να απαντά ενωμένο στις επιθέσεις του κεφαλαίου που έρχονται.
– Για το Συνασπισμό σημαίνει να εγκαταλείψει την τακτική των συνεργασιών σε τοπικό επίπεδο με το επίσημο ΠΑΣΟΚ και να ξεκαθαρίσει τις εσωτερικές του γραμμές από τη δεξιές απόψεις που ονειρεύονται συγκυβέρνηση με το ΠΑΣΟΚ.
– Η ενότητα στη δράση και η συνεργασία της αριστεράς είναι το ένα ζητούμενο αλλά από μόνη της δεν είναι αρκετή. Χρειάζεται αυτή η ενότητα να γίνει στη βάση ενός προγράμματος που οι ίδιοι οι εργαζόμενοι έχουν ανάγκη. Ένα πρόγραμμα που θα υπερασπίζεται τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των εργαζομένων, που θα στρέφεται ενάντια στον καπιταλισμό και θα δίνει την προοπτική μιας σοσιαλιστικής κοινωνίας.
Αυτά είναι τα καθήκοντα για μια αριστερά διαφορετική απ’ αυτήν που ξέραμε μέχρι σήμερα, μια «νέα αριστερά» η οποία να δώσει προοπτική πάλης στο μαζικό κίνημα, να προσφέρει το «όραμα» που λείπει από τους εργαζόμενους και τη νέα γενιά. Η βάση των κομμάτων θέλει, το εργατικό κίνημα θέλει, το πρόβλημα είναι οι ηγεσίες! Εκεί σκοντάφτει αυτή η προοπτική και είναι σε μεγάλο βαθμό στο χέρι των χιλιάδων αγωνιστών της βάσης, να συνειδητοποιήσουν το τι μπορεί να επιτευχθεί, να το παλέψουν και να το επιβάλουν.