Του Παναγιώτη Βογιατζή
Μόλις πριν δυο μήνες, όλα ήταν ρόδινα στην ελληνική οικονομία. Το ΠΑΣΟΚ ισχυριζόταν ότι οι θυσίες τελειώνουν και ήρθε επιτέλους η ώρα να απολαύσουμε τους καρπούς των κόπων μας. Η ΝΔ από την άλλη, κατηγορούσε την προηγούμενη κυβέρνηση ότι λέει ψέματα για την πραγματική κατάσταση της οικονομίας, αλλά όπως και να ‘χει, αυτοί θα «νοικοκύρευαν το κράτος» και όλα θα πήγαιναν ρολόι. Γι’ αυτό άλλωστε, μας έταζαν λαγούς με πετραχήλια. Ξαφνικά (!) όλα αυτά άλλαξαν και ήδη η ΝΔ διεκδικεί το ολυμπιακό ρεκόρ της πιο γρήγορης αθέτησης προεκλογικών υποσχέσεων, παρ’ ότι έχει να αντιμετωπίσει τις Ευρωεκλογές σ’ ένα μήνα από σήμερα. Πού πήγε τελικά η «ισχυρή Ελλάδα»;
Μπορούμε άνετα πια να ορίσουμε τον εξής κανόνα: Όπου ακούνε οι εργαζόμενοι για «εθνικούς στόχους» πρέπει να ετοιμάζονται για τα χειρότερα! Τρία χρόνια πριν, η Ελλάδα έμπαινε στην ζώνη του Ευρώ μετά βαΐων και κλάδων για να ακολουθήσει το τεράστιο κύμα ανατιμήσεων και κερδοσκοπίας που συνεχίζεται μέχρι σήμερα. Ο άλλος μεγάλος στόχος, των Ολυμπιακών, έχει ήδη προκαλέσει τεράστια προβλήματα στην οικονομία ενώ τα αποτελέσματά τους πρόκειται όπως όλα δείχνουν, να τα πληρώνουμε για πολύ καιρό μετά την τελετή λήξης.
Μονά-ζυγά δικά τους
Η προηγούμενη κυβέρνηση είχε με πολύ μαεστρία μαγειρέψει τα οικονομικά στοιχεία τα τελευταία χρόνια, όπως άλλωστε έκαναν και όλες σχεδόν οι κυβερνήσεις στην ΕΕ, παρουσιάζοντας εξαιρετικές επιδόσεις σε πολλούς τομείς και κύρια στο δημόσιο έλλειμμα. Ωστόσο αυτή η διαδικασία δεν μπορούσε να συνεχιστεί έπ’ άπειρον, τη στιγμή μάλιστα που οι Ολυμπιακοί αποδείχθηκαν απύθμενη τρύπα, ειδικά τους τελευταίους μήνες. Έτσι, μπορούμε να πούμε ότι παίρνουμε την πρώτη ψυχρολουσία απ’ τους αγώνες, πριν καν αρχίσουν: Τα ελλείμματα ξέφυγαν από κάθε έλεγχο, υπερδιπλασιάστηκαν σε σχέση με το 2002 και έχουν ξεπεράσει το όριο του 3% που θέτει η ΕΕ στα μέλη της (το νούμερο του 2.95% που δίνεται τώρα επισήμως δεν πείθει κανέναν βέβαια). Ο έλεγχος λοιπόν της ΕΕ στην ελληνική οικονομία θα επιφέρει στην καλύτερη περίπτωση αυστηρές συστάσεις ενώ δεν αποκλείεται και η επιβολή κυρώσεων. Προσφέρεται έτσι μια πρώτης τάξεως δικαιολογία στη ΝΔ, όχι μόνο για να ακυρώσει τις δεσμεύσεις της αλλά και για να προχωρήσει σε νέα λιτότητα. Πρόκειται δηλαδή για μια απ’ ευθείας μεταφορά πόρων, που αντί να διατεθούν σε αυξήσεις μισθών και κοινωνική πολιτική καταλήγουν στις τσέπες μιας χούφτας κατασκευαστικών εταιριών και μεγαλοεργολάβων.
Μετά τους Ολυμπιακούς τι;
Όσο για το γνωστό τροπάριο, ότι δηλαδή οι Ολυμπιακοί θα φέρουν σημαντικά οφέλη στο σύνολο της οικονομίας για τα επόμενα χρόνια, έχει αρχίσει κι αυτό σιγά σιγά να εγκαταλείπεται. Πρόσφατη έρευνα του ΚΕΠΕ (Κέντρο Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών), που υπάγεται στο Υπ. Οικονομίας), είναι αποκαλυπτική: Περιγράφει 3 σενάρια για τους Ολυμπιακούς, σχετικής αποτυχίας, μερικής επιτυχίας και πλήρους επιτυχίας, αναφέροντας ότι ακόμη και στο χειρότερο σενάριο, οι επιπτώσεις για την οικονομία θα είναι μηδενικές. Όταν όμως προχωράει σε νούμερα, φανερώνεται η πραγματικότητα: Ακόμη και στην καλύτερη των περιπτώσεων, η θετική επίδραση δεν θα ξεπεράσει για την επόμενη περίοδο (2005 – 2010) το 0.5% του ΑΕΠ το χρόνο. Το κόστος όμως των αγώνων (που κανείς δεν τολμάει να προσδιορίσει με ακρίβεια) έχει ήδη αγγίξει στην καλύτερη περίπτωση το 5-7% του ΑΕΠ, οπότε, όπως και να ‘χει, μπαίνουμε μέσα. Και μιλάμε για το αισιόδοξο σενάριο!
Το τι σημαίνει άλλωστε η αύξηση του ΑΕΠ, το βλέπουμε καθαρά όλα τα τελευταία χρόνια. Ρυθμοί ανάπτυξης του 4 – 5% δεν κατάφεραν ούτε την ανεργία να μειώσουν ούτε να σταματήσουν απ’ τον κατήφορο το βιοτικό επίπεδο των εργαζομένων. Τι θ’ αλλάξει από του χρόνου; Ίσα ίσα, οι αστοί από τώρα ετοιμάζονται για την επόμενη μέρα, μια μέρα όπου, καθώς θα έχει τελειώσει το πλιάτσικο των Ολυμπιακών, θα πρέπει να βρεθούν νέοι τρόποι διατήρησης των κερδών τους. Εκεί λοιπόν αποσκοπούν οι «φόβοι» του ΣΕΒ για εκτίναξη της ανεργίας στο 18 – 20%, οι απαιτήσεις για παραπέρα διάλυση της εργατικής νομοθεσίας και για ξεπούλημα και των τελευταίων απομειναριών της δημόσιας περιουσίας. Πιάνουν πόρτα για τον χειμώνα οι άνθρωποι!