Ρεπορτάζ από το «Σοσιαλιστικό Κόμμα – CWI» – αδελφή οργάνωση του «Ξ» στην Αυστραλία
Επιμέλεια Νίκος Κοκκάλης
Στα μέσα του Ιούνη, το «Εργατικό Κόμμα» και οι «Φιλελεύθεροι» πέρασαν από το κοινοβούλιο της Αυστραλίας ένα νέο νόμο για την αλλαγή των «Ιθαγενικών τίτλων», που ορίζουν τη γη των Αβορίγινων, με σκοπό να δώσουν στις μεταλλευτικές εταιρείες μεγαλύτερη πρόσβαση στις εκτάσεις τους.
Οι αλλαγές αυτές έγιναν ως επί το πλείστον για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων της Adani (Αντάνι) μιας μεταλλευτικής εταιρείας που επιδιώκει να «επενδύσει» στο ορυχείο άνθρακα Carmichael (Καρμάικλ) πάνω στην προγονική γη των Wangan (Γουανγκάν) και των Jagalingou (Τζαγκαλίνγκου).
Τα παραπάνω γεγονότα έκαναν για άλλη μια φορά ξεκάθαρο, ότι στα πλαίσια του καπιταλισμού, συνθήκες σαν αυτές για τους «Ιθαγενικούς τίτλους» όχι μόνο δε γίνονται σεβαστές, αλλά μπορούν να «κουρελιάζονται» κάθε φορά που κάτι τέτοιο εξυπηρετεί τα συμφέροντα των μεγάλων εταιρειών. Οι ίδιες εταιρείες, συχνά πληρώνουν εκπροσώπους των Ιθαγενών με αυτό που αποκαλούν «λεφτά για να βγάλουν τον Σκασμό». Στην περίπτωση του ορυχείου Carmichael, πάντως, εκτιμάται ότι είναι πιθανό η κυβέρνηση να προχωρήσει σε απαλλοτριώσεις της γης των Ιθαγενών, προς όφελος της Adani, αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Το ορυχείο Carmichael, πέρα από την καταπάτηση της γης των Ιθαγενών, απειλεί επιπλέον να δώσει το τελειωτικό χτύπημα στο τεράστιας οικολογικής σημασίας οικοσύστημα του Μεγάλου Κοραλλιογενούς Υφάλου.
Η συνάντηση στο Uluru
Δυο εβδομάδες προτού περάσει το νομοσχέδιο από τη Γερουσία, εκατοντάδες Ιθαγενείς από όλη την χώρα συναντήθηκαν στην περιοχή Uluru, με σκοπό να συζητήσουν την πρόταση για μια εκστρατεία με τον τίτλο «Αναγνώριση», που θα διεκδικεί να αλλάξει ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται από το Σύνταγμα της Αυστραλίας. Αυτή η εκστρατεία όμως δεν έχει καταφέρει να πείσει την πλειοψηφία των Ιθαγενών πληθυσμών για την αποτελεσματικότητά της.
Στη συνάντηση στο Uluru συζητήθηκε το θέμα της διεκδίκησης ενός καθεστώτος «Εθνικής κυριαρχίας», μιας κατάστασης δηλαδή στην οποία θα έχουν αναγνωρισμένα εθνικά δικαιώματα και τη δυνατότητα να αποφασίζουν οι ίδιοι για τις τύχες τους.
Μια μερίδα των Ιθαγενών θεωρεί ότι η υπογραφή μιας συνθήκης που θα τους παραχωρεί την αναγνώριση του παραπάνω καθεστώτος, αρκεί για να λύσει τα προβλήματά τους. Η παραπάνω διεκδίκηση όμως δεν αρκεί για να εξασφαλίσει το σεβασμό προς τα δικαιώματα των Ιθαγενών. Ακόμη και ανεξάρτητα κράτη, έχουν δεχτεί πολλές φορές επιθέσεις και πολέμους. Αντίστοιχες συνθήκες, δεν προστάτεψαν ποτέ ιθαγενικές κοινότητες σε άλλες χώρες από το να έχουν την μοίρα των Αβοριγίνων.
