Θοδωρής Λαπαναΐτης
ΚΟΒ Κέντρου Βύρωνα
Ριζοσπάστης, 11 Μάρτη 2017
http://www.rizospastis.gr/story.do?id=9270615
Μέχρι να γίνει πόλεμος τι θα κάνουμε;
Οι Θέσεις της ΚΕ δεν αποσαφηνίζουν και δεν επιλύουν επίμαχα ζητήματα τακτικής που κρίνουν την πορεία του εργατικού κινήματος.
Κεντρικό ζήτημα που ανακύπτει είναι: Οι συχνές αναφορές στο ενδεχόμενο ενός πολέμου σε συνδυασμό με τη Θέση 44 οδηγούν στην εκτίμηση ότι η εμφάνιση επαναστατικής κατάστασης συνδέεται μονομερώς με το ξέσπασμα ενός ιμπεριαλιστικού πολέμου. Πρέπει να αποφευχθούν τέτοιου είδους θεωρητικές απολυτοποιήσεις. Ιστορικά, άλλωστε, έχει εμφανιστεί επαναστατική κατάσταση χωρίς την ύπαρξη «γενικευμένου ιμπεριαλιστικού πολέμου». Π.χ. Κούβα (1959), Γαλλία (1968), Πορτογαλία (1974).
Το Συνέδριο οφείλει απαντήσεις σε ερωτήματα και αντιφάσεις όπως:
Πώς γίνεται ένα ΚΚ να εξαρτά ετεροβαρώς την υλοποίηση της στρατηγικής του από τον πόλεμο και να υποτιμά την αντιιμπεριαλιστική πάλη;
Γιατί, ενώ οι Θέσεις έχουν αλλεπάλληλες αναφορές στο ενδεχόμενο ενός πολέμου δεν ιεραρχείται ως πρώτη προτεραιότητα η αντιιμπεριαλιστική – αντιπολεμική συσπείρωση της εργατικής τάξης και των συμμάχων της;
Πότε είχε δίκιο η ΚΕ; Οταν τασσόταν κατά του αντιιμπεριαλιστικού χαρακτήρα της κοινωνικής συμμαχίας στο 19ο Συνέδριο ή τώρα που φαίνεται να συνδέει το καθήκον του σοσιαλισμού πρωτίστως με τη διεξαγωγή ενός πολέμου;
Για την Ελλάδα, το ζήτημα πολέμου – επαναστατικής κατάστασης εξειδικεύεται (Θέσεις 12, 44) σε έναν ελληνοτουρκικό πόλεμο, με την Τουρκία ως «εισβολέα».
Καταρχάς, θεωρητικά υπάρχει το (εξαιρετικά αδύναμο) ενδεχόμενο η επιτιθέμενη χώρα να είναι η Ελλάδα. Υπήρξε ιστορικό προηγούμενο (1919). Είναι επίσης παράδοξο, ότι, με βάση την αντίληψη της ΚΕ για την «ιμπεριαλιστική πυραμίδα», δεν ξεκαθαρίζεται αν θα είναι ιμπεριαλιστικός ο πόλεμος και από την πλευρά της Ελλάδας. Γιατί οι Θέσεις μιλούν για «εισβολέα»;
Το κυριότερο: Μας έγινε μάθημα το πάθημα από τις παλινωδίες μας στον Ουκρανικό και το Συριακό πόλεμο; Η αφωνία των Θέσεων για τη στάση του Κόμματος σ’ αυτούς τους πολέμους είναι αξιοσημείωτη.
Προσπερνώ την υποβάθμιση του εθνικισμού και της επιθετικότητας της ελληνικής αστικής τάξης. Το καθοριστικό ζήτημα είναι ότι ο επικείμενος πόλεμος θα προκληθεί από αστικές τάξεις. Ως εκ τούτου, επειδή είμαστε ακόμα σε καιρό ειρήνης, ένα ΚΚ υποχρεούται να θέσει ως άμεσο και βασικό καθήκον την αποτροπή του πολέμου.
