Σχόλιο από το «Ξεκίνημα»
Με αφορμή την υπογραφή της CETA, της εμπορικής συμφωνίας ανάμεσα στην ΕΕ και τον Καναδά (δείτε σχετικά: xekinima.org/ceta) το τελευταίο διάστημα έχει ανοίξει η συζήτηση για τη σημασία και τις επιπτώσεις των λεγόμενων «Διατλαντικών Εμπορικών Συμφωνιών».
Και ενώ οι υποστηρικτές τους επιμένουν ότι πρόκειται για αθώες συμφωνίες που θα ενισχύσουν τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ των χωρών που τις υπογράφουν, το πρόσφατο παράδειγμα της διαμάχης μεταξύ της πόλης της Φλωρεντίας και της αμερικανικής πολυεθνικής McDonald’s δείχνει ξεκάθαρα την κατεύθυνση στην οποία κινούνται τα πράγματα. Ας πάρουμε την ιστορία από την αρχή.
Οι διαβόητες «διατλαντικές εμπορικές συμφωνίες» είναι συμφωνίες μεταξύ κρατών ή ηπείρων – όπως π.χ. η TTIP μεταξύ ΗΠΑ και ΕE, η TPP μεταξύ ΗΠΑ και χωρών της Ασίας και της Νότιας Αμερικής, η CETA μεταξύ ΕΕ και Καναδά. Στην πραγματικότητα, οι συμφωνίες αυτές είναι κομμένες και ραμμένες στα μέτρα των μεγάλων πολυεθνικών του πλανήτη, που επιδιώκουν ακόμη μεγαλύτερες ελευθερίες και την άρση μιας σειράς περιορισμών που αντιμετωπίζουν εξαιτίας της νομοθεσίας των κρατών στα οποία δραστηριοποιούνται.
Με την υπογραφή των παραπάνω συμφωνιών, οι περιορισμοί αυτοί ελαχιστοποιούνται, τα κέρδη των εταιρειών μπαίνουν πάνω από τους νόμους των κρατών, ενώ οι πρώτες έχουν το δικαίωμα να κινούνται νομικά ενάντια στις χώρες που τις «περιορίζουν».
Τα «όργανα» άρχισαν, πριν ακόμη υπογραφεί η TTIP (μεταξύ ΗΠΑ και ΕΕ) με μια αμερικανική πολυεθνική, να κινείται δικαστικά εναντίον μιας ευρωπαϊκής πόλης, επειδή… δεν πήρε την άδεια που ήθελε να ανοίξει υποκατάστημα σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία!
Για την ακρίβεια, ο δήμος της Φλωρεντίας αρνήθηκε να επιτρέψει στην εταιρεία να ανοίξει εστιατόριο στην ιστορική κεντρική πλατεία της, στην οποία βρίσκεται ο περίφημος καθεδρικός ναός Σάντα Μαρία ντελ Φιόρε, ένα από τα σημαντικότερα μνημεία της περιοχής.
Οι αρχές της πόλης, προστατεύουν την πλατεία με αυστηρούς κανονισμούς, με βάση τους οποίους τα εστιατόρια της περιοχής πρέπει να προμηθεύονται τις πρώτες ύλες τους από την τοπική οικονομία και να σερβίρουν τοπικά παραδοσιακά προϊόντα. Οι νέοι αυτοί κανονισμοί, αποσκοπούν από τη μια στο να αναδειχτεί η γαστριμαργική ιστορία της Φλωρεντίας και της ευρύτερης περιοχής της Τοσκάνης και βέβαια από την άλλη στο να στηριχθούν οι ντόπιοι παραγωγοί.
Η McDonald’s όμως διαφωνεί! Κατά την άποψή της, δικαιούται να πουλάει τα πλαστικο-μεταλλαγμένα της burger σε οποιοδήποτε σημείο του πλανήτη επιλέξει, πολύ περισσότερο, αν αυτό το σημείο αποτελεί πόλο έλξης για εκατομμύρια τουρίστες! Έτσι, μήνυσε τη Φλωρεντία, απαιτώντας αποζημίωση 20 εκατ. δολαρίων, για τη ζημιά που υπέστη από την άρνηση να ανοίξει ένα (ακόμη) κατάστημα στην περιοχή. Παρά το γεγονός ότι έχει ήδη τέσσερα καταστήματα σε απόσταση αναπνοής από την πλατεία!
Το εφιαλτικό σενάριο κατά το οποίο μια εταιρεία θα έχει τη δυνατότητα να διεκδικεί τεράστια ποσά σε αποζημιώσεις από κράτη και πόλεις, ή να κινείται νομικά ενάντια σε κάθε νόμο που «υποσκάπτει» τα κέρδη της, είναι ήδη εδώ, πριν καν ολοκληρωθούν οι διαδικασίες υπογραφής των διατλαντικών εμπορικών συμφωνιών. Μπορεί κανείς να φανταστεί τι θα συμβεί μετά την υπογραφή συμφωνιών όπως η TTIP και την αποθράσυνση στην οποία θα οδηγηθούν οι πολυεθνικές του πλανήτη!
