Τους τελευταίους δύο μήνες χιλιάδες εικόνες και βίντεο από τους αγώνες στη Χιλή έχουν κατακλύσει το διαδίκτυο, εικόνες εξέγερσης, έρωτα, ελπίδας, τέχνης, θάρρους αλλά και εικόνες απίστευτης βίας και καταστολής από την αστυνομία και το στρατό. Ένα πολύ ζωντανό κομμάτι αυτού του αγώνα, που βγαίνει μπροστά και αγωνίζεται για ένα καλύτερο αύριο, όπως και σε πολλά μέρη του κόσμου, είναι το γυναικείο κίνημα και είναι και αυτό το οποίο χτυπιέται αλύπητα από τις δυνάμεις της καταστολής. Οι γυναίκες στη Χιλή αντιμετωπίζουν την οργή της εξουσίας μαζί με το υπόλοιπο κίνημα αλλά αντιμετωπίζουν και τη σεξιστική βία.
Την 25η Νοέμβρη, Παγκόσμια ημέρα ενάντια στη βία κατά των γυναικών, η φεμινιστική οργάνωση «Colectivo Lastesis» πραγματοποίησε με τη συμβολή δεκάδων γυναικών παρέμβαση-δρώμενο με κεντρικό σύνθημα «ένας βιαστής στο δρόμο σας». Γυναίκες με δεμένα τα μάτια καταγγέλλουν χορεύοντας την πατριαρχία που τις κρίνει και τις τιμωρεί επειδή είναι γυναίκες, τη δικαιοσύνη που είναι τυφλή και συνένοχη στους βιασμούς τους όπως και η αστυνομία, η κυβέρνηση, το ίδιο το κράτος. Αυτό το δρώμενο έχει κάνει ήδη το γύρο του κόσμου, καθώς γυναίκες από πολλές χώρες -ανάμεσά τους και η Ελλάδα- μεταφράζουν τα λόγια και κάνουν τη δική τους διαμαρτυρία.
Και αυτό δεν μπορεί να μη συσχετισθεί με ότι συνέβη στα μέσα του Νοέμβρη, στη Ρανκάγουα, όταν μία νεαρή γυναίκα βιάστηκε στη μέση του δρόμου από πέντε «Καραμπινιέρος»*, οδηγήθηκε στο κρατητήριο, στη συνέχεια στο νοσοκομείο για τις πρώτες βοήθειες και επέστρεψε στο κελί της συνοδευόμενη από έναν από τους βιαστές της. Δεν ήταν αρκετή η εξουσία, ο εξευτελισμός και η τρομοκρατία που είχε βιώσει η γυναίκα λίγο πριν…Έπρεπε να συνεχίσει να είναι φοβισμένη και ανασφαλής καθ’ όλη τη διάρκεια της μεταφορά της «για να πάρει το μάθημά της» σίγουρα.
Στη Χιλή του 2019 είναι δεκάδες οι καταγγελίες για παρενοχλήσεις, βιασμούς και βία που υφίστανται οι γυναίκες από τις δυνάμεις καταστολής. Μέχρι στιγμής έχουν υπάρξει 74 καταγγελίες εναντίον των καραμπινιέρος για βιασμούς ή σεξουαλική βία και γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά ότι αν αυτό είναι το επίσημο νούμερο, οι βιασμοί και οι επιθέσεις που δεν έχουν καταγγελθεί είναι σίγουρα πολύ περισσότεροι.
Και οι αρχές της Χιλής φαίνεται να εμπλέκονται και σε δύο γυναικοκτονίες** οι οποίες έγιναν γνωστές τις προηγούμενες μέρες.
Αλμπερτίνα Μαρτίνεθ Μπούργος
Η 38χρονη φωτορεπόρτερ, η οποία κατέγραφε με την κάμερα της τις διαδηλώσεις αλλά και την αστυνομική και στρατιωτική βία εναντίων των διαδηλωτών και ειδικά των γυναικών δημοσιογράφων, δολοφονήθηκε, με δεκάδες μαχαιριές στο κορμί της, μέσα στο ίδιο της το σπίτι από το οποίο έλειπαν οι φωτογραφικές μηχανές, τα αρχεία και οι σημειώσεις που κρατούσε όλο αυτό το διάστημα.
