Ρεπορτάζ του σ. Νίκου Κανελλή που παρακολούθησε τη διήμερη συνάντηση που διοργάνωσε το Σαββατοκύριακο 3-4 Ιούνη στο Βουκουρέστι η GAS (Ομάδα για τη Σοσιαλιστική Δράση). Η GAS συμμετέχει στο Internationalist Standpoint, όπου συμμετέχει και το «Ξ».
Κατά τη διάρκεια της 2ήμερης συνάντησης της GAS πραγματοποιήθηκαν τρεις συζητήσεις. Η πρώτη αφορούσε την πολιτική κατάσταση στη Ρουμανία, τους εργατικούς αγώνες που βρίσκονται σε εξέλιξη και τα καθήκοντα της GAS.
Από το τέλος του 2020, στην εξουσία βρίσκεται ένας «μεγάλος συνασπισμός» στον οποίο συμμετέχουν τα δύο «μεγάλα» κόμματα της άρχουσας τάξης, το «σοσιαλδημοκρατικό» PSD και το παραδοσιακό φιλελεύθερο NPL μαζί με δεξιό κόμμα της Ουγγρικής μειονότητας RMDSZ.
Η ύπαρξη του Μεγάλου Συνασπισμού αποτελεί λύση ανάγκης για την άρχουσα τάξη. Θα προτιμούσε ένα πιο σταθερό δικομματικό σκηνικό όπου τα δυο μεγάλα κόμματα (PSD και NPL) θα εναλλάσσονταν στην εξουσία, συνεχίζοντας τις ίδιες πολιτικές υπέρ του μεγάλου κεφαλαίου.
Την ίδια στιγμή, το πολιτικό κατεστημένο είναι εντελώς απαξιωμένο στα μάτια του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας. Ενδεικτικό της ανυποληψίας αυτής είναι ότι στις τελευταίες βουλευτικές εκλογές του 2020 ψήφισε μόλις το 32% του εκλογικού σώματος και στις προεδρικές του 2019 ψήφισε το 51%.
Επειδή όμως δεν υπάρχει ένα μαζικό αριστερό κόμμα που να μπορεί να εκφράσει τους εργαζόμενους και τα λαϊκά στρώματα, το κόμμα που ανεβαίνει στις δημοσκοπήσεις είναι το ακροδεξιό AUR, που παίρνει μέχρι και το 20%. Το AUR είναι ρατσιστικό και εθνικιστικό και διατηρεί σχέσεις συνεργασίας με τους «Νέο-Λεγεωνάριους» (Λεγεωνάριοι ονομάζονταν το μαζικό φασιστικό κόμμα της Ρουμανίας τη δεκαετία του 30).
Σήμερα η τρικομματική κυβέρνηση βρίσκεται αντιμέτωπη με μια πολύ σοβαρή δοκιμασία. Την απεργία διαρκείας των Εκπαιδευτικών και άλλων εργαζομένων στην εκπαίδευση που ζητάνε αυξήσεις στους μισθούς και στις συνολικές δαπάνες για την Παιδεία. Τα συνδικάτα των εκπαιδευτικών απέρριψαν την πρόταση της κυβέρνησης για δυο έκτακτα επιδόματα μέσα στη χρονιά και απαιτούνε πραγματικές αυξήσεις που αντιμετωπίζουν τον πληθωρισμό που επισήμως είναι στο 13% αλλά σε είδη όπως τα τρόφιμα ξεπερνά το 19%. Η απεργία των Εκπαιδευτικών λειτουργεί ως παράδειγμα για άλλους κλάδους εργαζομένων. Τα συνδικάτα των Σιδηροδρομικών κάνουν συγκεντρώσεις διαμαρτυρίας και προειδοποιούν ότι θα ξεκινήσουν απεργία αν δεν αυξηθούν οι μισθοί. Στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται οι νοσηλευτές και άλλες κατηγορίες εργαζομένων στο δημόσιο.
