Της Ηλέκτρας Κλείτσα
Σύμφωνα με τις εξαγγελίες της νέας κυβέρνησης της Ν.Δ., ένας από τους τομείς που την ενδιαφέρει να μεταρρυθμίσει ριζικά, είναι αυτός της εκπαίδευσης. Το πρώτο ερώτημα που μας έρχεται στο μυαλό, είναι πόσες ακόμα μεταρρυθμίσεις μπορεί να αντέξει ο χώρος της παιδείας, μια που όλες οι κυβερνήσεις των τελευταίων χρόνων δεν τον έχουν αφήσει σε χλωρό κλαρί.
Για τη μέση εκπαίδευση
Για να μειωθεί το άγχος, οι συνεχείς εξετάσεις και η εντατικοποίηση, η Ν.Δ. προβλέπει: "Kαταργούνται οι Πανελλήνιες εξετάσεις στη B’ λυκείου και μετατρέπονται σε καθαρά ενδοσχολικές. Διεξάγονται Πανελλήνιες εξετάσεις μόνο στη Γ’ τάξη λυκείου σε 6 μαθήματα (από 9 που εξετάζονται σήμερα), προκειμένου οι μαθητές να εισαχθούν στην τριτοβάθμια εκπαίδευση". Την ίδια ώρα όμως που μειώνονται οι εξετάσεις στο λύκειο, εξαπλώνονται ακόμη περισσότερο στις χαμηλότερες βαθμίδες της εκπαίδευσης, ώστε να συνηθίζουν οι μαθητές από μικροί, και να μην διαμαρτύρονται αργότερα. Η νέα κυβέρνηση προτείνει: "γραπτές ανακεφαλαιωτικές εξετάσεις δύο φορές το χρόνο από την E’ τάξη δημοτικού και μέχρι τη Γ’ τάξη γυμνασίου". Προβλέπεται επίσης η υποχρεωτική 12χρονη φοίτηση στα ελληνικά σχολεία για όλους τους μαθητές, και "μέτρα για την ελαχιστοποίηση του αριθμού των μαθητών που θα εγκαταλείπουν το σχολείο πριν να τελειώσουν το λύκειο". Τι μέτρα όμως θα είναι αυτά; Η Ν.Δ. δεν το αναφέρει πουθενά. Προφανώς είναι αδύνατο να αναγκάσει κανείς με αστυνομικά μέτρα τους μαθητές να παραμείνουν στο σχολείο όταν είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν, ή αδυνατούν να πληρώνουν τα φροντιστήρια, (που προφανώς δε θα σταματήσουν να κάνουν χρυσές δουλειές). Η Ν.Δ. επίσης σκοπεύει να καταργήσει τα Τ.Ε.Ε., που σωστά θεωρούνται σχολεία δεύτερης κατηγορίας. Στην πραγματικότητα όμως, απλά τους αλλάζει όνομα, αφού δημιουργεί στη θέση τους τα "επαγγελματικά λύκεια", που θα παίζουν στην ουσία τον ίδιο ρόλο. Τέλος στο πρόγραμμα της ΝΔ για την παιδεία δεν αναφέρεται πουθενά η απόσυρση της πράξης νομοθετικού περιεχομένου που ποινικοποιεί και εμποδίζει τις μαθητικές κινητοποιήσεις και ιδιαίτερα τις καταλήψεις. Από το γεγονός αυτό φαίνεται ξεκάθαρα η στάση που η ΝΔ θα κρατήσει σε απέναντι στο μαθητικό κίνημα: καταστολή, καταστολή, καταστολή!!