Πως θα κερδηθούν τα δικαιώματα των Ιθαγενών;
Ιστορικά, οι ιθαγενείς έχουν καταφέρει να κερδίσουν δικαιώματα, στις περιπτώσεις στις οποίες απάντησαν στην καταπίεση με ριζοσπαστικά κινήματα που πάλεψαν ενάντια στην άρχουσα τάξη. Δεν υπάρχουν ιστορικά παραδείγματα στα οποία η υπογραφή μιας συνθήκης να τους εξασφάλισε πραγματική αναγνώριση και δικαιώματα.
Ένα τέτοιο παράδειγμα νικηφόρων αγώνων είναι οι Μαορί, οι οποίοι έχουν κατακτήσει πολλά περισσότερα δικαιώματα σε σχέση με άλλους ιθαγενικούς πληθυσμούς, όχι λόγω συνθηκών, αλλά επειδή έδωσαν μεγάλους αγώνες για να τα κερδίσουν.
Η συνθήκη του Γουαϊτάνγκι ανάμεσα στους Βρετανούς και τους Μαορί δε λαμβάνεται υπόψη σχεδόν ποτέ. Σύμφωνα με έναν πρώην πρωθυπουργό της Νέας Ζηλανδίας, ο μόνος λόγος για τον οποίο η κυβέρνηση δεν έχει ακόμη πάρει πίσω την παραχώρηση ειδικών βουλευτικών εδρών στους Μαορί είναι ο φόβος να βρεθούν αντιμέτωποι με «Χικοϊ (διαδηλώσεων) από την κόλαση».
Σχόλια σαν τα παραπάνω δείχνουν ότι η αστική τάξη φοβάται τους οργανωμένους αγώνες, αλλά από την άλλη υπενθυμίζουν ότι μόνο η συνεχής παρουσία των κινημάτων μπορεί να εξασφαλίσει ότι δε θα παρθούν πίσω. Οι Μαορί, παρά τις κατακτήσεις τους, συνεχίζουν να πέφτουν θύματα των διακρίσεων και της φτώχειας. Πλήρη δικαιώματα για τους ιθαγενικούς πληθυσμούς δεν μπορούν να υπάρξουν στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος. Οι μεγάλες επιχειρήσεις, θα επιδιώκουν πάντα να εκτοπίζουν τους ιθαγενείς όσο η γη τους αποτελεί πηγή πιθανής κερδοφορίας, ενώ τα δικαιώματα και οι κατακτήσεις τους θα τίθενται πάντα σε αμφισβήτηση.
Ένα Ιθαγενικό κίνημα που επιδιώκει να είναι αποτελεσματικό και να βελτιώσει πραγματικά τη ζωή των αυτόχθονων πληθυσμών, είναι αναγκαίο να ενωθεί με τους εργατικούς αγώνες, όπως έχει γίνει σε αρκετές περιπτώσεις στο παρελθόν. Αντί να παλεύει για μια συνθήκη αμφιβόλου αποτελέσματος, που δεν αποτελεί κανένα εχέγγυο αλλαγής, σαν αυτή που προτείνει η καμπάνια «Αναγνώριση» ένα ριζοσπαστικό κίνημα θα μπορούσε να κερδίσει χειροπιαστές νίκες: Το τέλος της «Επέμβασης στις Βόρειες Περιοχές» και της ρατσιστικής καραντίνας ενάντια στην πρόσβαση στην Υγεία, πραγματική βοήθεια σε απομακρυσμένες κοινότητες, προγράμματα για δουλειές και κατοικίες για όλους, είναι βασικά δικαιώματα τα οποία οι αυτόχθονες μπορούν να πετύχουν μόνο μέσα από οργανωμένους αγώνες.
Όπως δείχνει η διαμάχη για τα ορυχεία άνθρακα Carmichael, το καπιταλιστικό σύστημα απαιτεί το ξεσπίτωμα των Ιθαγενών. Όσα δικαιώματα κερδήθηκαν, μπορούν να διατηρηθούν μόνο με σύγκρουση με το σύστημα του κέρδους και του ρατσισμού.