Οι Θέσεις δεν δίνουν την πρέπουσα σημασία σ’ αυτό το καθήκον. Η υποτίμηση αυτή, κατά την άποψή μου, οφείλεται στο γεγονός ότι αυτό υποχρεώνει το ΚΚΕ να θέσει ζήτημα άμεσης αποδέσμευσης από το ΝΑΤΟ. Αυτό επιτάσσει ο προλεταριακός διεθνισμός και η κοινή δράση των λαών δύο κρατών – μελών του ΝΑΤΟ, ενάντια στις αστικές τους τάξεις. Ακόμα μια φορά η πραγματικότητα συγκρούεται με τις «στρατηγικές επεξεργασίες» της ΚΕ, που παραπέμπουν την αποδέσμευση από τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς μετά τη σοσιαλιστική επανάσταση.
Το θεμελιακό πρόβλημα όμως είναι άλλο: Πριν από τον ιμπεριαλιστικό πόλεμο υπάρχει η ιμπεριαλιστική ειρήνη. Η άποψη της ΚΕ για την επαναστατική κατάσταση λειτουργεί ως υπεκφυγή. Χρησιμεύει:
Για να αποφευχθεί η αποτίμηση της πορείας της παγκόσμιας κρίσης του καπιταλισμού, οι άμεσες επιπτώσεις της στη χώρα μας με την επιβολή μνημονίων διαρκείας.
Για να μην τεθεί σε κριτική η αποσύνδεση τακτικής-στρατηγικής. Ως τέτοιο πρόβλημα προβάλλει η πάλη για την «αναπλήρωση των απωλειών». Οι Θέσεις το προσεγγίζουν αμήχανα (θέση 53).
Για να μην θιγούν «στρατηγικές επεξεργασίες» που ευθύνονται για την ανετοιμότητα – ομολογείται δειλά (θέση 52) – του Κόμματος ν’ αντιμετωπίσει την κρίση.
Η βάση της συζήτησης πρέπει να είναι: Το Κόμμα μας στα χρόνια της κρίσης αδυνατεί να δώσει επαναστατική απάντηση στο πολιτικό – οικονομικό πρόβλημα της χώρας, γιατί δεν διαθέτει πρόταση εξουσίας, προκειμένου να ηγηθεί της αποδέσμευσης από την ΕΕ – Ευρωζώνη ενώ, ακόμα δεν έχει ωριμάσει ο υποκειμενικός παράγοντας για τη σοσιαλιστική επανάσταση.
Οι εξελίξεις δείχνουν ότι η αποδέσμευση είναι συνεχώς μπροστά μας, ότι προηγείται της σοσιαλιστικής επανάστασης, ότι η υπόθεση του σοσιαλισμού θα κριθεί πριν από την επανάσταση. Αυτό το πρόβλημα εκφράστηκε στο δημοψήφισμα του 2015. Δεν εξηγείται διαφορετικά η στάση της αστικής τάξης και η προσχώρηση του ΣΥΡΙΖΑ στην κυρίαρχη αστική πολιτική.
Πάνω στο πρακτικό δίλημμα «μνημόνιο ή εκτός ΕΕ – Ευρώ» η εργατική τάξη και τα μικροαστικά στρώματα (οι δυνάμεις της κοινωνικής συμμαχίας) διαχωρίστηκαν από την αστική τάξη και τον εργοδοτικό – κυβερνητικό συνδικαλισμό (ΓΣΕΕ – ΑΔΕΔΥ, ΟΤΟΕ, ΓΣΕΒΕΕ – ΕΣΕΕ).