Η δεύτερη συζήτηση επικεντρώθηκε στην ενίσχυση των δυνάμεων και της παρέμβασης της GAS που έχει κάνει σημαντικά βήματα μέσα σε μόλις 7 μήνες από την ίδρυσή της, τον Νοέμβρη του 2022. Μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα η GAS είχε παρουσία και παρέμβαση στις απεργιακές συγκεντρώσεις των εκπαιδευτικών, τις κινητοποιήσεις των σιδηροδρομικών, τις κινητοποιήσεις των γυναικών στις 8 Μαρτίου, προχώρησε μαζί με άλλες οργανώσεις σε συγκέντρωση αλληλεγγύης στον Παλαιστινιακό λαό αλλά και σε κοινωνικά κινήματα όπως αυτό για το δικαίωμα στην κατοικία και ενάντια στις εξώσεις.
Παράλληλα, η πρωτοβουλία της GAS να προχωρήσει σε ανοιχτές «Ομάδες Μελέτης» όπου συζητιούνται κλασικά θέματα από Μαρξιστική σκοπιά έχει γνωρίσει μεγάλη ανταπόκριση στο Βουκουρέστι και σε άλλες πόλεις. Στις ομάδες αυτές συμμετέχουν κυρίως νέοι και νέες αλλά και άνθρωποι μεγαλύτερων ηλικιών.
Επί 30 και πλέον χρόνια ο αντικομμουνισμός αποτελεί την επίσημη ιδεολογία του κράτους. Επίσης, ένα σημαντικό μέρος του πληθυσμού είναι εχθρικό προς την ιδέα του σοσιαλισμού επειδή τον ταυτίζει με το δικτατορικό καθεστώς του Τσαουσέσκου που επικρατούσε πριν την κατάρρευση του Ανατολικού Μπλοκ και της Σοβιετικής Ένωσης. Όμως, σταδιακά, ένα σημαντικό μέρος νέων, φοιτητών αλλά και εργαζομένων, στρέφεται ξανά στον Μαρξισμό για να βρει απαντήσεις στα αδιέξοδα που δημιουργεί ο καπιταλισμός.
Η τρίτη συζήτηση, ήταν μια ανοιχτή εκδήλωση στο πλαίσιο των Ομάδων Μελέτης που οργανώνει η GAS και είχε ως θέμα την άνοδο του φασισμού στην Ιταλία και τη Γερμανία τις δεκαετίες του 20 και του 30 καθώς και την πάλη ενάντια στον φασισμό και την Ακροδεξιά στη Ρουμανία και διεθνώς. Στην εκδήλωση συμμετείχαν και άτομα που δεν είναι μέλη της GAS και έθεσαν πολλά ερωτήματα και προβληματισμούς για το ιστορικό σκέλος αλλά κυρίως για το σήμερα.
Στη Ρουμανία οι φασιστικές οργανώσεις προσπαθούν να οργανωθούν και να δυναμώσουν χρησιμοποιώντας ως βασικό όχημα τον αντι-κομμουνισμό. Για παράδειγμα στα μέσα Ιουνίου καλούν σε συγκέντρωση για να τιμήσουν την «Επανάσταση του 1989», δηλαδή την ανατροπή του «κομμουνισμού». Ενώ μια φασιστική ομάδα που σχετίζεται με χούλιγκανς του ποδοσφαίρου έκανε αναρτήσεις σε social media στις οποίες απειλούσε την GAS ότι θα διαλύσει την ανοιχτή εκδήλωση. Τίποτα τέτοιο δεν συνέβη (και βέβαια οι σ. της GAS είχαν πάρει προληπτικά μέτρα) αλλά αυτό είναι ενδεικτικό του κινδύνου που υπάρχει για το μέλλον.
Στις τρεις συζητήσεις συμμετείχαν συνολικά περισσότεροι από 30 σύντροφοι και συντρόφισσες, τόσο δια ζώσης όσο και διαδικτυακά.