Στα μέσα Μαρτίου συνελήφθηκαν 6 άτομα που φέρονται να είναι διαχειριστές του gamato.info. Συνολικά εκδόθηκαν 11 εντάλματα σύλληψης, μετά από μηνύσεις από 10 εταιρείες της βιομηχανίας του κινηματογράφου και της μουσικής, καθώς και μιας εταιρείας προστασίας πνευματικών δικαιωμάτων και δικαιωμάτων δημιουργών (ΕΠΟΕ). Χαρακτηριστικό είναι ότι κανένας καλλιτέχνης απ’ αυτούς που υποτίθεται ότι χτύπαγε περισσότερο η λειτουργία του gamato.info και των αντίστοιχων κόμβων ανταλλαγής ψηφιακών αρχείων (peer-to-peer) δεν συμμετείχε στην όλη διαδικασία.
Το γεγονός ανοίγει τη κουβέντα για τα ζητήματα της ελεύθερης πρόσβασης στο Internet, της ελευθερίας του λόγου καθώς και την πρόσβαση ευρύτερα της κοινωνίας στη γνώση και τον πολιτισμό.
Πρόκειται για μια προσπάθεια των μεγάλων επιχειρήσεων στο χώρο του ήχου, της εικόνας και του λογισμικού να περισυλλέξουν έστω και το ελάχιστο από τα διαφυγόντα κέρδη τους και ταυτόχρονα να καταστείλουν οποιαδήποτε δημιουργική προσπάθεια που δεν εντάσσεται στο σύστημα αυτό, κάτι που όμως στη σημερινή ψηφιακή εποχή είναι μάλλον ακατόρθωτο. Μετά το κλείσιμο του gamato.info σύμφωνα με στοιχεία της υπηρεσίας του Εθνικού Δικτύου Έρευνας και Τεχνολογίας η κίνηση στις εσωτερικές συνδέσεις έπεσε κατά 70%, και διοχετεύτηκε σε ξένους κόμβους.
Στην πραγματικότητα ο βασικός λόγος που αυτά τα sites (p2p) είναι τόσο δημοφιλή είναι ότι το υπάρχον σύστημα παραγωγής και διακίνησης μουσικής, λοιπών τεχνών και λογισμικού καθιστά απαγορευτική την πρόσβαση σε αυτές για την πλειοψηφία της κοινωνίας. Η αισχροκέρδεια των μεγαλοεταιριών πάνω σε αυτά τα προϊόντα είναι αστρονομική. Κάθε "νέο" CD-DVD τιμολογείται στα καταστήματα στα 20-30 ευρώ ενώ το κόστος παραγωγής είναι 0,25 – 1 ευρώ. Ομοίως οι κινηματογράφοι έχουν εισιτήριο 8 – 9 ευρώ, ενώ για να παρακολουθήσει κάποιος μια συναυλία μπορεί να χρειαστεί να δώσει μέχρι και το 1/6 του μισθού του. Το καρτέλ των εταιριών λογισμικού από την άλλη δίνει έναντι τεράστιου αντίτιμου μόνο άδεια χρήσης, πολλές φορές (με πρώτη τη Microsoft) χωρίς καν κάποιο CD εγκατάστασης ή εγχειρίδιο χρήσης.
Ο πόλεμος των πνευματικών Δικαιωμάτων
Οι συλλήψεις των διαχειριστών του gamato.info έγινε με βάση τoν μητσοτακικό νόμο 2121/93 περί Πνευματικής Ιδιοκτησίας, ένας νόμος τόσο γενικός που ο καθένας μπορεί να τον χρησιμοποιήσει όπως θέλει. Το καρτέλ των εταιριών παραγωγής έχει δημιουργήσει ιδιωτικούς οργανισμούς (ΑΕΠΙ, ΕΠΟΕ κλπ.) δήθεν για την προστασία και την απόδοση των πνευματικών δικαιωμάτων στις ίδιες και τους καλλιτέχνες. Ουσιαστικά το κράτος επιτρέπει σε ιδιωτικό φορέα που λειτουργεί χωρίς καμία διαφάνεια να χρησιμοποιεί την αστυνομία κατ’ εντολή του για είσπραξη χωρίς να παρέχει αυτό που ισχυρίζεται παρά μόνο σε λίγους και να ελέγχει πόσο, πότε και αν η κοινωνία θα έχει τη πρόσβαση στις τέχνες. H ΑΕΠΙ πριν από λίγο καιρό επέβαλε πρόστιμο 1200 ευρώ σε καφενείο χωριού 30 υπερήλικων κατοίκων διότι διέθετε τηλεόραση, ενώ κατά καιρούς έχει προστιμολογήσει από κουρεία έως σουβλατζίδικα γιατί είχαν ράδιο ή τηλεόραση (χωρίς ηχητική εγκατάσταση εννοείται) ανοιχτά. Την ίδια στιγμή οι περισσότεροι καλλιτέχνες (πλην των μεγάλων ονομάτων με ατζέντηδες και κυκλώματα) δεν έχουν πάρει ποτέ δεκάρα απ’ αυτή …
Είναι σίγουρο ότι για όσο καιρό θα υφίσταται το σημερινό μοντέλο παραγωγής και διακίνησης των προϊόντων πολιτισμού αυτή η κατάσταση θα διαιωνίζεται καθώς κανείς δεν μπορεί να απαγορεύσει την ελεύθερη διακίνηση αρχείων στο Internet.
Οι λύσεις που χρειάζονται μπορεί και πρέπει να είναι έξω από τη λογική των υπερκερδών των εταιρειών. Ήδη υπάρχουν αρκετά παραδείγματα με καλλιτέχνες οι οποίοι μέσω διαδικτύου παρέχουν τη δουλειά τους σε αρκετά χαμηλές τιμές, ή ακόμα και δωρεάν (π.χ Radiohead), ενώ το ανοιχτό επεξεργάσιμο λογισμικό είναι όλο και πιο δημοφιλές, ασφαλές και εύχρηστο. Τέτοιες πρωτοβουλίες σε μαζικό επίπεδο επιτρέπουν στους δημιουργούς να αμείβονται επαρκώς για να μπορούν να συνεχίζουν την πνευματική τους δημιουργία ανεξάρτητα από τους νόμους της αγοράς.