Για την τριτοβάθμια εκπαίδευση
Αν και προεκλογικά πολύς λόγος έγινε για το ΠΑΣΟΚ η 1η διδάξασα στο θέμα των ιδιωτικών πανεπιστημίων είναι η ΝΔ. Η ίδρυση ιδιωτικών πανεπιστημίων υποβαθμίζει ακόμη περισσότερο τη δημόσια δωρεάν παιδεία, και θα προσθέσει ακόμη μεγαλύτερα οικονομικά βάρη στις οικογένειες των φοιτητών. Επιπλέον η κυβέρνηση της Ν.Δ, όπως και αυτή του ΠΑΣΟΚ, έχει σκοπό να προχωρήσει άμεσα στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, αρχίζοντας από την πρωτοβάθμια εκπαίδευση, και καταλήγοντας στην τριτοβάθμια. Το πρόγραμμα της νέας κυβέρνησης δεν αναφέρει λεπτομέρειες για τον τρόπο αξιολόγησης των πανεπιστημίων, αλλά γίνεται πολύ συχνά αναφορά στην ανταγωνιστικότητα και τη σύνδεση της εκπαίδευσης με την αγορά, γεγονός που δε μας αφήνει και πολλά περιθώρια αισιοδοξίας για το ποια είναι πραγματικά τα σχέδια της Ν.Δ. Για τις καθηγητικές σχολές ειδικά προβλέπεται η δημιουργία ενός επιπλέον εξάμηνου μετά τη λήψη του πτυχίου, που θα οδηγεί στη λήψη πιστοποιητικού που θα αποδεικνύει την παιδαγωγική ικανότητα του κατόχου του, και θα είναι απαραίτητο για το διορισμό του εκπαιδευτικού. Ούτε κουβέντα φυσικά για την ενίσχυση των παιδαγωγικών μαθημάτων κατά τη διάρκεια των σπουδών στις σχολές αυτές, που πρέπει να περιλαμβάνει ουσιαστική παιδαγωγική άσκηση στα σχολεία, και σήμερα είναι εξαιρετικά υποβαθμισμένη. Τέλος στα σχέδια της ΝΔ για την ανώτατη εκπαίδευση πρέπει να συμπεριλάβουμε και την πρόταση για επανεξέταση του πανεπιστημιακού ασύλου πράγμα που μας κάνει να πιστεύουμε ότι πιθανόν θα επιδιωχθεί η κατάργησή του.
Για τους εκπαιδευτικούς
Αξιολόγηση όμως προβλέπεται και για τους εκπαιδευτικούς, με τελικό στόχο όπως μας πληροφορεί το πρόγραμμα την αξιοκρατία στην εκπαίδευση. Ο εκπαιδευτικός θα αξιολογείται κάθε 4 χρόνια από τους "σχολικούς συμβούλους", με βασικά κριτήρια την "επιστημονική του κατάρτιση, και την παιδαγωγική του ικανότητα". Θα αξιολογείται επίσης από το διευθυντή του σχολείου σε σχέση με την "υπηρεσιακή του συνέπεια και υπευθυνότητα". Αλλά και ο διευθυντής του σχολείου με τη σειρά του θα αξιολογείται από το "Σχολικό Σύμβουλο της ειδικότητας του", αλλά και από "το Διευθυντή Γραφείου ή Διεύθυνσης ως προς τα ίδια στοιχεία, στα οποία αξιολογείται και στο έργο του ο εκπαιδευτικός από το Διευθυντή". Ποιοι είναι όμως αυτοί οι σχολικοί σύμβουλοι, από ποιόν επιλέγονται και γιατί θεωρείται βέβαιο ότι θα συμβάλλουν στην "αξιοκρατία", όπως λέει η Ν.Δ.; Γιατί αφήνονται έξω από αυτή τη διαδικασία οι ίδιοι οι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές και οι γονείς που είναι οι μόνοι αρμόδιοι να κρίνουν τα προβλήματα, τα κενά και τις ανάγκες των σχολείων; Ποια θα είναι η τύχη των εκπαιδευτικών και των σχολείων που θα αξιολογούνται αρνητικά, από το "αξιοκρατικό" σύστημα της νέας κυβέρνησης; Αυτά και πολλά άλλα ερωτήματα θα μείνουν αναπάντητα για λίγο καιρό ακόμα, μέχρι δηλαδή να δούμε τη νέα υπουργό παιδείας σε δράση. Το σίγουρο είναι ότι η εκπαιδευτική πολιτική της Ν.Δ., δε θα έχει ουσιαστικές διαφορές από αυτή του ΠΑΣΟΚ, ως προς τους βασικούς της στόχους.