Το «άκυρο» στο οικονομικό – πολιτικό πρόβλημα της χώρας, μας καταδικάζει στην αντίστοιχη εργατική πολιτική, στη σύγχυση για το ρόλο του ΠΑΜΕ, στην αδυναμία οργάνωσης μαζικών λαϊκών αγώνων, ενταγμένων στη στρατηγική μας. Ας μην «διυλίζουμε τον κώνωπα και καταπίνουμε την κάμηλο». Ας αναρωτηθούμε αν θα βοηθούσε στην «ανασύνταξη» του εργατικού κινήματος, το ΚΚΕ να πήγαινε στο δημοψήφισμα με την πρόταση που κατέθεσε στη Βουλή, επιχειρώντας να εκφράσει με το δικό του ΟΧΙ τις «τάσεις αμφισβήτησης της ΕΕ και της ΟΝΕ»; (Θέση 30).
Πού βρισκόμαστε σήμερα; Αδιέξοδο. Το Κόμμα παλεύει για μια συμμαχία, τη στιγμή που εμμέσως παραδέχεται το απραγματοποίητό της, αφού «αντικαπιταλιστική» είναι μόνο η εργατική τάξη, ενώ τα μικροαστικά στρώματα φτάνουν μέχρι το «αντιμονοπωλιακό» (θέσεις 46 – 57 – 58). Oμολογείται ότι η κοινωνική συμμαχία με όρους «πραγματικής κίνησης μαζών» μπορεί να εκφραστεί με «άλλες μορφές» (θέση 56) και όχι ως «ΠΑΜΕ – ΠΑΣΕΒΕ – ΠΑΣΥ – ΜΑΣ – ΟΓΕ».
Το κοινό σημείο συνάντησης εργατικής τάξης και μικροαστικών στρωμάτων είναι η αποδέσμευση από την ΕΕ – Ευρωζώνη και το ΝΑΤΟ με το αντίστοιχο πολιτικό πρόγραμμα, που στο επίπεδο της εξουσίας αντιστοιχεί στη Λαοκρατική Δημοκρατία με κατεύθυνση το σοσιαλισμό.
Με την αποδέσμευση το ΚΚΕ απαντά στο πολιτικό – οικονομικό πρόβλημα της χώρας, συμβάλλοντας ταυτόχρονα στην παγκόσμια επαναστατική διαδικασία. Αυτή η κρίση του καπιταλισμού είναι η μεγαλύτερη και ιστορικά πρωτότυπη, γιατί η άνοδος της ΛΔ Κίνας σε οικονομική δύναμη με παγκόσμιο ρόλο, εμφανίζει στην πράξη την πρόβλεψη του Ενγκελς (1894) ότι «η κατάκτηση της Κίνας από τον καπιταλισμό θα δώσει ταυτόχρονα ώθηση για το γκρέμισμα του καπιταλισμού στην Ευρώπη και τη Δύση». Ακριβώς μπροστά σ’ αυτό το πρόβλημα βρίσκεται σήμερα ο δυτικός καπιταλισμός. Η στάση της νέας ηγεσίας των ΗΠΑ απέναντι στην Κίνα, η προσπάθεια διάσπασης της συμμαχίας Ρωσίας – Κίνας μόνο έτσι μπορεί να εξηγηθεί.
Σ’ αυτές τις συνθήκες η ΕΕ έχει μετατραπεί σε αδύναμο κρίκο του ιμπεριαλισμού και η νίκη του σοσιαλισμού σε παγκόσμιο επίπεδο συγκεκριμενοποιείται σήμερα στο καθήκον των κομμουνιστών να ηττηθεί ο δυτικός καπιταλισμός. Η αποδέσμευση συμβάλλει σ’ αυτή την κατεύθυνση, δημιουργεί προϋποθέσεις για την ανασυγκρότηση του διεθνούς ΚΚ.
Αγαπητοί Σύντροφοι, μπορώ να κατανοήσω το οτιδήποτε, ακόμη και να το αποδεχτώ. Με ξεπερνάει, όμως, ο ισχυρισμός ότι θα ισχυροποιηθεί το Κόμμα και θα κερδίσει έναν πραγματικό πόλεμο ακολουθώντας την ίδια γραμμή που σε καιρό ειρήνης φέρνει, κυρίως, ήττες και απώλειες δυνάμεων
