Μετά τις διακοπές του Πάσχα, στα πανεπιστήμια υπήρξε αναστάτωση λόγω των δύο νέων νομοσχεδίων για την έρευνα και τα μεταπτυχιακά, των οποίων η κατάθεση, προς το παρόν, αναβλήθηκε.
Έρευνα
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι (εισηγητική έκθεση του ΕΣΕΤ- Ιούνιος 2005) η «αειφόρος ανάπτυξη και η ανταγωνιστικότητα». Με βάση τη στρατηγική της Λισαβόνας, κάθε μέλος της ΕΕ πρέπει μέχρι το 2010 να ξοδεύει το 3% του ΑΕΠ του για την έρευνα με τα 2/3 αυτής της δαπάνης να προέρχονται από ιδιώτες. Η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να φτάσει στο 1,5% από το πενιχρό 0,55% που είναι σήμερα. Το κύριο βάρος πέφτει στα πανεπιστήμια, αφού αυτά υλοποιούν το 49,3% της παραγόμενης έρευνας (το μεγαλύτερο ποσοστό για πανεπιστήμια από τις χώρες του ΟΟΣΑ, μετά την Τουρκία). Κύριος χρηματοδότης είναι το κράτος. Όμως οι ιδιώτες έχουν εισχωρήσει στις ερευνητικές δραστηριότητες της ανώτατης εκπαίδευσης, κυρίως ως συνεργάτες ερευνητικών συμπράξεων στα έργα του Γ’ ΚΠΣ και των Περιφερειακών Επιχειρησιακών Προγραμμάτων, που επιβάλουν τέτοιες συνεργασίες. Και η έρευνα γίνεται προς όφελος και με βάση τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Για παράδειγμα, στο ΕΜΠ, το τμήμα Χημικών Μηχανικών κάνει ελέγχους ποιότητας καυσίμων στην εταιρεία πετρελαιοειδών ΟΛΙΝ. Το νομοσχέδιο θέλει να γενικεύσει αυτό το μοντέλο. Προβλέπεται η ίδρυση του Εθνικού Οργανισμού Έρευνας και Τεχνολογίας, που θα αξιολογεί την έρευνα (με βάση τη σύνδεσή της με την αγορά) και θα διακόπτει την κρατική χρηματοδότηση, αν τα ιδρύματα πάρουν «κακό» βαθμό. Επίσης προάγεται «ο στρατηγικός ρόλος που αναλαμβάνουν οι επιχειρήσεις στην παραγωγή και την αξιοποίηση της πανεπιστημιακής έρευνας» («Η»-17/4). Ο γγ έρευνας και Τεχνολογίας, δήλωσε: «με το ν/σ που ετοιμάζουμε , προσπαθούμε να δώσουμε κίνητρα στις επιχειρήσεις» («Ε»- 25/2). Τέλος, ενισχύονται οι ευέλικτες σχέσεις εργασίας με «ερευνητές με σύμβαση που θα διαρκεί όσο απαιτείται για την εκτέλεση του προγράμματος ή του έργου».
Μεταπτυχιακά
Για το νομοσχέδιο για τα μεταπτυχιακά υπάρχουν μόνο «διαρροές», που μιλάνε για γενικευμένη επιβολή διδάκτρων. Σήμερα, κάθε ίδρυμα επιλέγει αν θα βάλει δίδακτρα, πράγμα που ισχύει στα περισσότερα. Τα δίδακτρα ξεκινάνε από 3.000? και φτάνουν τα 9.000?! Τα μεταπτυχιακά την τελευταία δεκαετία γνώρισαν μεγάλη άνθηση. Το 1996/97 υπήρχαν 12.000 μεταπτυχιακοί φοιτητές ενώ το 2005/06 έφτασαν τους 68.597! Επίσης, αυξήθηκε κατά πολύ και ο αριθμός των μεταπτυχιακών προγραμμάτων (51 το 1993, 233 το 2003, 420 το 2007), κυρίως λόγω της χρηματοδότησης της ΕΕ μέσω των ΕΠΕΑΕΚ (2000-2006), τα οποία καθόριζαν τις κατευθύνσεις των μεταπτυχιακών με βάση την επαγγελματική εξειδίκευση που έχει ως στόχο τη γρήγορη εκμετάλλευση των πτυχιούχων από τις επιχειρήσεις. Επίσης, τα δίδακτρα θα υψώσουν ακόμα ψηλότερους ταξικούς φραγμούς για τα παιδιά των φτωχών οικογενειών. Σήμερα, το 35% των κατόχων μεταπτυχιακού έχει πατέρα διευθυντικό στέλεχος, ενώ μόλις το 5% αγρότη και το 12% εργάτη- τεχνίτη.
Οι φοιτητές δεν πρέπει να αφήσουμε αυτά τα μέτρα να περάσουν. Οι αγώνες μας θα συνεχιστούν, για μια Παιδεία με βάση τις ανάγκες των εργαζομένων και των φοιτητών και όχι του κεφαλαίου.
Πάρης Μακρίδης – Φιλολογικό ΑΠΘ
Πηγές: «Ελ/τυπία»- 25/2, 22/4, 23/4, 6/5
«Ημερησία»-17/4
www.alfavita.gr