Ντανιέλα Καράσκο
Η 36χρονη καλλιτέχνιδα του δρόμου γνωστή με το όνομα «Lamimos» εθεάθη για τελευταία φορά ζωντανή τη 19η Οκτωβρίου καθώς συνελήφθη στα πλαίσια μεγάλης διαδήλωσης από τους Χιλιανούς καραμπινιέρος. Λίγες μέρες μετά, η σορός της βρέθηκε κρεμασμένη σε φράκτη, με χειροπέδες, στο πάρκο André Jarlan, στη συνοικία Pedro Aguirre Cerda, στα νότια του Σαντιάγο. Η αστυνομία μιλά για αυτοκτονία, την ώρα που σύμφωνα με την αυτοψία πέθανε από ασφυξία και -σύμφωνα με όλα τα βίντεο- η τελευταία φορά που εθεάθη ζωντανή, βρισκόταν στα χέρια της αστυνομίας.
Τι διαφορά έχουν οι γυναίκες
Διαβάζοντας τα παραπάνω και βλέποντας τις εικόνες από τις διαδηλώσεις στη Χιλή κάποιος θα μπορούσε να πει πως χάνεται η ουσία, πως εκατοντάδες άντρες έχουν συλληφθεί, χτυπηθεί ακόμα και βασανιστεί και ότι δε γίνεται σε τέτοιους αγώνες να διαμαρτυρόμαστε μόνο για τις γυναίκες.
Η πραγματικότητα είναι πως όσες και όσοι τολμούν και διαδηλώνουν, τολμούν να διεκδικούν ένα καλύτερο αύριο στη Χιλή αποτελούν εχθρό του κράτους και των δυνάμεων καταστολής, είτε είναι άνδρες είτε γυναίκες. Πολλοί άνθρωποι χάσανε τη ζωή τους, τραυματίστηκαν πολύ σοβαρά ίσως και ανεπανόρθωτα, πολλοί έχασαν τουλάχιστον το ένα τους μάτι και πολλοί βασανίζονται και ίσως να μη μάθουμε ποτέ τα ονόματά τους.
Οι γυναίκες όμως δε χτυπιούνται μόνο επειδή διαδηλώνουν.Χτυπιούνται, βιάζονται, εξευτελίζονται, απαγχονίζονται για παραδειγματισμό επειδή είναι γυναίκες και διαδηλώνουν(!) και αυτό έχει τεράστια διαφορά. Οι βιασμοί πάντα σχετίζονται με την επιβολή και την εξουσία, με την επιθυμία του βιαστή να δείξει ποιος είναι αυτός που έχει το πάνω χέρι, που έχει τη δύναμη να επιβληθεί και στη συνέχεια να φύγει ενώ το θύμα είναι ανήμπορο να κουνηθεί και να συνεχίσει.
Στη Χιλή λοιπόν οι γυναίκες βγήκαν μπροστά για να διεκδικήσουν, να φωνάξουν, να παλέψουν για μια καλύτερη ζωή από δω και εμπρός και συναντούν όχι μόνο τη βία και την καταστολή ενός καθεστώτος αλλά και όλη τη βία που έχει να κάνει με τη θέση τους στην κοινωνία.
Χιλή, Ελλάδα, παγκόσμιοι αγώνες
Παγκοσμίως οι γυναίκες έχουν βγει μπροστά και αγωνίζονται για ισότητα, για αυτοδιάθεση τους σώματος τους, αγωνίζονται και διαδηλώνουν ενάντια στη σεξιστική βία, τους βιασμούς, τις γυναικοκτονίες. Από το #metoo στο «καμία λιγότερη» ***, τα γυναικεία φεμινιστικά κινήματα εξελίσσονται, πολιτικοποιούνται και μεγαλώνουν.
Στην Ελλάδα τον τελευταίο καιρό ακούμε όλο και περισσότερο για περιστατικά σεξιστικής βίας από την αστυνομία στο κέντρο της Αθήνας, ενώ οι περιπτώσεις που μια γυναίκα αποτρέπεται από το να καταγγείλει τον βιασμό της ή τον ξυλοδαρμό της από την ίδια την αστυνομία, η οποία υποτίθεται ότι είναι εκεί για να την προστατέψει, γίνονται γνωστά όλο και πιο συχνά.
Δεν μπορούμε να περιμένουμε ότι ένα σύστημα που γεννά τους διαχωρισμούς, ένα σύστημα που εκπαιδεύει μια αστυνομία στα πρότυπα του «σκληρού άντρα» που επιβάλλεται με βία και πυγμή, μπορεί να είναι ένα σύστημα ικανό να προστατέψει εμάς, τα σώματα, τις ζωές μας. Για κάθε Μπούργος, για κάθε Καράσκο, για κάθε γυναίκα που δολοφονείται ή βιάζεται εμείς πρέπει να είμαστε στους δρόμους, ενωμένες με τους άντρες συντρόφους και φίλους μας, ενωμένες με τους συναδέλφους μας, ενωμένες με όσους κατανοούν ότι για να σταματήσει η έμφυλη βία χρειάζεται πρώτα να παλέψουμε το σύστημα που τη γεννά.